Gelişim • Organizmanın doğum öncesi dönemden başlayarak

"Akıl yasta değil baştadır ama aklı başa yaş getirir."
Gelişim
 Organizmanın doğum öncesi dönemden başlayarak bedensel, zihinsel, duygusal, sosyal
yönden olgunlaşma ve öğrenme etkileşimiyle sürekli ilerleme kaydetmesidir.
 Bu ilerleme sistematik ve ardışık olmalı, ayrıca organizma için uyum sağlayıcı bir yönü
bulunmalıdır.
 Gelişim daima İleriye doğrudur ve kalıcıdır.
Değişim
 Organizmanın bir durumdan başka bir duruma geçmesidir.
 Gelişim sürecinde olduğu gibi sistematik, ardışık, uyum sağlayıcı olabileceği gibi,
tesadüfi, olumsuz, geçici de olabilir.
 Yani değişim, gelişimi de kapsayan daha genel bir kavramdır.
 Her gelişim bir değişimi İçerir ancak her değişim bir gelişimi içermeyebilir.
Gelişim Alanları
Büyüme
 İnsanoğlunun gelişimi fiziksel, bilişsel ve psikososyal olmak üzere üç boyutta
gerçekleşir.
 Fiziksel gelişim, bireyin bedeninde ve anatomik özelliklerinde meydana gelen
değişmeleri kapsar. (Ağırlığın artması, boyun uzaması, kas gücünün belli bir yeterliğe
ulaşması)
 Bilişsel gelişim, bireyin zihinsel aktivitelerinde ortaya çıkan değişmeleri kapsar.
(Algı, bellek, akıl yürütme, dil kullanma becerisi)
 Psikososyal gelişim, bireyin duygulan, diğer insanlarla olan İlişkileriyle İlgili değişmeleri
kapsar. Yalnız bir kez olan ve bir daha ortaya çıkmayan olaylar bilimsel yöntemlerle
incelenemez. . (Sosyalleşme süreci, arkadaşlık, bir gruba ait olma)
 Vücut kulesindeki artış, büyüme olarak değerlendirilir.
 Boyun uzaması, ağırlığın artması, hacmin genişlemesi büyüme örnekleridir.
Olgunlaşma
 Çevresel etkilerden, öğrenme yaşantılarından bağımsız olarak, kalıtım tarafından
kontrol edilen bir
süreçtir.
 Olgunlaşma genetik olarak programlandığı İçin zamanı geldiğinde kendiliğinden
ortaya çıkar, özel bir çaba göstermeye gerek yoktur.
 Olgunlaşma bir davranışın gerçekleştirilebilmesi, öğrenme İçin önkoşul durumundadır.
Bir davranış için yeteri kadar olgunlaşmamış organizmanın bu davranışı gerçekleştirmesi
olanaksızdır.
Öğrenme
 Bireyin çevresiyle kurmuş olduğu etkileşim sonucunda davranışta meydana gelen
göreli olarak sürekli davranış değişiklikleridir.
 Öğrenme İçin çevre etkisine ihtiyaç duyulur, bu yönüyle olgunlaşmadan farklıdır.
 Doğuştan getirilen, alkol, ilaç vb. etken madde etkisiyle ortaya çıkan davranışlar
öğrenilmiş kabul edilemez.
Hazırbulunuşluk
Yaş
 Bireylere öğrenme fırsatı verildikçe, bireylerin daha yeni ve karmaşık davranışları
öğrenebilmeleri İçin hazırbulunuşlukları da artar.
 Hazırbulunuşluk bireyin zihinsel, sosyal ve bedensel olarak öğrenmeye hazır
olmasıdır. Bu yönüyle olgunlaşmayı, ön öğrenmeleri, organizmanın güdülenmişlik
düzeyini kapsar.
 Gelişim süreci, yaşa bağlı değişimler şeklinde incelenir. Bu yönüyle yaş, oldukça
önemli bir faktördür.
 Büyümenin değerlendirilmesinde, gelişimin dönemlere ayrılmasında, gelişim
ödevlerinin belirlenmesinde, olgunlaşma sürecinde yaş kavramı sürekli karşımıza çıkar.
 Rehberlikte kullanılan ilgi envanterlerinde de yaş önemli bir faktördür. Çocukluk
döneminde ilgiler değişken bir yapıya sahipken, yaşa bağlı olarak durağanlık
kazanmaktadır.