dna ve genetik kod sunum
advertisement
DNA VE GENETİK KOD FNP GRUBU: FATMA IŞIK, NAGEHAN ÖZTÜRK, PINAR SEVINDIK MUTASYON VE MODİFİKASYON MUTASYON Bazen, hücre bölünmesi sırasında kromozomların sayısında artma ya da azalma şeklinde değişiklikler olabilir. DNA dizilimindeki ve kromozomlardaki değişiklikler mutasyon olarak adlandırılır. Radyasyon , bazı kimyasal maddeler , ilaçlar ve güneş ışığı mutasyona sebep olabilir Hem vücut hem de üreme hücrelerinde oluşabilir. Üreme hücrelerinde görülen mutasyonlar dölden döle geçme özelliğine sahiptir. Vücut hücrelerinde görülen mutasyonlar ise ancak eşeysiz üreme gösteren canlılarda dölden döle geçebilir. Mutasyonların etkileri olumlu veya olumsuz olabilir. MODİFİKASYON Çuha çiçeği ortam sıcaklığı 15-25 oC arasındaki bir ortamda yetiştirilirse çiçeklerin rengi kırmızı, 25-35 oC arasındaki bir ortamda yetiştirilirse çiçeklerinin rengi beyaz olur. Ari ve karıncalarda larvaların beslenme koşulları değiştiğinde vücut şekilleri ve davranışları değişir. Ari larvaları çiçek tozuyla beslendiğinde isçi arılar, ari sütüyle beslendiğinde ise kraliçe ari oluşur. Çuha bitkisi, ari ve karıncalarda görüldüğü gibi çevre şartlarının etkisiyle canlılarda ortaya çıkan ve kalıtsal olmayan değişikliklere modifikasyon adi verilir. DNA EŞLENMESİ(REPLİKASYON) Hücre bölüneceği zaman DNA kendini eşler. DNA nın kendini eşlemesine replikasyon denir. DNA eşleneceği zaman DNA nın sarmal yapısı bir ucundan açılmaya başlar. Her bir zincirin karşısına, uygun nükleotidler kullanılarak tamamlayıcısı sentezlenir. Replikasyonda DNA polimeraz enzimi görev yapar. Sarmal yapının çözülmesi ve yeni zincirlerin oluşması DNA nın tamamı eşleninceye kadar devam eder. Sonuçta aynı nükleotid dizilimine sahip iki DNA molekülü oluşur. Oluşan her DNA molekülünün bir ipliği eski DNA ya ait olup diğer ipliği de yeni sentezlenir. Bundan dolayı DNA nın kendini eşlemesi olayına yarı korunumlu eşlenme denir. DNA eşlenmesi sırasında yeni oluşan zincirlerdeki nükleotidlerin yapısına izotop atomlar katılabilir. DNA sında normal azot (14N) bulunduran bir bakteri ağır azotlu (15N) ortama aktarılarak üretildiğinde 1. üremede %100 melez, 2. üremede % 50 melez, % 50 sadece ağır atomlar içeren bakteriler oluşur. GENETİK MÜHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ Genetik Mühendisliği DNA`yı oluşturan ve canlıların sahip olduğu özelliklerin aktarılmasını sağlayan genler, genlerin ve genleri oluşturan nükleotitlerin dizilişleri hakkında araştırmalar yapan bilim dalına genetik (gen) mühendisliği denir. Günümüzde DNA hakkında yapılan araştırmalar, DNA`nın yapısının anlaşılmasını ve genlerin canlıdaki etkilerinin tespit edilmesi konusunda fayda sağlar. Genler üzerinde yapılan çalışmalar, genetik mühendisliğinin temelini oluşturur. Genetik mühendisliği genlerin ayıklanması , çoğaltılması , değiştirilmesi başka bir canlınınkiyle birleştirilmesi yada başka bir canlıya aktarılması gibi çalışmalarla uğraşır. Bilim adamları bu çalışmalarıyla • hastalık ve böceklere dayanıklı yeni bitkiler ve hayvanlar oluşturabiliyor • Endüstriyel atıkları yiyebilen bakteriler üretebiliyor • Canlıları klonlayabiliyorlar. BİYOTEKNOLOJİ Biyoteknoloji canlı doku ve organları kullanarak uygun yöntem ve tekniklerle endüstri ve tıp alanında kullanılmak üzere istenilen ürünler elde edilmektedir. Biyoteknoloji bir çok bilim dalıyla birlikte kullanılır. Genetik mühendisliği Biyoteknoloji tarafından kullanılmaktadır. Biyoteknolojinin kullanım alanları • Protein üretilmesi • Hormon , vitamin ,antibiyotik elde edilmesinde, • Yeni sebze ve meyve üretiminde, • Zarar görmüş organların onarımında Günümüzde yediğimiz bir çok gıda ürünü biyoteknojiden yararlanılarak üretilmektedir. Bunun başlıca nedenleri ; • ürün kalitesini artırmak • mevsimlerden bağımsız ürünler elde etmek TEŞEKKÜRLER
