meme kanser - Adana Halk Sağlığı Müdürlüğü

1
ADANA HALK SAĞLIĞI
MÜDÜRLÜĞÜ
KANSER BİRİMİ
2
KANSER NEDİR?
 Kanser önemi giderek artan bir sağlık ve yaşam sorunu




durumundadır.
Tedavisi ve tanısı bir çok uzmanlık dallarının işbirliğini
gerektirmektedir.
Tedavisi güçtür. Erken tanı önemlidir.
Kanserde belki tedaviden daha önemli olan husus kanserin
önlenmesidir.
ÖZETLE KANSER;
Hücrelerin kontrolsüz olarak sürekli çoğalmaları sonucu
yakındaki ve uzaktaki başka organlara yayılarak hastayı
kısa zamanda ölüme götüren bir hastalıktır.
3
KADINLARDA EN SIK GÖRÜLEN
KANSERLER NELERDİR?
 Meme Kanseri
 Rahim – Yumurtalık Kanseri
 Mide – Bağırsak Kanseri
 Akciğer Kanserleri kadınlarda başlıca görülen kanser
türlerindendir.
4
TÜRKİYE’DE EN SIK GÖRÜLEN 10
KANSER TÜRÜ - KADINLAR
5
TÜRKİYE KANSER HARİTASI
6
MEME KANSERİ
Meme Nedir?
 Meme göğüs kemiğinden koltuk altına ve köprücük
kemiğinden kaburgaların alt sınırına kadar uzanan
gelişmiş bir ter bezidir.
7
MEME KANSERİ
 Meme kanseri kadın sağlığını tehdit eden sorunların
başında gelmektedir.
 Meme kanseri kadınlarda görülen kanser tipleri
arasında birinci sırada yer almaktadır.
 Hayat boyu her
8 kadından birinin meme
kanserine yakalanma riski vardır.
Kadın cinsiyeti ve yaşlanma meme
kanseri için en önemli risk faktörleridir.
8
Meme Kanserinde Risk Faktörleri
Meme Kanserindeki Diğer Risk Faktörleri ise Şunlardır;
 Ailede meme kanseri hikayesi riski artırır.
9
Meme Kanserinde Risk Faktörleri
 Rahim veya yumurtalık kanseri bulunması meme
kanseri riskini arttırır.
10
Meme Kanserinde Risk Faktörleri
 50 yaşın üzerinde olmak meme kanseri riskini arttırır.
11
Meme Kanserinde Risk Faktörleri
 Doğum yapmamış yada emzirmemiş kadınlarda meme
kanseri riski daha yüksektir.
 30 yaşından sonra ilk doğumunu yapanlarda, 18 yaş
öncesinde ilk doğumunu yapanlara göre risk
artmaktadır
12
Meme Kanserinde Risk Faktörleri
 İlk adetini erken yaşlarda görenler, yaşam boyu daha
uzun süre östrojen hormonuna maruz kalacaklarından
dolayı risk artmaktadır.
 Menopoz bilindiği gibi kadının adetten kesildiği,
doğurganlığının sona erdiği dönemdir. İleri yaşta
(>55 yaş) menopoza girme meme kanseri riskini
arttırmaktadır. Burada da etken uzun süre östrojen
hormonuna maruz kalmadır.
13
Meme Kanserinde Risk Faktörleri
 10 yılın üzerinde hormon ilaçları kullanmak,
 Doğum kontrol haplarının uzun süre kullanımı,
 Vücuttaki yağ oranının fazla olması meme kanseri
riskini arttırır.
 Uzun boylu kadınlarda da nedeni henüz bilinmeyen
bir sebepten meme kanseri riski artmaktadır.
14
Meme Kanserinde Risk Faktörleri
 Sigara ve alkol kullanımı,
 İlk doğumun 35 yaşın üzerinde
yapılması,
 İyonize radyasyona maruz
kalma,
 Erken yaşta radyasyona maruz
kalma meme kanseri riskini
arttırır.
15
TANIDA ÖNEMLİ FAKTÖRLER
NELERDİR?
MEME KANSERİNE
KARŞI EN İYİ SİLAH
ERKEN TANIDIR!
16
TANIDA ÖNEMLİ FAKTÖRLER
NELERDİR?
 Erken tanı konulan hastalarda meme kanserinin
vereceği zararlardan önemli ölçüde korunulabilir.
Erken tanıda 3 temel yöntem uygulanabilir;
1. Evde kendi kendine yapılan meme muayenesi,
2. Bir doktor tarafından yılda bir kez yapılan klinik
meme muayenesi,
3. Radyolojik kontroller (mamografi ve meme
ultrasonografisi)
17
TANI – KENDİ KENDİNE MEME
MUAYENESİ
Amaç;
 Kendi kendimize meme dokumuzu tanımak ve meme
dokumuzda oluşabilecek değişiklikleri erken fark
edebilmektir.
 Kadınlar 20 yaşından sonra her ay kendi kendilerine
meme muayenesi yapmalıdırlar.
 Menopoz öncesi dönemde adetin bitişinden sonraki 5
– 7’inci günlerde, menopozdan sonra ise her ayın aynı
gününde muayene yapılır.
18
TANI – KENDİ KENDİNE MEME
MUAYENESİ
 Kendi kendine yapılan muayenede;
 Memede ağrılı, ağrısız kitle, büyüme,
 Meme cildinde; çekinti, ödem, kızarıklık,
 Meme başında; çekinti, akıntı, kaşıntı, pullanma olduğu
durumlarda doktora başvurulmalıdır.
19
TANI – KENDİ KENDİNE MEME
MUAYENESİ
 20 – 40 yaş arasında her ay kendi kendine meme
muayenesi ve yılda bir hekim muayenesi yapılmalıdır.
 40 yaş civarında ilk mamografinin çekilmesi, bundan
sonraki dönemde ise bir – iki yılda bir doktor
muayenesi ve mamografi çekilmesi önerilmektedir.
 Menopozdan sonra ise her yıl düzenli olarak muayene
ve mamografi çektirmek gerekmektedir.
20
TANI – ELLE MEME MUAYENESİ
 Elle meme muayenesi




yatarak yapılır.
Sırtınızın altına bir yastık
koyun
Sağ elinizi başınızın altına
koyun
Bütün meme bölgenizi sol
elinizin orta üç parmak iç
yüzleri ile muayene edin.
Aynı yöntemle sağ elinizi
kullanarak sol memenizi
muayene edin
21
TANI – ELLE MEME MUAYENESİ
Hareket
* Dairesel
* Dikey
*Sıkıştırma
3 Basınç:
Hafif
Orta
Derin
dairesel hareketler
22
TANI – KLİNİK MEME MUAYENESİ
 Klinik meme muayenesi doktor tarafından yapılan
muayenedir.
 Klinik muayene 40 yaşından itibaren her yıl
yapılmalıdır.
 Özellik arz eden hastalarda muayene aralıkları doktor
tarafından değiştirilebilir.
23
TANI – MAMOGRAFİ
Özel bir hazırlığa ihtiyaç yoktur.
 Film çekilmeden önce koltuk altına ve meme bölgesine
deodorant, parfüm, pudra vb. maddeler sürülmemelidir.
 Mamografi çekilmeden önce uygun giysiler giyilmelidir
(belden yukarısı rahat ve kolay çıkarılabilir kıyafetler tercih
edilmelidir).
 40 yaş civarında ilk mamografinin çekilmesi gerekir.
24
BELİRTİ VE BULGULAR
25
NE ZAMAN DOKTORA
BAŞVURALIM?
 Memede kitle
 Memede büyüme
 Meme cildinde çekinti, ödem
 Meme başında çekinti
 Koltuk altında kitle
 Meme başında akıntı (kendiliğinden)
 Meme cildinde kızarıklık
 Meme başında kaşıntı, pullanma
 Memede ağrı olduğu durumlarda doktora başvurulur!
26
NE ZAMAN DOKTORA
BAŞVURALIM?
Memenin
büyüklüğünde ve
şeklinde değişiklik
Memede kitle
Hekime
başvurmalı
Meme ucunda
akıntı veya hassasiyet
Meme dokusunda
değişiklikler
27
KANSERİN TEDAVİSİ
 CERRAHİ
 RADYOTERAPİ
 KEMOTERAPİ
 İMMÜNOTERAPİ
 HORMON TEDAVİSİ
 LAZER TEDAVİ YÖNTEMLERİ İLE YAPILMAKTADIR.
28
MEME KANSERİNİN TEDAVİSİ
 Meme kanseri tedavisi, alanında uzmanlaşmış bir ekip
tarafından yapılmalıdır. Bu ekibin temel üyeleri meme
cerrahı, tıbbi onkolog ve radyasyon onkoloğudur.
 Meme kanserinin temel tedavisi cerrahidir. Tercih
edilen cerrahi şekli meme dokusunun tamamen
çıkarıldığı mastektomi ameliyatıdır.
 Cerrahi sonrası gerekiyorsa tamamlayıcı olarak
kemoterapi veya hormonoterapiler tıbbi onkologlar
tarafından yapılır. Bazı durumlarda radyoterapi de
uygulanması gerekebilir.
29
UNUTULMAMASI GEREKEN
ERKEN TEŞHİS EDİLDİĞİNDE
MEME KANSERİNE BAĞLI ÖLÜMLERDE %30
AZALMA SAPTANMIŞTIR!
30