elektrik teknikerliği

DEVLET HAVA MEYDANLARI İŞLETMESİ
Unvan Değişikliği Sınavı
KASIM 2015
ELEKTRİK TEKNİKERLİĞİ
ADAYIN
ADI
: ………………………..………………………………………….
SOYADI
: ..……………………………………………………………….....
T.C. KİMLİK NUMARASI
: …………………………………………………………………...
SINAV SALON NO
: ................................................ SIRA: …………………………..
*Yukarıdaki Bilgileri Doldurmayı Unutmayınız.
Genel Açıklama
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Bu kitapçıkta 50 soru vardır. Cevaplamaya istediğiniz sorudan başlayabilirsiniz.
Sınav süresi 90 dakikadır.
İşaretlemelerinizi yumuşak uçlu kurşun kalem ile, işaretleme yapacağınız alanı taşırmadan yapınız.
Değiştirmek istediğiniz bir cevabı, cevap kağıdını yıpratmadan siliniz.
Değerlendirme optik okuyucu ile yapılacağı için cevap kağıdını katlamayınız, buruşturmayınız ve gereksiz
işaret koymayınız.
Testte her soru için tek bir doğru cevap seçeneği işaretlenecektir. Birden fazla işaretleme yapmanız
durumunda o soruya verdiğiniz cevap yanlış sayılacaktır.
Testte yanlış cevaplar, doğru cevaplardan düşülmeyecektir. Bu yüzden size en doğru gelen cevabı
işaretlemek yararınıza olabilir.
Soru kitapçığındaki boş yerleri müsvedde olarak kullanabilirsiniz.
Varsa kitapçık türünü kodlamayı unutmayınız. Kodlamadığınız takdirde sınavınız geçersiz sayılacaktır.
Bu testin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının GAZİSEM’in yazılı
izni olmadan kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayınlanması ya da
kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar, gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali
külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.
1
1. Ölçü aletleri ile ilgili aşağıda verilenlerden
hangisi yanlıştır?
5. Aynı ölçü aleti ile aynı büyüklüğün art arda
yapılan ölçüm sonuçlarının birbirlerine
yakınlığı şeklinde tanımlanan özellik
aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak
verilmiştir?
A) Gösteren ölçü aletleri, ölçülen büyüklüğün
ölçme anındaki değerini gösterir.
B) Kaydeden ölçü aletleri, ölçülen büyüklüğün
herhangi bir andaki değerini hafızasına
kaydeder.
C) Toplayan ölçü aletleri, ölçülen büyüklüğün
o andaki değerini değil o ana kadarki
toplamını gösterir.
D) Dijital ölçü aletleri, ölçtüğü büyüklüğün
değerini, taksimatlı skala önünde sapan bir
ibreyle dolaylı olarak gösterir.
A)
B)
C)
D)
6. Aşağıdakilerden hangisi AG panolarda
sigorta amperajı belirlenirken dikkat
edilecek hususlardan biri değildir?
2. Aşağıdakilerden hangisi yardımcı servis
panosu elemanlarından biri değildir?
A)
B)
C)
D)
A)
B)
C)
D)
Kesici açma butonu
Aküler
Redresör
Bakımsız akü grubu ve redresörü
A)
B)
C)
D)
20
10
5
1
Lamba deneme butonu
Röle ihbar kombinasyonu
Alarm susturma butonu
Açma kapama anahtarı
8. Elektrik ve elektronik devrelerinde akım ve
gerilimin değeri, frekans ve faz farkı
ölçümlerini dijital veya analog ekranda
grafiksel olarak gösteren aletlere verilen
isim aşağıdakilerden hangisidir?
4. Aşağıdakilerden hangisi transformatörlerde
oluşan ısıyı dışarıya iletebilmek ve
soğumalarını sağlayabilmek için kullanılan
soğutma çeşitlerinden biri değildir?
A)
B)
C)
D)
Devreden çekilecek akım
Devre üzerindeki şalter
Sigortanın gövde büyüklüğü
Beslenecek şebekenin karakteristiği
7. YG kumanda panosu içinde bulunan ve
çalışan rölenin fonksiyonunun ilgili
bölümünde gösterildiği ikaz ampullerinden
oluşan ampuller grubu aşağıdaki
seçeneklerin hangisinde doğru olarak
verilmiştir?
3. 1200 W güç çekilen bir devrede bağlı olan
sayaçta, sayaç sabitesi 300 d/kWh olan bir
sayaç diskinin bir turunu tamamlaması için
gerekli zaman kaç saniye (sn)’dir?
A)
B)
C)
D)
Tutarlılık
Doğruluk
Hassasiyet
Duyarlılık
Hava ile soğutma
Elektrik ile soğutma
Yağ ile soğutma
Su ile soğutma
A)
B)
C)
D)
1
Ampermetre
Voltmetre
Osiloskop
Elektrik sayacı
13. Alternatif akımda bir saniyede oluşan saykıl
sayısına verilen isim aşağıdakilerden
hangisidir?
9.
I.
II.
III.
Kondansatör plakalarının yüzey alanı
Kondansatör plakaları arasındaki mesafe
Kondansatör plakaları arasına konulan
yalıtkan malzemenin cinsi
A)
B)
C)
D)
Yukarıda verilenlerden hangileri
kondansatörlerde kapasiteyi etkileyen
faktörlerdendir?
A)
B)
C)
D)
I ve II
I ve III
II ve III
I, II ve III
14. Aşağıdakilerden hangisi AG panosunda
bulunan ve sistemin yük altında ve arıza
durumunda enerjisini kesmeye yarayan
araçlardır?
A)
B)
C)
D)
10. Aşağıdakilerden hangisi AG panosunda,
yüksüz devrelerde enerji kesip vermeyi
sağlayan ve son yönetmeliğe göre kullanımı
yasaklanan şalter çeşididir?
A)
B)
C)
D)
Termik manyetik şalter
Pako şalter
AG yük ayırıcısı
Özengili ayırıcı
A)
B)
C)
D)
Pil
Akümülatör
Transformatör
Dinamo
Ani değer
Maksimum değer
Minimum değer
Ortalama değer
16. Atomların yapısı ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi yanlıştır?
A) Atomların ilk yörüngesindeki elektron
sayıları, elementlerin özelliklerini belirler.
B) Atomların dış yörüngelerindeki elektron
sayısı dörtten az olan elementlere “iletken”
denir.
C) Atomların dış yörüngelerindeki elektron
sayısı dört olan elementlere “yarı iletken”
denir.
D) Atomların dış yörüngelerindeki elektron
sayısı sekiz olan tüm elementlere “yalıtkan”
denir.
12. Aşağıdakilerden hangisi bir sayacın etiketi
üzerinde bulunması gereken bilgilerden biri
değildir?
A)
B)
C)
D)
Akım trafosu
Termik manyetik şalter
AG parafudur
Pako şalter
15. Alternatif akımın herhangi bir andaki
değerine verilen isim aşağıdakilerden
hangisidir?
11. Aşağıdakilerden hangisi doğru akım (DA)
üreten kaynaklar arasında değildir?
A)
B)
C)
D)
Periyot
Frekans
Alternans
Sinüs eğrisi
Sayaç sabitesi
Nominal çalışma akımı
Sayaç imal yılı
Sayaç kullanım ömrü
2
17. Aşağıdakilerden hangisi şebekenin AG
tarafında yapılan kompanzasyon
şekillerinden biri değildir?
A)
B)
C)
D)
20. Aşağıdakilerden hangisi iletken kabloların
sembollerine göre sınıflandırılmasında,
hareketli elektrik cihaz ve tesislerinde
kullanılan, ağır işletme şartlarına dayanıklı
bükülgen kablonun sembolünü
göstermektedir?
Grup kompanzasyonu
Alıcıların müstakil kompanzasyonu
Terminal kompanzasyonu
Merkezi kompanzasyon
A)
B)
C)
D)
B sınıfı
F sınıfı
N sınıfı
Y sınıfı
21.
18. Aşağıdakilerden hangisi elektronik
sayaçların gelişmiş modellerinde ölçülebilen
değerlerden biri değildir?
A)
B)
C)
D)
Yağlı tip kondansatör
Ayarlı tip kondansatör
Kuru tip kondansatör
I.
II.
III.
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri
kompanzasyon sistemlerinde kullanılan
kondansatör tiplerinden değildir?
Anlık güç
Görünür güç
Gerilim
Moment
A)
B)
C)
D)
Yalnız I
Yalnız II
I ve II
I ve III
22.
R1=2 Ohm
I1
19.
I.
II.
III.
I2
İletkenin boyu
İletkenin kesiti
İletkenin yapıldığı malzemenin öz
iletkenliği
I
V=4 Volt
Yukarıda verilenlerden hangisi/hangileri
iletkenin direncini etkileyen
faktörlerdendir?
A)
B)
C)
D)
R2=2 Ohm
Şekilde verilen devrenin I1, I2 kol akımları
ve I akımı aşağıdakilerin hangisinde doğru
olarak verilmiştir?
Yalnız I
I ve II
I ve III
I, II ve III
A)
B)
C)
D)
3
I1=3A, I2=3A, I=6A
I1=2A, I2=2A, I=4A
I1=1A, I2=1A, I=2A
I1=0.5A, I2=0.5A, I=1A
23. Maksimum değeri Vm=60V ve frekansı
f=50Hz olan bir AA devresine L=0.1H olan bir
bobin bağlanmıştır.
26. Aşağıdakilerden hangisi doğru akım
makinelerinin parçalarından biri değildir?
A)
B)
C)
D)
Devrenin endüktif reaktansı (XL) ve
bobinden geçecek akımın tepe değeri
aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru
olarak verilmiştir? (π=3 alınız.)
A)
B)
C)
D)
XL =30 Ω, Im=2 A
XL =30 Ω, Im=1 A
XL =25 Ω, Im=2 A
XL =20 Ω, Im=3 A
27. Hassas yaklaşma sistemlerinde, pistin
merkez hattı uzantısı üzerinde, eşikten
itibaren 900 metre mesafeye kadar uzanan,
her 150 metrede çapraz barı bulunan
toplam 5 çapraz barlı ışık sistemine verilen
isim aşağıdaki seçeneklerin hangisinde
doğru olarak verilmiştir?
A) Kategori I “Calvert” sistem yaklaşma
ışıkları
B) Kategori I “Baret” sistem yaklaşma ışıkları
C) Kategori II “Calvert” sistem yaklaşma
ışıkları
D) Kategori II “Baret” sistem yaklaşma ışıkları
24. Aşağıdakilerden hangisi yönlendirme
levhalarının tasarımında dikkate alınacak
hususlardan biri değildir?
A)
B)
C)
D)
Göze çarpma
Okunaklılık
Anlaşılırlık
Ekonomiklik
28. Aşağıdakilerden hangisi pistin her iki
kenarında pist boyunca 60 metreden fazla
olamayan aralıklarla, pistin kullanılabilir
bölümünün kenarına 3 metreyi geçmeyecek
şekilde yerleştirilmiş ışıklardır?
A)
B)
C)
D)
25. Köprüye yanaşmış ya da açıkta park etmiş
uçakların elektrik gereksinimini karşılamak
üzere tesis edilmiş sistemlere verilen isim
aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru
olarak verilmiştir?
A)
B)
C)
D)
Endüvi
Endüktör
Fırça ve fırça yatağı
Stator
Pist eşiği tanıtma ışıkları
Pist sonu ışıkları
Pist kenar ışıkları
Pist merkez hattı ışıkları
29. Aşağıdakilerden hangisi “Kategori I”
pistinde yer alan görsel yardımcılardan biri
değildir?
Apron aydınlatma sistemi
400 Hz sistemleri
Sabit akım regülatörleri
İzolasyon trafosu
A)
B)
C)
D)
4
PAPI ışıkları
Tekerlek temas bölgesi (TDZ) ışıkları
Pist sonu ışıkları
Taksi yolu kenar ışıkları
32. Yüksek gerilim tesislerinde hat arızaları,
yıldırım düşmeleri ve kesici açması gibi
manevralar sonucu meydana gelen aşırı ve
zararlı çok yüksek gerilim şoklarının etkisini
önleyen koruma elemanına …… denir.
30. Aşağıdaki resimlerin hangisinde PAPI
ışıklarının pilotça algılanması sırasında
durumun “normal” olduğu anlaşılmalıdır?
A)
Yukarıdaki ifadenin doğru olabilmesi için
boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
getirilmelidir?
A)
B)
C)
D)
B)
İkaz küreleri
Koruma rölesi
Yüksek gerilim NH sigortası
Parafudur
C)
33. Aşağıdakilerden hangisi alternatörlerin
paralel bağlanma şartlarından biri değildir?
D)
A) Gerilimleri ve frekansları birbirine eşit
olmalıdır.
B) Sürtünme kayıpları birbirine eşit olmalıdır.
C) Faz sıraları aynı olmalıdır.
D) Fazları çalışma süresince üst üste olmalı
yani senkron olmalıdır.
34. Meydan kontrol kulesinden verilen ışık
işaretlerinden “çakarlı kırmızı” işaretin
anlamı aşağıdaki seçeneklerin hangisinde
doğru olarak verilmiştir?
31. Orta ve yüksek gerilim sistemlerinde devre
yüksüz iken açma-kapama yapabilen ve
açık konumda gözle görülebilen bir ayırma
aralığı oluşturan şalt cihazlarına verilen
isim aşağıdakilerden hangisidir?
A)
B)
C)
D)
A) İniş sahasını kat etmeye ve taksi yolu
üzerinde ilerlemeye serbestsiniz.
B) Dur.
C) Lokal talimatlara uygun şekilde manevra
sahasını terk et.
D) İniş sahasını veya taksi yolunu terk et ve
geçen uçağa dikkat et.
Kesici
Ayırıcı
Bara
İzolatör
5
38.
35. Primer gerilimi U1=220 V ve sekonder
gerilimi U2=110 V olan transformatörün
dönüştürme oranı aşağıdaki seçeneklerin
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A)
B)
C)
D)
I.
II.
III.
IV.
V.
4
2
1/2
1/4
Aşırı yükleme
Rotor sıkışması
Normal yükte çalışma
Sık kalkınma ve durma
Yüksek veya düşük gerilim
Yukarıda verilenlerden hangileri motorları
tehlikeye sokan aşırı akımın nedenleri
arasındadır?
A)
B)
C)
D)
36. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde ışık
başarısızlığı (light failure) tanımı doğru
olarak verilmiştir?
A) Kullanılmakta olan bir ışık sisteminin
herhangi bir sebeple belirlenmiş ortalama
ışık şiddetine göre % 25 oranında düşük
performansta olması
B) Kullanılmakta olan bir ışık sisteminin
herhangi bir sebeple belirlenmiş ortalama
ışık şiddetinden % 50 oranında yüksek
performansta olması
C) Kullanılmakta olan bir ışık sisteminin
herhangi bir sebeple belirlenmiş ortalama
ışık şiddetine göre % 50 oranında düşük
performansta olması
D) Kullanılmakta olan bir ışık sisteminin
herhangi bir sebeple belirlenmiş ortalama
ışık şiddetine göre % 100 oranında yüksek
performansta olması
I, II ve III
I, II, III ve V
I, II, IV ve V
II, III, IV ve V
39. Havalimanlarında şebeke elektriği
kesildiğinde 15 sn. içerisinde devreye
girerek yedek enerji ihtiyacını karşılayan
enerji kaynaklarına verilen isim
aşağıdakilerden hangisidir?
A)
B)
C)
D)
Doğru akım kaynağı
Kesintisiz güç kaynağı
Elektrojen grupları
Akü grubu
40. Termistörlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır?
37. Aşağıdakilerden hangisi üç fazlı asenkron
motorlara yol verme metotları arasında
değildir?
A) Termistörler, sıcaklıkla direnci değişen
elemanlardır.
B) NTC termistörde, sıcaklık azaldıkça
termistörün direnci artmaktadır.
C) PTC termistörde, sıcaklık arttıkça
termistörün direnci artmaktadır.
D) NTC termistörde, sıcaklık azaldıkça
termistörün direnci azalmaktadır.
A) Yıldız-üçgen yol vermek
B) Stator sargılarına ön direnç bağlamak
C) Stator sargılarını ayarlı üç fazlı bir güç
kaynağından beslemek
D) Rotoru sargılı asenkron motorlarda, stator
sargılarına harici dirençler bağlamak
6
41.
44.
Endüvi sargılarında endüklenen gerilim
dış devreye fırça ve bilezikler
olmaksızın alınabilir.
Duran kısımdaki sargıların sarılması ve
izolesi daha kolay yapılır.
Sargıların soğutulması daha zordur.
I.
II.
III.
(44)10 = ( ? )2
Yukarıdaki decimal (onlu) sayının binary
(ikili) sayıya çevrilmiş hali aşağıdakilerin
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A)
B)
C)
D)
Büyük güçlü alternatörlerde endüvi, duran
kısımda yapılmaktadır.
101100
101101
101110
111100
Yukarıda verilenlerden hangisi/hangileri
endüvinin duran kısımda olmasının
faydalarındandır?
A)
B)
C)
D)
Yalnız I
Yalnız III
I ve II
I ve III
45. Yüksek gerilim şebekelerinde, yük
akımlarını ve kısa devre akımlarını kesmeye
yarayan, “disjonktör” veya “entrüptör”
olarak adlandırılan cihaz aşağıdaki
seçeneklerin hangisinde doğru olarak
verilmiştir?
42.
A)
B)
C)
D)
(30)8 = ( ? )10
Yukarıdaki octal (sekizli) sayının decimal
(onlu) sayıya çevrilmiş hali aşağıdakilerin
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A)
B)
C)
D)
24
25
26
27
46. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde
transformatörlerin paralel bağlanma şartı
doğru olarak verilmiştir?
A) Paralel bağlanacak transformatörün primer
ve sekonder gerilimleri her an eşit
olmamalıdır.
B) Anma güçleri birbirine eşit olmalı veya
güçleri arasındaki oran 1/3’ten büyük
olmamalıdır.
C) Paralel bağlanacak transformatörlerin
bağlantı grupları uyumsuz olmalıdır.
D) Paralel bağlanacak transformatörlerin farklı
polariteli uçları birbirine bağlanmalıdır.
43. Bobini enerjilendikten veya bobinin enerjisi
kesildikten belirli bir süre sonra, kontakları
durum değiştiren rölelere verilen isim
aşağıdakilerden hangisidir?
A)
B)
C)
D)
Parafudur
Ayırıcı
Kesici
Generatör
Faz koruma rölesi
Faz sırası rölesi
Aşırı akım rölesi
Zaman rölesi
7
47. Aşağıdakilerden hangisi kesicilerin
bölümlerinden biri olan işletme
mekanizmasının çeşitlerinden biri değildir?
A)
B)
C)
D)
Vakumlu tip
Motorla kurmalı yaylı tip
Basınçlı havalı tip
Elektromanyetik bobinli tip
48. Manyetik nüvenin yapılış şekline göre
transformatörler sınıflandırıldığında
aşağıdakilerden hangisi bu grubun dışında
kalır?
A)
B)
C)
D)
Çekirdek tip transformatör
Mantel tip transformatör
Dilimli sargılı tip transformatör
Dağıtılmış nüveli tip transformatör
49. Aşağıdakilerden hangisi akım
transformatörlerinin sınıflandırma
şekillerinden biri değildir?
A)
B)
C)
D)
Koruma sınıflarına göre
Dönüştürme oranlarına göre
Soğutma şekline göre
Kullanıldıkları yerlere göre
50. Aşağıdakilerden hangisi alternatörlerde
gerilim düşümünü etkileyen faktörlerden
biri değildir?
A)
B)
C)
D)
Endüvi direnci
Endüvi reaktansı
Endüvi ağırlığı
Endüvi reaksiyonu
TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.
8
9
SINAVDA UYGULANACAK KURALLAR
1. Sınav süresince görevlilerle konuşmak ve soru sormak yasaktır. Aynı şekilde görevlilerin de
adaylarla yakından ve alçak sesle konuşmaları yasaktır.
2. Yanınızda ve sıranızda dersle ilgili kitap, not vb. bulundurmak yasaktır. Sınav sırasında kopya
yapan, yapmaya teşebbüs eden, kopya veren, kopya yapılmasına yardım edenlerin kimlikleri,
sınav görevlilerince BİREYSEL SINAV İPTAL TUTANAĞINA yazılacak ve bu adayların
sınavları geçersiz sayılacaktır. Görevliler kopya yapmaya veya vermeye kalkışanları uyarmak
zorunda değil; sorumluluk size aittir.
3. Adaylar sınav sırasında görevlilerin her türlü uyarılarına uymak zorundadır. Gerektiğinde
görevliler oturduğunuz yerleri değiştirebilir. Sınavınızın geçerli sayılması, her şeyden önce sınav
kurallarına uymanıza bağlıdır.
4. Sınavın başlamasını izleyen ilk 30 dakikası içerisinde ve sınav süresinin son 5 dakikasında,
sınavlarını tamamlasalar dahi, adayların salondan çıkmasına izin verilmez. Sınavın başlamasını
izleyen ilk 15 dakika geçtikten sonra hiçbir aday sınava alınmaz.
5. Cevaplamaya geçmeden önce size verilecek soru kitapçığının üzerinde ayrılan yerlere adınız ve
soyadınız ile aday, salon ve sıra numaralarınızı mutlaka yazınız. Sınav sonunda soru kitapçıkları
toplanacak ve sınav merkezinde tek tek incelenecektir. Soru kitapçığının bir tek sayfası dahi
eksik çıkarsa o oturumdaki sınavınız geçersiz sayılacaktır.
6. Kitapçık kodunu optik forma işaretlemek adayın sorumluluğundadır. Kitapçık türünü optik forma
işaretlemeyen adayların sınavları geçersiz sayılacaktır.
7. Cevap kâğıdına yazılacak her türlü yazı, rakam ve yapılacak işaretlemeler için koyu siyah kurşun
kalem kullanılacaktır. Tükenmez kalem veya dolmakalem kesinlikle kullanılmayacaktır.
CEVAPLARIN TÜMÜ CEVAP KÂĞIDINA İŞARETLENECEKTİR. Soru Kitapçıkları üzerine
yapılan işaretlemeler kesinlikle değerlendirilmez.
8. Soru Kitapçığının sayfalarındaki boş yerleri müsvedde olarak kullanabilirsiniz. Başka bir kâğıdı
müsvedde olarak kullanmak yasaktır.
9. Adayların soruları ve/veya sorulara verdikleri yanıtları herhangi bir yere yazmaları ve bunu sınav
salonundan dışarıya çıkarmaları yasaktır.
10. Herhangi bir nedenle salondan çıkan adayın kâğıdı alınır ve tekrar sınava devam etmesine izin
verilmez.
11. Adaylar sınav sırasında yanlarında telsiz, cep telefonu, çağrı cihazı, radyo vb. haberleşme
araçları, fotoğraf makinesi, hesap makinesi, cep bilgisayarı, saat fonksiyonu dışında fonksiyonu
bulunan saat vb. her türlü bilgisayar özelliği bulunan cihaz, silah vb. teçhizat bulunduramazlar.
Aksi davranışta bulunanlar hakkında tutanak tutularak hukuki işlem yapılacaktır.
12. Sınavınız bittiğinde, cevap kâğıdınızı ve soru kitapçığınızı salon görevlilerine şahsen teslim
ediniz. Teslim etmediğiniz evrak nedeniyle o oturumdaki sınavınız geçersiz sayılacak ve
hakkınızda yasal işlem yapılacaktır. Evrakların teslim edilmesinden aday sorumludur.
SINAVINIZDA BAŞARILAR DİLERİZ.
10