AKTİF ve PASİF SONAR SİSTEMLERİ

Su Altı Akustik Dalga Yayılımı & Sonar Sistemler
Dr. Serkan Aksoy
AKTİF ve PASİF SONAR SİSTEMLERİ
Su altı hedeflerin akustik dalgalar ile tespit edilip, sınıflandırılarak yerinin belirlenmesini sağlayan
sistemlere SONAR (SOund Navigation And Ranging) adı verilir. Bu sistemlerin gemi dışında (su içinde)
kalan birimleri “Wet-End”, gemi içinde kalan birimleri ise “Dry-End” olarak bilinir.
Sonar sisteminin verimli kullanılabilmesi için sonar sistem analiz ve tasarımının ortam, hedef ve sonar
dinamikleri göz önüne alınarak gerçeklenmesi gerekir. Bu sistemler pasif ve aktif olmak üzere ikiye ayrılır.
Pasif Sonar
Su altı hedeflerden (motor, pervane gürültüsü vb.) yaylan akustik dalgaların tespiti esasına göre çalışan
sistemler olup Dinleme Sonarları olarak bilinirler. Bu sistemlerde ses enerjisini elektrik enerjisine (alıcı
olarak) çeviren ve bir çeşit su alt mikrofonu olan HİDRAFON denilen aygıtlar mevcuttur.
Aktif Sonar
Su altı hedeflere akustik dalga göndererek, hedeften yansıyan akustik dalgaların yakalanması prensibine
göre çalışan sistemlerdir. Bu sistemlerde elektrik enerjisini ses enerjisine (verici olarak) ve ses enerjisini
elektrik enerjisine (alıcı olarak) dönüştüren TRANSDÜSER denilen aygıtlar mevcuttur. Aktif sonarlarda
ayrıca ses işaretini üreten PROJEKTÖR denilen (Sound Projector) ses kaynaklar mevcuttur. Aktif sonarlar
araştırma, derinlik tespiti, görüntüleme vb. amaçlar için de kullanılabilirler.