Mutasyon (sunu)

Çevre Etkenlerinin Kalıtımdaki Rollerine
Örnekler
• Bir canlıda karakterlerin oluşumunu genetik
yapı ve çevre koşulları etkiler. Canlıda görülen
özelliklerin bazıları sadece kalıtsal olmasına
rağmen, bazıları kalıtım ve çevrenin karşılıklı
etkileşimiyle ortaya çıkabilir.
Çevre Etkenlerinin Kalıtımdaki Rollerine
Örnekler
• Farklı ortamlarda yetiştirilen tek yumurta ikizlerinde boy, kilo,
zekâ seviyesi gibi özelliklerde farklılık olduğu gözlenmiştir.
• Yine Sirke sinekleri 16 C nin altında yaşarlarsa normalde kıvrık
kanatlı olmalarına rağmen düz kanatlı olurlar.
• Ancak altı parmaklık,göz rengi,kan grubu gibi kalıtımsal olaylar
çevre etkisi ile değişmez
Karakterlerin oluşmasında etkili olan faktörler
• Karakter : Kalıtım ve çevrenin etkisiyle canlıda ortaya çıkan özelliklere
denir.Göz rengi, boy uzunluğu, kan grubu, deri rengi, dil yuvarlama vb.
• 1-Kalıtım : Çevrenin etkisi olmadan DNA üzerinde bulunan genlerin
etkisiyle ortaya çıkan karakterlerdir.
• Kan grubu, göz rengi, renk körlüğü, kısa parmaklılık, insanların hastalıklara
karşı antikor üretmeleri vb.
• 2-Kalıtım + Çevre : Bazı karakterlerin ortaya çıkması genler ile çevre
arasında etkileşim sonucu oluşur.
Genlerde meydana gelen kalıtsal değişikliklere mutasyon
denir. Mutasyona uğrayan gene mutant gen denir.
MUTASYONLARA NEDEN OLAN ETKİLER ŞUNLARDIR.
1-Radyasyon ( mor ötesi, kızıl ötesi ışınlar X
ışınları, α , β ışınları. vb.;)
2-Radyoaktif maddeler
3-ASİT VE BAZLIK MADDELER 4-Yüksek sıcaklık5-HAVA
6-SU KİRLİLİĞİ
7- SİGARA
8-Kimyasal maddeler
MUTASYON:
• Mutasyonlar genellikle öldürücüdür. Çok azı
canlının daha iyi özellikler kazanmasına sebep
olur. Radyasyon veya çeşitli kimyasal maddeler
alan bir kişinin kendiside bundan olumsuz
etkileneceği gibi genleriyle bu olumsuzluk
çocuklarına da geçebilir
MUTASYON:
 Mutasyonlar gen yapısında meydana gelen
değişmelerle oluşabileceği gibi kromozom sayısı ve
yapısında meydana gelen değişmelerle de oluşabilir.
DNA hücre bölünmeden önce kendini eşlerken bir
hata yaparsa üzerindeki genlerde hatalar
oluşacağından canlının özellikleri değişebilir. Bu
genlere mutant gen denir.Mutasyona neden olan
etkenlere mutajen denir.. Kromozom parçalarının yer
değiştirilmesi, parça ayrılması, ters dönmesi, koptuğu
yere bağlanması şeklindedir. Çoğu öldürücüdür
Mutasyon Örnekleri
1-Kanser
2- Gelişme bozuklukları
3-Altı parmaklılık
4-Geri zekalılık
5-Yapışık ikizlilik
6-Eksik organlı çocuklar
7-Albinoluk
8-Kısa bacaklılık
9-Doğum lekeleri,
Bu örneklere benzer daha birçok örnek verilebilir.
Mutasyon
genetik
bir kazadır!
ALBİNO
albinizm
PARMAKLARA DİKKAT EDELİM
Albino kız
Albino kaplan
Mutasyon
ürünü olan
sakat eller
Meyve
sinekleri
Down sendromu
(47kromozom)
DOWN (45+XX, 45+XY)
mongolizm
down sendromu
Mongolizm ( Dawn Sendromu)
KLEİNFELTER (44+XXY )
TURNER (44+X )
Kromozom mutasyonları
• Zaman zaman televizyonlarda
görmüşsünüzdür, 6 ayaklı koyun, iki başlı sığır
veya yapışık ikizler. Bu canlıların hepsi
mutasyonlar sonucunda sakat kalmışlardır.
Özellikle "Çernobil" faciasından sonraki
kuşaklarda korkunç derecede sakatlıklar
görülmüştür.
Mutasyona uğramış bir domuz
Mutasyona uğramış bir çocuk
Van Kedisi
Radyasyon ve kimyasal maddelerden
kaynaklanan bir mutasyon sonucu
bacakları kafasından çıkmış bir meyve
sineği
KİMYASAL MADDELER
Alkol, Radyasyon, Kimyasal
Maddeler….
KİMYASAL MADDELERDEN
UZAK DURUN
GÜNEŞ IŞIĞINDA
FAZLA KALMAYIN
RADYASYONA MARUZ KALMAYIN
DÜZENLİ BESLENİN
VE
SAĞLIĞINIZIN
KIYMETİNİ BİLİN!..
Doğum Lekeleri
Değişik göz renkleri
Yapışık İkizler
Tavşan Dudaklı Çocuk
Dört boynuzlu koyun
cücelik
Ve Sigara…..
KELLİK
MUTASYON:
• Faydalı mutasyonlar yeni kalıtsal özelliklerin
oluşmasına neden olur. Bu durum çok uzun bir
süreç sonunda bir türden alt türlerin
oluşmasına neden olabilir. Bu şekilde canlıların
çeşitliliği artar. Mutasyonlar, bir canlının DNA
sı üzerinde yani genetik bilgileri üzerinde
meydana gelen değişikliklerdir.
YORUMSUZ!!!!
Bayram TOSUN
OSMAN MANİSALI İ.Ö.O. ACIPAYAM DENİZLİ