ÇİÇEKSİZ BİTKİLER ...Egitimhane.com... ÇİÇEKLİ BİTKİLER ÇİÇEKSİZ BİTKİLER • Bitkiler birçok canlının besin kaynağıdır. Kendi besinlerini kendileri yapan bitkiler, tüm canlılar için büyük önem taşımaktadır.Bitkiler diğer canlılar için yaşam kay- nağı olan oksijeni üretirler. • Bitkilerin kendi besinini yapma olayına fotosentez denir. ...Egitimhae.com... . Dolayısıyla çiçeksiz bitkilerde tohum bulunmaz. Çoğalmaları sporlarla gerçekleşir. Çiçekli bitkilere göre daha basit yapılıdırlar. Suda ve nemli yerlerde yaşarlar. En tanınmışları karayosunları ve eğrelti otlarıdır. ÇİÇEKSİZ BİTKİLER ÇİÇEKSİZ BİTKİLER Tohumun meydana geldiği organ çiçektir. Dolayısıyla çiçeksiz bitkilerde tohum bulunmaz. Çoğalmaları sporlarla gerçekleşir. Çiçekli bitkilere göre daha basit yapılıdırlar. Suda ve nemli yerlerde yaşarlar. 1- Su Yosunları (Alg’ler) : • Nemli ortamlarda , denizlerde ve tatlı sularda yaşarlar. • Su yosunlarına algler de denir. • Tek ve çok hücreli olanları vardır. • Gerçek kökleri olmamasına rağmen basit köksü yapıları olan basit yapılı bitkilerdir. • Su yosunları hücrelerinde klorofil bulunur. Bu sayede kendi besinlerini kendileri yapar. • Su yosunları genelde mavi , yeşil renkte olurlar. • Yeşil, kahverengi, esmer, kırmızı alg’ler olmak üzere gruplandırılır. • Bazı türleri hem tek hücreli hem de gözle görülecek büyüklükte (makroskobik) dir. (Acetebularia gibi). 2- Kara Yosunları : Su yosunlarından farklı olarak karada yaşamalarına rağmen iletim demetleri (damarları) olmadığı için nemli ve suya yakın yerlerde yaşarlar. Gerçek kökleri yoktur, bunun yerine suyu ve suda erimiş mineralleri alan rizoid adı verilen yapıları vardır. Çoğalmalarında döl almaşı görülür. • Nemli topraklarda , taş aralıklarında , ağaç kabuklarında ve havuz kenarlarında yetişir. • İletim demetleri yoktur. • Döl almaşıyla eşeyli ürerler. • Kara yosunlarında gövde ve yapraklar bulunur. • Bunlar gerçek yapraklar olmayıp, yaprağımsı yapıları vardır. • Gövdeleri incedir. • Gövde üzerinde yeşil yapraklar bulunur. • Kara yosunları bulundukları yüzeyi kadife gibi kaplar. 3- Eğrelti Otları : • Yapı olarak çiçekli bitkilere benzerler. • Gerçek kök, gövde, yaprak ve damarları ( iletim demeti) vardır. • Fotosentez yaparlar. • Çoğunlukla karada yaşarlar. • Çoğalmalarında döl almaşı görülür. • Eğrelti otları ormanlarda , ağaç diplerinde , nemli yerlerde ve dere kenarlarında yetişir. • Çiçeksiz bitkilerin en gelişmişidir. • Boyları genelde 40 – 100 cm arasında değişir. • Toprak üzerinde geniş ve yeşil renkli yaprakları vardır. • Eğrelti otlarında kök , gövde ve yapraklar bulunur. • Ancak bunlar da gerçek kök ve yapraklar değildir. • İletim demetleri vardır. • Üremeleri kara yosunları gibidir. • Yaprağımsılar yer altı gövdesine yapışmıştır. ÇİÇEKSİZ BİTKİLER , AKARSU KENARLARINDAKİ TAŞLARIN YÜZEYİNDE , NEMLİ TOPRAKLARDA , AĞAÇ GÖVDELERİNDE, DENİZ , GÖL VE BATAKLIKLAR GİBİ ÇOK GENİŞ ALANDA YAŞAYAN BİTKİ TOPLULUĞUDUR . ÇİÇEKSİZ BİTKİLERE ÖRNEK OLARAK ALG, KARA YOSUNU ,EĞRELTİ OTU, LİKEN CİĞER OTU,KİBRİT OTU VE ATKUYRUĞU VERİLEBİLİR. LİKENLER TAŞ, KAYA VE AĞAÇLARIN YÜZEYİNE TUTUNMUŞ ŞEKİLDE YAŞARKEN, EĞRETİ OTLARI TOPRAĞA TUTUNMUŞ ŞEKİLDE YAŞAR............. Spor Eğrelti otu ve karayosunları gibi çiçeksiz bitkiler sporla ürerler. Yaprakların alt kısımlarında taşıdığı spor keseleri uygun koşullarda çimlenerek yeni bir bitki oluşturur. AÇIK TOHUMLULAR (Çiçeksiz Bitkiler-Gymnospermae) Kapalı tohumlular gerçek çiçek üretirler ve sayıları 250 milyona yakın türden oluşan bir bitkiler alemidirler… Meşe, kayın, gürgen, karaağaç gibi yapraklı ağaçlar bu gruba dahildir… Açık tohumlular ise çiçeksiz bitkiler olarak anılırlar ve bu bitkilerde geniş bir canlılar topluluğudur. Çam, Gök nar, Sedir, Ladin gibi kozalaklı ağaçlar, Sivaslar, Çinko gibi türler bu gruba dahildir… Çiçeksiz bitkilere örnek; Bataklık Servisi Çiçeksiz Bitkilerin yaprakları, iğne gibi değişik biçimlerde karşımıza çıkar. Bu bitkilerin yaprak biçimleri ile ilgili bazı örnekleri aşağıda görmektesiniz; Çiçekli bitkilerin tek sap ve tek yaprak yüzeyinden meydana gelen yapraklarına genel anlamda sade yapraklar denilmekte, tek sap üzerinde parçalı bir yapıda, yaprakçıklara ayrılmış biçimdeki yapraklara da bileşik yapraklar adı verilmektedir. Bileşik yapraklar kendi içinde; üçlü, çift tüysü, tek tüysü, katlı tüysü, elsi… gibi değişik biçimlerde görülür. Aynı şekilde yaprakların dizilişine göre de; karşılıklı, almaçlı, sarmal, çevrem, haçsı gibi değişik formlar vardır… Çiçeksiz bitkiler, belirgin bir üreme organı (çiçeği) olmayan bitkilerdir. Kök, gövde ve yaprak gibi kısımlar iyi gelişmemiştir. Bazı çiçeksiz bitkilerde kök, gövde ve yaprak değişikliğe uğrayarak başka yapılara dönüşmüştür. ...... EĞRELTİ OTU ...... LİKEN YAPRAK, BİTKİNİN GAZ ALIŞ VERİŞİNİ SAĞLAR. YAPRAK, BİTKİNİN TERLEMESİNİ SAĞLAR. ÇİÇEKLİ BİTKİLER ÇİÇEKSİZ BİTKİLER a)Çiçekleri vardır. a)Çiçekleri yoktur. b)Kök,gövde ve yaprakları vardır. b)Gerçek kök,gövde ve yaprakları yoktur . c)Gövdede iletim boruları vardır. c)İletim boruları,damarlı çiçeksiz bitkilerde olup,damarsız çiçeksiz bitkilerde yoktur. d)Eşeyli üreme yaparlar. d)Eşeyli ve eşeysiz üreme yaparlar.Bazı çiçeksiz bitkilerde döl almaşı görülür. ...Egitimhane.com... • Kök, gövde ve yaprakları vardır. • Çiçeği vardır • Açık Tohumlu Bitkiler - Gymnospermae: Tohum taslakları, meyve yaprakları tarafından örtülmeden açıkta tohum meydana getiren bitkiler. • Açık tohumlu bitkileri genellikle ağaçlar ya da ağaççık formundaki odunsu bitkiler oluşturur. Genellikle herdem yeşil olup, yaprakları çoğunlukla iğnemsi şekildedir. Bu yüzden de, kuraklığa dayanıklıdırlar. • Kapalı Tohumlu Bitkiler - Angiospermae Tohum taslakları, meyve yapraklarının birleşmesiyle oluşan odacık içinde kapalı olarak tohum geliştiren bitkiler. • Kapalı tohumlular, açık tohumlulara göre daha gelişmişlerdir. Genellikle otsu, odunsu ve çalı formunda olurlar. Çoğunun kültürü yapılır ve ekonomik önemleri vardır. Kapalı tohumlular, iki çenekliler (Magnoliopsida, Dicotyledoneae) ve bir çenekliler (Liliopsida, Monocotyledoneae) olmak üzere 2 sınıfa ayrılır NELER ÖĞRENDİK. 1-Çiçeksiz bitkilerin çiçekli bitkilerden farklı olduğunu, 2-Nemli bölgelerdeki taşların yüzeylerine veya ağaç gövdelerinin kuzey yönüne bakan kısımlarında karayosunu olarak bitkiyi görürüz. 1-Aşağıdaki bitkilerden hangisi, spor adını verilen hücrelerle çoğalır? A.Kaktüs B.Meşe ağacı C. Kara yosunu D. Gül 2- Aşağıdakilerden hangisi çiçeksiz bitkilerin çoğalmasını sağlayan hücredir? A.spor B. polen C. gamet D. Yumurta 3- Aşağıdaki bitkilerden hangisi diğerlerinden farklıdır? A.Çam ağacı B. Papatya C.Gül D. Eğrelti otu 7-Aşağıda verilenlerden hangisi çiçeksiz bitkidir? A ) KaktüsB ) Liken C ) Maydanoz D ) Deve tabanı 5- aşağıdakilerden hangileri bitkide, yaprağın görevidir? I. gaz alışverişi yapma II. fazla suyu dışarı atma III. besin yapma A. yalnız lll B.l –II C.II –III D.I-II-III ...Egitimhane.com... TEBRİKLER DOĞRU CEVAP ...... ÜZGÜNÜM YANLIŞ CEVAP ......