Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Sistemi

Kamu Mali Yönetim ve Kontrol
Sistemi
Faysal ÖZCAN
Maliye Bakanlığı
Bütçe Başkontrolörü
[email protected]
• YENİ KAMU YÖNETİMİ ANLAYIŞI
• Katılımcı ve paylaşımcı
• Şeffaf ve hesap verebilir
• Stratejik planlama ve performans
yönetimine dayalı
• Gelecek yönelimli
• Sonuç ve hedef odaklı
• Yerel ve yerinden yönetim ağırlıklı
• Yatay organizasyon yapısı ve yetki devri
• Yönetime değer katan sistem odaklı denetim
2
• MALİ YÖNETİM VE KONTROL SİSTEMİNİN ANA
UNSURLARI
• Performansa dayalı çok yıllı bütçe
• Ekonomik ve mali analizlere uygun bütçe kodlama sistemi
• Genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun tahakkuk esaslı
muhasebe
• Nakit planlamasına dayalı nakit yönetim sistemi
• Kapsamlı ve şeffaf borç yönetimi
• İç kontrol
• İç denetim
• Dış denetim
• Mali yönetim bilgi sistemi
3
Kamu Mali Yönetimi
Kamu kaynaklarının yönetimi ile ilgili kurumları ve süreçleri
Kapsar. Kamu mali yönetimi üç aşamadan meydana
gelir:
• Politikaların ve önceliklerin belirlenmesi,
• Ülke kaynaklarının belirtilen politikalara uygun olarak tahsis
edilmesi,
• Kamu kaynaklarının mevzuata uygun, ekonomik, etkin ve
verimli bir şekilde elde edilmesi ve harcanması, bunu
sağlamaya yönelik kontrol ve denetim mekanizmalarının
kurulması
4
KAMU MALİ YÖNETİMİ-2
• POLİTİKALARIN
VE
ÖNCELİKLERİN
BELİRLENMESİ
 Türkiye’nin temel politika belgeleri Beş Yıllık
Kalkınma Planları ve yıllık programlardır.
 Politika ve öncelikler belirlenirken özellikle ülkenin
makroekonomik dengeleri ve kaynak kısıtı dikkate
alınır.
 Etkin çalışan bir devletin, kaynak kısıtını da
dikkate alarak stratejik kararlar vermesi, bu
kararları uygulamak için orta vadeli planlar yapması
ve bu politikaları destekleyecek şekilde bütçe
yapması gerekir.
 Bu da politika üretme kapasitesinin ve bütçe
süreçlerinin güçlendirilmesine bağlıdır.
5
KAMU MALİ YÖNETİMİ-3
• KAYNAKLARIN
BELİRLENEN
ÖNCELİKLERE UYGUN OLARAK TAHSİSİ
BÜTÇE;
 Kıt kaynakların tahsis aracıdır.
 İktisadi
plan
ve
politikaların
gerçekleştirilme aracıdır.
 Kamunun ortak ihtiyaçlarının ne kadarının
devlet eliyle karşılanacağını gösteren temel
bir siyasi tercihtir.
 Hükümet politikasının mali yansımasıdır.
6
KAMU MALİ YÖNETİMİ-4
• KAMU KAYNAKLARININ KULLANIMININ KONTROL VE
DENETİMİNE İLİŞKİN MEKANİZMALARIN KURULMASI
BU
MEKANİZMALAR
MALİ
KONTROL
OLARAK
ADLANDIRILMAKTADIR.
 İÇ KONTROL
 mali hizmetler birimi
 harcama öncesi kontrol
 harcama sonrası iç denetim
 DIŞ DENETİM
• denetim mekanizmasının diğer bir unsuru ise mali raporlama
ve buna uygun bütçe kod yapısı ve devlet muhasebesinin
varlığıdır. Mali raporlamanın gelişmesi, şeffaflık ve hesap
verebilirliğin temel unsurlarındandır.
7
MALİ KONTROL
MALİ HİZMETLER
İÇ
DENETİM
HARCAMA ÖNCESİ
KONTROL
8
DENETİM
İÇ DENETİM
YÜRÜTME ORGANI
ADINA
DIŞ DENETİM
YASAMA ORGANI
ADINA
9
5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve
Kontrol Kanunu-1
• Mali yönetim ve bütçenin kapsamı genişletilmiştir.
• Stratejik planlama ve performans esaslı bütçelemeye
geçilmektedir.
• Orta vadeli harcama programı çerçevesinde çok yıllı
bütçelemeye geçilmiştir.
• Hesap verebilirlik ve mali saydamlık sağlanmaktadır.
• Kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanılması
ilkesi getirilmiştir.
10
Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol
Kanunu-2
• Kamuda muhasebe birliği sağlanmış ve
istatistiklerin yayımlanması öngörülmüştür.
mali
• İç kontrol sisteminin kurulması öngörülmüştür.
• İç denetim sisteminin kurulması öngörülmüştür.
• Sayıştay’ın denetim kapsamı genişletilmiştir.
11
Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol
Kanununun Getirdiği Kavramlar
•
•
Yönetim Sorumluluğu
Hesap Verebilirlik
•
Mali Saydamlık
•
Stratejik Planlama ve
Performans Esaslı Bütçeleme
•
İç Kontrol Güvence Beyanı
•
İdare Faaliyet Raporlar
•
Muhasebe Sistemi (Tahakkuk
Esaslı)
•
Mali İstatistikler
•
Mali Yönetim ve Kontrol
•
Ekonomiklik, Etkililik, Verimlilik
•
Planlama - Bütçeleme İlişkisi
ve Çok Yıllı Bütçeleme
•
Merkezi Uyumlaştırma Birimleri
•
İç Kontrol
•
İç Denetim
•
Görevler Ayrılığı İlkesi
•
•
Ön Mali Kontrol
•
İç Denetim Merkezi
Uyumlaştırma Birimi
Dış Denetim
12
Yönetsel Sorumluluk
•
Her düzeydeki idareciler, yürüttükleri faaliyetlerden dolayı sadece temel
faaliyet politikaları açısından değil, ama aynı zamanda mali yönetim ve
kontrol politikaları açısından da sorumludurlar.
•
Yani her bir kamu yöneticisi;
–
–
–
–
–
–
–
–
Planlama,
Programlama,
Bütçeleme,
Muhasebeleştirme,
Kontrol etme,
Raporlama,
Belgeleme
İzleme
görevlerini yerine getirmek için yeterli mali yönetim
sistemlerinin kurulmasından ve sürdürülmesinden sorumludur.
ve
kontrol
13
Hesap Verebilirlik
MALİ AÇIDAN HESAP VEREBİLİRLİK; Hükümetin, kamu idarelerinin ve mali
yönetimde görevli olanların; kamu kaynaklarının elde edilmesi, yönetimi ve
kullanılmasında yürüttükleri faaliyetler ile iş ve işlemleri nedeniyle hiyerarşik
üstlerine, denetim ve değerlendirme yapmakla görevli kuruluşa (Sayıştay),
parlamentoya ve kamuoyuna hesap vermeleridir.
•
Hesap verme sorumluluğu yönetsel bir sorumluluktur.
•
Hesap verme sorumluluğunun
getirilmektedir.
gereği
esas
itibarıyla
raporlamayla
yerine
Bu amaçla kanunda; görev, yetki ve sorumlulukların açık olarak tanımlanması
 Kaynakların elde edilmesi, kullanılması, muhasebeleştirilmesi ve raporlanması
süreçlerinin belirlenmesi,
 Kamu idarelerinin faaliyet raporu düzenlemeleri
öngörülmüştür.
14
Mali Saydamlık-1
Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında
denetimin
sağlanması
amacıyla
kamuoyunun
zamanında
bilgilendirilmesini ifade eder.
Bu amaçla;
• Görev, yetki ve sorumlulukların açık olarak tanımlanması,
• Kamu mali yönetiminin bütün aşamalarının kamuoyuna açık ve
ulaşılabilir olması,
• Teşvik ve desteklemelerin kamuoyuna açıklanması,
• Kamu hesaplarının standart ve genel kabul görmüş prensiplere
göre oluşturulması,
15
Mali Saydamlık-2
• Tüm gelir ve giderlerin bütçelerde yer alması,
• Kanunda öngörülen bütçeler dışında bütçe yapılmaması,
• Stratejik planlar, bütçeler, kamu hesapları ve mali
istatistiklerin kamuoyuna açık olması,
• Stratejik plan ve performans programı hazırlanması ve
duyurulması,
• Kamu idarelerinin kesin hesap ve faaliyet raporları
düzenlemek suretiyle yetkili mercileri ve kamuoyunu
bilgilendirmeleri,
• Bakanların amaç, hedef, strateji, varlık, yükümlülük ve yıllık
performans programları hakkında kamuoyunu bilgilendirmeleri,
• İdarelerin yılın ilk altı aylık uygulama sonuçları ve ikinci altı
aya ilişkin beklentiler ile faaliyetlerini kamuoyuna açıklamaları
amaçlanmıştır.
16
FAALİYET RAPORLARI
RAPORUN ADI
HAZIRLAYAN
SUNULAN
SÜRESİ
BİRİM FAALİYET RAPORU
Harcama Yetkilisi Üst Yönetici
Şubat
İDARE FAALİYET
RAPORU
Üst Yönetici
Sayıştay
Maliye Bakanlığı
İçişleri Bakanlığı
(Mahalli İdareler
için)
Kamuoyu
Nisan
MAHALLİ İDARELER
DEĞERLENDİRME
RAPORU
İçişleri Bakanlığı
Sayıştay
Maliye Bakanlığı
Kamuoyu
Mayıs
GENEL FAALİYET
RAPORU
Maliye Bakanlığı
Sayıştay
Kamuoyu
Haziran
SAYIŞTAY
DEĞERLENDİRMESİ
Sayıştay
TBMM
Ağustos
17
Faaliyet Raporları
• Her harcama yetkilisi, harcama biriminin faaliyet raporunu
düzenleyip üst yöneticiye sunmak zorundadır.
• Üst yönetici harcama birimlerinin faaliyet raporlarını dikkate
alarak idare faaliyet raporunu düzenler, kamuoyuna açıklar ve
ilgili idarelere gönderir.
• Yıllık faaliyet raporları;
•
•
•
•
Genel Bilgiler,
Amaç ve Hedefler,
Performans Bilgileri,
Mali Bilgiler,
Kurumsal Kabiliyet ve Kapasitenin Değerlendirilmesi
Öneri ve Tedbirler bölümlerini kapsamaktadır
18
Stratejik Plan
• Özel sektörde ortaya çıkmıştır.
• Temel amacı; kamu sektöründe karar alma sürecini
güçlendirmek ve yönetim kalitesini iyileştirmektir ve
yönetimlerin güncel sorunlar altında ve politik baskılar
nedeniyle temel bakış açılarını yitirmelerini önler.
• Yönetsel bir plan olup, amaç ve hedeflerin kaynak ihtiyacını
dikkate alır.
• Stratejik planlama; idarenin amaçlarının, hedeflerinin ve
bunlara ulaşmayı mümkün kılacak yöntemlerin belirlenmesini
gerektiren, orta ve uzun vadeli ve geleceğe yönelik bakış açısı
taşıyan bir yönetim aracıdır.
• Katılım
• Amaç-araç ilişkisi
• İşlerin önceliklendirilmesi ve kaynak tahsisi ile hesapverme
19
Stratejik Planlama ve Performans
Esaslı Bütçeleme
• Stratejik Plan Hazırlama Kılavuzu (DPT)
• Performans Esaslı Bütçeleme Rehberi (Maliye Bakanlığı)
• Bütçelerin Stratejik Planlara Dayandırılması
• Bütçelerin Stratejik Planlarda Yer Alan Misyon, Vizyon ve
Stratejik Amaçlarla Uyumlu Olması
• Bütçelerin Performans Göstergelerine Göre Değerlendirilmesi
• Performans Denetimlerinin
Gerçekleştirilmesi
Bu
Göstergeler
Çerçevesinde
• Raporlama
20
PEB TEMEL UNSURLAR
•
•
•
Stratejik Plan
Performans Programı
Faaliyet Raporu
Misyon
Vizyon
Stratejik Amaçlar
Stratejik Hedefler
Performans Hedefleri
Faaliyet/Projeler
21
PERFORMANS BİLGİ SİSTEMİ
BİLGİNİN DÜZENLİ
OLARAK TOPLANMASI
ANALİZ EDİLMESİ
RAPORLAMA
DEĞERLENDİRME
22
PERFORMANS ESASLI
BÜTÇELEME
KAYNAKLAR
GİRDİLER
EKONOMİKLİK
ÇIKTILAR
VERİMLİLİK
GETİRİLER
ETKİNLİK
DIŞ FAKTÖRLER
23
PERFORMANS ESASLI
BÜTÇELEME
KAYNAKLAR GİRDİLER
Kurum ödenekleri
FAKTÖRLER
ÇIKTILAR GETİRİLER
-doktorlar
-muayene
-hemşireler
-hastane binaları
-makine\teçhizat
-tetkik\tahlil
-ameliyat
-diğer tıbbi
hizmet
-daha uzun
yaşam
-daha sağlıklı
toplum
DIŞ
-yaşam biçimi
-yoksulluk
-barınma
24
Ekonomiklik
• Planlanan çıktı veya sonuçlara ulaşmak için kullanılan
kaynakların (girdi) maliyetlerinin en aza indirilmesini
ifade eder.
• Aynı standarttaki iş, mal veya hizmetin en az
maliyetle elde edilmesidir.
• Ekonomiklik, girdi/maliyet formülüyle hesaplanır.
25
Etkinlik-Etkililik-1
• Etkinlik hedeflere ulaşma derecesini gösterir.
• Etkinlik göstergeleri, çıktı ile sonuçlar arasındaki
ilişkileri yani, çıktıların beklenen sonuçlara yol açıp
açmadığını inceler.
• Sonuçlar,
dışsal
faktörlere
bağlı
olarak
değiştiğinden etkinlik göstergeleri de bu faktörlere
bağlı olarak değişir.
• İdareler, etkinlik göstergelerini etkilemede sınırlı
bir
yeteneğe
sahiptir.
Etkinlik
göstergeleri
sonuç/çıktı formülü kullanılarak hesaplanır.
26
Etkinlik-Etkililik-2
•
Örnekler:
•
Meslek edindirme kursunu başarı ile bitirenlerden bir yıl içinde iş
bulabilenlerin oranı
•
Cezaevinden tahliye olduktan sonra tekrar suç işlemeyenlerin oranı
•
Gübreleme konusunda danışmanlık hizmeti alanlardan ürün miktarında
artış sağlayan çiftçilerin oranı
•
Üniversiteyi bitiren öğrencilerden bir yıl içinde iş bulabilenlerin oranı
•
Yeni yapılan kaldırımlardan
göstermeyenlerin oranı
•
Önlem alınan kaza kara noktalarında kaza şiddetinin azalma oranı
üç
yıl
içinde
tamire
ihtiyaç
27
Verimlilik-1
• Verimlilik, üretim sırasında kullanılan insan gücü, hammadde,
malzeme, makine ve teçhizat, enerji, su, toprak gibi girdiler
ile elde edilen çıktılar arasındaki ilişkidir.
• Verimlilik göstergeleri, belirlenen girdilerle mümkün olan en
yüksek çıktı düzeyine ulaşılıp ulaşılmadığını değerlendirir.
• Bu
göstergeler
kaynaklardan
yeterince
yararlanıp
yararlanmadığımız konusunda bilgi vermesine karşın bir işin
yapılması gerekip gerekmediği konusunda bilgi vermez.
• Verimlilik, çıktı/girdi formülü kullanılarak hesaplanır.
28
Verimlilik-2
• Örnekler:
• Verilen ruhsatların birim maliyeti
• Tedavi edilen hastaların birim maliyeti
• Birim zamanda (saat, gün, ay) tamamlanan işlem
miktarı
• Danışman başına düşen hizmet verilen kişi sayısı
29
Kaynakların Amaca Uygun Kullanımı
Maliyetler
Ekonomiklik
Girdiler
Kaynakların
Karşılığı
(Performans)
Operasyonlar
Verimlilik
Çıktılar
Sonuçlar
Etkililik
30
Planlama - Bütçeleme İlişkisi
 Orta Vadeli Program
 Orta Vadeli Mali Plan
 İdarelerin Stratejik Plan hazırlaması
 Performans Programı
 İdarelerin yılı ve izleyen iki yılın gelir ve gider
tahminlerini içeren üç yıllık bütçe yapmaları
Buna
göre
orta
vadeli
harcama
programı
çerçevesinde
planlama-bütçeleme
ilişkisi
kurulmaktadır.
31
BÜTÇELEME SÜRECİ
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ORTA VADELİ PROGRAM(DPT)
BKK MAYIS SONU RG
ORTA VADELİ MALİ PLAN(MB) YPK
15 HAZİRANA KADAR
RG
BÜTÇE ÇAĞRISI VE EKİ BÜTÇE HAZIRLAMA REHBERİ (MB)
YATIRIM GENELGESİ VE EKİ YATIRIM PROGRAMI
Haziran sonu
HAZIRLAMA REHBERİ (DPT)
RG
YATIRIM TEKLİFLERİ DPT MÜSTEŞARLIĞINA
Temmuz sonuna
BÜTÇE GELİR VE GİDER TEKLİFLERİ MB’NA
kadar
BÜTÇE GÖRÜŞMELERİ
AGUSTOS-EYLÜL
YPK
EKİM AYININ İLK HAFTASI
TBMM’NE SUNUŞ
MALİ YIL BAŞINDAN 75 GÜN ÖNCE
MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE KANUNU YILBAŞINDAN ÖNCE
32
KAYNAKLARIN ETKİLİ, EKONOMİK VE
VERİMLİ KULLANILMASI
•
•
•
•
•
Kanunun amacı, kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli
kullanımını sağlamaktır.
Stratejik plan ve performans programı: kaynağın önceliklere tahsisi
Kamu maliyesinin temel ilkeleri arasında; ihtiyaçların
karşılanmasında maliyet-fayda ve maliyet etkinlik analizinin
yapılması yer almaktadır.
Bütçe ilkeleri: bütçeler, kalkınma planı ve programlarda yer alan
politika, hedef ve önceliklere uygun şekilde, idarelerin stratejik plan
ve performans ölçütlerine ve maliyet-fayda analizine göre hazırlanır,
uygulanır ve kontrol edilir.
Yeni yatırım projesi tekliflerinden, maliyet-fayda ve maliyet-etkinlik
analizi ile çevresel analizi içerecek şekilde yapılabilirlik etüdü
bulunmayan projeler yatırım programına alınamaz.
33
İÇ KONTROL SİSTEMİ
BAKAN
ÜST YÖNETİCİ
Mali Hizmetler Birimi
İç Denetim
Birimi
Muhasebe
Yetkilisi*
Harcama Yetkilisi
Harcama
Birimi
Gerçekleştirme
Görevlileri
Harcama Yetkilisi
Harcama Sonrası
Denetim
Harcama
Birimi
Gerçekleştirme
Görevlileri
Mali Yönetim ve Kontrol
İç Kontrol
*Genel bütçe kapsamındaki idarelerde muhasebe hizmetleri Maliye Bakanlığı tarafından yürütülmektedir. Diğer idarelerde muhasebe hizmeti mali hizmetler
birimi tarafından yerine getirilmektedir.
İÇ KONTROL NEDİR? (1)
 İç kontrol,
oluşturulan;
idarenin
amaçlarına
ulaşmasını
sağlamak
üzere
 organizasyon,
 yöntem,
 süreç,
 iç denetim,
mali ve mali olmayan kontroller
bütünüdür.
35
İÇ KONTROL KAVRAMI
Uluslararası Gelişmeler
 COSO Modeli (Tradeway Commission)
 CoCo (Cica Kriterleri-Kanada Modeli)
 Turnbull Report,(İngiltere)
 King Report (Güney Afrika)
 Intosai (Uluslararası Sayıştaylar Birliği)
 Avrupa Birliği
36
COSO PİRAMİDİ
İzleme
Kontrol Faaliyetleri
Risk Değerlendirme
Kontrol Ortamı
37
COSO KÜBÜ
38
İÇ KONTROL
•
•
•
•
İç Kontrol, idarenin amaçlarının gerçekleştirilmesine yönelik bir
yönetim aracıdır.
İç Kontrol, idarenin amaç ve hedeflerinin gerçekleştirilmesi
konusunda güvence sağlayan yönetim araçlarının bütününü ifade
etmektedir.
İç Kontrol, aynı zamanda yönetim kontrolü olarak da
adlandırılmaktadır.
İç Kontrol sistem ve araçları, idarenin yönetimine dayatılan kural ve
uygulamalar değil, idare yönetiminin amaç ve hedefleri
gerçekleştirme konusunda ihtiyaç duyduğu mekanizmalardır.
39
İÇ KONTROL
• İç kontrol bir süreçtir
• İç kontrol bir amaç değil, idareyi hedeflerine
ulaştırma amacını taşıyan bir yönetim aracıdır
• İç kontrol kişiler tarafından uygulanır
• İç kontrol sadece form, belge, el kitabı ve
prosedür değil, bunların yanı sıra organizasyonu,
personeli ve yönetim tarzını da kapsayan bir
sistemdir
40
İÇ KONTROLÜN ÖZELLİKLERİ
 İç kontrol, yönetim sorumluluğu çerçevesinde sürekli ve sistematik
bir şekilde yürütülür.
 İç kontrol bir yönetim aracıdır.
 İç kontrol risk esasına dayalıdır. Kontrol faaliyetleri gerekli yer ve
zamanda ve gerektiği kadar yapılmalıdır.
 İç kontrol idarenin bütün görevlilerini kapsar.
 İç kontrol mali alanla sınırlı olmayıp, mali ve mali olmayan kontroller
bütünüdür.
 İç kontrol sistemi her yıl değerlendirmeye tabi tutulur.
 İç kontrol düzenleme ve uygulamalarında iyi mali yönetim ilkeleri
esas alınır.
41
5018 SAYILI KANUNDA İÇ KONTROL
• 5018 sayılı Kanun “Beşinci Kısım”
• 5018 sayılı Kanun Md 55-67
• İç kontrol; idarenin amaçlarına, belirlenmiş
politikalara ve mevzuata uygun olarak faaliyetlerin
etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yürütülmesini,
varlık ve kaynakların korunmasını, muhasebe
kayıtlarının doğru ve tam olarak tutulmasını, mali
bilgi ve yönetim bilgisinin zamanında ve güvenilir
olarak üretilmesini sağlamak üzere idare tarafından
oluşturulan organizasyon, yöntem ve süreçle iç
denetimi kapsayan mali ve diğer kontroller
bütünüdür
42
İç Kontrol
İç kontrolün amacı;
•
Kamu gelir, gider, varlık ve yükümlülüklerinin etkili, ekonomik ve verimli
bir şekilde yönetilmesini,
•
Kamu idarelerinin kanunlara ve diğer düzenlemelere uygun olarak
faaliyet göstermesini,
•
Her türlü malî karar ve işlemlerde usulsüzlük ve yolsuzluğun
önlenmesini,
•
Karar oluşturmak ve izlemek için düzenli, zamanında ve güvenilir rapor
ve bilgi edinilmesini,
•
Varlıkların kötüye kullanılması ve israfını önlemek ve kayıplara karşı
korunmasını,
sağlamaktır.
43
İÇ KONTROL SORUMLULUĞU
• Üst yöneticiler: Sistem kurma ve gözetim
• Harcama yetkilileri: Uygulama ve ön mali kontrol
• Mali hizmetler birimi: Sistemin kurulması,
standartların uygulanması çalışmaları ve ön mali kontrol
• Muhasebe yetkilileri: Ödeme kontrolü, kayıtların
usulüne ve standartlara uygunluğu ve saydamlık
• Gerçekleştirme görevlileri: Uygulama
44
ÜST YÖNETİCİLERİN İÇ KONTROL
SORUMLULUĞU
• İdarede iç kontrol standartlarının ve iç kontrol ile ön mali
kontrol alanında yapılan düzenlemelerin uygulanmasını sağlamak
• İş ve işlemlere yönelik süreç akış şemaları hazırlatmak
• Görev, yetki ve sorumlulukları açık bir şekilde belirlemek
• Görevlerin bilgili ve yeterli personel tarafından yürütülmesini
ve personelin yeterli eğitim almasını sağlamak
• Kontrol prosedürlerini belirlemek
• İdarede uygun bir iletişim ağı oluşturmak
• Kontrol listeleri ve öz değerlendirme formları oluşturmak
• İç kontrol güvence beyanını düzenlemek
45
İç Kontrol Güvence Beyanı
• Üst yöneticiler
• Harcama yetkilileri
• Mali hizmetler birimi yöneticileri
tarafından iç kontrol güvence beyanı düzenlenir ve faaliyet
raporlarına eklenir.
• İç kontrol güvence beyanı; tahsis edilen kaynakların
planlanmış amaçlara ve iyi mali yönetim ilkelerine uygun olarak
kullanıldığı, iç kontrol sisteminin işlemlerin yasallık ve
düzenliliği konusunda yeterli güvenceyi sağladığı ve bilgilerin
doğruluğu hususlarını kapsamaktadır.
46
Görevler Ayrılığı İlkesi
• Harcama yetkilisi ile muhasebe yetkilisi görevi aynı kişide
birleşemez.
• Mali hizmetler biriminde ön mali kontrol görevini yürütenler
mali işlem sürecinde görev alamazlar.
47
Ön Mali Kontrol
• Ön mali kontrol mali hizmetler birimi ve harcama birimleri
tarafından yapılır.
• İdarelerin gelir, gider, varlık ve yükümlülüklerine ilişkin her
türlü mali karar ve işlemlerinin mevzuata ve iyi mali yönetim
ilkelerine uygunluğunu kapsar.
• Ön mali kontrole tabi tutulacak mali karar ve işlemler risk
esaslı olarak belirlenir.
• Ön mali kontrol danışma ve önleyici niteliğe sahip olup, uygun
görülmemekle birlikte uygulamaya konulan mali karar ve
işlemler üst yönetici ve denetçilere sunulur.
• Harcama
yetkilileri
ve
gerçekleştirme
sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.
görevlilerinin
48
MALİ HİZMETLER BİRİMİNDE ÖN MALİ
KONTROL
• Taahhüt evrakı ve sözleşmeler, ödenek gönderme belgeleri,
ödenek aktarmaları, kadro dağılımları, seyahat kartı, seyyar
görev tazminatı, geçici işçi pozisyonları, yan ödeme cetvelleri,
sözleşmeli personelin sözleşmeleri, yurt dışı kira katkısı gibi
bazı mali işlemler zorunlu ön mali kontrole tabi tutulmuştur.
• Ön mali kontrole tabi tutulacak diğer mali karar ve işlemler
idarelerince belirlenecektir.
49
ÖN MALİ KONTROLDE İDARELERCE
YAPILACAK DÜZENLEMELER
• Usul ve Esaslarda yer alan işlemler dışındaki kontrole tabi
olacak işlemler idare tarafından belirlenecektir
• Bu işlemler tür, tutar ve konu itibarıyla belirlenecektir
• Bu düzenlemeler üst yönetici onayı ile yürürlüğe konulur
• Bu düzenlemeler Maliye Bakanlığına bildirilir
50
ÖN MALİ KONTROLDE
YENİ YAPI

•
•
•
•


Harcama Birimleri
Süreç kontrolü
Gerçekleştirme görevlisi kontrolü
Harcama yetkilisi kontrolü
Muhasebe yetkilisi kontrolü
Mali hizmetler birimi kontrolü
Merkezi Uyumlaştırma Birimi
51
ÖN MALİ KONTROLDE YENİ YAPININ
FONKSİYONLARI
• Süreç Kontrolü
 Harcama Birimleri
 Mali Hizmetler Birimi
• Taahhüt ve Sistem Kontrolü
 Mali Hizmetler Birimi
• Standart ve Yöntem/Uyumlaştırma
 Merkezi Uyumlaştırma Birimi
52
İÇ KONTROL MERKEZİ
UYUMLAŞTIRMA FONKSİYONU (1)
 İç kontrol ve ön mali kontrol alanında gerekli düzenlemelerin
yapılması
 İç kontrol standartlarının belirlenmesi
 Ön mali kontrol standart ve yöntemlerinin belirlenmesi
 İç kontrol ve ön mali kontrol düzenleme ve uygulamalarının
izlenmesi ve uyumlaştırılması
 Koordinasyon, rehberlik, eğitim
53
İÇ KONTROL MERKEZİ
UYUMLAŞTIRMA FONKSİYONU (2)
 Yönetim sorumluluğu çerçevesinde her idare kendi iç
kontrol sisteminden sorumlu olmakla birlikte,merkezi
uyumlaştırma birimi;








İç kontrol sistemi için mevzuatı oluşturmak,
İkincil ve üçüncül düzey düzenlemeleri yapmak,
Standartları belirlemek,
İdarelerde uygulanan sistemleri izlemek,
Uygulama farklılığını gidererek uyumlaştırmak,
İdareleri yönlendirmek,
İyi uygulama örneklerini yaygınlaştırmak,
Koordinasyon, rehberlik, eğitim fonksiyonlarını yürütmek,
Görevini yapmak suretiyle ülkenin iç kontrol sistemini
kurmakla görevlidir.
54
KAMUDA MUHASEBE
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Genel yönetim kapsamındaki tüm kamu idarelerinde aynı muhasebe
sistemi kullanılacaktır.
Tüm mali işlemler muhasebeleştirilecektir.
Tüm hesapların konsolide edilebilmesi ve uluslar arası karşılaştırmalar
yapılabilmesi mümkün olacaktır.
Genel kabul görmüş muhasebe prensiplerine uygun olacaktır.
Yöneticilerin yönetim ihtiyaçlarına uygun bilgi üretilebilecektir.
Muhasebe ve raporlama standartları Kurul tarafından belirlenecektir.
Kamu gelir ve giderleri tahakkuk esasına göre, bütçe gelir ve
giderleri nakit esasına göre muhasebeleştirilecektir.
Mali raporlar ve mali istatistikler uluslar arası standartlara
uygun olarak hazırlanacak ve yayımlanacaktır.
Muhasebe hizmeti sertifikalı muhasebe yetkilileri tarafından
yapılacaktır.
55
Muhasebe Sistemi-1
Devlet Muhasebe Standartları Kurulu; kamu idarelerinde,
uluslararası muhasebe standartlarına uygun standartların
belirlenmesi amacıyla oluşturulmuştur
- kamuda muhasebe birliğini sağlayan,
-
hesap verebilirliğe ve mali saydamlığa yönelik,
-
parlamentoya,
üretebilen,
-
mali raporların ve istatistiklerin üretilmesine temel olacak
verilerin çıkarılmasına uygun,
-
yöneticilere
ve
diğer
paydaşlara
bilgi
tahakkuk esaslı
Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği Maliye Bakanlığınca
uygulamaya konulmuştur
56
Muhasebe Sistemi-2
• Muhasebe Yetkilisi Sertifikası
- Genel yönetim kapsamındaki idarelerde görevlendirilecek
muhasebe yetkililerinin sertifika sahibi olmaları zorunludur.
- Sertifika, Maliye Bakanlığınca mesleki konularda verilecek
eğitimi başarıyla tamamlayanlara verilir.
•
•
•
•
Kamuda Muhasebe
Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği
Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği
Çerçeve hesap planı
Devlet Muhasebesi Standartları Kurulu
57
KAMUDA MUHASEBE
•






Muhasebe sisteminde esas alınacak dokümanlar
SNA 93 (Ulusal Hesap Sistemi)
ESA 95 (Avrupa Muhasebe Sistemi)
GFS 2001 (Devlet Mali İstatistikleri)
IPSAS (Uluslararası Kamu Sektörü Muhasebe
Standartları Kurulu) Kamu Muhasebe
Standartları El Kitabı
58
Mali İstatistikler
• Maliye Bakanlığı merkezi yönetim kapsamındaki
kamu idarelerine ait mali istatistikleri hazırlar ve
aylık olarak yayımlar.
• Maliye Bakanlığı genel yönetim kapsamındaki kamu
idarelerinin mali istatistiklerini derler ve üçer aylık
dönemler itibarıyla yayımlar.
• Mali istatistikler standartlara uygunluk,bütünlük,
güvenilirlik, kullanışlılık, ulaşılabilirlik ilkelerine
uygun olacaktır.
• Bir yıla ait malî istatistikler izleyen yılın Mart ayı
içinde;
hazırlanma,
yayımlanma,
doğruluk,
güvenilirlik ve standartlara uygunluk bakımından
Sayıştay tarafından değerlendirilir ve rapor
Türkiye
Büyük
Millet
Meclisine
ve
Maliye
59
Bakanlığına gönderilir
İÇ DENETİM
IIA (İç Denetçiler Enstitüsü)
• 1941 yılında New York’ta kurulmuştur.
• İç denetime ilişkin standart ve etik kuralların
belirlenmesi ve “en iyi uygulama” örneklerinin
yaygınlaştırılması konularında katkılarda
bulunmaktadır.
60
İÇ DENETİM
• INTOSAI
• (Uluslararası Yüksek Denetim Kuruluşları
Örgütü)
• Birleşmiş Milletlere ya da Birleşmiş Milletlerin
uzmanlık kuruluşlarına üye ülkelerin yüksek denetim
kuruluşlarının bir teşkilâtıdır.
• 1953 yılında kurulmuştur.
• Türk Sayıştay’ı INTOSAI üyesidir.
• Amacı; yüksek denetleme kurumları arasındaki
ilişkileri geliştirerek güçlendirmektir.
61
İÇ DENETİM
• ISACA
(Bilgi Sistemleri Denetimi ve Kontrolü Derneği)
• 1969’da Los Angeles’da kurulmuştur
• 100’den fazla ülkede 35,000’den fazla üyeye
sahip, yaklaşık 60 ülkede temsilcilikleri
bulunmaktadır
• Yayımladığı bilgi sistemleri denetimi ve bilgi
sistemleri kontrolü standartları genel kabul
görmüştür
62
İÇ DENETİM
• COSO
(The Committee of Sponsoring Organisations of
the Treadway Commission)
• COSO, mali raporlamanın;
– iş ahlakı,
– etkili iç kontroller ve
– kurumsal yönetim
aracılığıyla kalitesinin artırılmasını amaç edinmiş
gönüllü kuruluşların bir araya gelmesi ile 1985
yılında kurulmuştur
COSO iç kontrol modelini geliştirmiştir
63
İç Denetim-1
• İç Denetimin Amacı
• İç denetimin amacı, kamu idaresinin çalışmalarına değer
katmak ve geliştirmek için kaynakların ekonomiklik, etkililik ve
verimlilik esaslarına göre yönetilip yönetilmediğini
değerlendirmek ve rehberlik yapmaktır.
• İç denetim;
- bağımsız, nesnel güvence sağlama ve danışmanlık faaliyetidir.
-sistematik, sürekli ve disiplinli bir yaklaşımla ve genel kabul
görmüş standartlara uygun olarak gerçekleştirilir.
• Mali, uygunluk, sistem, performans ve bilgi teknolojileri
denetimini kapsar.
64
İç Denetim-2
İç Denetçilerin Fonksiyonel Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı
•
Bakanlıklar ve bağlı idarelerde, üst yöneticilerin teklifi üzerine Bakan,
diğer idarelerde üst yöneticiler tarafından sertifikalı adaylar arasından
atanır ve aynı usulle görevden alınır.
•
İsteği dışında başka bir göreve atanamaz.
•
Doğrudan üst yöneticiye bağlıdır.
•
Bireysel
denetim
faaliyetinin
raporlanmasında bağımsızdır.
•
•
planlanması,
uygulanması
ve
Raporunu doğrudan üst yöneticiye sunar.
İç denetçilere iç denetim görevi dışında başka görev verilemez ve
yaptırılamaz.
65
İÇ DENETİM TANIMINDAKİ TEMEL
KAVRAMLAR -1
• Nesnel güvence sağlama
– İdare içerisinde etkin bir iç kontrol sisteminin var olup
olmadığına,
– faaliyetlerin etkili, ekonomik, verimli ve mevzuata uygun bir
şekilde gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğine,
– idarenin risk yönetimi, iç kontrol sistemi ve işlem
süreçlerinin etkin bir şekilde işleyip işlemediğine üretilen
bilgilerin doğru ve tam olup olmadığına,
– varlıklarının korunup korunmadığına dair idare içine ve dışına
makul güvencenin verilmesidir.
• Danışmanlık faaliyeti İdarenin hedeflerini gerçekleştirmeye
yönelik faaliyetlerinin ve işlem süreçlerinin sistematik ve
düzenli bir biçimde değerlendirilmesi ve geliştirilmesine
yönelik önerilerde bulunulmasıdır
66
İÇ DENETİM TANIMINDAKİ TEMEL
KAVRAMLAR -2
• Risk; Kurum
hedeflerine ulaşılmasını olumsuz
etkileyebilecek her türlü durum veya olaydır
• Risk Yönetimi; Kurum
hedeflerine ulaşılmasını
olumsuz etkileyebilecek her türlü riskin;
- tanımlanması,
- gerçekleşme olasılığı ve olumsuz etkilerinin
ölçülmesi ve,
- uygun iç kontrol yöntemleriyle azaltılmasını
içeren sistematik bir yönetim biçimidir
67
İÇ DENETİM TANIMINDAKİ TEMEL
KAVRAMLAR -3
• Risk Odaklı Denetim
• Risk odaklı denetimde amaç, denetim kaynaklarının
riskin etki ve olasılık bileşiminin en yüksek olduğu
alanlara yoğunlaşmasıdır
• Risk odaklı denetim
– Denetim kaynaklarının sınırsız olmadığı,
– Denetlenecek birim faaliyetlerinin farklı risklerle
karşı karşıya olduğu,
– Denetlenecek birim faaliyetlerinin göreceli olarak
farklı önem derecesine sahip olduğu,
varsayımlarına dayanır
68
İÇ DENETİM ALANI
• İç kontrol süreçlerinin denetimi
–Kurum içinde üretilen bilgi ve raporların tamlığı,
doğruluğu ve güvenilirliği,
–Operasyonların etkinliği ve verimliliği,
–Mevzuata uygunluk,
–Kurum varlıklarının korunması,
• Risk yönetimi süreçlerinin denetimi
• Yönetsel süreçlerin denetimi
69
İÇ DENETİMİN UNSURLARI
• Kontrol süreçlerini değerlendirmek: İdarenin
amaçlarına ulaşmasını sağlayacak uygun bir iç
kontrol yapısının oluşturulması ve sürdürülmesi için
değerlendirmeler yapmak ve önerilerde bulunmak
• Risk yönetim süreçlerini değerlendirmek: Risklerin
belirlenmesi, analiz edilmesi, sınıflandırılması ve
gerekli önlemlerin alınması konularında idarenin
uygulama ve izleme kapasitesini değerlendirmek ve
önerilerde bulunmak
• Yönetim süreçlerini değerlendirmek: Hesap verme
sorumluluğunu güçlendirmek amacıyla, idarenin
kurumsal yapısı ve yönetim süreçlerinin etkililiğini
değerlendirmek ve önerilerde bulunmak
70
İÇ DENETİM TÜRLERİ -1
• Uygunluk denetimi: Kamu idarelerinin faaliyet ve
işlemlerinin ilgili kanun, tüzük, yönetmelik ve diğer
mevzuata uygunluğunun incelenmesidir.
• Performans denetimi: Yönetimin bütün
kademelerinde gerçekleştirilen faaliyet ve işlemlerin
planlanması, uygulanması ve kontrolü aşamalarındaki
etkililiğin, ekonomikliğin ve verimliliğin incelenmesi
ve değerlendirilmesidir.
• Mali denetim: Gelir, gider, varlık ve yükümlülüklere
ilişkin hesap ve işlemlerin doğruluğunun; mali sistem
ve tabloların güvenilirliğinin incelenmesi ve
değerlendirilmesidir.
71
İÇ DENETİM TÜRLERİ -2
• Bilgi teknolojisi denetimi: Denetlenen birimin
elektronik bilgi sistemlerinin sürekliliğinin ve
güvenilirliğinin incelenmesi ve
değerlendirilmesidir
• Sistem denetimi: Denetlenen birimin
faaliyetlerinin ve iç kontrol sisteminin;
organizasyon yapısına katkı sağlayıcı bir
yaklaşımla analiz edilmesi, eksikliklerinin
tespit edilmesi, kalite ve uygunluğunun
araştırılması, kaynakların ve uygulanan
yöntemlerin yeterliliğinin ölçülmesi suretiyle
incelenmesi ve değerlendirilmesidir
72
5018 SAYILI KANUNDA İÇ DENETİM
• 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 63, 64,
65, 66 ve 67 nci maddelerinde yer almaktadır.
• 5018 sayılı Kanunda iç denetim;
• Sertifikalı iç denetçiler tarafından,
• Genel kabul görmüş iç denetim standartlarına uygun olarak
gerçekleştirilen,
• İç denetim birimi tarafından hazırlanan ve üst yönetici
tarafından onaylanan risk odaklı denetim plan ve
programlarına göre yapılan,
• Fonksiyonel bağımsızlık ilkesine uygun olarak yürütülen,
• Mali ve mali olmayan tüm işlemleri kapsayan, bir faaliyet
olarak uluslararası tanımına da uygun bir şekilde
tanımlanmıştır
73
Dış Denetim
• Dış denetim organı: Sayıştay
• Dış denetimin kapsamı genişletilmiştir
– Genel yönetim kapsamındaki idareler
• Merkezi yönetim kapsamındaki idareler
• Sosyal güvenlik kurumları
• Mahalli idareler
74
DIŞ DENETİM
• Dış denetimin amacı: Genel yönetim kapsamındaki idarelerin hesap
•
•
•
verme sorumluluğu çerçevesinde, yönetimin mali faaliyet, karar ve
işlemlerinin;
Kanunlara
Kurumsal amaç, hedef ve planlara
Uygunluk yönünden incelenmesi ve sonuçlarının Türkiye Büyük Millet
Meclisine raporlanmasıdır
75
DIŞ DENETİM
• Genel kabul görmüş denetim standartları dikkate alınarak;
• Mali denetim: Kamu
idaresi hesapları ve bunlara ilişkin
belgeler esas alınarak mali tabloların güvenilirliği ve
doğruluğu
Uygunluk denetimi: Kamu
idarelerinin gelir, gider ve
mallarına ilişkin mali işlemlerinin kanunlara ve diğer
hukuki düzenlemelere uygunluğu
• Performans denetimi: Kamu
kaynaklarının etkili,
ekonomik ve verimli olarak kullanılıp kullanılmadığının
belirlenmesi, faaliyet sonuçlarının ölçülmesi ve
performans bakımından değerlendirilmesi
76
DIŞ DENETİM
• Dış denetim sonucunda; mali denetim, uygunluk
denetimi ve performans denetimine ilişkin olarak
düzenlenen raporlar idareler itibarıyla konsolide
edilir ve bir örneği ilgili kamu idaresine verilerek
üst yönetici tarafından cevaplandırılır.
• Sayıştay, denetim raporları ve bunlara verilen
cevapları dikkate alarak düzenleyeceği dış
denetim genel değerlendirme raporunu
TBMM’ne sunar.
77
DIŞ DENETİM
• Dış denetçi-iç denetçi ilişkisi
–
–
–
–
Güven ve işbirliği
Denetimin etkinliğinin artırılması
Denetim raporlarından yararlanma
5018/68 “Dış denetim sırasında, kamu
idarelerinin iç denetçileri tarafından düzenlenen
raporlar, talep edilmesi
halinde Sayıştay denetçilerinin bilgisine sunulur”
– İç denetim standardı “2050-İç denetim birimi
yöneticisi diğer iç ve dış denetçilerle mevcut
bilgileri paylaşmalı ve faaliyetleri bunlarla
eşgüdüm içinde yürütmelidir”
78
Merkezi Uyumlaştırma Birimleri
MALİYE BAKANLIĞI
Mali Yönetim ve İç Kontrol
Merkezi Uyumlaştırma Birimleri
(BÜMKO)
İç Denetim
Merkezi Uyumlaştırma Birimleri
(İç Denetim Koordinasyon Kurulu)
79
Mali Yönetim ve İç Kontrol Merkezi
Uyumlaştırma Birimleri
Fonksiyonları;
• Standart ve yöntemleri belirlemek, izlemek ve
geliştirmek,
• İdareler arasında koordinasyonu sağlamak, iyi
uygulama örneklerini yaygınlaştırmak ve rehberlik
etmek,
• Uygulamalar hakkında idarelerden rapor ve bilgi
alarak sistemlerin işleyişini izlemek,
• Eğitim programları hazırlamaktır.
80
İç Denetim Merkezi Uyumlaştırma
Birimi
İç Denetim Koordinasyon Kurulu
– Denetim rehberlerini hazırlamak ve geliştirmek
– Denetim ve raporlama standartları ile etik
kuralları belirlemek
– Risk değerlendirme yöntemlerini geliştirmek
– Risk içeren alanlarda özel denetim yaptırılmasını
önermek
– İç denetçilerin eğitim programlarını düzenlemek
– İç denetçiler ile üst yöneticiler arasında görüş
ayrılığının giderilmesine yardımcı olmak
– İdarelerin iç denetim raporlarını değerlendirmek,
konsolide etmek, yıllık rapor halinde Maliye
Bakanına sunmak ve kamuoyuna açıklamak
– Kalite güvence ve geliştirme programı ve
81
değerlendirmesi yapmak
AKTÖRLER







Bakan
Üst Yönetici
Harcama Yetkilisi
Mali Hizmetler Birimi
Gerçekleştirme Görevlileri
Muhasebe Yetkilileri
İç Denetçiler
82
Yönetim ve Kontrol Sürecinde
Yetkililer-1
• Bakan:
 Hükümet politikalarının uygulanmasından,
 Bütçelerin hazırlanması ve uygulanmasından
 Diğer bakanlıklarla koordinasyon ve işbirliğinden
 Kaynakların kullanımından
 Kamuoyunun bilgilendirilmesinden
sorumludur.
83
Yönetim ve Kontrol Sürecinde
Yetkililer-2
• Üst Yönetici: Kamu idaresi bütçesinin sorumlusu üst yöneticidir.
 İdarelerinin stratejik planlarının ve bütçelerinin
hazırlanması ve uygulanmasından
 Kaynakların etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde elde
edilmesi ve kullanımını sağlamaktan
 Mali yönetim ve kontrol sisteminin işleyişinin gözetilmesi ve
izlenmesinden
 Bu kanunda belirtilen görev ve sorumluluğun yerine
getirilmesinden
Bakana karşı, mahalli idarelerde ise meclislerine karşı
sorumludurlar.
84
Yönetim ve Kontrol Sürecinde
Yetkililer-3

Harcama Yetkilisi:
Bütçeyle ödenek tahsis edilen her bir harcama biriminin üst yöneticisi
harcama yetkilisidir. Harcama yetkilisi harcama talimatı verir ve
ödeme emrini imzalar.

Harcama Yetkilileri;
•
Harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına uygun olmasından
•
Harcama talimatlarının kanun,
mevzuata uygun olmasından
•
Ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından
tüzük
ve
yönetmelikler
ile
diğer
sorumludurlar.
85
Yönetim ve Kontrol Sürecinde
Yetkililer-4
• Mali Hizmetler Birimi - 1;
•
Kamu idaresinin bütçesini hazırlamak,
•
Stratejik plan ve performans programı çalışmalarını koordine etmek,
İzleyen iki yılın bütçe tahminlerini yapmak,
•
Genel bütçe kapsamı dışındaki idarelerde muhasebe hizmetini yürütmek
•
Bütçe işlemlerini yapmak ve bütçe kayıtlarını tutmak
•
İç kontrol sisteminin kurulmasını sağlamak
•
Ön mali kontrol yapmak
86
Yönetim ve Kontrol Sürecinde
Yetkililer-5
• Mali Hizmetler Birimi-2
 Faaliyet raporu hazırlamak
 Bütçe uygulama sonuçlarına ilişkin verileri derlemek
ve raporlamak
 Mali istatistikleri hazırlamak
 Harcama yapılması ve gelir toplanmasına ilişkin mali
işlemleri yürütmek
 Kesin hesabı hazırlamak
87
Yönetim ve Kontrol Sürecinde
Yetkililer-6
 Gerçekleştirme Görevlileri: Harcama talimatı üzerine;
 İşin yaptırılması
 Mal veya hizmetin alınması
 Teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması
 Belgelendirilmesi
 Ödeme
için
gerekli
görevlerini yürütürler
belgelerin
hazırlanması
88
Yönetim ve Kontrol Sürecinde
Yetkililer-7
• Muhasebe Yetkilisi:
 Ödeme belgelerinde yetkililerin imzası
 İlgili mevzuatında
olması
sayılan
belgelerin
tamam
 Maddi hata bulunup bulunmadığı
 Hak sahibinin kimliği yönlerinden
kontrol yapar, ödemeyi
muhasebe kayıtlarını tutar
gerçekleştirir
ve
89
Mali Yönetim ve Kontrol Süreci
Stratejik Plan
•Misyon
•Vizyon
•Stratejik amaçlar
•Stratejik hedefler
Performans Programı
•Öncelikler
•Performans hedefleri
•Faaliyet/projeler
•Kaynak ihtiyacı
•Performans göstergeleri
İdare Bütçesi
•Harcama birimleri
•Kaynak tahsisi
•Temel performans
göstergeleri
Uygulama
Faaliyet Raporu
•Faaliyet/proje sonuçları
•Performans hedef ve
gerçekleşmeleri
•Sapmalar ve nedenleri
•Öneriler ve tedbirler
Denetim ve Değerlendirme
•İç ve dış denetim
•Değerlendirme
TBMM/Yerel Meclis
•Kesin hesap
•Hesap verme
sorumluluğu
Teşekkürler…