Sümerler Özet

Sümerler Özet
27 Ekim 2016 Perşembe
23:55
ORDU:
-Eli silah tutan her erkek askerdi ve savaşlara katılmak zorundaydı.
SÜMERLER
-Ordu yaya ve arabalılardan oluşurdu.
-MÖ 4000 yıllarında doğudan (Ön Asya'dan)
Aşağı Mezopotamya'ya gelerek yerleşmişlerdir.
-Sümer (Sinear), Kengi gibi adlarla anılan bu
topraklara yerleşen Sümerler şehir devletleri
kurmuşlardır.
-Erlereà Erin, komutanlaraà Ukus denirdi.
-Mezopotamya'da Babillere kadar düzenli orduya rastlanmaz.
DİL
-En önemli şehir devletleri: Ur,Uruk, Lagaş,
Eridu, Kiş, Nippur gibi yerleşim merkezleridir.
-Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmışlardır.
-Bataklıklar kurutularak oluşturulan şehirler,
şehir ilahı adına yapılan tapınakların (ziggurat)
etrafında evlerin kümelenmesiyle oluşurdu.
Sümerler çivi yazısını icat ederek kullanmışlardır.
-Şehirlerin başında Ensi veya Patesi adı verilen
rahip-krallar bulunurdu.
-Sümer kralları daha sonra Lugal unvanını
kullandılar (Ensi unvanını ise Lugal'a bağlı
küçük krallar taşımaya başladı).
-Bu şehir site devletleri sürekli birbirleriyle
savaş halindedir.
-Sümer ülkesine tek başına hakim olan krala ise
Lugal Kalama denirdi.
DİN
-Sümerlerin dili Asya kökenlidir ve Türkçe'ye benzer.
-Sümerlerde tapınaklar birer okuldu ve rahipler öğrencilere ders
verirdi.
-Gılgamış, Tufan ve Yaradılış destanı Sümerler edebiyatının en
güzel örnekleridir.
HUKUK
-Dünyanın ilk yazılı kanunu MÖ 2375 yılında başa geçen Sümer Lağaş
Kralı Urukagina tarafından yapılmıştır. Bu kanunlar ile özel mülkiyet
ve aile hukuku düzenlenmiş, kimsesizler ve güçsüzler korunmuştur.
- Lagaş Kralı Urukagina, rahiplerin artan baskısını kırmak,
ticaret,evlenme ,boşanma ve miras ile özel mülkiyet gibi konularda
adaleti sağlamaya yönelik kanunlar yapmıştır.
-Sümerlerde dini inanış çok tanrılı bir inanıştır. Her
de ayrıca kendine ait bir ilahı vardır. Ülke
genelindeki en büyük ilah ise gök ilahı Anu yer ilahı
Enlil ve su ilahı Enki'dir.
-Sümer kanunlarında para cezası ağırlıktadır. Ölüm cezaları
azdır.(kanunları) yapan diğer krallar Gudean,Urnamu Şulgel,Nema
cezaları azdır.
-Sümerler Ahiret hayatına inanmazlardı.
-Sümerlerin bu kanunları Önasya ve Yunanistan'ı etkilemiş ve hukuk
devletinin kurulmasına öncülük etmiştir
-Tapınaklarına Ziggurat denirdi. Aynı zamanda okul
ve rasathane olarak kullanılırdı (Soğuk hava
deposu).
SOSYAL HAYAT
-Sosyal hayat baba hakimiyetine dayanırdı. Erkek birden fazla kadınla
evlenebilirdi.
EKONOMİ
-Ekonominin temeli tarım, hayvancılık ve ticarete
dayanıyordu.
-Toprak, tanrıların malı sayılıyor ve rahiplerin
gözetiminde işletiliyordu (Urukagina reformuyla özel
mülkiyet başlamıştır.)
-Halk hürler, yarı hürler (korunanlar), ve köleler olmak üzere üç sınıfa
ayrılıyordu.
-Hürler bütün haklara sahip kimselerden oluşuyordu (rahipler,asiller,
memurlar, askerler ve tüccarlar).
Mezopotamya'da, Anadolu'dakinin aksine kölelerin hiçbir hakkı yoktu.
Köle gibi alınıp satılırlardı
-Mezopotamya'da dokumacılık ileriydi, yün ve keten
dokumacılığı renkli olarak dokunur ve ihraç edilirdi
-Tekerleği icad eden Sümerler bunu ticarette ve
savaşlarda kullanmışlardır.
-İlk defa borç senetlerini de Sümerler
kullanmışlardır(ticarette).
-Ticarette takas ve para birimi olarak da gümüş
külçelerini kullanmışlardır
BİLİM
-Burçları bulmuşlardır. Yılı 30 günlük 12 aya bölmüşlerdir (gecegündüzü 12'şer saat hesaplamışlardır.)
-Ay ve güneş tutulmalarını hesaplamış, ay yılına göre takvimi
kullanmışlardır.
-Çarpma ve bölme cetvelleri hazırlamışlardır.
-Yüzey ve hacim ölçülerini, daireyi 360 dereceye bölmesini
biliyorlardı.
NOT: Hem bu özelliğinden hem de sık sık
istilalara uğradığından bu yapılar günümüze
kadar ulaşmamıştır
* Günümüz Uygarlığının temeli olan yazıyı
(ÇİVİ YAZISI) ilk kez Sümerler bulmuştur.(MÖ.
3500)
* Tarihte İlk yazılı hukuk kuralları Sümerler
tarafından oluşturulmuştur. Bu özellikleri ile
Sümerlere dünyadaki ilk Hukuk devleti
diyebiliriz.
NOT: Lagaş Kralı URUKAGİNE tarafından
oluşturulan ilk yazılı kanunlar ''fidye ve bedel''
sistemine dayanıyordu.
* Sümerlerin en önemli edebiyat eserleri,
ilk çağ tarihi Sayfa 1
-Sümerler sayıları 2. ve 3. Dereceden denklemleri biliyorlardı.
MİMARİ
-Sütün, kubbe ve kemer usulünü Sümerler bulmuşlardır.
-Sümerler süs eşyaları,kabartmalar,hayvan ve bitki resimleri
yapmışlardır.
-Uruk şehrinde bulunan tapınak en ünlü mimari eserlerdir.
-Zafer Anıtı Akbabalar Sütunu''(Lağaş sitesinin başarısı)
* Sümerlerin en önemli edebiyat eserleri,
Gılgamış Destanı, Yaradılış Destanı ve Tufan
Hikayesi'dir.
* Sümerler Matematik ve Geometrinin
temellerini atnışlardır. (Dört işlemi bulmuşlar,
dairenin alanını hesaplamışlar, çarpma ve
bölme cetvelleri hazırlamışlardır.)
* Sümerler astronomide de gelişmişlerdir.
(Burçları bulmuşlar, bir ayı 30, bir yılı 360 gün
olarak hesaplamışlardır.
NOT: Dünyada ilk kez AY YILI hesabına
dayanan takvimi Sümerler bulmuşlardır.
* Son araştırmalara göre örf,
adet,geleneklerine ve dil yapılarına,
kullandıkları aletlere bakılarak Sümerlerin
Mezopotamya'ya Orta Asya'dan geldikleri Türk
olabilecekleri tahmin edilmektedir.
* Akkadlar tarafından yıkılmışlardır.
ilk çağ tarihi Sayfa 2