Artvin Halk Sağlığı Müdürlüğü | GRİP HAKKINDA BİLGİLER

advertisement
GRİP HAKKINDA BİLGİLER
Açıklama: Bulaşıcı Hastalıklar Çevre Ve Çalışan Sağlığı Müdürü Muhammet TEKİN, grip
hakkında bilgi verdi.
Kategori: HASTALIKLAR HAKKINDA
Eklenme Tarihi: 16 Ekim 2012
Geçerli Tarih: 19 Temmuz 2017, 00:08
Site: Artvin Halk Sağlığı Müdürlüğü
URL: http://www.artvin.hsm.saglik.gov.tr/haber_detay.asp?haberID=67
GRİP NEDİR, GRİP AŞISI KİME, NE
ZAMAN YAPILMALI? Grip, “influenza”
virüsünün solunum yoluyla insan
vücuduna girmesiyle oluşan ve salgınlara
yol açan bir enfeksiyon hastalığıdır.
Dünya Sağlık Örgütü‘nün verilerine
göre, grip her yıl dünya nüfusunun yüzde
5‘ini etkiliyor. Gribin ülkemizde
genellikle hafife alındığından, “Neden
olacağı yan etkiler sonrasında özellikle
ileri yaştakiler, çocuklar, kronik hastalığı olanlar ve bağışıklık sistemi baskılanan kişilerde
ölüme kadar varabilen ciddi sonuçlar doğurabiliyor” .
NASIL BULAŞIR? Gribe neden olan influenza virüsü; hasta veya taşıyıcı kişilerin hapşırması ya
da öksürmesi yoluyla kolaylıkla bulaşabilir. Virüs bulaşmış ellerle temas etmek veya öpüşmek
de yine bu virüsün geçmesine neden olan diğer faktörlerdendir. Ayrıca grip hasta veya taşıyıcı
kişinin tuttuğu kapı kolu, merdiven korkuluğu, telefon ahizesi veya havlu gibi ortak kullanım
eşyalarından da bulaşabiliyor. Hasta kişilerden çevreye saçılan virüs parçacıklarının havada asılı
kalabilme yeteneğine sahip olması, bulaşıcılığı daha da artırıyor. Hasta kişinin kapalı bir ortama
girip çıkması bile o ortamda bulunan kişileri virüsün bulaşması açısından risk altına sokuyor.
Bu nedenle grip ev, iş yeri, okul, kreş ve toplu ulaşım araçları gibi kapalı mekanlarda çok kolay
bulaşıyor. Virüsü kapmış ancak henüz belirgin yakınmaları olmayan, bir başka deyişle taşıyıcı
kişiler de hastalığı bulaştırabiliyorlar. Eğer kişinin bağışıklık direnci güçlüyse, gribi hafif bir ateş
yükselmesi ve halsizlik ile birkaç gün süren kuru öksürükle ayakta da geçirebiliyor. Bu kişiler iş
ve sosyal ortamdan kopmadıkları için de virüs kolaylıkla başkalarına bulaşabiliyor.
TEDAVİ EDİLİRSE 1 HAFTADA,
EDİLMEZSE 7 GÜNDE GEÇER “Grip
tedavi edilirse bir haftada, edilmezse 7
günde geçer” sözünden de anlaşılacağı
üzere, bu hastalık kendi kendine de
düzelebiliyor. Dolayısıyla grip, bağışıklık
sistemi güçlü olan insanlarda genellikle
endişe edilecek tablolara neden olmuyor.
Gribal enfeksiyonda yatak istirahatının yanı
sıra, gerektiği durumlarda yakınmaları
hafifletmeye yönelik tedaviler de
uygulanmaktadır. Örneğin ateş düşürücü ilaçlar verilebilir, kas veya eklem ağrılarını gidermek
amacıyla ağrı kesicilerden yararlanılabilir. Yeni çıkan bazı ilaçlar da, ilk belirtilerin
başlamasından sonraki 24 - 48 saat içerisinde alındığında, gribin daha kolay atlatılmasını
sağlıyor. Bağışıklık sistemi güçlü olan çoğu insan için 5- 7 gün yatak istirahatı ve bol sıvı alımı
bile yeterli oluyor.
TEDAVİDE SIK YAPILAN HATALAR Halk arasında antibiyotiklerin gribal enfeksiyon
üzerinde etkili olduğu yönünde yanlış bir inanış var. Ancak antibiyotikler bakteriler üzerinde
etkili oldukları için grip tedavisinde hiçbir yarar sağlamazlar. Üstelik zararlı etkilere de sahip
olabilirler. Solunum sistemimiz, bünyesinde yararlı bakterileri de barındırıyor. Gelişigüzel
kullanılan antibiyotikler ise zararlı mikropları vücudumuzdan atmakla görevli olan bu bakterileri
yok edebiliyor. Bunun sonucunda virüsler vücudumuza kolaylıkla girebiliyor ve çeşitli
hastalıklara neden olabiliyor. Dolayısıyla, antibiyotikler hiçbir zaman hekim önerisi olmadan
alınmamalı.
ÖLDÜRÜCÜ OLABİLİR Mİ? İnfluenza virüsünün yol açtığı bir solunum sistemi hastalığı olan
grip; aniden 39 - 40 dereceye kadar çıkan yüksek ateş, aşırı halsizlik, kuru öksürük, baş ağrısı,
şiddetli kas ve eklem ağrılarıyla insanı yatağa düşürebilecek kadar ağır seyredebiliyor. Bu
hastalık tablosuna kimi zaman bulantı, nadiren de kusma eşlik edebiliyor. Kuru öksürüğe balgam
eklendiği takdirde çok dikkatli olunması gerekiyor. Bu belirti, gribin arkasından zatürree
gelişebileceğine işaret edebiliyor. Dolayısıyla, özellikle balgamlı öksürüklerde zaman
kaybetmeden bir hekime başvurmak, yaşamsal önem taşıyabiliyor.
HANGİ HASTALIKLARA DÖNÜŞEBİLİR? Grip, dikkat edilmediği takdirde larenjit, farenjit,
sinüzit ve orta kulak iltihabına dönüşebiliyor. Sonbahar ve kış aylarında çocuklarda görülen orta
kulak iltihaplarının yaklaşık yüzde 30-35‘inin nedeni olabiliyor. Daha da önemlisi; zatürree,
menenjit, beyin ve kas iltihabı gibi yaşamı tehdit eden veya ölümle sonuçlanan hastalıklar da
ortaya çıkabiliyor. Bu nedenle, özellikle risk grubundaki kişilerin salgın mevsiminden önce grip
aşısı yaptırmaları çok önemli.
GRİP AŞISININ ETKİNLİĞİ Grip aşısı
inaktive edilmiş influenza virüslerinden
yani insan vücuduna zarar vermeyen
antijenlerinden yapılıyor. Aşı uygulandıktan
sonra bağışıklık sistemi aşıdaki inaktif
virüse karşı antikorlar oluşturuyor. Daha
sonra, aktif virüsle karşılaşıldığında,
önceden oluşmuş antikorlar enfeksiyon
oluşumunu önlüyor veya ağır hastalık
riskini azaltıyor.
NE ZAMAN YAPTIRMAK
GEREKİYOR? Grip aşısının mutlaka
salgın başlamadan önce yapılması
gerekiyor. Aşının etkisinin ortaya çıkması için aşağı yukarı 2-3 haftalık bir süreye ihtiyaç
duyuluyor. Dolayısıyla, grip aşısı için en uygun zaman sonbahar, özellikle de Eylül ve Ekim
aylarıdır.Eğer bu aylada aşı olamamış grip hastalığı da geçirmemiş, fakat rizk grubunda olanların
bahar aylarına kadar da aşı yaptırabilir.
HERKESE YAPILABİLİR Mİ? Aşı, -6 aydan küçük bebekler, - hamileliğin ilk 3 ayı
içerisindeki anne adayları, -yumurta ve tavuk proteinlerine alerjisi olan kişiler dışında herkese
yapılabilir. Ayrıca, 38 derece üstünde ateşi olan hasta kişilerde, aşı uygulamasının ateş düştükten
sonra yapılması gerekiyor.
AŞI TEKRAR EDİLMELİ Mİ? Grip aşısında tek doz yeterli oluyor. Daha önce hiç grip aşısı
yaptırmamış olan 8 yaşından küçük çocuklarda ise aradan en az 4 hafta geçtikten sonra ikinci
doz aşılama yapılması gerekiyor. Grip aşısının her yıl tekrarlanması gerekiyor. Bunun nedeni ise,
virüslerin her yıl kendilerini değiştirdikleri için, bir önceki yılın aşısının sonraki yıl koruyucu
özelliğini yitirmesi. Genellikle 2 -3 hafta sonra etkili olmaya başlayan grip aşısının koruyuculuk
süresi de 6 - 12 ay sürüyor. Aşının koruyuculuğu ise karşılaşılan virüsle aşının içerdiği antijenik
yapının uyumuyla ilişkili. Aşıdaki antijenler virüsle ne kadar uyumluysa, korumanın da o kadar
iyi sağlandığını belirtiyor.
HER YAŞTA AYNI KORUYUCULUĞA SAHİP Mİ? Grip aşısı ile koruyuculuk, 65 yaş
altındaki sağlıklı erişkinlerde yüzde 70-90 gibi yüksek oranlarda seyrediyor. İleri yaşlarda bu
etki yüzde 30-40 oranında azalmakla birlikte, hastalığın hafif geçirilmesi sağlanıyor. Yapılan
kısıtlı sayıdaki çalışmalara göre, grip aşısının çocuklar üzerindeki koruyuculuk oranı ise yüzde
22-91 arasında değişiyor.
YAN ETKİLERİ VAR MI? Grip aşısının damar yoluyla verilmemesi gerekiyor. Aksi takdirde
çeşitli komplikasyonların gelişebiliyor. Grip aşısı başka bir bölgeye yapılmak kaydıyla diğer
aşılarla beraber de uygulanabiliyor. Aşı sonrası nadiren hafif geçen nezle türü bir tablo
oluşabiliyor. Aşı yapıldıktan sonra enjeksiyon bölgesinde ender görülse de; kızarıklık, şişlik,
morarma, ateş, kırıklık, titreme, yorgunluk, baş ağrısı, terleme, kas ve eklem ağrıları gibi yan
etkiler ortaya çıkabiliyor. Çok rahat tolere edilebilen bu yan etkiler de 1-2 gün içinde
kendiliğinden geçiyor. Ancak bu yan etkilerin dışında başka bir şikayet oluştuğu takdirde
mutlaka bir doktora başvurulması gerekiyor.
KİMLER GRİP AŞISI OLMALI?
Birincil risk grupları
-65 yaş ve üstündeki kişiler (özellikle huzur ve bakım evlerinde kalanlar)
-Kronik hastalığı olanlar: Kalp damar sistemi hastaları; akciğer, karaciğer ve böbrek hastaları;
romatizma hastaları, diyabet hastaları ve endokrin sisteme ait hastalıkları olanlar
-Bağışıklık sistemleri baskılanmış kişiler: Kanser hastaları, organ ve kemik iliği nakli yapılanlar
-6 aydan büyük çocuklar
-Uzun süreli aspirin tedavisi alan çocuklar ve gençler
-Hamileler (ilk üç aydan itibaren) ve emziren anneler
Bunların dışında kalan Sağlık biriminde çalışıp Risk Grubunda olanlar.
-Enfeksiyon Hastalıkları Bölümünde,
-Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümünde,
-Genel İç Hastalıkları Bölümünde,
-Yoğun Bakım Ünitelerinde,
-Kulak,Burun,Boğaz,<="" p="">
Sorularınız ve Bilgi İçin Artvin Halk Sağlığı Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi ile
İletişime Geçebilirsiniz. ile İletişime Geçebilirsiniz.
Telefon: 0466 212 1841
E-Posta: [email protected]
Download