intervertebral disk hernisi

İNTERVERTEBRAL DİSK HERNİSİ
Hazırlayan
Öğr. Gör.Fadime GÖK
DİSK YÜKSEKLİĞİNİN YAŞLA DEĞİŞMESİ
FARKLI POZİSYONLARDA BELE BİNEN YÜK
İNTERVERTEBRAL DİSK HERNİSİ
• Sıklıkla L4-L5 vertebraları
arasında görülür.
• Servikal bölgede daha az
görülür.
• Özellikle L4-L5 ve sakral 1
vertebraları arasındaki
diskler üzerine aşırı yük biner
ve bu disklerde dejeneratif
bozukluklar olur.
İNTERVERTEBRAL DİSK HERNİSİ
• Diskleri çevreleyen ligamentler, yaralandığında ya da
zayıfladığında normal yapısı bozulmuş disk
ligamentten dışarı doğru çıkar.
İNTERVERTEBRAL DİSK HERNİSİNDE AĞRININ
NEDENİ VE KARAKTERİ
Nedeni;
• Disk hernisi
• Lomber kanal
darlığı, Osteoartrit
• Piriformis
sendromu vb siyatik
sinirin baskı altında
kalmasıdır.
Baskı genellikle siyatik siniri oluşturan sinir
köklerinden bir veya birkaçına olur
Ağrı; kalçadan bacağa oradan da ayağa ve baş
parmağa yayılır.
PİRİFORMİS SENDROMU
• İk kez 1928 yılında Yeoman hastalığı siyatik sinirin
mikropsuz hastalığı olarak tanımlamıştır. Pace ve
Freiberg testleri pozitiftir
FARKLI ALANLARDA İNTERVERTEBRAL DİSK HERNİSİ
SPİNAL STENOZ YA DA DAR KANAL
Omirilik kanalının doğuştan ya da sonradan bir
sebeple daralmasıdır
AĞRININ ORTAYA ÇIKMA ŞEKLİ
• Gençlerde: Önce eğilip bir şey alma esnasında
sırtlarında bir şeyler kopmuş hissinin oluşması,
• Yaşlı kişilerde: Öksürme, hapşırma gibi durumlarda
disk hernisi gelişebilir
İNTERVERTEBRAL DİSK HERNİSİNDE
BELİRTİ-BULGULAR
• Herni hızlı başladığında: Sırtın alt kısmında akut
ağrıdan
• Yavaş geliştiği zaman: Sırtın alt kısmında kronik
ağrıdan yakınır.
LOMBER DİSK HERNİSİNİN
BELİRTİ-BULGULAR
• Sırtın alt kısmında, bacağın arkasına yayılan
• Öksürme, dışkılama, eğilme gibi zorlamalarla artan
ağrı
• Adale spazmı
• Derin tendom reflekslerinin azalması
• Etkilenen sinir köklerine yönelik alanlarda hipoestezi
SERVİKAL DİSK HERNİSİNDE
BELİRTİ-BULGULAR
• Ense sertliği
• Kola ve ele yayılan omuz ağrısı
• Elde perastezi
• Duyu bozuklukları
• Elektromyografi, disk hernisi seviyesini belirlemede
yardımcı olur.
DİSK HERNİLERİNDE TEDAVİ
• Tıbbi tedavi ve cerrahi tedavidir.
Kemonükleozis: Lomber disk
hernisi için uygulanan, cerrahi
girişimi gerektirmeyen
yöntemdir.
‘cyhmopapain’ disk içine enjekte
edilir.
• Laminektomi uygulanmış ve
nörolojik hastalığı olanlara
kontroendikedir.
En Önemli Yan Etkisi: Anafilaktik şoktur
CERRAHİ TEDAVİ
• Laminektomi ve ya hemilaminektomi
• Diskektomi
• Füzyon
• Foraminektomi
CERRAHİ TEDAVİ
• Laminektomi ve ya hemilaminektomi: Laminanın
tümünün çıkarılması ya da Laminanın diskin herniye
olduğu kısmındaki parçasının çıkarılmasıdır.
CERRAHİ TEDAVİ
• Diskektomi: Nükleer disk materyalinin çıkarılması.
CERRAHİ TEDAVİ
• Füzyon: Cerrahi girişim ile disk aralığına kemik pretti
yerleştirilmesi işlemi spinal kanalın güçlenmesi
istenildiğinde uygulanır. Kemik pretti ise sıklıkla
hastanın krista iliakasından alınır.
CERRAHİ TEDAVİ
• Foraminektomi: İntervertebral furomen daraldıysa
ve ostefitik çıkıntılar ( kemiklerin büyümesiyle oluşan
çıkıntılar ) sinir köklerini sıkıştırıyorsa foraminektomi
uygulanır.
SPİNAL CERRAHİ GİRİŞİMİNDEN SONRA
GÖRÜLEBİLECEK KOMPLİKASYONLAR
• Enfeksiyon
• Kanama
• Sinir kökleri, duramater, spinal kord yada diğer
komşu organlarda yapılan yaralanmalar
• Vertebral kolonun mekanik bütünlüğünün bozulması
• Diskin yeterince çıkarılamaması
• Spinal kord basısı
POSTERİYOR (ARKA) SERVİKAL CERRAHİ GİRİŞİMİNDEN
SONRA GELİŞEBİLECEK KOMPLİKASYONLAR
• Yumuşak doku hematomu,
• Hava embolisi,
• Subkutanöz yara açılması
ANTERİYOR (ÖN) SERVİKAL CERRAHİ GİRİŞİMİNDEN
SONRA GELİŞEBİLECEK KOMPLİKASYONLAR
• Larengeal sinir harabiyeti
• Karotit arter
• Trakea
• Özofagus ve yumuşak doku gibi boyunda yer alan
yapıların harabiyeti
LOMBER DİSEKTOMİDEN SONRAGELİŞEBİLECEK
KOMPLİKASYONLAR
• Kronik araknoidit
• Gecikmiş epidural hematom
• Adale spazmları
SPİNAL DİSEKTOMİ SONRASI HEMŞİRELİK BAKIMI-I
• Spinal epudural hemotom geliştiyse, spinal korda
basıya neden olacağından, acil cerrahi girişim gerekir.
• Posteriyor fossa diskektomiden hemen sonra
yumuşak bir boyunluk takılır, hastanın boynu yatak
içinde düz tutulur.
SPİNAL DİSEKTOMİ SONRASI HEMŞİRELİK BAKIMI-II
• Anteror diskektomiden sonra ilk 24 saat içinde
hastada
• Solunum problemi
• Ameliyat yerinde şişlik
• Ses kısıklığı
• Sesin kalınlaşması takip edilir
SPİNAL DİSEKTOMİ SONRASI HEMŞİRELİK BAKIMI-III
Anteror diskektomiden sonra hastada yutma güçlüğü
varsa
• Yumuşak gıdalar
• Bogaz pastilleri verilir
• Buhar uygulaması yapılır
• Konuşmasını sınırlaması söylenir
SPİNAL DİSEKTOMİ SONRASI HEMŞİRELİK BAKIMI-IV
• Lomber diskektomiden sonra, hemostaza yardımcı
olması açısından
• Belirli bir süre hastanın dönmesine izin verilmez
• Dönme işlemi spinal kord korunarak yapılmalıdır
• Ameliyat sırasında duramater yırtılmış ise, BOS
sızması ya da dural dikişlerin açılmasını önlemek
amacıyla daha uzun bir süre düz yatırılır
• İlk mobilizasyon mutlaka operasyonu yapan ekiple
birlikte yapılmalıdır