KÜRESEL ISINMA En sıcak 12 yıl: 1998,2005,2003,2002,2004,2006, 2001,1997,1995,1999,1990,2000 1850 den bu yana kayıtlardaki en sıcak 12 yılın 11’i son 20 yılda gerçekleşmiştir. 2000 YILIN EN SICAK YUZYILI İki bin yıl boyunca onar yıllık dilimlerin ortalamaları alınarak, farklı yapılandırmalarla saptanmış yüzey sıcaklıkları SERA ETKİSİ H2 O H2 O H2 O H2 O CO2 H2 O H2 O G Ü N E Ş MORÖTESİ H2 O H2 O H2 O H2 O CO2 KIZILÖTESİ H2 O H2 O H2 O H2 O H2 O H2 O H2 O CO2 SERA ETKİSİ OLMASAYDI DÜNYA -18°C OLURDU ISINMA BAŞLAMADAN ÖNCE ORTALAMA SICAKLIK 15°C ATMOSFER %78 %20,9 % 0,9 % 0,2 Azot Oksijen Argon Diğer(karbondioksit,metan, vs) Başlıca sera gazları karbondioksit ve metan Atmosferdeki karbondioksit miktarı: 1850’de 280 ppm (ondan önceki 700.000 yıl boyunca değişmemiş) ATMOSFERDEKİ KARBONDİOKSİT MİKTARI Atmosferdeki CO2 konsantrasyonu 1850’de 280 ppm 2006’da 384 ppm ATMOSFERDEKİ KARBONDİOKSİT MİKTARI ATMOSFERDEKİ KARBONDİOKSİT MİKTARI VE KÜRESEL ISINMA KÜRESEL ISINMA Atmosferde bulunan sera gazlarının (başta karbondioksit ve metan olmak üzere) doğal sera etkisinin kuvvetlenmesi sonucunda, yeryüzünde ve atmosferin alt tabakalarında görülen sıcaklık artışına küresel ısınma denilmektedir. KARBONDİOKSİT NEDEN ARTIYOR? * Enerji üretiminde fosil yakıt (kömür, petrol, doğalgaz) kullanımı * Endüstriyel Faaliyetler * Ulaşım (Yolcu taşımacılığında otomobil ve uçak, yük taşımacılığında kamyonun yoğun olarak kullanılması) %63 %21 Toplam %84 KÜRESEL ISINMA NELERE SEBEP OLUYOR? Buzullar eriyor Kara buzullarının erimesi giderek hızlanıyor. KÜRESEL ISINMA NELERE SEBEP OLUYOR? Deniz seviyeleri yükseliyor. * Deniz seviyeleri halen on yılda 3 cm. yükseliyor. * 2100 yılına kadar yükselmenin 9-88 cm. arasında olması bekleniyor. * Ancak gecikmiş cevap nedeniyle ısınma 3 C de dursa da yükselme sürecek ve birkaç metreye ulaşacak * Deniz seviyeleri 1 metre yükseldiğinde tarım arazilerinin 1/3 ü sular altında kalacak. * Adalar, ülkeler, şehirler sular altında kalacak. KÜRESEL ISINMA NELERE SEBEP OLUYOR? * Şiddetli doğa olayları artacak. * Tüm dünyada iklim olaylarına bağlı olarak oluşan doğal felaketlerin sayısında 1950’li yıllara göre 10 kat artış gözlenmiştir. * 1950-2005 arasında gerçekleşen 267 büyük doğal felaketin % 71’i meteorolojik kökenlidir (% 40 fırtına, %25 sel, %6 ekstrem sıcaklılar). 1986 yılından bu yana orman yangınları 4 kat arttı KÜRESEL ISINMA NELERE SEBEP OLUYOR? Yağışlar azalacak Kuraklık artacak Tatlı su kaynakları azalacak Akşehir gölü kurudu Tarımsal üretim azalacak açlık yaygınlaşacak Sıcaklık 1°C arttığında mısır, buğday, pirinçte verim %10 azalacak KÜRESEL ISINMA NELERE SEBEP OLUYOR? Sıcaklık 1,5 – 2,5 °C arttığında hayvan ve bitki türlerinin %30’u yok olacak KÜRESEL ISINMA NELERE SEBEP OLUYOR? Hastalıklar artacak Aşırı sıcaklardan ölümler artacak. 2003 yılında Fransa’da 15bin, tüm Avrupa’da 39bin kişi öldü. Hayvanlardan bulaşan hastalıklar artacak. Sıtma, Kırım Kongo Kanamalı hastalığı, Veba, Hanta vs. Seller sebebiyle sudan bulaşan hastalıklar artacak Milyonlarca insan göç etmek zorunda kalacak * Şu anda 25 milyon iklim mültecisi var * 2050 yılında 1 milyara ulaşacak KÜRESEL ISINMA NELERE SEBEP OLUYOR? Savaşlar olacak: Sudan’ın Darfur bölgesinde on binlerce insan öldü. DİKKAT! EŞİĞİ AŞMAK ÜZEREYİZ * 2°C lik artış sonrası ısıtıcı etkiyi arttıracak çok sayıda mekanizma kontrolden çıkmaya başlayacak. * Dünya geçtiğimiz yüzyılda 0,8°C ısındı. * 0,7°C lik artış ise geçtiğimiz 40 yılda atmosfere salınmış olan karbondioksitin geç ısıtıcı etkisi sebebiyle önümüzdeki 40 yıl daha ısıtmaya devam edecek. * Bu hızla karbon salmaya devam edersek kalan 0,5°C lik artışa sebep olacak kadar karbondioksiti önümüzdeki yıllarda atmosfere salmış olacağız. KÜRESEL ISINMAYI DURDURACAK ADIMLARI ŞİMDİ ATMAZSAK YARIN ÇOK GEÇ OLABİLİR YA 2°C DE TUTAMAZSAK * Isıtıcı etki ısınmayı +6°C ye kadar devam ettirebilecek. * 251 milyon yıl önce yaşanan büyük yok oluşu aratmayacak bir yok oluşla karşı karşıya kalınacak. * Dünya son buzul çağından çıkarken de 5°C ısınmıştı. Ancak bu ısınma 5000 yılda ve dünya çok daha soğukken gerçekleşmişti. Şimdi hemen adım atabilirsek ısınmayı durdurabiliriz. NEDEN BU KADAR GEÇ KALDIK? Global Climate Coalition... Ulusal Madenciler Birliği Amerikan Petrol Enstitüsü Amerikan Portland Çimento Birliği, Ulusal Petrokimya ve Rafineriler Birliği, Plastik Sanayi Derneği, ExxonMobil, Chewron, Texaco, Shell, General Motors, DuPont, Dow Kimyasalları * Bu koalisyon çok sayıda bilim insanını destekleyerek küresel ısınma konusunda “bilimsel” makaleler yazdırdılar. * ExxonMobil küresel ısınma karşıtı kampanya için 16 milyon $ harcadığını itiraf etti. * Küresel ısınmanın %90 insan kaynaklı olduğu küresel iklim konferansının (IPCC) şubat 2007’deki raporunda açıklandı. * Tüm dünyada kömür ve petrol ticaretinde yılda 2 trilyon$ dönüyor. * Enerji sektöründe toplan 10 trilyon$’lık yatırım sahibi olan şirketler yılda 1 trilyon $ kazanıyorlar. * Otomotiv, kimya, çimento… NEDEN BU KADAR GEÇ KALDIK? 2006 yılında satışlar açısından en büyük küresel şirketler: 1. Wal-mart(ABD –Market) 2. Exxon Mobil(ABD – Petrol) 3. Shell(Hollanda/İngiltere – Petrol) 4. BP(İngiltere – Petrol) 5. General Motors(ABD- Otomotiv) 6. Toyota (Japonya _ Otomotiv) 7. Chevron (ABD - Petrol) 8. Daimler-Chrysler (Almanya – Otomobil) 9. Conoco Philips ( ABD – Enerji) 10.Total (Fransa – Petrol) İngiltere’de, Fransa’da, Brezilya’da, İtalya’da en büyük ilk şirketler petrol şirketi. Almanya ve Japonya’da ilk iki en büyük otomobil üreticisi. Rusya’da en büyük 4 şirket petrol ve doğal gaz üreticisi. Hindistan’da en büyük 5 şirketin hepsi petrol şirketi. KÜRESEL ISINMAYI NASIL DURDURACAĞIZ ? Atmosferdeki Karbondioksit seviyesinin milyonda 400 parçacığı geçmemesi çok önemli (Şu anda 385-390) Bunun için bütün dünyada karbon salınımının: 2030’a kadar %60 2050’ye kadar %80 Batı ülkeleri için 2050’ye kadar %95 kısıtlanması gerekmektedir. KYOTO PROTOKOLÜ: ÇÖZÜM İÇİN İLK ADIM * Aralık 1997’de Japonya’nın Kyoto şehrinde görüşülmüş, 2005 yılında yürürlüğe girmiştir. * ABD hala imzalamadı. * Türkiye yeni imzaladı. * Karbon emisyonlarında 2012’ye kadar ortalama %5,2’lik düşük bir azalma talep etmektedir. * Hedeflenen azaltma düşük olsa da küresel ısınmanın çözümü için atılmış bir adım olması, daha ileri adımlar için basamak olması anlamıyla önemlidir. KARBON SALINIMLARINI NASIL AZALTACAĞIZ? Yapılması gereken ilk şey enerji politikalarının değiştirilmesidir. Yeni termik santral yapılmayıp, eskileri de kapatılmalıdır. Enerji üretiminde güneş, rüzgar, jeotermal, dalga gibi yenilenebilir kaynaklara geçilmelidir. KARBON SALINIMLARINI NASIL AZALTACAĞIZ? Ulaşımda: *Toplu taşımacılık yaygın, ucuz ve kullanışlı hale getirilmeli. *Demiryolları yaygınlaştırılmalı. *Otomobil kullanımı kısıtlanmalı. *Uçak kullanımı asgariye indirilmeli. İnşaatlarda: *İzolasyon yapılmalı. *Aydınlanma için düşük enerjili ampuller kullanılmalı. *Güneş enerjisi kullanılmalı. KARBON SALINIMLARINI NASIL AZALTACAĞIZ? Ormanları korumalıyız. Bataklık alanları kurutmamalıyız. Nükleer Santraller: * kendisi ve atıkları ciddi bir radyoaktivite tehlikesi içerirler. * Yakıt olarak kullanılan uranyumun topraktan maden olarak çıkarılması aşamasından, nakliyesine, yakıt haline getirilmesine kadar çok fazla miktarda karbon salınımına sebep olmaktadır. * Yapımları çok uzun sürer ve çok fazla güvenlik önlemi gerektirirler Biyoyakıt: *Otomobil ve petrol şirketlerinin çözümüdür. *Çok fazla ekilebilir alana ihtiyaç duyulur. Gıda krizini tetikler. ÇÖZÜM OLAMAZLAR… Küresel ısınma konusunda Ayşe Teyzeye, ilkokul 8. Sınıf öğrencisi Hasan’a, kamyon şoförü Mehmet’e, köylü Ali Amcaya sorumluluk düşüyor. Herkesin sorumluluğu var. Evlerde daha az enerji kullanan buzdolabı, çamaşır makinesi, ütü ve az enerji tüketen ampulleri kullanmamız lazım.Çünkü çok enerji daha fazla emisyon demek, daha fazla küresel ısınma demektir. Eski Çevre Bakanımız Osman Pepe BP'ye, Shell'e, Amerikan Enerji Kurumu'na sordum; yenilenebilir enerji gereksiz! Ekonomiden Sorumlu Eski Devlet Bakanı Ali Babacan * Evdeki elektrikli aletleri stand-by’da bırakmamak, *Düşük enerjili ampuller, çamaşır makineleri, buzdolapları vb. kullanmak, *Klimayı az çalıştırıp, duşta 1 dakika az durmak, traş olurken suyu kapatmak, •Arabanızın lastiklerini ideal havada şişirmek. küresel ısınmayı durduramaz TALEPLERİMİZİ NASIL KABUL ETTİREBİLİRİZ? Petrol, otomobil, enerji şirketleri çıkarlarının devamı için hükümetlere baskı yapıyorlar. Bizler de aynı basıncı uygulamalıyız. Belediyelere, hükümetlere… Avustralya’da 2007 yılında 130bin gösterici hükümetten Kyoto anlaşmasını imzalamasını ve küresel ısınmaya karşı üzerine düşeni yapmasını talep etti ve kazandı. Türkiye’de 2005 yılından bu yana bizler de kampanya yapıyoruz: *2007 yılında karbon envanteri çıkarıldı. *2009 yılında Kyoto imzalandı. * Türkiye tek başına dünyadaki tüm karbon salınımının %1 ini yapıyor. * En fazla karbon salınımı yapan ilk 20 ülkeden biri, * Karbon salınımında %72 lik artış ile 2006-2007’de artış şampiyonu. * Hala termik santral yapım kararı alınıyor. (Yatağan, Aliağa, Afşin vs. ) * Nükleer Santral için ihale yapılıyor. * Ulaşımda hala karayolu öncelikli. * Çimento fabrikaları, demir-çelik fabrikaları giderek artıyor. * …… KÜRESEL ISINMAYI DURDUR, YOKSULLUĞU TARİH YAP Yapılacak yeni güneş santrali, rüzgar santrali, demiryolu, enerji nakil hattı inşaatı gibi işlerde çok sayıda işsize de iş bulunabilir. Bugün iş, iklim, adalet üçlüsü ayrılmaz bir bütünün parçaları haline geldiler. BEN NE YAPABİLİRİM DİYORSANIZ * Eksik ve yanlış bilgilendirmeye karşı, gerçekleri herkese anlatabilirsiniz. * Küresel Eylem Grubu (KEG) ile beraber çalışabilirsiniz. İLETİŞİM web: www.kureseleylem.org mail: [email protected]