BEDEN DİLİ

(İletişimin Diğer Yüzü)
Leman KILINÇKAYA
"Ne söylediğiniz değil, onu nasıl
söylediğiniz önemlidir.“
"Beden dili, bilinçdışı
motivasyonlarımızı açığa
çıkarır."
“Yüz ve bedenin hareketlerinden
kişiler bir kitap gibi okunabilir.”
Bu ve buna benzer bir çok
cümleyi şimdiye dek duymuş
olmalıyız. Bilinen şu ki gerçekte
bizler, hal ve davranışlarımız,
duygularımız, fikirlerimiz ve
kişiliğimizi sözlü ya da sözsüz
şekilde ortaya çıkararak iletişim
kurarız.
İnsan insanı sadece ağzından çıkan
sözlerle değil, beden hareketleriyle
de değerlendirir.
BAZEN BİR HAREKET BİN SÖZE
BEDELDİR.
Günümüzde beden dilini doğru
kullanamayan insanlar için beden
dili kara kutudur, ancak o kara
kutuyu bulup çözebilen insanlar
iletişim bilgi ve becerisini
kazanmıştır.
İletişimde beden dilinin etkisi büyüktür.
Yapılan araştırmalara göre kişilerin birebir
kurdukları iletişimde;
• Kelimelerin % 7-10 oranında,
• Ses ve konuşmanın % 30-38 oranında,
• Beden dilinin ise % 55-60 oranında etkisi
olduğu bulunmuştur. Beden dili ögeleri;
kelimeler ve kelimelerle ifade edilenler
dışında her türlü iletişimdir.
Bir kişiyle iletişim kurduğumuzda
söylediklerimiz kadar
hareketlerimizle o kişide bıraktığınız
intiba da o kadar önemlidir. İş
yaşamında başarılı olmak isteyen
kişi, iletişim kurduğu kişilerin
söyledikleri ile birlikte yüzü, eli, kolu
ve bedeniyle yaptıklarını da
DUYMALIDIR.
İnandırıcılık derecesi artık sadece
sözlerimiz ve sözlerin anlamından
öte, sözleri hangi hareketlerle
sunduğumuza da bağlıdır.
Yukarıda da belirttiğimiz üzere;
ÖNEMLİ OLAN BİR İNSANIN NE
SÖYLEDİĞİ DEĞİL, NASIL
SÖYLEDİĞİDİR.
BEDEN DİLİ ÖGELERİ
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Göz iletişimi
Yüz ifadesi
Duruş biçimi, dış görünüş
Göz hareketleri
Kişiler arasındaki mesafe,
Mimikler, hareketler,
Kelime seçimi, mesleki terimler
Ses tonu ve vurgulama,
Konuşma sürati,
Nefes alıp verme,
İletişimde en önemli öge gözlerdir.
Gözler her şeyi anlatır, dolayısıyla
beden dili için gözler ilk sırada gelir.
Yüz ifadeleri: Yüz ifadesi kişiye
özgüdür ve iletişim tarzımızı
belirler. Kaşları kaldırmak, yüzün
kızarması, ağzın aşağıya doğru
eğilmesi ve benzeri gibi bir çok
hareket, iletişimde olduğumuz kişi
veya kişilerde belli bir etki ve
izlenim uyandırır.
El, kol, baş hareketleri ve mimikler: Konuşma
ve kendimizi ifade etme sırasında çok sayıda el,
kol ve baş hareketleri kullanırız. Bu konuda dikkat
etmemiz gereken bazı noktalar vardır. Ellerimizi
kontrollü hareket ettirmeli ve karşımızdakine
dinleme fırsatı tanımalıyız. Toplumda ellerini
kollarını fazlaca savuran kişiler pek dikkate
alınmazlar. Fazla el kol hareketi yapmak
karşımızdaki insanın güvenini kırabilir ve dikkatini
dağıtabilir.
Uyarı niteliğindeki işaret parmağını
kaldırmak en çok kullandığımız
parmak hareketlerinden birisidir.
Dolayısıyla karşılıklı konuşmalarda
bu ve benzeri hareketleri
yapmamalıyız.
Kendinize gösterdiğiniz özen
kendinize verdiğiniz değerin
ifadesidir.
Derli toplu, temiz, düzgün bir dış
görünüşümüzün olmasını
sağlamalıyız.
Güzel bir dış görünüş sessiz bir
tavsiye mektubudur.
İŞ YERİ İÇİN UYGUN OLMAYAN GİYSİLER
Bayanlar için
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Çorapsız ayakkabı,
Sandalet,
Spor ayakkabısı, terlik tipi ayakkabı
Ceketsiz giyilen kolsuz veya girik kollu
gömlek,
Şort,
Dar bluzlar,
Vücudu saran likralı kumaştan yapılmış
giysiler,
Derin yırtmaçlı etek, mini etek,
Deri pantolon ya da etek,
Eşofman ve üstleri,
Dövme ve abartılı takılar
İŞ YERİ İÇİN UYGUN OLMAYAN GİYSİLER
Erkekler için
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Çorapsız ayakkabı,
Sandalet,
Spor ayakkabısı, terlik tipi ayakkabı
Baskılı yazılı tişört,
Yakasız manşetsiz gömlek
Ceketle kravatsız gömlek,
Kemersiz pantolon,
Ceket içine polo, V, bisiklet yaka triko ya da
pamuklu üst kıyafetler,
Takı,
Traşsız kirli sakal,
Eşofman ve üstleri,
YAPILMASI GEREKENLER
• Konuşurken göz iletişimi kurmak:
İnsanlarla, onları rahatsız etmeyecek
ölçüde, ancak mümkün olduğu kadar çok
göz iletişimi kurmalıyız. Konuşurken
karşımızdaki kişinin yüzüne bakmak, o
kişiye verdiğimiz değerin, duyduğumuz
saygının ifadesidir.
Nitekim karşımızdakine saygılı
davrandığımız oranda sayılır sevilir, o
oranda iletişimimiz olumlu sonuçlar verir.
Ayakta ve otururken doğru mesaj
vermek : Ayaktaysak dik durmalı,
oturuyorsak sandalye ve
koltuğumuzu tam olarak doldurup
arkamıza yaslanmalıyız. Ayaklarımızı
fazla açmamalı ya da süklüm püklüm
bir görüntü oluşturacak şekilde
oturmaktan kaçınmalıyız.
Tebessüm etmek : Canlı
olmalı, mümkün olduğu
kadar sıcak ve dostça
gülümsemeliyiz.
Yüzümüz, çevremize
olan ilgimizi yansıtır.
Dinlediğimizi göstermek :
Karşımızdaki
konuşurken onu
dinlediğimizi ve
anladığımızı
hissettirmeliyiz.
Yakın olmak : Kişisel alan ilkelerini göz
ardı etmeden insanlara daima, onları
rahatsız etmeyecek, mümkün olan en
yakın mesafede durmaya gayret
etmeliyiz. Konuştuğumuz veya bizimle
konuşan insana dönük durmalıyız.
Kendinize özen göstermek : Grup
normlarına, toplumsal rol ve statümüze
uygun giyinmeli, saç ve el bakımına
özen göstermeliyiz.
Mimikleri kullanmak : Aşırıya kaçmadan,
mimiklerimizi kullanmalıyız. Ellerimizi
cebimizde tutmaktan, kollarımızı
kavuşturmaktan, ellerimizle ağzımızı
örtmekten kaçınmalıyız.
Uygun şekilde konuşmak : Çok fazla ve hızlı
konuşmaktan kaçınmalıyız. Sesimizin
yüksekliğini ve tonunu, bulunduğumuz
çevreye göre ayarlamalıyız.
Etkili Beden Hareketleri İçin
Kaçınılması Gereken Davranışlar
• Aşırı göz temasında bulunmak,
• Sürekli sabit durmak,
• Fazlaca rahat hareketlerde bulunmak,

•
•
•
•
•
Duvara veya masaya yaslanmak,
Ayakları çaprazlamak,
Kolları önde veya arkada bağlamak.


Konuşurken başı geriye atmak, saçları geriye
atmak, gözleri kapamak,
Parmak uçlarını birbirine dayamak,
Ellerimizi ovuşturmak ve yüzümüzde
dolaştırmak,
Parmakları masada tıkırdatmak,
Saat ya da yüzükle oynamak.
SONUÇ
Eğer beden dili iyi bir şekilde kullanılırsa
çözümleyici, yapıcı ve kişilerin
mutluluğuna, toplumun huzuruna
katkıda bulunacak kaliteli bir iletişim
gerçekleştirilmiş olur.
KAYNAK
3-Birol Vural.İş Hayatından Örneklerle
Yönetici Asistanlığı ve Sekreterlik, Hayat
Yayıncılık İstanbul. 2004