TRAPS - The Eurasian Journal of Medicine

Derleme
TRAPS: Otozomal Dominant Bir Otoinflamatuar Sendrom
TRAPS: An Autosomal Dominant Autoinflammatory Syndrome
Saliha Karatay1, Meltem Alkan Melikoğlu1
Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Erzurum
1
Yazışma Adresi: Saliha Karatay, Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Erzurum,
Tel: 0.442.2361212, e-posta: skaratay73 @hotmail.com
Özet
Abstract
Herediter periyodik ateş sendromları tekrarlayan ateş ve inflamasyon
ataklarıyla karekterize genetik otoinflamatuar hastalıklardır. Bu hastalıklar, Ailesel Akdeniz Ateşi (FMF), Tümör Nekrozis Faktör Reseptör
İlişkili Periyodik Sendrom (TRAPS), Hiperimmünglobulinemi D Periyodik Ateş Sendromu (HIDS), Neonatal Başlangıçlı Multisistem İnflamatuar Hastalık/Kronik İnfantil Nörolojik Kutanöz ve Artiküler Sendrom
(NOMID/CINCA), Ailesel Soğuk Otoinflamatuar Sendrom (FCAS) ve
Muckle-Wells Sendrom’dur (MWS). TRAPS otozomal dominant bir
otoinflamatuar sendromdur. Bu hastalığa 12p13 kromozomda Tümör nekrozis faktör reseptör süper ailesi 1A (TNFRSF1A) gen bölgesindeki mutasyonlar neden olmaktadır. TRAPS’ın klinik bulguları,
tekrarlayan ateş, karın ağrısı, lokalize miyalji, eritematöz cilt lezyonları, artralji, konjonktivit ve periorbital ödemdir. Glukokortikoidler ve
etanersept TRAPS hastalarında semptomların süresini, şiddetini ve
sıklığını azaltmada etkili olabilir.
Hereditary periodic fever syndromes are genetic autoinflammatory
disorders characterized by recurrent attacks of fever and inflammation. These diseases include familial Mediterranean fever (FMF), Tumor necrosis factor receptor-associated periodic syndrome (TRAPS),
hyperimmunoglobulinemia-D with periodic fever syndrome (HIDS),
neonatal onset multisystem inflammatory disorder/ chronic infantile
neurological cutaneous and articular syndrome (NOMID/CINCA),
familial cold autoinflammatory syndrome (FCAS) and Muckle-Wells
syndrome (MWS). TRAPS is an autosomal dominant autoinflammatory syndrome. The mutations in the gene encoding the Tumor Necrosis Factor Receptor Super Family 1A (TNFRSF1A) on chromosome
12p13 cause this disease. The clinical manifestations of TRAPS include recurrent fever, abdominal pain, localized myalgia, erythematous skin lesions, arthralgia, conjunctivitis, and periorbital edema.
Glucocorticoids and etanercept may be effective in decreasing the
severity, frequency and duration of symptoms in TRAPS patients.
Anahtar Kelimeler: Tumor necrosis factor receptor-associated periodic
syndrome, Herediter periyodik ateş sendromu, Otoinflamatuar sendrom
Keywords: Tumor necrosis factor receptor-associated periodic syndrome,
Hereditary periodic fever syndrome, Autoinflammatory syndrome
The Eurasian Journal of Medicine
210
Karatay ve Melikoğlu
Giriş
H
erediter periyodik ateş sendromları, tekrarlayan ateş ve
inflamatuar ataklarla karekterize, antinükleer antikor, romatoid faktör gibi otoantikorların bulunmadığı bir grup
otoinflamatuar hastalıktır [1,2]. Yüksek titrede otoantikorların
yanı sıra antijene spesifik T hücrelerinin de bulunmadığı, belirgin
genetik geçiş gösteren bu hastalıklar, “otoinflamatuar sendromlar” olarak da adlandırılmaktadır [3]. Bu grup içinde ilk tanımlanan ve en iyi bilinen hastalık, Ailesel Akdeniz Ateşi’dir (FMF).
FMF’in sık görüldüğü etnik gruplar, klinik, genetik özellikleri ve
komplikasyonları oldukça iyi araştırılmıştır [4]. Gruba sonradan
eklenen ve henüz tüm yönleriyle aydınlatılamamış olan diğer belli
başlı hastalıklar, Tümör Nekrozis Faktör Reseptör İlişkili Periyodik Sendrom (TRAPS), Hiperimmünglobulinemi D Periyodik Ateş
Sendromu (HIDS), Neonatal Başlangıçlı Multisistem İnflamatuar
Hastalık/Kronik İnfantil Nörolojik Kutanöz ve Artiküler Sendrom
(NOMID/CINCA), Ailesel Soğuk Otoinflamatuar Sendrom (FCAS)
ve Muckle-Wells Sendrom’dur (MWS) [5].
Herediter periyodik ateş sendromları arasında, FMF’ten sonra en sık üzerinde durulan hastalık TRAPS’tır. Bu sendrom ilk defa
1982 yılında Williamson ve arkadaşları tarafından, İrlandalı-İskoç
bir ailede tekrarlayan ateş ataklarına eşlik eden, karın ağrısı, miyalji ve eritemler şeklinde tanımlanmış ve Ailesel İrlanda Ateşi olarak isimlendirilmiştir [6]. İrlanda, İskoç vakalarından sonra, Arap,
Yahudi, İsveç, İtalya, Hollanda, İspanya, Almanya, Japonya, Portekiz, Danimarka, Fransa gibi pek çok ülkeden de TRAPS vakaları
bildirilmiştir [7-19]. Literatürde tek bir Türk ailesinde TRAPS vakası
rapor edilmiştir [20]. Daha sonraları tümör nekrozis faktör (TNF)
reseptörünü kodlayan gendeki mutasyonların tespit edilmesiyle,
hastalığın etyopatogenezini de tanımlayan TRAPS ismi verilmiştir.
Genetik özellikler ve etyopatogenez:
TRAPS 12. kromozomun kısa kolunun etkilenmesiyle, FMF’in
aksine, otozomal dominant bir geçiş göstermektedir (Tablo 1).
12p13 gen lokalizasyonunda çeşitli mutasyonlar tespit edilmiştir
[7,21]. Çoğunluğu, bu bölgede bulunan TNF reseptör süper ailesi
1A (TNFRSF1A) geni üzerinde olmak üzere, 50’ye yakın mutasyon
bildirilmiştir ve bu sayı her geçen gün artmaktadır [22]. Yine bu
hastalarda birçok TNFRSF1A (TNFR1, p55) gen polimorfizmi de
tespit edilmiştir.
TNF-α, hücre içi patojenlere karşı konak defansının sağlanmasında ve inflamasyonun yönetilmesi sırasında, interlökin-1β
(IL-1β), interlökin-6 (IL-6) gibi diğer inflamatuar sitokinlerin sentezini indükleyen, lökositleri aktive eden, adezyon moleküllerinin
ekspresyonunu arttıran, apoptozisi düzenleyen majör inflamatuar sitokindir [23,24]. TNFRSF1A ise vücut hücrelerinin çoğunun
membranında bulunan ve TNF-α’nın işlevlerinden en fazla sorumlu olan reseptörlerdir [7,24]. Hücre membranında bulunan
TNFSFR1A reseptörünün sisteinden zengin ekstraselüler bölümü,
reseptörün aktive olmasıyla ayrılarak ekstraselüler sıvıya dökülür
[25]. Plazmadaki bu solubl reseptörler, TNF-α’ya bağlanarak bu
sitokin üzerinden yürüyen olaylar zincirini başlatır [26]. TRAPS
hastalarında TNFSFR1A gen mutasyonuyla, reseptörlerin hücre
membranından ayrılıp plazmaya dökülmesinde bozukluk meydana gelir [27]. Plazmaya geçen reseptör sayısının azalması, TNFα’ya bağlanmada, hücre apoptozisinde, lökosit aktivasyonunda
ve inflamatuar cevapta yetersizliklere neden olur [7,28,29]. Bir
çalışmada, TNFSFR1A mutasyonlu TRAPS hastalarındaki serum
solubl TNFSFR1A düzeylerinin sağlıklı kontrollere göre daha düşük
olduğu rapor edilmiştir [3]. Bu bilgiler TRAPS’ın etyopatogenezini
açıklamaya yönelik önemli ipuçları vermektedir. Ancak hastaların
tümünde TNFSFR1A geninde ya da bunun solubl hale geçen parçasını kodlayan genlerde mutasyona rastlanmaması, bu hipotezin
TRAPS etyopatogenezini tek başına açıklamakta yetersiz olduğunu göstermektedir [30-32].
TRAPS’ta genotip-fenotip ilişkisi henüz yeterince belirlenememiştir. Ancak az sayıdaki çalışmada, TNFSFR1A reseptörünün sistein içeren bölgesini ilgilendiren mutasyonların, diğer bölgelerdeki
mutasyonlara oranla daha fazla sistemik amiloidoz riski taşıdığı
bildirilmiştir [7,31,33,34]. Ayrıca TNFSFR1A gen bölgesinde R92Q
mutasyonunu taşıyan TRAPS hastalarının daha silik bir klinik tablo
geliştirdiği de belirtilmektedir [7,34].
Klinik özellikler:
TRAPS’ta da diğer otoinflamatuar sendromlar gibi ateş, ağrı
ve inflamatuar bulgularla karekterize akut ataklar görülmektedir
[34]. Atak süresi 5 günle birkaç hafta arasında değişmekle birlikte, ortalama 1-2 hafta kadardır. Atak sırasında ateş, muskuloskeletal semptomlar, cilt bulguları, göz semptomları ve abdominal
bulgular görülebilir [35]. Ateş genellikle 38 0C’nin üzerinde olup
hemen hemen tüm hastalarda atak süresince devam eder [7].
Şiddetli miyalji TRAPS’ın majör klinik bulgusudur ve hastaların hemen hemen tümünde gözlenir. Miyalji gövde ya da ekstremite şeklinde genelde tek bir vücut bölgesindedir ve atağın
EAJM: 39, Aralık 2007
211
TRAPS
seyrine göre artabilir ya da azalabilir [7]. Tipik bir bulgu, miyaljinin olduğu kas bölgesinin üzerinde görülen gezici, eritematöz
plaklardır. Selülit benzeri bu lezyonlar genelde sıcak ve palpasyonla hassastır [1]. Daha nadir olarak bazı hastalarda ürtiker plakları
da görülebilir [22].
TRAPS’ta artrit oldukça nadir olup, genelde erozyon yapmayan, asimetrik bir monoartrit şeklindedir [7]. Buna karşın vakaların % 70-80’inde ataklar sırasında genelde diz, omuz, kalça, el
bileği ve parmak eklemlerinde artralji görülmektedir [22,36].
TRAPS’ta ataklar sırasında göz bulguları da sıklıkla görülebilir.
En sık periorbital ödem ve konjonktivit görülmekle beraber daha
nadir olarak üveitis, iritis gibi tablolara da rastlanabilir [7,36].
Ataklar sırasında genellikle abdominal bulgu olarak, peritoneal irritasyon ve inflamasyona bağlı karın ağrısı meydana gelir.
Buna zaman zaman kusma ve konstipasyon da eşlik edebilir [7].
Hastaların yaklaşık yarısında ataklar sırasında göğüs ağrısı da rapor edilmiştir [37].
Sistemik amiloidoz FMF gibi TRAPS’ta da görülebilen ciddi
bir komplikasyondur [38]. İnflamasyona cevap olarak karaciğerde
sentezlenen bir akut faz reaktanı olan serum amiloid A (SAA)
proteini fragmanlarının, böbrek, karaciğer, dalak, gastrointestinal
sistem, testis ve akciğer gibi dokularda depolanmasıyla meydana
gelir [39,40]. FMF’de yıllarca en önemli ölüm nedeni olan amiloidoz, proflaktik kolşisin tedavisinin başlanmasıyla büyük ölçüde
önlenebilir hale gelmiştir [38].
Tedavi:
Otoinflamatuar sendromların tedavisi, öncelikle akut atakların supresyonunu, sonra da atak sıklığını ve süresini azaltmayı,
amiloidoz gibi ciddi komplikasyonları ve kalıcı organ tutulumlarını
önlemeyi amaçlamalıdır [39]. TRAPS’ta akut atak sırasındaki ağrı
ve inflamasyonu kontrol altına almada glukokortikoidler oldukça
etkilidir. Ancak semptomları yatıştırmalarına rağmen atak sıklığını
azaltmadıkları düşünülmektedir [7]. Ayrıca uzun süreli kullanımları da ciddi yan etkilere yol açmaktadır. Yine de akut atak sırasında
7-10 gün kadar 1 mg/kg/gün prednizon tedavisi önerilmektedir
[7]. Nonsteroid antiinflamatuar (NSAİ) ilaçlar ise özellikle kas iskelet sistemi semptomları ve karın ağrısı üzerine etkili değildirler.
Etyopatogenezden yola çıkılarak TNF-α inhibitörlerinden etanersept diğer bir tedavi seçeneği olarak gündeme gelmiştir. Etanerseptin atak sayısını, şiddetini ve süresini azalttığı az sayıdaki
olgu sunumları ve açık uçlu çalışmalarda rapor edilmiştir [41-44].
Ayrıca tedavisi kesilen hastalarda da tekrar alevlenmeler gözlenmiştir [45]. Etanersept, kullanılan glukokortikoid dozunu ve sıklığını da azaltabilir. Amiloidoz gelişimini önlediği ve yavaşlattığı şeklinde olgu sunumları da bulunmaktadır [42,45]. Bazı çalışmalarda
etanerseptin amiloid nefropatili TRAPS hastalarında proteinüriyi
azalttığı amiloidozu da önlediği bildirilmiştir [39,42,46].
Diğer bir tedavi alternatifi, yine inflamatuar bir sitokin olan
IL-1β’yı bloke etmek için kullanılan IL-1β reseptör antagonisti olan
anakinradır. Bir olgu sunumunda TRAPS’ta anakinra tedavisi ile
faydalı sonuçlar bildirilmiştir [47].
Kolşisin, FMF’te kullanılan temel ilaçtır. FMF’te atak sıklığını, şiddetini azaltmakta ve hastaların çoğunda proflaktik kullanıldığında amiloidoz gelişimini de önlemektedir. Ancak kolşisin
TRAPS’ta semptomlar ve amiloidoz gelişimi üzerinde etkili gözükmemektedir [48].
İntravenöz immünglobulin, azotiyopirin, siklofosfamid, metotrexate gibi çeşitli ilaçlar da denenmiş, ancak faydalı bir etki
gözlenmemiştir [7,41].
Sonuç olarak, TRAPS birkaç hafta süren ataklar tarzında ateş,
karın ağrısı, şiddetli miyalji, artralji, eritematöz plaklar ve göz bulgularıyla karekterize bir otoinflamatuar sendromdur. Bu bulgulara, TNFSFR1A genindeki mutasyonlar nedeniyle gelişen TNF-α
işlevlerindeki bozukluğun yol açtığı düşünülmektedir. Hemen hemen her etnik gruptan ve bir Türk ailesinden vakalar bildirilmiştir. TRAPS’ın etyopatogenezi henüz tam olarak aydınlatılamamış,
spesifik tanı kriterleri oluşturulamamıştır. Atakları önleyecek ve
kontrol edecek, amiloidoz gibi komplikasyonların gelişimini engelleyecek altın standart bir tedavi seçeneği henüz geliştirilememiştir. Bu konularda aydınlatıcı klinik çalışmalara ve olgu sunumlarına
büyük ihtiyaç bulunmaktadır.
Kaynaklar
1. Kanazawa N, Furukawa F. Autoinflammatory
syndromes with a dermatological perspective.
J Dermatol 2007; 34: 601-18.
2. Grateau G. Autoinflammatory diseases. Acta
Clin Belg 2006; 61: 264-9
3. McDermott MF, Aksentijevich I, Galon J, ve
ark. Germline mutations in the extracellular
domains of the 55 kDa TNF receptor, TNFR1,
define a family of dominantly inherited autoinflammatory syndromes. Cell 1999; 97:
133-44.
4. Ozen S. Familial mediterranean fever: revisiting an ancient disease. Eur J Pediatr 2003;
162: 449-54.
5. Aringer M. Periodic fever syndromes--a clinical
overview. Acta Med Austriaca 2004; 31: 8-12.
6. Williamson LM, Hull D, Mehta R ve ark. Fa-
EAJM: 39, Aralık 2007
milial hibernian fever. Quart J Med 1982; 51:
469–80.
7. Hull KM, Drewe E, Aksentijevich I, et al. The
TNF receptor-associated periodic syndrome
(TRAPS): emerging concepts of an autoinflammatory disorder. Medicine (Baltimore) 2002;
81: 349-68.
8. Takagi K, Kawaguchi Y, Fujikawa S, Otani
T, Sugiura T, Hara M. Tumor necrosis factor
receptor-associated periodic syndrome with
a C30R mutation in a Japanese family. Mod
Rheumatol 2007; 17: 265-6.
9. Ida H, Eguchi K. TNF receptor-associated periodic syndrome (TRAPS) in Japan: clinical characterization, pathogenesis, diagnostic criteria,
and treatment. Nihon Rinsho Meneki Gakkai
Kaishi 2007; 30: 90-100.
10. Bodar EJ, Drenth JP, Simon A, van der Meer
JW. A Dutch family with the hereditary periodic fever or tumour necrosis factor receptorassociated periodic syndrome (TRAPS). Ned
Tijdschr Geneeskd 2007; 151: 836-7
11. Alvarez-Lobos M, Hunter B, Cofré C ve ark. Tumor necrosis factor receptor associated periodic syndrome (TRAPS). Report of two cases.
Rev Med Chil 2006; 134: 1558-61.
12. Benucci M, Nenci G, Taccetti G, Rosso A, Cappelletti C. TRAPS syndrome, a rare cause
of fever of unknown origin: case report and
review of the literature. Ann Ital Med Int
2005; 20: 54-7.
13. Tchernitchko D, Chiminqgi M, Galactéros F ve
ark. Unexpected high frequency of P46L
212
Karatay ve Melikoğlu
TNFRSF1A allele in sub-Saharan West African populations. Eur J Hum Genet 2005; 13: 513-5.
14. Aganna E, Zeharia A, Hitman GA ve ark. An
Israeli Arab patient with a de novo TNFRSF1A
mutation causing tumor necrosis factor receptor-associated periodic syndrome. Arthritis
Rheum 2002; 46: 245-9.
15. Rösen-Wolff A, Kreth HW, Hofmann S ve ark.
Periodic fever (TRAPS) caused by mutations in
the TNFalpha receptor 1 (TNFRSF1A) gene of
three German patients. Eur J Haematol 2001;
67: 105-9.
16. Dodé C, Papo T, Fieschi C ve ark. A novel
missense mutation (C30S) in the gene encoding tumor necrosis factor receptor 1 linked
to autosomal-dominant recurrent fever with
localized myositis in a French family. Arthritis
Rheum 2000; 43: 1535-42.
17. Bergman F, Warmenius S. Familial perireticular
amyloidosis in a Swedish family. Am J Med
1968; 45: 601–6.
18. Yuval Y, Hemo-Zisser M, Zemer D, Sohar E,
Pras M. Dominant inheritance in two families
with familial Mediterranean fever (FMF). Am J
Med Genet 1995; 57: 455–7.
19. Weyhreter H, Schwartz M, Kristensen TD,
Valerius NH, Paerregaard A. A new mutation
causing autosomal dominant periodic fever
syndrome in a Danish family. J Pediatr 2003;
142: 191-3.
20. Dinc A, Erdem H, Rowczenio D ve ark. Autosomal dominant periodic fever with AA
amyloidosis: tumor necrosis factor receptorassociated periodic syndrome (TRAPS) in a
Turkish family. J Nephrol 2005; 18: 626-9.
21. Stjernberg-Salmela S, Ranki A, Karenko L, Pettersson T. The genetic background of tumour
necrosis factor receptor-associated periodic
syndrome and other systemic autoinflammatory disorders. Scand J Rheumatol 2004; 33:
133-9.
22. Stankovic K, Grateau G. Auto inflammatory
syndromes: Diagnosis and treatment. Joint
Bone Spine 2007; 74: 544-50.
23. Valesini G, Iannuccelli C, Marocchi E, Pascoli L,
Scalzi V, Di Franco M. Biological and clinical effects of anti-TNFalpha treatment. Autoimmun
Rev 2007; 7: 35-41.
24. Rezaei N. TNF-receptor-associated periodic
syndrome (TRAPS): an autosomal dominant
multisystem disorder. Clin Rheumatol 2006;
25: 773-7.
25. Siebert S, Amos N, Fielding CA ve ark.. Reduced tumor necrosis factor signaling in primary human fibroblasts containing a tumor
EAJM: 39, Aralık 2007
necrosis factor receptor superfamily 1A mutant. Arthritis Rheum 2005; 52: 1287-92.
26. Jacobelli S, André M, Alexandra JF, Dodé C,
Papo T. Failure of anti-TNF therapy in TNF
Receptor 1-Associated Periodic Syndrome
(TRAPS). Rheumatology (Oxford) 2007; 46:
1211-2.
27. Kimberley FC, Lobito AA, Siegel RM, Screaton
GR. Falling into TRAPS--receptor misfolding in
the TNF receptor 1-associated periodic fever
syndrome. Arthritis Res Ther 2007; 9: 217.
28. Huggins ML, Radford PM, McIntosh RS ve ark.
Shedding of mutant tumor necrosis factor receptor superfamily 1A associated with tumor
necrosis factor receptor-associated periodic
syndrome: differences between cell types. Arthritis Rheum 2004; 50: 2651–9.
29. McDermott EM, Smillie DM, Powell RJ. Clinical
spectrum of familial Hibernian fever: a 14-year
follow-up study of the index case and extended family. Mayo Clin Proc 1997; 72: 806–17.
30. Aganna E, Hammond L, Hawkins PN ve ark.
Heterogeneity among patients with tumor
necrosis factor receptor-associated periodic
syndrome phenotypes. Arthritis Rheum 2003;
48: 2632–44.
31. Aksentijevich I, Galon J, Soares M ve ark. The
tumor-necrosis-factor
receptor-associated
periodic syndrome: new mutations in TNFRSF1A, ancestral origins, genotype–phenotype
studies, and evidence for further genetic
heterogeneity of periodic fevers. Am J Hum
Genet 2001; 69: 301–14.
32. Dode C, Andre M, Bienvenu T ve ark. French
Hereditary Recurrent Inflammatory Disorder
Study Group. The enlarging clinical, genetic,
and population spectrum of tumor necrosis
factor receptor-associated periodic syndrome.
Arthritis Rheum 2002; 46: 2181–8.
33. Masters SL, Lobito AA, Chae J, Kastner DL.
Recent advances in the molecular pathogenesis of hereditary recurrent fevers. Curr Opin
Allergy Clin Immunol 2006; 6: 428-33.
34. Stojanov S, McDermott MF. The tumour
necrosis factor receptor-associated periodic
syndrome: current concepts. Expert Rev Mol
Med 2005; 7 :1-18.
35. Fietta P. Autoinflammatory diseases: the hereditary periodic fever syndromes. Acta Biomed 2004; 75: 92-9.
36. Hull K, Wong K, Wood GM, Chu WS, Kastner DL. Monocytic fasciitis. Arthritis Rheum
2002;46: 2189–94.
37. Masson C, Simon V, Hoppé E, Insalaco P, Cissé
I, Audran M. Tumor necrosis factor receptor-
associated periodic syndrome (TRAPS): definition, semiology, prognosis, pathogenesis,
treatment, and place relative to other periodic joint diseases. Joint Bone Spine 2004; 71:
284-90.
38. van der Hilst JC, Simon A, Drenth JP. Hereditary periodic fever and reactive amyloidosis.
Clin Exp Med 2005; 5: 87-98.
39. Stojanov S, Kastner DL. Familial autoinflammatory diseases: genetics, pathogenesis and
treatment. Curr Opin Rheumatol 2005; 17:
586-99.
40. Buxbaum JN. The systemic amyloidoses. Curr
Opin Rheumatol 2003; 16: 67-75.
41. Drewe E, McDermott EM, Powell PT ve ark.
Prospective study of anti-tumour necrosis factor receptor superfamily 1B fusion protein,
and case study of anti-tumour necrosis factor receptor superfamily 1A fusion protein,
in tumour necrosis factor receptor associated
periodic syndrome (TRAPS): clinical and laboratory findings in a series of seven patients.
Rheumatology 2003; 42: 235–9.
42. Drewe E, Huggins ML, Morgan AG ve ark.
Treatment of renal amyloidosis with etanercept in tumour necrosis factor receptor-associated periodic syndrome. Rheumatology
(Oxford) 2004; 43: 1405–8.
43. Wildemann B, Rudofsky G Jr, Kress B, Jarius S,
Konig F, Schwenger V. The tumor-necrosis-factor-associated periodic syndrome, the brain,
and tumor-necrosis-factor-alpha antagonists.
Neurology 2007; 68: 1742-4.
44. Nowlan ML, Drewe E, Bulsara H ve ark.
Systemic cytokine levels and the effects of
etanercept in TNF receptor-associated periodic syndrome (TRAPS) involving a C33Y mutation in TNFRSF1A. Rheumatology (Oxford)
2006; 45: 31-7.
45. Samuels J, Ozen S. Familial Mediterranean
fever and the other autoinflammatory syndromes: evaluation of the patient with recurrent fever. Curr Opin Rheumatol 2006; 18:
108-17.
46. Drewe E, McDermott EM, Powell RJ. Treatment of the nephrotic syndrome with etanercept in patients with the tumor necrosis factor
receptor-associated periodic syndrome. N Engl
J Med 2000; 343: 1044-5.
47. Simon A, Bodar EJ, van der Hilst JC ve ark.
Beneficial response to interleukin 1 receptor
antagonist in TRAPS. Am J Med 2004; 117:
208-10.
213