şiddeti - Anadolu Üniversitesi Hukuk Klinikleri

FLÖRT
ŞİDDETİ
Sevgili Anadolu Üniversitesi Öğrencileri;
Her biriniz farklı ülkelerden, şehirlerden ya da Eskişehir’den, Anadolu
Üniversitesi’ne, üniversite eğitimi almak için geldiniz. Üniversite öğrencisi olmanın
zor olduğunu; eğitim hayatı boyunca kimi zaman zor kimi zaman güzel şeyler
yaşanabileceğini biliyoruz. Yaşayacağınız zorluklar arasında hukuki problemler de
olabilir. Biz Klinik Hukuk Birimi olarak bu broşürü üniversite öğrencisi olarak özel
ilişkilerinizde yaşayabileceğiniz ve hukuki yardıma ihtiyaç duyabileceğiniz
sorunlara rehberlik etmek amacıyla hazırladık.
Çünkü biliyoruz ki özel ilişkilerde yaşanan en büyük problem şiddet ve şiddetle
karşılaşan pek çok öğrenci çeşitli nedenlerle yardım alamıyor veya çeşitli nedenlerle
yardım istemeye korkuyor. Biz sizin yaşamınızın hiçbir alanında şiddetle
karşılaşmanızı istemiyoruz. Ancak özel ilişkilerinizde şiddete dair bir sorun
yaşarsanız hukuki yardım talep etmenizden yanayız. Unutmayın, yalnız değilsiniz.
Anadolu Üniversitesi Hukuk Klinikleri Birimi yanınızda.
Güzel bir üniversite öğrenciliği hayatı yaşamanız dileğiyle.
Anadolu Üniversitesi Hukuk Klinikleri Birimi
1
FLÖRT
İki insan arasında cinsiyet fark etmeksizin ve evlilik bağı olmaksızın yaşanan
duygusal ya/ya da cinsel yakınlıktır. Flört, uzun süreli ya da kısa süreli ilişkiler
biçiminde yaşanabilir.
FLÖRT ŞİDDETİ
Ağırlıklı olarak lise ve sonrasına denk gelen yaş grupları arasında, cinsiyet
ayrımına dayalı baskılar sonucu doğan bir şiddet türüdür. Flört şiddeti, her tür flört
ilişkisinde görülebilmekle birlikte, çoğunlukla genç kadınlara yönelir. Flört şiddeti
cinsel, fiziksel, ekonomik, psikolojik, duygusal ve sözel olarak ortaya çıkabilir. Bu
davranışlar tehdit aşamasında kalabileceği gibi, eyleme de dönüşebilir.
“Unutmayın, şiddet tehdidi de şiddettir!”
• Toplumun her kesiminde görülebilir.
• Zaman içinde artar.
• Paylaşılmadığı için gizli kalır.
• Hayatı tümüyle etkiler.
• Şiddet uygulayan kişi partnerini baskı altında tutar.
• Normalleştirildiği için fark edilmeyebilir.
“Unutmayın, şiddetin sevgiyle bir ilgisi yoktur; evlenince bitmez!”
2
FLÖRT
ŞİDDETİ
Fiziksel şiddet
Tahakküm
Alıkoyma, hapsetme,
yaralama, vurma,
yumruk atma,
tekme atma…
Çocuk, mal ya da
hizmetçiymiş gibi
davranma, tek başına karar
verme, kural koyma, ilişkileri ve
yaşantıyı kontrol etme…
Aşağılama/Küçük düşürme
Hoş olmayan lakap takma, sürekli
eleştirme, başkalarının önünde
küçük düşürme, utandırma,
suçluluk hissettirme,
Değersizleştirme
dalga geçme…
Sorumluluk almama,
hep karşı tarafı suçlama,
şiddet normalmiş gibi
davranma, aldatma,
ihmal etme…
3
Cinsel şiddet
Tecavüz, istenmeyen ilişki
biçimlerine zorlama, kürtaj
olmaya/olmamaya zorlama,
evlenmeye zorlama, cinsel
ilişkide bulunmak için
Yıldırma
alkol ve uyuşturucu
Bağırma, tehdit
verme, doğum
edici ton kullanma,
kontrolünü
kendini ya da partnerini
kadına
yaralamakla tehdit etme,
yükleme…
korkutma, hediyeleri parçalama,
nesnelere zarar verme, ev hayvanlarına
zarar verme, küfretme, öfke patlamaları…
Sahiplenme
Kıskançlığı sevgiymiş gibi sunma,
sadakatsizlikle itham etme, sosyal hayata,
nasıl düşüneceğine, giyineceğine ve
davranacağına müdahale etme,
Tehdit
özel eşyalarını ve kişisel
hesaplarını karıştırma…
Onsuz
yaşayamayacağını
söyleme, ilişkiyi bitirmekle
tehdit etme, intiharla tehdit
etme, şantaj…
4
FLÖRT
ŞİDDETİNE
MARUZ
KALIYORSANIZ
5
• Kendi hatanız olduğunu
düşünebilirsiniz.
• Depresyon, panik atak, gerginlik
ve stres yaşayabilirsiniz.
• Şiddeti durdurmak konusunda
güçsüz hissedebilirsiniz.
• Tehdit altında olduğunuzu
düşünebilirsiniz.
• Aşağılanmış hissedebilirsiniz.
• Geleceğe dair korku hissedebilirsiniz.
• Aile ve arkadaşlarınızla
paylaşmaktan çekinebilirsiniz.
“Unutmayın, çaresiz değilsiniz!”
Hukuk Klinikleri Birimi
Yanınızda...
6
ŞİDDETE
UĞRADIYSANIZ
&
UĞRUYORSANIZ
7
Şiddet sürüyorsa/şiddetle tehdit ediliyorsanız
• Mutlaka günlük tutun, yaşadıklarınızı kaydedin.
• E-posta, sms yoluyla gelen mesajları silmeyin.
• Telefon aramalarının gününü ve saatini kaydedin.
Takip ediliyorsanız
• Her gün aynı yolu kullanmayın
• Bir düdük bulundurun.
• Hediye kabul etmeyin
Cinsel şiddete uğradıysanız
• En yakın kolluk kuvvetine başvurun
• Yıkanmayın, elbiselerinizi değiştirmeyin, delillerin
kaybolmasına izin vermeyin.
• Adli tıbba yedek kıyafetle gidin.
Her durumda;
Kolluk güçlerinden yardım isteyebilir, Cumhuriyet
Savcılığına suç duyurusunda bulunabilirsiniz.
Bu durumda;
• Yaşadıklarınızı ayrıntılı biçimde anlatıp, tutanak
tutturun. Tutanağı okumadan imzalamayın.
• Tıbbi rapor hazırlanması için ısrarcı olun. Önce hastaneye
gitmişseniz, hastane polisinden yardım isteyin.
• Arkadaşlarınıza, ailenize, kendinize yakın bulduğunuz
insanlara anlatın.
“Sessiz kalmayın, bağırın, düdük çalın, yardım isteyin.”
8
FLÖRT
ŞİDDETİ
MAĞDURU
YAKINIYSANIZ
9
• Arkadaşınıza vakit ayırın, dinleyin
ve destekleyin.
• Arkadaşınızı suçlamayın ve
yargılamayın.
• Kendi güvenliğinizi ve arkadaşınızın
güvenliğini ön planda tutun.
• Arkadaşınızı hukuki yardım
almaya yönlendirin.
“Unutmayın, şiddete karşı mücadelenizde yalnız değilsiniz!”
10
YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ÖĞRENCİ DİSİPLİN
YÖNETMELİĞİ’NİN 10’UNCU MADDESİ “l” BENDİ
UYGULAMA YÖNERGESİ
Amaç ve Kapsam
Madde 1- Bu yönerge Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin
Yönetmeliği’nin 10’uncu maddesinin “l” bendinde belirtilen “ırza tecavüz
etmek” disiplin suçuna ilişkin soruşturmalarda uyulacak usul ve esasları
belirler.
Dayanak
Madde 2- 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 102, 103 ve 105’inci maddeleri
ile Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliği’nin 10’uncu
maddesinin “l” bendi ve 11’inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 3- Bu yönerge uyarınca, Öğrenci Disiplin Yönetmeliği’nin 10/l
maddesinde yer alan “Irza tecavüz etmek” disiplin suçu, 5237 sayılı Türk
Ceza Kanunu’nun 102, 103 ve 105’inci maddelerinde düzenlenen cinsel
taciz, cinsel saldırı ve çocukların cinsel istismarı suçlarına karşılık
gelmektedir. Tanımlar ile ilgili açıklamalara aşağıda yer verilmiştir.
I. Cinsel Taciz: Kişiyle vücut teması bulunmadan yapılan ve rızaya dayalı
olmayan, cinsel içerikli söz, tavır veya diğer davranış biçimlerini içerir.
Olayın gerçekleştiği ortama ve bağlama göre, ısrarla tekrarlanan eylemler
ya da bir tek eylem cinsel taciz olarak değerlendirilebilir, süreklilik önkoşul
değildir. Cinsel taciz, taciz niteliğindeki hareketlerin yoğunluğuna ve
niteliğine göre; basit taciz, sürekli taciz ve ağır taciz olmak üzere üçe ayrılır.
Aşağıdaki örnekler, sınırlı olmamakla birlikte, cinsel taciz türlerini
oluşturabilir.
a. Basit taciz: Tehdit, şantaj ya da hakaret unsuru taşımayan, ancak
11
rahatsız edici, istenilmeyen ortamları yaratan hareketler. Örneğin, laf
atmak, cinsel içerikli şaka yapmak ve iltifatlarda bulunmak ya da argo
sözcükler kullanmak, kişiyi flört etmeye zorlamak, pornografik
materyal ile rahatsız etmek, kişinin cinsel yaşamıyla ilgili sorular
sormak veya dedikodu üretmek.
b. Sürekli Taciz: Basit tacizin, uyarılara rağmen birden fazla
tekrarlanmasıdır.
c. Ağır Taciz: Tehdit, şantaj ya da hakaret ve benzeri fiillerle ortaya
çıkan ve kişinin davranışlarını denetlemeye ve sınırlandırmaya veya
rızası olmayan bir kişinin üçüncü bir kişiyle cinsel nitelikli eylemlerde
bulunmasına neden olmaya yönelik hareketlerdir. Örneğin, cinsel
içerikli teklife uymadığı durumlarda kişinin öğrencilik, akademik ya da
iş hayatıyla ilgili bedeller ödeyeceğini, uyduğu takdirde ise hak etmediği
kazançlar sağlanacağını açık olarak söylemek veya ima yoluyla
belirtmek; kişinin cinsel veya duygusal amaçlı gayret ve teklifleri
reddetmesi ya da tacize uğradığını düşünerek şikâyet etme yoluna
gitmek istemesi/gitmesi nedeniyle, örtülü olarak veya açıkça kişinin iş
veya eğitim yaşamını intikam amacıyla zorlaştırmak.
II. Cinsel Saldırı: Rızaya dayalı olmayan cinsel davranışlarla bir kimsenin
vücut dokunulmazlığının ihlal edilmesidir. Cinsel saldırı iki biçimde ortaya
çıkabilir:
a. Cinsel birleşme olmadan kişinin vücut dokunulmazlığının ihlali
şeklinde gerçekleşir. Bu tür cinsel saldırı örnekleri arasında; durumun
özelliklerine göre sarılmak, ellemek, okşamak, dokunmak sayılabilir.
b. Kişinin vücut dokunulmazlığının vücuda cinsel organ veya sair bir
cisim sokulmasıyla ihlal edilmesi söz konusudur.
III. Cinsel İstismar: 18 yaşından küçüklere karşı gerçekleştirilen cinsel
saldırı ve cinsel taciz eylemleridir.
12
Disiplin Suç ve Cezaları
Madde 4- Bu yönerge uyarınca;
a. Basit taciz halinde kınama cezası,
b. Sürekli taciz halinde yükseköğretim kurumundan bir haftadan bir
aya kadar uzaklaştırma cezası,
c. Ağır taciz halinde yükseköğretim kurumundan bir veya iki yarıyıl için
uzaklaştırma cezası,
ç. Cinsel saldırı veya cinsel istismar halinde yükseköğretim
kurumundan çıkarma cezası, verilir.
Başvurulabilecek Kişi ve Merciler
Madde 5- Bu yönerge uyarınca cinsel taciz, saldırı veya istismar mağduru
olduğunu iddia edenler, aşağıda belirtilen kişi veya mercilerden istedikleri
birine başvurabilirler:
a. Anadolu Üniversitesi Kadın Çalışmaları Uygulama ve Araştırma
Merkezi
b. Anadolu Üniversitesi Psikolojik Danışma ve Rehberlik Merkezi
c. Rektörlük
ç. Birim amirleri
Kendisine başvurulan kişi ya da merci, başvuruda bulunanın talebi üzerine
soruşturma açılmasını sağlamak üzere durumu derhal yetkili disiplin
amirine bildirir.
Soruşturma
Madde 6- Yetkili disiplin amirleri Yükseköğretim Kurumları Öğrenci
Disiplin Yönetmeliği’nin hükümleri ve bu yönergedeki usul ve esaslar
uyarınca soruşturmayı yürütür.
Uyulması Gereken Kurallar
Madde 7-Bu yönerge uyarınca gerçekleştirilecek bütün işlemler sırasında
13
uyulacak kurallar şunlardır:
a. 5’inci maddede sayılan kişi ve merciler, kendilerine yapılan
başvuruları yazılı hale getirerek iddia sahibine imzalatır.
b. Cinsel taciz, saldırı veya istismara uğradığını iddia eden kişi dinlenir,
soruşturma süreci hakkında bilgilendirilir.
c. Kişiye hukuki ve/veya psikolojik destek talep edebileceği bildirilerek,
talebi halinde hukuki ve/veya psikolojik destek sunulur.
ç. Cinsel taciz, saldırı veya istismar süreklilik arz ediyorsa
Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliği’nin 18’inci
maddesi gereği tedbir kararı alınabilir.
d. Sadece soruşturmaya konu olan olaya ilişkin tanıklar dinlenir. Gerekli
hallerde mağdurun olay sonrasında yaşadıklarına ilişkin tanıklar da
dinlenebilir.
e. Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliği’ndeki
tebligat usulüne ek olarak, taraflar, soruşturma hakkında portaldaki
hesaplarına gönderilecek ileti veya telefon ile bilgilendirilir.
f. Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliği’nin 38’inci
maddesine uygun olarak başvurularda ve soruşturmanın her
aşamasında gizlilik esastır.
g. Bu yönerge çerçevesinde yapılan başvurular ve sonrası işletilen
süreçte iddia sahibinin kasıtlı olarak yalan söylediğinin ve yanlış
beyanlarda bulunduğunun hiç bir şüpheye yer bırakmayacak şekilde
kesin olarak anlaşıldığı durumlarda hakkında disiplin soruşturması
başlatılır.
Yürürlük
Madde 8- Bu yönerge Anadolu Üniversitesi Rektörü tarafından yürütülür.
14
Anadolu Üniversitesi Hukuk Klinikleri Birimi
Hukuk Fakültesi Koç Binası Zemin Kat
Yunus Emre Kampüsü Eskişehir
Telefon: 0 222 335 05 80 Dahili: 2252 ve 2253