Hücre #11 – Sitoplazma #3

ADIM ADIM
YGS-LYS
34. ADIM
HÜCRE 11- SİTOPLAZMA 3
TEK ZARLI ORGANELLER
4) Koful
Hücre içerisinde çeşitli görevleri bulunan organeldir.
Genel olarak hayvan hücrelerinde çok sayıda
küçük küçük ;bitki hücrelerinde ise az sayıda
büyük büyük kofullar bulunur.
Bitki hücreleri yaşlandıkça koful büyüklükleri artar merkezde bulunan en
büyük kofula merkezi koful denir. Bu koful bitki hücresi aşırı yaşlandığında
diğer organelleri sıkıştırır ve hücrenin ölmesine neden olur.
Görevlerine kofullar;
Depo kofulu: Genellikle bitki hücreleride bulunur. Atık maddelerin depolanmasını
sağlar.
Besin kofulu: Endositozla içeri alınan besini taşıyan kofuldur.
Boşaltım kofulu: Ekzositozla dışarı atılacak maddeyi taşıyan kofuldur.
Salgı kofulu: Salgılanacak maddeyi taşıyan kofuldur.
Kontraktil koful: Tatlı sularda yaşayan ökaryot
tek hücreli canlılarda hücre içine giren fazla
suyun aktif taşıma ile dışarı atılmasını sağlayan
kofuldur.
Tatlı su canlıya göre hipotonik çözelti olduğundan
hücre içine ozmosla çok fazla su girer. İçeri giren
fazla su homeostasinin sağlanması amacı ile
kontraktil kofullarla aktif taşıma ile dışarı atılır.
Bu olay suyun enerji harcanarak atıldığı tek
yerdir.
ÇİFT ZARLI ORGANELLER
1) Mitokondri
Oksijenli solunum ile enerji üretiminin yapıldığı organeldir.
Çok fazla enerji harcayan hücrelerde bol miktarda bulunur. (sinir hücresi , kas hücresi gibi..)
İç ve dış olmak üzere iki zarı vardır. İç zar kıvrımlıdır. Bu kıvrımlara KRİSTA denir. Krista
mitokondrinin yüzey alanını artırarak daha verimli çalışmasını sağlar.
İçini dolduran sıvıya MATRİKS denir. Matriks sitoplazma benzeri bir sıvıdır ve içerisinde
inorganik ve organik maddeler blunur. Matriks içerisinde ribozom organeli, DNA ve RNA
moleküleri vardır.
Kendini çoğaltabilir. Ancak kendi dış zarını üretecek olan nükleik asit şifresi kendi DNAsında
bulunmadığından çoğalması hücre DNAsı kontrolündedir.
Protein sentezi yapabilir.
Yapısı prokaryot hücre yapısına çok benzer. Bu nedenle bazı bilim adamları mitokondri
organelinin prokaryot hücreden köken aldığını savunmaktadır. Bu teoriye ENDOSİMBİYOZ
TEORİ denir.
 Kompleks molekülleri
oluşturarak salgı haline getirir.
Mitokondrinin iç zarı kıvrımlıdır.
Bu kıvrımlara krista denir.
Kristanın hıvrımlı olması;
 Hücrenin ihtiyacı olan ATP yi
üretir.
1. Daha fazla DNA taşıma
 Fagositoz ile hücreye alınan
maddelerin monomerlerine
parçalanmasını sağlar.
2. Oksijenli solunumun daha
hızlı gerçekleşmesi
3. Birim zamanda daha fazla
ATP sentezlenmesi
 Aminoasitleri peptit bağlarıyla
birbirine bağlayarak protein
sentezini gerçekleştirir.
Avantajlarından hangilerini
sağlar?
Mitokondriler bulundukları
hücrenin sitoplazmasından
aldıkları molekülleri;
A) Yalnız 1
1. Oksijenli solunum
B) Yalnız 3
2. DNA eşlenmesi
Aşağıdaki organellerden
hangisinin özelliği yukarıda
verilmemiştir?
C) 1 ve 2
3. RNA sentezi
A) Lizozom
D) 2 ve 3
4. Protein sentezi
B) Golgi cisimciği
E) 1, 2 ve 3
Olaylarından hangilerinde
kullanır?
C) Ribozom
A) 1 ve 2
B) 3 ve 4
C) 1, 2 ve 3
D) 1, 2 ve 4
E) 1, 2, 3 ve 4
D) Mitokondri
E) Endoplazmik retikulum
Hücre içindeki zarlar, ökaryotik
hücrelerin işlevlerini bölmelere
ayırırlar. Aşağıdaki organellerden
hangisi yukarıdaki açıklamaya
uymaz?
A) Endoplazmik retikulum
B) Golgi cisimciği
C) Mitokondri
D) Ribozom
E) Koful
ÇİFT ZARLI ORGANELLER
2) Plastidler
Sadece bitki hücrelerinde
bulunan bulunduğu
hücreye renk verebilen ve
çeşitli görevleri olan
organellerdir.
İç ve dış olmak üzere çift
zarlıdırlar.
Üç çeşit plastid vardır.
Bunlar;
1) Kloroplast
2) Kromoplast
3) Lökoplast
Gelişmiş bir bitki hücresi ve mantar
hücresinde;
1. Sentrozom
2. Plastit
3. ER
4. Hücre çeperi
organellerinden hangileri ortak bulunur?
A) 1 ve 2 B) 3 ve 4 C) 1, 2 ve 3
D) 2, 3 ve 4 E) 1, 2, 3 ve 4
Lizozom organeli içinde aşağıda verilen
besinlerden hangisini parçalayacak
enzimler bulunmaz?
A) Galaktoz B) Glikojen C) Protein
D) Nükleik asit E) Yağ