Fizyoterapistlerde Ergonomi: Kas İskelet Sistemi Problemleri ve Riskler

FİZYOTERAPİSTLERDE
ERGONOMİ
• Mesleğe bağlı kas iskelet sistemi problemlerinin, tüm
ergonomik araştırmalara rağmen, iş yükleriyle ilgili en
büyük sağlık problemlerinden biri olduğu
düşünülmektedir.
• Sağlık çalışanlarında kas iskelet sorunlarının en önemli
nedeni hasta ile yakın temas gerektiren aktivitelerdir.
Hekim, diş hekimi, hemşire, fizyoterapist ve hasta
bakıcılar günlük rutin çalışmaları içerisinde
sürdürdükleri aktiviteler nedeni ile kas iskelet sistemini
ilgilendiren yaralanmalara ve hastalıklara sürekli olarak
maruz kalmak durumundadırlar.
• Fizyoterapistler rutin olarak manuel terapiyi
uygularlar. Buna ek olarak bu profesyoneller hasta
transfer etme (egzersiz metinden sandalyeye veya
paralel bara), egzersiz metinde aktivitelere yardım
etme, uygun olmayan ekipmanlar kullanma ve
kaldırma aktivitelerini rutin olarak yaparlar.
• Bu mesleki görevler fizyoterapistleri hem akut
hem de kümülatif kas iskelet sistemi yaralanma
risklerine maruz kalmalarına neden olur.
• Biyomekaniksel çalışmalar, fizyoterapistlerde
de sıkça kullanılan, gövde fleksiyonu,
rotasyonu ve aşırı ağırlık yüklenme gibi fiziksel
faktörlerin yaralanmaların oluşmasında rol
oynadığını göstermiştir.
• Ağır yükleme ile oluşan postüral faktörler
fizyoterapistlere zararlı olarak
tanımlanmaktadır.
• Literatüre dayalı olarak, bir günde alınan fazla
miktarda hasta sayısı, uygun olmayan
postürlerde çalışma, uzun süre aynı
pozisyonda çalışma ve manuel ortopedik
teknikleri uygulama major problemler olarak
gösterilir.
• Mesleki gerginlik; bel ağrısı, boyun ağrısı ve
mesleğe bağlı kas iskelet sistemi
yaralanmalarının tamamıyla ilişkilidir.
• Hem fiziksel hem de psikososyal etkilenmenin
yüksek kombinasyonuna maruz kalan
çalışanlarda, fiziksel ya da psikososyal
etkilenmenin tek başına olduğu çalışanlardan
daha yüksek riskin bulunduğu gösterilmiştir.
• Fizyoterapistler çalışma ortamlarında; çalışma
postürleri, ağır kaldırma, tekrarlayıcı fiziksel aktivite,
kullanılan ekipmanlar, çalışma ortamının mimarisi ve
mental stres açısından önemli riskler taşıyan bir meslek
grubudur.
• Çalışma ortamlarındaki egzersiz ekipmanlarının
boylarının ayarlanabilir olmaması, yeterli dinlenme
aralarının kullanılmaması, rotasyon ve öne fleksiyonun
birlikte kullanıldığı statik postürde çalışma, tekrarlayıcı
hareket, ekipmanları kullanım ve taşıma kolaylığının
olmaması, ayakta uzun süreli çalışma, çalışma
ortamındaki sandalye ve taburelerin ergonomik
olmayışı, çevresel faktörler (özellikle yüksek frekanslı
akımlar, laser vb araçların zarar ve riskleri) gibi
nedenlerle fizyoterapistler kas iskelet sistemi ve genel
sağlık açısından büyük riskler taşımaktadır.
• Cromie ve arkadaşları yaptıkları çalışmada;
asimetrik postürde çalışma, uzun süre aynı
pozisyonda çalışma, öne eğilme, uzanma ve
vücut merkezinden uzakta çalışma
aktivitelerinin fizyoterapistler için çalışma
postürü açısından en önemli risk faktörlerini
oluşturduğunu belirtmişlerdir.
• Yapılan bir diğer çalışmasa meslek gruplarında
bakıldığında fizyoterapistlerde bel ağrısı insidansı
%70, hemşirelerde %53,3, doktorlarda %41,2 ve
diş hekimlerinde %22,2 olarak bulunmuştur.
• Fizyoterapistlerin bel ağrısı insidansının diğer
meslek gruplarından daha fazla olması, bu meslek
grubunda omurga ile ilişkili hastalıkların görülme
sıklığını da arttırabileceğini gösterdiğini
belirtmişlerdir.
• Başta bel ağrısı olmak üzere birçok kas iskelet
sistemi rahatsızlığı ile karşı karşıya kalan meslek
grubu olarak fizyoterapistler ile 2004 yılında
yapılan bir diğer çalışmada karşılaşılan kas iskelet
sistemi rahatsızlıklarının bel (%26), el-el bileği
(%18), omuz (%14) ve boyun (%12) ağrıları olduğu
ve en önemli risk faktörünün de hastanın transferi
sırasındaki zorlanmanın olduğu belirtilmiştir
• Fizyoterapistlerin çalışma verimliliğini arttırıcı,
kas iskelet sistemi yaralanma ve hastalıklarını
önleyici ve tedavi edici bilgilerine karşılık
kendileri de yaptıkları iş sırasında; statik ve
dinamik çalışma postürleri, ağır kaldırma,
tekrarlayıcı fiziksel aktivite, kullanılan araçlar
ve ekipmanlar, çalışma organizasyonu ve
mental stres açısından önemli riskler
taşımaktadırlar.