PROSTAT KANSERİNDE IŞIN TEDAVİSİNİN YAN ETKİLERİNİN MnTe-2-PyP ANTİOKSİDANI İLE ENGELLENMESİ Dr. Ögr. Belisa Kaleci Danışman : Mustafa Taşyürekli ÖZET GİRİŞ MATERYAL VE YÖNTEMLER BULGULAR TARTIŞMA VE SONUÇ ÖZET • Prostat kanseri çok yaygın • ABD – her yıl 240.000 vaka • Hastaların % 90’ı 10 sene yaşar ÖZET • Rutin tedavisinde radyoterapi kullanılır – Kanser hücrelerini ve normal hücreleri öldürür • Yan etkiler – – – – Bağırsak Rektal Erektil fonksiyon Uretral ÖZET • Yan etkileri azaltmak için ilaç • MnTe-2-PyP – Yapılan çalışmalarda • Yan etkileri • Bu çalışmada – MnTe-2-PyP • Normal dokuları – Hasardan GİRİŞ Radyoterapi • Olumlu + İleriye dönük zararlar – Kanser hücrelerini • Olumsuz – – Normal dokulara zarar verir Geri döndürülmez GİRİŞ Radyoterapi • Bağırsakta ve rektumda hasar • İdrar yollarında Sebep : serbest radikaller • Zorlanma • İdrar Sıklığı (tekrarlama) • Erektil fonksiyon bozukluğu (PROSTQA) • 2 sene sonra – %63 • Üretral • daralma • inkontinans Antioksidan serbest radikalleri ortadan kaldırır GİRİŞ • MnTe-2-PyP Manganese (III) meso-Tetrakis (N-Methylpyridinium-2-yl)porfirin – Sentetik – Güçlü – Düşük moleküler ağırlık GİRİŞ • Serbest radikalleri ortadan kaldırır – Dismutaz özelliği • Superoksitler – Metalporfirins • Lipid peroksidaz inhibe eder – Katalaz aktivite • Hidrojen peroksit endotelyal hücreleri korur GİRİŞ • Antioksidan Özellikleri – NF – kB engelleyerek inflamasyonu – Normal dokuları radyoterapiden – Kanser hücrelerini GİRİŞ Hipotez : MnTe-2-PyP pelvik ışın tedavisinden ürogenital sistemi korur Materyal ve Yöntemler DENEY HAYVANLARI • Deney hayvanları – Sprague – Dawley sıçan • 100- 150 gr • 4-6 hafta – Normal beslendi DENEY HAYVANLARI • Hayvanlar rastgele gruplandırıldı – 4 grup • 8 sıçan • Gruplar 1. PBS 2. MnTE-2-PyP 3. PBS + radyoterapi 4. MnTE-2-PyP + radyoterapi IŞIN TEDAVİSİ • 24 saat önce enjekte edilir. – MnTE-2-PyP (5mg/kg) – PBS (100 µl) Işın tedavisinden sonra MnTE-2-PyP PBS İlk 2 hafta – her gün 12. Hafta – haftada 1 • Işın tedavisi – Pelvik bolgede – 5 gün • 7.5 Gy / gün İNCELEMELER • • • • MnTe-2-PyP Farmakokinetiği Erektil fonksiyon kontrolü Histolojik inceleme Diğer İncelemeler MnTe-2-PyP FARMAKOKİNETİĞİ Farmakokinetik inceleme - Doz aynı EREKTİL FONKSİYON KONTROLÜ • 12. hafta – Erektil fonksiyonuna bakıldı • • • • Anestezi pentobarbital Abdominal diseksiyonu Kavernoz siniri Elektrotlar – Elektrostimulasyon – İntrakavernöz tansiyonu HİSTOLOJİK İNCELEME • Alınan Dokular – Prostat – Penis – Testis • Rutin boyama yöntemleri –H+E – Masson HİSTOLOJİK İNCELEME • İmmünohistokimyasal yöntem – DAB tekniği – 8- OHdG (8- hidroksi-2-deoksiguanosin) primer antikoru. (Abcam cambrige,MA 5µg/mL) • DNA’nın oksidatif bozulmasını gösteren bir işaretleyici DİĞER İNCELEMELER • Her hafta; – Ağırlık ölçümü yapıldı. – Derideki zarara bakıldı. DERİ İNCELEMESİ • Derinindeki tepki skorlandı – Hall & Giacca skorlaması • • • • • • 0= Etkisiz 1= Hafif Eritema 2= Eritema 3= Belirgin Eritema 4= Deri Epitelial Hücre Dökülmesi 5= Yaygın Dökülmesi BULGULAR • Bütün dokularda görüldü • En yüksek seviye karaciğerde • En düşük peniste Sonuç : Bütün dokularda yeterli seviyede MnTe2-PyP görüldü BULGULAR • Radyasyona maruz %23.9 ağırlık kaybetti • Radyasyon + MnTe-2-PyP grubu %5.9 ağırlık kaybetti BULGULAR • MnTE-2-PyP alanlar daha az ağırlık kaybı BULGULAR • Testiste atrofi • MnTe-2-PyP atrofiyi önler BULGULAR • Fenotipik değişim – Belirgin tüy dökülmesi – Eritema 3 – Deri soyulması 4 Sınıf 3-4 eritema + deri soyulması Sınıf 1 hafif eritema BULGULAR • Histolojik inceleme – Prostat dokuları • RAD Grubu; – Epitelyal bezler • Atrofi – Epitel şeklinin bozulması Sınıf 1. hafif BULGULAR • Histolojik incelenme • RAD – Penis • Fibrozis ve düz kas kaybı • MnTe-2-PyP – Fibrozis ve kas kaybına engel olur. BULGULAR • 8- OHdG (8- hidroksi2-deoksiguanosin) • Radyasyon grubunda 6.hafta • + reaksiyon • MnTe-2-PyP • + reaksiyon daha hafif BULGULAR • Erektil fonksiyon – İntrakavernoz basınç • %50 – MnTe-2-PyP • Basıncı tamamen korur TARTIŞMA • Koruma mekanizması • Işın tedavisiyle sinerjik • OH– Kanser • DNA bozulması • Hücre ölümü • Büyümeyi baskılar. – OH- yüksek reaktivite gösterir. – MnTE-2-PyP hızlı değil • OH– ‘ın kansere karşı etkisini engellemez. TARTIŞMA • Serbest oksijen radikalleri – Fizyolojik limitin üzerinde olursa oksidatif strese yol açmaktadır. • Oksidatif stres – ROT (REAKTİF OKSİJEN TÜREVLERİ ) • DNA, protein, lipid hasarına, • Canlı hücrelerin apoptoz yada nekrozuna yol açar. TARTIŞMA • Radyasyon terapisi – Kansere karşı hızlı etki – Yan etkiler • Zamanla ve yavaş etki – SEBEP : Serbest Radikaller SONUÇ • MnTE-2-PyP – Güçlü bir koruyucu • Prostat kanserinde – Yan etkileri – Sadece pelvik radyoterapi değil • Diğer bölgelerde de kullanılabilir Yaşam kalitesini yükseltmektedir.