ısının yayılma yolları
advertisement
ISININ YAYILMA YOLLARI Bulunduğu ortama göre sıcaklığı yüksek olan her madde çevresine ısı aktarır.Çalışma masası,kedi hatta buz bile kendisinden daha soğuk bir ortamda bulunduğu zaman çevresine ısı yayar.Isı,maddelerde çeşitli yollarla yayılır.Güneşin dünyamızı ısıtması,yemek yaparken tencerenin ısınması ve yemeğin pişmesi gibi olayların her birinde ısı farklı yollarla yayılır. Maddelerin bir ucundan diğer ucuna ısı aktarımı taneciklerin birbirine çarpması sonucu gerçekleşir.Madde ısı aldığında tanecikler daha hızlı titreşir ve yanlarındaki taneciklere çarparak onlarında daha hızlı titreşmesini sağlar.Aynı şekilde bu taneciklerde diğer taneciklere çarpar ve onlarında titreşim hızını arttırır.Böylece ısı madde boyunca aktarılmış olur.Maddeleri oluşturan taneciklerin birbirine çarpması ile ısının aktarılmasına ısının iletim yoluyla yayılması denir. Isının iletim yoluyla yayılması,maddeler birbirine temas ettiğinde olur.Örneğin;yanan sobanın üzerine çaydanlık koyduğumuzda sadece çaydanlığın altı sobaya değmesine rağmen,çaydanlığın metal kapağı,ısının iletilmesi sebebiyle ısınır.Isı çaydanlığın sıcak olan kısmından soğuk olan kısmına iletilir. Tanecikli Olmadan Isının Yayılması: Soğuk bir kış gününde,güneş altında kalan bir arabanın camlarına dokunduğumuzda camın soğuk,arabanın içine girdiğimizde içerdeki havanın sıcak olduğunu hissedebiliriz.Çünkü cam gibi saydam maddeler ışığı geçirdikleri gibi kolay ısınmaz. Oysa arabanın içi,camdan geçen güneş ışınları sayesinde ısınır.Burada ısı kaynağı ile arabanın içinde ki hava arasında doğrudan bir temas olmasına rağmen ısı aktarımı ışıma yoluyla gerçekleşmiştir.Işıma ısının ışınlar yoluyla yayılmasıdır. BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ!! Bir yılda Dünyaya ulaşan güneş enerjisi bütün insanlara gerekli olan enerjiden çok daha fazladır GECELERİ DÜNYAMIZ NEDEN SOĞUR??? Dünya’mız gündüzleri güneşten ışıma yoluyla gelen ışınlar sayesinde ısınır,fakat geceleri güneşten ışıma yoluyla ısı alamaz.Buna rağmen Dünya geceleri ışıma yoluyla ısı yayar.Bunun içindir ki kayalar toprak dereler göller yaşadığımız ortamlar geceleri gündüzlere göre soğuktur yayılması Isının boşlukta ve taneciklerin birbirine çok yakın bulunduğu katı maddelerde nasıl yayıldığını öğrendik.Sıcak su yükselirken soğuk suyun onun yerine geçmesi ile suyun tamamı ısınır.Isının bu şekilde yayılmasına konveksiyon yolu ile yayılma denir. BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?? JOSEPH(JOSEF) VE ETİENNE MONTGOLFİER 1783 YILINDA SICAK HAVA İLE ŞİŞİRİLMİŞ KAĞIT BİR BALONLA 1860 METRE YÜKSELEREK İLK UÇUŞU GERÇEKLEŞTİRMİŞTİR. Isının iletim,ışıma ve konveksiyon olmak üzere üç yolla yayıldığını öğrendik.Bir kap içindeki çorbanın pişmesi sırasında ısının hangi yollarla yayıldığı görülür.
