Makale: Diyetle Sodyum Alımı

advertisement
Diyetle Sodyum Alımı: Shandong
Eyaletinde Bilgi, Tutum ve
Uygulamalar, Çin, 2011
Dr. Burcu AYKANAT
KTÜ Aile Hekimliği Anabilim Dalı
13.12.2016
Giriş
• Çin diyetinde sodyum yüksektir.
• Ulusal Çin Besin Araştırmaları (1982, 1992 ve 2002) ve Çin Davranışsal
Risk Faktörü Gözlemlemesi, Çin Beslenme Topluluğunun (2007) önerdiği
tuz (sodyum klorür) alımını (6 gram), Çinlilerin yaklaşık % 80'inin aştığını
bildirmiştir .
• 2010 yılında, Çin vatandaşlarının tahmini ortalama tuz alımı, kentsel
alanlarda 9.1 gram /gün, kırsal alanlarda ise 11.5 gram/gündü.
Giriş
• Genel olarak, sodyum alımıyla yüksek tansiyon seviyeleri arasında
nedensel bir bağ kurulmuştur.
• 1959'dan 2002'ye kadar, Çin'de hipertansiyon prevalansı % 5,1'den % 18‘e
üç kattan fazla artmıştır.
• Ve daha da kötüsü, 2002'de bu hipertansif bireylerin sadece % 6'sında kan
basıncı kontrol altında kalmıştır.
Giriş
• Kanıtlar diyetteki sodyumdaki azalmaların kardiyovasküler olayları ve tıbbi
maliyetleri büyük ölçüde azaltabileceğini ve bir halk sağlığı önceliği olması
gerektiğini ileri sürmektedir.
• Japonya, Birleşik Krallık, Finlandiya, Portekiz ve Amerika Birleşik
Devletleri de dahil olmak üzere birçok ülke, işlenmiş ve hazır gıdalardaki
sodyum içeriğini düzenlemek için, bu gıdaların etiketlenmesi, halkın
eğitimi ve gıda endüstrisi ile işbirliği yaparak toplumun tuz tüketimini
azaltmaya çalışmaktadır.
• Çin'de, batı ülkelerinin aksine, sodyumun büyük bir çoğunluğu, işlenmiş
gıdalar yerine ev yemeklerinden kaynaklanmaktadır.
Giriş
• Çin'deki hipertansiyonu önlemek ve kontrol altına almak için ev
yemeklerindeki sodyumu azaltmaya odaklanılmalıdır.
• Shandong Eyaleti, Çin'in en kalabalık illerinden biridir.
• Çin'deki diyette sodyumun azaltılması için 2011'de Çin Sağlık Bakanlığı,
Shandong eyaletini, sodyum azaltma için ulusal bir pilot alan olarak seçti
ve Shandong Tuz ve Hipertansiyona Yönelik Eylem (SMASH) Projesi
oluşturuldu.
• Bu çalışma, erişkin Shandong nüfusu (18-69 yaş) arasında sodyum ve
hipertansiyon ile ilgili mevcut bilgileri, tutumları ve uygulamaları
araştırmak ve etkili sodyum azaltma girişimlerini bildirmek için temel bir
araştırma niteliğindedir.
Yöntem
• Haziran-Temmuz 2011 arasında, Shandong eyaletinde kesitsel bir araştırma
yapılmıştır.
• Toplam 15.600 katılımcı örneklenmiştir.
• Yüz yüze görüşme yöntemiyle kapalı uçlu sorular sorulmuştur.
Yöntem
• Sorular,
• demografik bilgiler (cinsiyet, yaş, etnik köken, eğitim, meslek, sağlık
sigortası bilgisi),
• sağlık durumu (hipertansiyon, diyabet),
• yaşam tarzı (sigara içimi, alkol kullanımı, fiziksel aktivite ve diyet)
• ve sodyum ve hipertansiyonla ilgili bilgi, tutum ve uygulamalar (sodyum
ve hipertansiyon arasındaki ilişki, hipertansiyonun sonuçları, tuz
tüketiminin algısı, tuz tüketimi, tuz tüketimini azaltma niyeti ve sodyum
tüketimini azaltmaya yönelik uygulamalar) dan
• oluşuyordu.
Yöntem
• Bu çalışmaya 15.600 denekten, eksiksiz veri içeren 15.350 denek dahil
edildi (yanıt oranı% 98.4).
• Anket Shandong Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi Etik Kurulu'ndan
etik onay aldı ve katılımcılar bu araştırmaya katılmak için yazılı
bilgilendirilmiş onay verdi.
• Katılımcıların, sistolik kan basıncı 140 mmHg ve / veya diyastolik kan
basıncı 90 mmHg olduğunda hipertansif olarak tanımlandılar.
Bulgular
• 15.350 kişi
• % 50 erkek, % 50 kadın
• % 31 kent, % 69 kırsal alan
Bulgular
• Eğitim seviyeleri ve gelir düzeyleri kırsal alanlarda, kentsel alanlardan daha
düşük oranlarda bildirilmiştir.
• Sodyum ve hipertansiyon hakkında bilgi oranları genel olarak kent
sakinleri arasında kırsal alanlardakilere göre daha iyiydi (Tablo 2).
• Nüfusun yaklaşık yarısı, sodyumun hipertansiyon ile ilişkisinin
farkındaydı.
• Bununla birlikte, katılımcıların üçte birinden daha azı Çin Beslenme
Kılavuzunun önerisini (günlük olarak 6 gramın altında olan tuz alımı)
biliyordu.
Bulgular
Bulgular
• Çoğu katılımcı (% 80) düşük sodyum diyetlerini tercih ettiğini belirtti
(Tablo 2).
• Erkeklerle karşılaştırıldığında, kadınların düşük sodyum diyetlerine daha
çok destek verdikleri bildirildi (Tablo 2).
• Sodyum alımını azaltma amaçlı eylemler konusunda çoğu yemek pişirirken
(kentsel:% 96,2 , kırsal:% 95,7) ve turşu- salamura yaparken (kentsel:% 54,
kırsal:% 45) daha az tuz kullandığını bildirdi, çoğu kişi yemeklere daha
sonra tuz ekliyor, sofra tuzu kullanıyordu (kent:% 28, kırsal:% 20) (Tablo
3).
• Özellikle kentsel alanlardaki kişilerin % 20’si, yemek tadını geliştirmek
için tuz kullanmazken yeşil soğan veya sarımsak kullandıklarını
bildirmişlerdir.
Bulgular
Bulgular
• Eğitimsiz olanlara kıyasla, daha yüksek eğitim düzeyine sahip olanlar ve
daha yüksek gelirli kişilerin sodyum azaltmaya yönelik harekete geçtikleri
bildirildi.
• Sodyumun artan kan basıncıyla ilişkili olduğunu fark edenlerde sodyum
azaltılmasına yönelik uygulamaların artmış olduğu kanısına varılmıştır
(Tablo 5).
• Sodyum azaltılmasının fiziksel dayanıklılığını düşüreceğini veya yemeğin
tadını bozacağını düşüren kişiler, sodyum azaltılması uygulamalarına
olumlu katkıda bulunmamıştır.
Bulgular
Tartışma
• Araştırmamız, sodyumun % 81'inin kaynağının, tuz, soya ve monosodyum
glutamat gibi çeşnilerden geldiğini gösterdi.
• Sodyum tüketimini azaltmak için basit yaklaşım, toplum düzeyinde
farkındalığı artırmaktır.
• Bununla birlikte, yüksek sodyum diyetine alışmış bir popülasyondaki
diyetteki sodyum alımının değiştirilmesi kolay değildir.
Tartışma
• Bu çalışma, Shandong eyaletinin sakinlerinin sodyum ve hipertansiyona
ilişkin tutum ve davranışları hakkında önemli bilgiler sağlamıştır.
• Katılımcılar, sodyum alımını azaltmanın önemini kabul etmektedir.
• Çalışmamıza göre katılımcılar arasında sodyum ve hipertansiyon arasındaki
bağlantılar hakkında iyi bilgiye sahip olanlar ve bağlantıların farkında
olanların sodyum azaltma yönünde harekete geçme ihtimali daha yüksek
çıkmıştır.
Tartışma
• Daha önceki yapılmış çalışmalar göstermiştir ki asemptomatik olan bireyler
sodyum azaltılmasının faydası olmadığını düşünmektedirler.
• Aslında, sodyum azaltılması hem normotansif hem de hipertansif
insanlarda yararlıdır.
• Randomize kontrollü çalışmaları inceleyen bir derlemede, sodyumu
azaltarak 6 ay takip edilen bireylerde normotansiflerde ortalama 1 mmHg
ve hipertansiflerde ortalama 2-4 mmHg sistolik ve diyastolik kan
basıncının düştüğü ortaya konmuştur.
• Bu nedenle, azaltılmış sodyum alımının hem hipertansif hem de
normotansif insanlar için yararlı olduğunu, ancak hipertansif insanları daha
fazla etkilediğini vurgulamak önemlidir.
Tartışma
• Shandong sakinlerinin çoğunluğu, düşük sodyum diyetlerinin daha az tadı
olduğunu ve düşük sodyum alımının fiziksel gücü azalttığını belirtti.
• Çalışmamız bu kişilerin, sodyum azaltılmasında harekete geçme
olasılığının düşük olduğunu ortaya koymaktadır.
• Dolayısıyla, halk eğitimi girişimleri, bu algılanan engellerin ve fiziksel
gücün kaybedilmesi konularına odaklanmalıdır.
Tartışma
• Düşük sodyum içerikli lezzetlerin veya alternatif aroma formlarının
kullanılması önerilmelidir.
• Çalışmamız sodyum alımını azaltmak için en sık bildirilen uygulamanın
pişirme sırasında sodyumun azaltılması olduğunu, sirke, yeşil soğan ve
sarımsak gibi sodyum içermeyen çeşnilerin kullanımının arttığını bildirdi.
Tartışma
• Gıda etiketlemenin, gelişmiş ülkelerde sodyum alımını azaltmada etkili
olduğu gösterilmiştir.
• Çin, 2007'de gönüllü gıda etiketleme uygulamasına başlamıştır.
• Shandong eyaletinin sakinlerinin çoğunun gıda etiketlemesini
desteklediğini ve yiyecek etiketlemesinin düşük bir sodyum diyetini
izlemelerine yardımcı olacağına inandıklarını bulduk.
• Halk eğitimi girişimleri, üreticileri paketlenmiş gıda etiketleri hakkında
sodyum içerikli bilgi sağlamaya teşvik etmeli ve halka gıda etiketleri
okumayı öğrenecek ve sağlıklı gıda seçimleri yapabilecek duruma
gelmelidir.
Tartışma
• Kadınlar, evdeki gıdalarla en fazla ilgili olarak, eğitim girişimi ile
hedeflenecek önemli bir gruptur.
• Çalışmamızda ayrıca kırsal alandaki insanlar sodyum tüketimi ile ilgili
kentteki insanlara göre daha az bilgili bulunmuştur.
• Bu açıdan kırsal alandaki insanları ve kadınları bu konuda bilgilendirmek
üzerine yoğunlaşılmalıdır.
Download