Noninvaziv Mekanik Ventilasyonda Cihaz seçimi Mod ve ayarlar Dr.Kürşat Uzun Selçuk Ü. Meram Tıp F. Göğüs Hastalıkları AD Yoğun Bakım Ünitesi Konya Ventilatör Çeşitleri • Transpulmoner P(PL): PA-Ppl ; alveolar havalanmadan sorumludur. • Tüm MV modları PL’ı artırmaya çalışır. • Negatif; Ppl’ını azaltır • Pozitif; PA’ı artırır Negatif • Tank tipi NNIPV; 1938 yılında bir İskoç • Cuiras (kabuk) göğüs ventilatörleri • Yağmurluk ventilatörleri • Pnömobelt; intermitant abdominal basınç v. Ventilatör Seçimi • Maske kadar önemli değil • Klinisyenin seçimi • Hastanın ihtiyacı • Basit, taşınabilir • Akut – BIPAP VE YB vent. • Kronik – BIPAP • Basınç • Volüm Antalya-NIMV kurs 2009 4 Non-invaziv ventilasyon • Yoğun bakım ventilatörleri • Volüm kontrollü ventilatörler • Bilevel cihazlar Antalya-NIMV kurs 2009 5 Yoğun bakım ventilatörleri • • • • • Yoğun bakımda Akut durumlarda NIV’a uyarlanabilir Hava kaçağı Yenileri NIV mod – Hava kaçağı kompanzasyon – İnspirasyon zamanını • Geniş mod seçeneği Antalya-NIMV kurs 2009 6 Volüm kontröllü ventilatörler Antalya-NIMV kurs 2009 7 Volüm kontrollü ventilatörler • Solunum yetmezliği – Kronik (evde) – Akut • • • • • Oksijen Alarmlar Basınç oluşturma yeteneği fazla Batarya, 1 saat Uzun süreli ventilasyonda • Eksiklikler – Sabit volüm – Kaçak kompazasyon yeteneğinin olmaması – Hastanın talebine göre değişken akım sağlamıyor • Zorunlu kare akım – Sınırlı PEEP uygulaması – Göğüs deformitesi – Obezite Antalya-NIMV kurs 2009 8 • A/C ventilasyon – – – – Backup rate Tidal volüm I:E oranı (insp flow rate) Tetikleme hassasiyeti • Nöromuskuler hast. • 10-15 ml /kg VT • İnsp flow rate – >45-60L/dk – I:E 1:2 veya 1:1.5 • Backup rate • spontan solunumun altında • 16-20/dk Antalya-NIMV kurs 2009 9 SIMV • Yoğun bakım ventilatörlerinde iyi bir mod olabilmesine rağmen • NIV için uygun bir mod değildir. • Hasta hem zorunlu hem spontan solunum sırasında büyük bir efor sarf eder Antalya-NIMV kurs 2009 10 Diğer ayarlar, PEEP • Disposable PEEP valvi eklenerek – Tetikleme hassasiyeti PEEP düzeyinin 1cmH2O altında olmalıdır • 5 cmH2O ise hassasiyet 4 cmH2O olmalı – Hastanın spontan solunum sırasında solunum eforunu artırır Antalya-NIMV kurs 2009 11 Pozitif Bilevel (BIPAP) Bi-level pozitif havayolu basıncı BIPAP • • • • • Solunumları hasta tetikler IPAP ve EPAP uygularlar IPAP-EPAP: PS Tek solunum devresine üfleyen cihazlardır Devre üzerindeki eksalasyon portunda sabit bir kaçak ile • Eksalasyon valvi yoktur Antalya-NIMV kurs 2009 13 Basınç sınırlı ventilatörler • Kaçak durumunda ayarlanan basınç korunur • Hasta ve ventilatör uyumu iyidir • PSV ve PEEP uygulanması hastanın solunum iş yükünü azaltır • Maksimum 20 cmH2O basınç oluştururlar – Obezite hipoventilasyon, göğüs duvarı restriksiyonunda • 30-37 cmH2O Antalya-NIMV kurs 2009 14 BIPAP – BIPAP S; – BIPAP S/T • spontan mod, • hastalar kendi Vt ve solunum sıklığını belirler, • tetiklenmiş ventilasyonu sağlar, • backup rate ayarı yoktur • Apne olanlarda • Spontan ve time mod • Backup rate ayarı • Solunum süresi – İnspirasyon zaman ayarı – BIPAP T – nöromuskuler hastalarda uygun değildir Antalya-NIMV kurs 2009 • Zorunlu solunum sağlar • Hastanın solunumu hızı cihazın solunum ayarını ve basınç düzeyinde etkisi yoktur • Ti ile siklus zamanı belirlenir 15 BIPAP • Basınç ayarları • Kaçak – Hastanın toleransına – Verilen volüme – Solunum sayısına görene titre edilir – İnspirasyon sonu tanıması gecikir – İnspirasyon uzamasına neden olur – Ventilatör-hasta uyumsuzluğu – Çözüm: • Basıncı azaltmak • Ekspiratuar akım hassasiyeti >%30-40 • Ti kısaltmak ~1 sn Antalya-NIMV kurs 2009 16 Ventilatörler Değişkenler Yoğun bakım ventilatörleri +++ Bilevel cihazlar Kaçak toleransı + ++ Farklı modlar ++ + Alarmlar ++ + Monitörizasyon ++ + Oksijen blendir ++ + İnspiratuar basınç Antalya-NIMV kurs 2009 ++ 17 Antalya-NIMV kurs 2009 18 THE COMPARISON of BI-LEVEL VENTILATOR and ICU VENTILATOR in PATIENTS with ACUTE HYPERCAPNIC RESPIRATORY FAILURE Karakurt S, Eryüksel E, Çelikel T. Marmara University Medical School, Pulmonary and Critical Care Medicine. • ET oranı BIPAP-ST %6.6 • YB ventilatör %3.3 (p>0.05). • Mortalite, asidoz, NPPV süresi, YB süresi ve komplikasyonlar açısından fark yok Antalya-NIMV kurs 2009 19 Volüm kontrollü ventilasyon/PSV – Solunum iş yükünü azaltmada, solunum şeklini ve gaz alışverişini düzeltmede aynı etki – Her iki cihaz benzer tolerans gösterir Antalya-NIMV kurs 2009 20 AYARLAR Antalya-NIMV kurs 2009 21 Akut Düşük basınç • 3-4 cmH2O • 4-8 cmH2O 8-10 cmH2O EPAP IPAP Yüksek basınç 20-25 cmH2O Antalya-NIMV kurs 2009 22 Kronik • Haftalık • 1-2 cmH2O • EPAP • 3-4 cmH2O • IPAP • 6-10 cmH2O •10-15 Volüm ml/kg Backup rate Antalya-NIMV kurs 2009 •12-24 23 PAV • Uyumu düzeltmek için • Ventilatör solunum eforunun direnç ve elastik bileşenlerine bir yardım ile hastanın solunumuna yardım eder. • Volüm, basınç ve solunum sayısı ayarları yok • Hastanın oluşturduğu akım ve volüme göre ventilatör ayarlanan destek ile bu eforu artırır. Antalya-NIMV kurs 2009 24 PAV • Hasta-ventilatör uyumsuzluğu – Aşırı yardım – Yetersiz yardım • Ventilatör – Akım (FA, cm H2O/l/s) – Volüm (VA, cm H2O/l) Antalya-NIMV kurs 2009 25 • VA – 2-5 cm H2O.L-1 – Kaçak gözleninceye kadar 2 cm H2O.L-1 artırılır FA ve VA • % 0-100 düzeyinde ayarlanır. • % 5 artırılır • FA – 1-2cm H2O.L-1.s-1 Antalya-NIMV kurs 2009 26 Antalya-NIMV kurs 2009 27 Antalya-NIMV kurs 2009 28 Devamlı pozitif havayolu basıncı (CPAP) • Aktif olarak inspirasyonu desteklemez Gerçek mod değildir • Havayollarının açık kalmasını sağlar – Alveoler kollapsı önler – FRC düzeltir – Sağdan sola akciğer şantı azaltır – Oksijenasyonu artırır Sol ventrikül transmural basıncı azaltarak – – – • Spontan soluyan bir hastaya tüm solunum siklusu boyunca pozitif basınç uygulanması Antalya-NIMV kurs 2009 • • afterloadı azlatır CO artırır Akciğer ödeminde PEEPi’in karşısında yük – İnspirasyonun kolaylaşması – WOB azaltır Genelde 5-12.5 cmH2O OSAS 29 Akut Kardiojenik Akciğer Ödemi CPAP/BIPAP Respir Care 2009;54(2):186-95 Antalya-NIMV kurs 2009 30 PEEP EPAP • Hipoksemik SY – Oksijenasyonu düzeltmek – Akciğer volümünü artırmak • <5 cm H2O • Düşük PEEP • Yüksek PEEP – Kaçak – Autocycling • KOAH – Uyumsuzluk Antalya-NIMV kurs 2009 – PEEPi ‘e karşı koymak 31 Backup rate • KOAH da kullanımı ??? • Kronik durumlarda nöromuskuler hastalarda • 12-24 arasında • Genelde spontan solunumun biraz altında Antalya-NIMV kurs 2009 32 Rise time • Hasta konforunu artırır • Hedeflenen basınca ulaşma zamanı inspirasyon ekspirasyon – 0.05-0.9 sn • KOAH – Kısa rise time 0.05-0.1sn • Nöromuskuler – Yavaş rise time, 0.3-0.4 Antalya-NIMV kurs 2009 33 Rampa zamanı • Ayarlanan IPAP basıncına ulaşma zamanı • EPAP değerinden IPAP değerine • Her solukta 0.5, 1, 2 ve 3 cmH2O artma • Rampa zamanı – 5-45 dk Antalya-NIMV kurs 2009 34 Tetikleme • Hasta tetikleme – Basınç (-1cmH2O) – Akım (1-5 l/dk) • Kaçak – Autocycling • Hem basınç hem volüm sınırlı NIPPV de hasta konforu her ikisinde eşit olmasına rağmen akım tetiklemenin %15 solunum iş yükünü azalttığı gösterilmiştir. Antalya-NIMV kurs 2009 35 PSV A/C • KOAH’lı hastalarda akım tetikleme her iki moda basınç tetiklemeye göre inspirasyon eforunu azalttığı • VE, solunum şekli, Cdyn, ekspirasyon sonu akciğer volümü açısından fark yok Antalya-NIMV kurs 2009 36 Antalya-NIMV kurs 2009 37 Antalya-NIMV kurs 2009 38 Antalya-NIMV kurs 2009 39 Antalya-NIMV kurs 2009 40 Antalya-NIMV kurs 2009 41 TEŞEKKÜRLER Antalya-NIMV kurs 2009 42 Pozitif Yoğun bakım ventilatör