İHO PEYGAMBERİMİZİN HAYATI 5. SINIF ÖĞRENME ALANI: 1:ÜNİTE ANA HATLARIYLA PEYGAMBERİMİZİN HAYATI PEYGAMBERİMİZİN ÇOCUKLUK YILLARI İHO PEYGAMBERİMİZİN HAYATI 5. SINIF KAVRAMLAR: Merhamet, şefkat, nübüvvet, risalet, zemzem, mevlid, cahiliye. Merhamet : SÖZLÜKTE: Şefkat gösterme, acıma, yumuşak huylu olma. “Küçüklerine merhamet etmeyen, büyüklerini saymayan bizden değildir.” (Hadis) TERİM OLARAK:. Affetme, bağışlama, iyilik etme. “Merhametim gazabımı geçti.” (Kudsi Hadis) Allah’ın, insan dâhil tüm yarattıklarını, yedirmesi, içirmesi, koruması, bağışlaması ve şefkat göstermesi onun merhametinin görünümlerindendir. İnsanların da Allah’ın merhamet sıfatıyla ahlaklanmaya gayret etmesi gerekir. İslam ahlakına göre, insanlara merhamet etmeyen kimse, Allah’ın merhametine ve bağışına layık olamaz. İslam, merhameti güzel ahlakın en belirgin özelliklerinden biri olarak kabul eder. Kur'an-ı Kerim, birbirlerine karşı merhametli olmayı müminlerin başlıca nitelikleri arasında saymıştır. Şefkat SÖZLÜKTE: “acıyarak ve/veya koruyarak sevme, sevecenlik” olarak tanımlanır. Kökeninde sevgi, merhamet ve yardım duygularının bulunduğu şefkat çeşitli felsefi görüşlerde ve inanç sistemlerinde farklı kavramlarla dile getirilmişse de hepsinde de olumlu bir duygu ve davranış biçimi olarak dile getirilmiştir. Nübüvvet SÖZLÜKTE:Peygamberlik, nebilik, elçilik, risalet. TERİM OLARAK: Allah’ın gönderdiği vahiyleri, emir ve yasakları alıp insanlara dinin gerçeklerini duyurma; söz, tutum ve davranışlarıyla açıklama makamı olan peygamberlik. “Benim gönderilişimle beraber nübüvvet sona ermiştir.” (Hadis) Zemzem Hz. İbrahim, oğlu İsmail ve eşi Hz. Hacer’i Mekke’ye bıraktığında Allah tarafından onlara ikram olarak verilen Kâbe’nin yanındaki kaynak suyu. Tarihte, zemzem suyunun çıkmasıyla beraber Kâbe ve civarına birçok kabile gelip yerleşmiştir. Zemzem, içen kişilerin açlığını ve susuzluğunu giderir. Mekke’ye gelen hacılar, memleketlerine dönerken bu sudan götürürler. Zemzemi ayakta içip dua etmek sünnettir. “Allah, İsmail’in annesi Hacer’e rahmet etsin! O, zemzemi kendi hâline bıraksaydı; suyun etrafını kumla çevirip havuz yapmasaydı, zemzem akan bir ırmak olurdu.” (Hadis) Mevlit SÖZLÜKTE: Doğma, doğum zamanı, doğum yeri, doğum yıldönümü, veladet. TERİM OLARAK: Hz. Peygamber’in doğumunu, doğum sırasında meydana gelen olağanüstü olayları ve hayatından bazı kesitleri anlatan manzum eserler. Süleyman Çelebi’nin Hz. Peygamber’in doğumu ve hayatı ile ilgili manzum eser. Hz. Peygamber’in doğum ve hayatıyla ilgili yazılan mesnevinin okunduğu dinî tören. Hz. Muhammed’in doğumunu anlatan birçok manzum eser yazılmıştır. Türk toplumunda en yaygın olanı ve en çok sevileni,Süleyman Çelebi’nin (ö. 1422) yazdığı Vesiletünnecat adlı eserdir. Bu eser şu bölümlerden oluşur: Münacat (Allah’a yakarış), Veladet (Hz. Peygamber’in doğumu), Risalet (peygamberliğin gelişi), Miraç, Rıhlet (Hz. Peygamber’in vefatı) ve Dua. CÂHİL: 1. Allahü teâlâyı unutmuş olan; gâfil, bilgisiz. Allahü teâlâ Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyurdu ki: Câhiller, ahmaklar, dünyâdaki zevk ve lezzetlere kavuşmak için, dinlerini, îmânlarını verdi. Âhiretlerini satıp, dünyâyı, şehvetlerinin istediklerini aldılar. Kurtuluş yolunu bırakıp, helâke koştular. Bu alışverişlerinde bir şey kazanmadılar. Bunlar ticâret ve kazanç yolunu bilmedi. Çok ziyân etti. (Bekara sûresi: 16) Âlim olduğunu söyleyen kimse, câhildir. (Hadîs-i şerîf-Keşf-ül-Hafâ) Âlimin uykusu câhilin ibâdetinden hayırlıdır. (Hadîs-i şerîf-Berîka) Âhir zamanda ibâdet edenlerin çoğu din câhili olacaktır. (Hadîs-i şerîfBerîka) 2.İlmiyle amel etmeyen. Ne kadar okursan oku, ne kadar öğrenirsen öğren, ne kadar bilgi edinirsen edin, onunla amel etmedikçe câhilsin. (Sa'dî Şîrâzî) CÂHİLİYE DEVRİ: İslâmiyet'ten önce hissin akla, kötülüğün iyiliğe hâkim olduğu, puta tapılan karanlık devir. Allahü teâlâ, Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyurdu ki: Onlar hâlâ Câhiliyye devrinin hükmünü mü istiyorlar? Allah'tan daha güzel hüküm verecek kimdir?Fakat bunu, gerçek anlayış sâhibi olan bir kavim (toplum) bilir. (Mâide sûresi: 50) Câhiliye devrinde en ileride olanınız, İslâm'a girince en ileriniz olur. (Hadîs-i şerîf-Keşf-ül-Hafâ) Habeşistan'a ikinci hicret esnâsında Habeş hükümdârı Necâşî'nin kendisine bâzı soruları üzerine kâfile başkanı Câfer bin Ebî Tâlib şöyle buyurdu: "Ey hükümdâr! Biz Câhiliye devrinde putlara tapardık, ölmüş hayvan leşi yer, her türlü kötülüğü işlerdik . Kuvvetlilerimiz zayıflara zulm eder ve merhamet nedir bilmezdik. Allahü teâlâ bize, kendimizden doğru, emin, iffet sâhibi, soyu temiz bir peygamber gönderinceye kadar bu vaziyette kaldık." (İbn-i Hişâm)