radyoekoloji (radyasyon ekolojisi)

GÖL EKOSİSTEMİNDE EKOLOJİK KUŞAKLAR
ILIMAN KUŞAK GÖLLERİNDE MEVSİMLERE BAĞLI OLARAK
GÖRÜLEN TABAKALAŞMA VE KARIŞMA
Ilıman veya subtropikal bölgelerde 20 metreden derin ve
büyük göllerde mevsimsel sıcaklık değişimleri ve buna bağlı
tabakalaşma görülür.
GÖLLERDE MEVSİMSEL TABAKALAŞMA
ILIMAN KUŞAK GÖLLERİNDE MEVSİMLERE BAĞLI OLARAK
GÖRÜLEN TABAKALAŞMA VE KARIŞMA
GÖL TOPLULUKLARI
Sıçan
Levrek
Turna
Littoral kuşakta bulunan tüketiciler, sulardaki yaşam tarzının 5 şekli olan
bentos (dipte veya sediment içinde yaşayan organizmalar); perifiton
(köklü bitkilerin gövde ve yapraklarına veya göl tabanından yükselen
diğer yüzeylere tutunmuş veya sarılmış olarak bulunan organizmalar);
plankton (su akıntılarına bağlı olarak pasif hareketli organizmalar);
nekton (yüzerek su içinde aktif olarak hareket eden organizmalar) ve
nöston (yüzeyde duran veya yüzen organizmalar) şeklinde görülebilen 5
filuma ait büyük bir canlı çeşitliliği sergiler
DENİZEL TABAKALAŞMA
Denizi doldurmak!
DENİZEL TABAKALAŞMA
Kıta Sahanlığı, jeolojik olarak ülkeyi oluşturan kara
parçasının deniz altındaki uzantısıdır ve kıtanın bitip
okyanusun başladığı kıtasal çizgiye kadardır.
Neritik zon kıyı suları (kıta sahanlığı)
Batiyal zon: okyanusun giderek derinleştiği tabaka
Abisal düzlük (abisal zon): okyanus dibi
Haliçler ve denizlerin intertidal (kıyı) zonları.
Bu bölgelerde yaşayan canlılarda Lisier etkisi (Sınır etkisi) görülür.
DENİZEL TOPLULUKLAR
Deniz canlıları radyonüklidlere üç yolla maruz kalır.
KARASAL EKOSİSTEMLER
Karasal ekosistemlerin deniz ekosistemlerinden farkları
KARASAL EKOSİSTEMLER
Çöl
Tundra
Savan
Step
Yağmur ormanı
Sıcaklık ve yağış biyomları belirleyen iki önemli
değişkendir
Biyom
Belli iklim koşullarının egemen olduğu geniş coğrafik
bölgelerde belli gelişmiş bitkisel formlar yaygın olarak
görülür veya bir başka deyişle, bu bölgeler belli fizyonomik
özelliklere sahiptirler. Böyle benzer iklim ve bitki örtüsüne
sahip olan geniş bölgeler biyom olarak isimlendirilir
Biyom: Yıllık sıcaklık ve yağış ortalamaları benzer olan geniş
bölgeler
İKLİM KUŞAKLARI
Tropikal yağmur ormanları
Yaprağını döken ormanlar
Çalılıklar
Konifer ormanları (Tayga)
Yüksek dağlar
Otlaklar
Çöller
TUNDRA: KUZEYIN SOĞUK DÜZLÜKLERI
Tundra vejetasyonunda karayosunları, likenler ve
otlar hakimdir. Çok yıllık bitkiler genellikle yoktur.
Az sayıda hayvan türü olsa da, yılın belli
zamanlarında faunada bir artış olur (Ren geyiği,
tilkiler, tavşanlar, lemmingler)
Yazın su kuğlarının yuvalanma
alanı
TAYGA: Herdem yeşil kuzey ormanları
Tayga vejetasyonunda Ladin, Köknar gibi ibreli herdem yeşil koniferler hakimdir.
Yaprak döken ağaçlar da bulunur.
Fauna açısından kuşlar ve böcekler dikkat çeker. önemli memeliler, geyik, ayı,
kurt, sansar, vaşak ve kirpidir. (tavşan ve kemirgenler de bol bulunur)
tayga
SAVAN: Tropik çayırlar
Geniş aralıklarla yerleşmiş dikenli ağaçların
bulunduğu geniş çayırlar
Doğal sık yangınlar
Antilop, Zürafa, Zebra, Filler gibi herbivorlar çok
yüksek sayıda bulunurlar
Aslan, Çita, Çakallar önemli predatörleridir
Aşırı otlatma bu alanların çöle dönüşmesine yol açar
MAKİ: Çalılar ve küçük ağaçlar
MAKİ: Çalılar ve küçük ağaçlar
Kuraklığa dayanıklı çam ve meşe
ağaçlarında oluşan çok yoğun bir
vejetasyon
Çoğu bitki su kaybını önlemek için sert,
küçük, derimsi (sclerophyllous = kurakçıl)
yapraklara sahiptir
Çöller
Tropik Yağmur Ormanları
Yüksek dikey taç tabakalanmasına sahip ormanlar
Yerkürede en yüksek çeşitliliğe ve üretkenliğe sahip alanlardır
EKOSİSTEM İÇİNDEKİ ENERJİ AKIŞI
EKOSİSTEM İÇİNDE ENERJİ AKIŞI
AYRIŞTIRICILAR organik maddeleri oluşturan besinsel elementlerin
ekosistem içinde serbest kalabilmeleri ve üreticiler tarafından yeniden
kullanılabilmeleri için anahtar role sahiptirler
AYRIŞTIRICI organizmalara örnekler
Biyoyükseltgenme nedir?
Analog Elementler ve
Radyoizleyici Tekniği
Ekosistemlerin birbirleri arasındaki ve üretici-tüketici-ayrıştırıcı
türler arasındaki element ve radyonüklid devirleri radyoizleyici
tekniği ve/veya analog elementler kullanılarak belirlenebilir.
K
Ca
Zn
Ag
Cs-137
Sr-90, Ra-226
Zn-65
Ag-110m