I- Konunun Plânı A-İman- İslam İlişkisi B-İslam-Ahlak

MÜSLÜMANIN MÜSLÜMANA KARŞI VAZİFELERİ1
I- Konunun Plânı
A-İman- İslam İlişkisi
B-İslam-Ahlak İlişkisi
C-Müslümanların Diğer Müslümanlara Karşı Vazifeleri:
1.Allah’a İmanın Gereği olarak, Allah’a İbadet Etmek
2.Allah’ın Yarattıklarına Şefkat ve Merhamet Göstermek
3.Müslümanların Birbirleriyle Olan Münasebetlerinde Sevgi, Saygı
prensiplerine riayet ederek “ Müminler ancak kardeştirler.”
(Hucurat, 49/10) ayetinin ruhuna uygun davranış içinde bulunmak.
II- Konunun Açılımı ve İşlenişi
Konuya iman-İslam ilişkisi açıklanarak başlanır. İmanın terim olarak,
“Hz. Peygambere, Allah Teâla’dan getirdiği kesin olarak bilinen hükümleri
(Zarurat-ı Diniye) tasdik etmek, O’nun haber verdiği şeyleri tereddütsüz
kabul edip bunların gerçek ve doğru olduğuna gönülden inanmak” olduğu
anlatılır. İslam’ın terim olarak, “Yüce Allah’a itaat etmek, Hz.
Peygamberin din adına bildirmiş olduğu şeylerin hepsini kalp ile tasdik
edip dil ile söyleyerek, inandıklarını yaşamak, sözleri ve davranışları ile
kabul edip benimsediğini göstermek.” olduğu anlatılır. Daha sonra ilgili
ayet ve hadislerle Müslümanların diğer Müslümanlara karşı vazifeleri
birer, birer açıklanır.
III- Konunun Özet Sunumu
İslam’ın hükümlerini kısaca iki madde de özetleyebiliriz. Bunlar:
1- Allah’a ibadet etmek,
2- Allah’ın yarattıklarına şefkat ve merhamet göstermektir.
Sadece Allah’a ibadet etmekle vazifemiz bitmiyor, ahlaki
görevlerimizi de yapmamız gerekiyor. Olgun bir Müslüman, sadece
kendisini yaratan Allah’a karşı ibadetlerini yerine getirmekle kalmaz, aynı
zamanda bütün insanlara ve özellikle din kardeşlerine karşı da iyi
davranışlar içinde bulunur; onlara elinden geldiği kadar şefkat ve
merhametle muamele eder, iyilik yapar. Çünkü Allah’a ibadet nasıl
dinimizin emri ise, başta insanlar olmak üzere O’nun yarattığı diğer
1
Abdullah ÖZBEY, Din İşleri Yüksek Kurulu Uzmanı.
1
canlılara merhamet göstermek ve iyi davranmak da dinimizin emridir.
Müslümanlar her iki görevi yerine getirdiği takdirde olgun birer mümin
olurlar.
Esasen ahlak ile iman ve ibadetler arasında sıkı bir bağ vardır. Allah
katında makbul olan ibadet, kişiyi kötülüklerden uzaklaştıran ve güzel
ahlak ile donatan ibadetlerdir.
IV- Konu İşlenirken Başvurulabilecek Bazı Ayetler
ِ ‫ِإ هَّن ا ل ِ هد ينَّ ِع ن َّد ه‬
‫اّلل ا إل ِسْ الَّ م‬
“Şüphesiz Allah katında din İslam’dır.”2
‫ون‬
ِ ُ‫نس ِإ َّهّل لِ َّي ْع بُ د‬
َ ِ ‫و َّم اَّ َّخ لَّ ْق تُ ا لْ ِج هَّن َّو ْاإل‬
“Ben cinleri ve insanları, ancak bana kulluk etsinler diye yarattım.”3
Konuyla ilgili faydalanılabilecek diğer ayetler şunlardır:
Hucurat, 49/10,13; Enfal, 8/2-4,24; Al-i İmran, 3/103
V- Konu İşlenirken Başvurulabilecek Bazı Hadisler
. ‫ﻻ ي ُ ْؤ ِم ُن اَ َّح دُ كُ مْ ح تهَّ ى ي ُِح هَّب ﻷ خي ِه ما ي ُِح ه ُب لِ َّن ْف ِس ِه‬
“Sizden biri, kendi için sevdiğini kardeşi için de sevmedikçe gerçek
imana eremez.”4
. ْ‫لى ِد م اَّ ئِ ِه مْ َّو أ ْم َّو ا لِ ِه م‬
َّ ‫لناس َّع‬
ُ ‫ َّو ا لْ ُم ْؤ ِم ُن َّم نْ ِأم ن هُ ا‬، ‫اَ لْ ُم سْ ِل ُم َّم نْ َس ِل مَّ ا لْ مُسْ ِل مُو َّن ِم نْ لِ َس ا نِ ِه َّو ي َِّد ِه‬
“Müslüman, diğer Müslümanların elinden ve dilinden zarar görmediği
kimsedir. Mü'min de, halkın, can ve mallarını kendisine karşı emniyette
bildikleri kimsedir.”5
َّ‫َّس ِد ِب ا ه‬
‫لس َّه ِر َّو ا لح هَُّم ى‬
َ ‫َّس ِد إ َّذ ا اشْ تَّ َّك ى ِم ْن هُ ع ُْضوٌ تَّ َّد ا َّع ى لَّ هُ َس ا ِئ ُر ا لج‬
َ ‫َّم َّث ُل ا ل ْمُؤْ ِم ِن ينَّ ِف ي تَّ َّو ا ِ هد ِه مْ َّو تَّ َّر ا ح ُِم ِه مْ َّو تَّع اَّ ط ُ ِف ِه مْ َّم َّث ُل ا لْ ج‬
“Birbirlerini sevmede, birbirlerine merhamette, birbirlerine şefkatte
mü'minlerin misâli, bir bedenin misâlidir. Ondan bir uzuv rahatsız olsa
diğer uzuvlar uykusuzluk ve hararette ona iştirak ederler.” 6
َّ‫شوا ا ه‬
َّ‫ّلَّ تَّ ْد خُ لوُ َّن ا لْ َّج هَّن َّة َّح ه‬
ْ‫لس ال َّم بَّ ْي َّن كُ م‬
ُ ‫لى َش ْي ء إذ اَ َّف َّع لْ ت ُ ُمو هُ تَّح اَّ بَّ ْب ت ُمْ ؟ أ ْف‬
َّ ‫ أ َّو ّلَّ أ دُ له ُكُ مْ َّع‬.‫ َّو ّلَّ ت ُ ْؤ ِم نُوا َّح تهَّ ى تَّ َّح اب ه ُو ا‬.‫تى ت ُ ْؤ ِم نوُ ا‬
Resülullah (s.a.s) şöyle buyurdu:
2 Ali İmran, 3/19
3 Zariyat, 51/56
4 Buhari, İman, 7 (I, 9)
5 Buhari, İman 4, 5 (I, 8-9); Tirmizi, İman 12, (V, 17) (2629)
6 Buhari, Edeb, 27, (VII, 77)
2
“Siz iman etmedikçe cennete giremezsiniz, bir birinizi sevmedikçe de
iman etmiş olamazsınız. Yaptığınız zaman birbirinizi seveceğiniz bir şey
söyleyeyim mi? Aranızda selamı yayınız.”7
‫ يَّ ْو َّم ّلَّ ِظ هَّل إ ّلهَّ ِظ ِله ي‬.‫ ا ل َّي ْو َّم أ ُ ِظ له ُهُ مْ ِف ي ِظ ِله ي‬.‫ أ يْ نَّ ا لْ ُم تَّ َّح ا به ُو َّن بِ َّج الَّ لِ ي‬: ‫لق ي اَّ َّم ِة‬
َّ ‫إ هَّن ا‬
ِ ‫ّلل يَّ قُو ُل يَّ ْو َّم ا‬
Resülullah (s.a.s)şöyle buyurdu:
“Hiç şüphesiz Allah Teâla Kıyamet günü, “Nerede benim rızam için
birbirlerini sevenler? Gölgemden başka gölgenin bulunmadığı bu gün
onları, kendi arşımın gölgesinde gölgelendireceğim.” buyurur.8
VI- Yararlanılabilecek Bazı Kaynaklar
Konuyla ilgili ayetlerin tefsirlerine bakılabilir. ( Örneğin Elmalılı,
Hak Dini Kuran Dili, Prof. Dr. Süleyman Ateş, Yüce Kur’anın Çağdaş
Tefsiri; D.İ.B. Kuran Yolu)
1. Diyanet İslam İlmihali, S.26-29; 461-511 Ankara-1999
2. İlmihal, T.D.V. 1.cilt S.75; II.cilt S. 485-538 İst.1999
3. T.D.V. İslam Ansiklopedisi, İman maddesi, 22/212-219; İslam
Maddesi,23/1-42;Ahlak Maddesi, 2/1-14
7 Müslim, İman, 22, (I, 74)
8 Müslim. Birr, 12, (III,1988)
3