Roma Tarihine Giris

HELLENİSTİK DÖNEM UYGARLIĞI
2.Ders
Dr. İsmail BAYTAK
İSKENDER Gençlik yılları
19.10.2017
III. Aleksandros
20 Temmuz MÖ 356, Pella, Makedonya
10/11 Haziran MÖ 323, Babil
MÖ.336-323 yılları arasında Makedonya
kralı ve tarihteki en büyük imparatoru.
Makedonya kralı II. Filip'in oğlu.
Türk tarih literatüründe ayrıca;
Büyük İskender,
İskender Rumî,
İskender Yunanî,
Makedonyalı İskender olarak da bilinir.
GENÇLİK YILLARI
II. Filip ile Epeiros (Epir) kralı Neoptolemos'un kızı Olimpias'ın
oğlu olan İskender, erken yaşlarında Aristo'dan aldığı derslerin
etkisiyle felsefe, tıp ve bilime ilgi duydu.
Olympias ( ca. 375–316 BC)
was a Greek princess of Epirus,
daughter of king Neoptolemus I of
Epirus, the fourth wife of the king of
Macedonia, Philip II,
EVLİLİĞİ
The Wedding of Alexander the Great
and Roxana,
MÖ 347, Belh, Afganistan
ASKERLİK ZAMANLARI SÜRECİ
Babası II. Filip'in Byzantion'a saldırdığı MÖ 340'ta Makedonya'yı
yönetti ve bir Trak kabilesini yendi.
MÖ.338’de II. Filip'in Yunanlara karşı kazandığı Kaironeya
Çarpışması'nda ordunun sol kanadını komuta etti.
MÖ. 336’da II. Filip'in öldürülmesinin ardından komutanlarca kral
ilan edildi ve 20 yaşındayken Makedonya tahtına geçti.
Bukefalos: İskender’in eğittiği ve sahip olduğu atik çağın bilinen en
önemli efsanevi atıdır.
TAHTA ÇIKIŞI
M.Ö 336 yılında 20 yaşındayken Makedonya tahtına geçti.
İlk işi babasının katilerini cezalandırmak bütün olası hasım ve
rakiplerini öldürtmek oldu.
BATI SEFERLERİ
Delphoi üzerinden Makedonya'ya dönerken MÖ 335 ilkbaharında
Trakya'ya girdi.
Şipka Geçidini aşarak Triballileri (Triballoi) ezdikten sonra
Tuna'nın öbür yakasına geçerek Getaları dağıttı.
Ardından batıya dönerek Makedonya'yı istila etmiş olan İliryalıları
yendi.
Tahta çıkışından beri Pers İmparatorluğu'nu ele geçirmeyi
tasarlayan Büyük İskender, II. Filip'in kurduğu orduyu beslemek ve
500 talente ulaşan borçları ödemek için gerekli kaynakları bulma
düşüncesiyle hemen sefer hazırlıklarına girişti. Kral naibi olarak
yönetimi Sibon'lu Antipatros'a bıraktıktan sonra MÖ 334 ilkbaharında
toplam 30 bin piyade ve 5 binin üzerinde süvariden oluşan ordusuyla
yola çıktı. Bu ordunun içinde 14 bin Makedonyalı ve Helen Birliği'ne
bağlı 7 bin asker yer alıyordu. Silah ve güç dağılımı açısından çok iyi
düzenlenen orduya mühendis, mimar, bilim adamı, saray görevlisi ve
tarihçiler de eşlik ediyordu.
Bu sırada öldüğüne ilişkin söylentiler üzerine Atina'da ayaklanma
patlak verdi. Bu ayaklanmanın ardında hem yeni Pers kralı III.
Darius'ün mali desteği, hem de Demostenes'in çabaları yatıyordu.
Askerlerini günde 30 km gibi o çağa göre çok yüksek bir hızla
ilerleterek Yunanistan'a giren İskender, tapınaklar ve şair
Pindaros'un evi dışında bütün Tebai'yi yerle bir etti.
Teselya birliğinin başına geçti.
Yaklaşık 6 bin kişinin öldürüldüğü, sağ kalanların köle olarak
satıldığı bu sindirme hareketi sonunda Sparta dışındaki bütün Yunan
Devletleri Makedonya üstünlüğüne boyun eğdi.
HELEN BİRLİĞİ
Babasının sağlığında Asya seferini gerçekleştirmek üzere
oluşturulan, Korintos'taki Helen Birliği sinhedrion'da (meclis)
Perslere karşı yapılacak seferde bu birliğin hegemonu ve
başkomutanı seçildi.
Fetihleri, Askeri Hayatı ve İmparatorluğu
Antik Yunan uygarlığının Doğu'ya yayılmasında etkili olmuş ve
efsanevi bir kahramana dönüşmüştür.
İskender M.Ö 334–325 yılları arasında Pers Devleti’ne karşı büyük
bir fetih hareketine girişmişti. Bu seferin nedenlerinin başında,
kurmak istediği büyük dünya İmparatorluğu ile ilgili planları ve
Önasya ile ilgili ekonomik çıkarları bulunmaktaydı.
İplikçioğlu 2007,41;Tekin 2007,101–103
•
•
•
•
•
ASYA SEFERİ
Pers İmparatorluğu üzerine düzenleyeceği sefer için
M.Ö. 334’te Anadolu’ya hareket eder.
Granikos (Biga) savaşı M.Ö. 334. Pers Kralı III.
Dareios ile ilk karşılaşma
Batı Anadolu Kentlerine demokrasiyi yeniden getirir.
Karia’da Miletos ve Halikarnassos kentlerini kuşatır
Gordion, Ankyra, Kapadokya ve Kilikya kapılarına
ulaşır ve Mryandros (İskenderun) yakınlarında kamp
kurar. M.Ö.333.
• Issos savaşında galip gelir III. Dareios
kaçar.M.Ö.333
• Suriye ve Fenike’ye ilerler. Tyros’u kuşatır ve M.Ö.
332’de Fenikeyi ele geçirir.
• M.Ö. 332 Mısır’ı ele geçirdi. Mısır’da kurtarıcı olarak
karşılandı. Firavunların tacını giydi.
• Alexandria’yi (İskenderiye) kurdu
• M.Ö. 331’de Gaugamela (Erbil)savaşından sonra
Babil’i ele geçirdi ve bir Persliyi satrap atadı
• Perslerin başkenti Susa’yı ve Persepolisi ele geçirdi,
Kserkses’in sarayını yaktı
• Baktrain prensesi Roksana ile evlendi
• M.Ö.327-25 Hindistan seferi-Indus ırmağı boyunca
Hint Okyanusuna kadar ilerledi
• M.Ö.323’te Babil’de öldü