AIDS - SABİS

AİDS VE SAĞLIKLI
CİNSEL YAŞAM
.Doç.Dr Ayşe Çevirme.15.12.2013
AIDS

Uluslararası birçok kuruluşun yer aldığı HIV-AIDS
Birleşmiş Milletler Ortak Programı (Joint United
Nations Programme on HIV-AIDS - UNAIDS)
tarafından bu yıl 1 Aralık Dünya AIDS gününün ana
teması; insan haklarının korunması ihtiyacının ve
HIV’den korunma, tedavi, bakım ve desteğe evrensel
erişimin sağlanmasının vurgulanması açısından “İnsan
Hakları ve Evrensel Erişim” olarak seçilmiştir.
AIDS (acquired immunodeficiency
syndrome)

Kazanılmış Bağışıklık Yetmezliği Sendromu
(AIDS), insan immun yetmezlik virüsü (HIV)
nedeni ile oluşan, gerekli önlemler alınmadığı
takdirde hızla yayılan bir hastalıktır.
AIDS(acquired immunodeficiency
syndrome

HIV-AIDS önemli bir küresel halk sağlığı
önceliğidir. Dünyada HIV ile yaşayan sayısı
artmaya devam etmektedir. Her yıl yaklaşık
2.7 milyon kişi HIV enfeksiyonunu aldığı ve
yaklaşık 33.4 milyon kişinin HIV ile enfekte
olduğu tahmin edilmektedir
Dünyadaki HIV Prevalansı
Ülkemizdeki enfekte kişi sayısı(2009)

Türkiye’de bu virüsün yayılımı ve görülme
sıklığı Sağlık Bakanlığının önderliğinde ilgili
tüm kurum ve kuruluşlarla beraber ulusal
düzeyde yaptığı başarılı koruma programları ile
daha düşük düzeylerde kalmakla birlikte; 1985
yılından başlayarak 30 Haziran 2009 tarihine
kadar bildirimi yapılan enfekte kişilerin toplam
sayısı 3.671’dir
www.saglik.gov.tr
Enfeksiyonun geçişi




İstatistiklere göre, enfekte olanların yarısından çoğu
hastalığı korunmasız cinsel ilişki yoluyla, başlıca
heteroseksüel ilişkiden almıştır. Bu yolla eşlerinden
HIV enfeksiyonunu kapan kadın sayısı artmaktadır
Homo/Biseksüel Cinsel İlişki yolu ile enfeksiyon geçişi
toplam sayının %8’ni,
Damar içi ilâç bağımlıları da toplam sayının %4'ünü
oluştururken
kan naklinden ortaya çıkan vakalar %2'de kalmaktadır.
/
www.kirstyne.wordpress.com
Belirtiler


normalde
virüsün
kendisi
hastalık
oluşturmaz.Bağışıklık sistemi çöktüğü için vücut
enfeksiyonlara açık hale gelir
AIDS, grip benzeri şikayetlerle başlar. Bu şikayetler,
iki haftayla birkaç ay arasında devam edebilir.
Başlangıçtaki şikayetlerinden sonra birkaç yıl süreyle
herhangi bir şikayet görülmeyebilir. Bu sürede HIV
pozitif olan kişinin kendisine nasıl baktığı çok
önemlidir. Çünkü HIV virüsü vücuda girdikten sonra
önce yavaş, daha sonra ise çok hızlı şekilde çoğalır.
Belirtiler ve Devamlılık

Tam anlamıyla yerleşmiş AIDS -ciddi
enfeksiyonların görülmeye başladığı
zamanHIV
virüsünün
vücuda
girmesinden 5-10 yıl kadar ortaya çıkar.
Belirtiler
Belirtiler






Virüsün alınmasından klinik bulgular ortaya
çıkıncaya kadar geçen kuluçka dönemi yaklaşık 2-5
yıldır. Hiçbir klinik belirtinin bulunmadığı bu
dönemde kanda HIV antijeni, antikoru veya her
ikisi birden bulunabilir.
Uzun süreli, açıklanamayan aşırı yorgunluk ve
bitkinlik
Şişmiş lenf bezleri (kasık bölgesi dışında en az 2
bölgede ve en az 3 ay süreli)
10 günden uzun süren ateş
3 aydan fazla süreyle gece terlemesi
Açıklanamayan kilo kaybı (vücut ağırlığının
%10'dan fazlası)
Belirtiler






Deride veya ağız içinde, mor veya farklı renkte
geçmeyen lekeler
Açıklanamayan, sürekli öksürük veya boğaz
ağrısı
Nefes darlığı
Sürekli, şiddetli ishal
Sık tekrar eden mantar enfeksiyonları
Vücutta açıklanamayan çürükler veya kolayca
meydana gelen kanamalar
Tanıya Yönelik Araştırmalar





Kan tablosunda değişimler (lökosit, lenfosit ve
trombositlerde azalma)
Anemi
Sedimentasyon hızında artış
Yardımcı / baskılayıcı T hücresi (helper/supressor, T4 /
T8) oranında azalma (normal değer 2/1) yardımcı T
hücrelerinin mutlak sayısında azalma (400/mm3)
İmmünofloresans tekniği ve ELİSA yöntemiyle HIV
antijenleri gösterilebilir
Teşhiste Kullanılan Testler




Bu testlerin en önemli ve en çok kullanılan üç tanesi;
ELISA, IFA ve Western Blot testleridir.Testler
vücut bağışıklık sitemindeki virüs mevcudiyetini
araştırmaktadır. Her üç testte AIDS virüsü konusunda
kesin sonuçlar verebilmektedir
ELİSA ile kanda HIV antikoru aranması: en iyi tarama
testidir. Yanlış pozitif cevap alınabileceğinden, kuşkulu
vakalarda doğrulama testleri gerekir.
Western blot antikor testi: Virüs proteinlerine karşı
antikorların gösterilmesi ve ELİSA yöntemini
doğrulama testi olarak kullanılır
Şüpheli temastan sonra 15 gün-3 ay içinde
psiar(genetik yöntem) denilen yöntemle de tespit
edilebilir.
Test Nerelerde Yapılabilir?





Her yataklı devlet hastanesinde,
birçok özel hastanede ve poliklinikte,
birçok laboratuvarda test yaptırılabilir.
Bunlarla birlikte danışmanlık hizmeti veren
bazı merkezler bulunmaktadır.
Test sonucunun pozitif çıkması vücutta virüsün
varlığına işarettir.Fakat bu sonuç kişinin AIDS
olduğunu göstermez
Test Sonucunun Negatif Çıkması Ne
Anlama Gelir?

Negatif test sonucu vücutta hiçbir şekilde virüs
bulunmadığı
anlamına
gelmektedir.
Negatif test sonucunun olası iki açıklaması
vardır.Bunlar;


Test yapılan kişi virüs tarafından enfekte
olmamıştır.
Vücut daha önce bir enfeksiyona maruz kalmış
fakat vücut virüsü belirleyecek antibody'i
geliştirecek zaman bulamamıştır.Vücutta virüsün
olup olmadığını belirleyen antibody'nin gelişme
evresi 2-8 hafta arası olmasına rağmen bu sürenin
bir yıla kadar uzaması olasıdır.Eğer virüsün varlığı
konusunda herhangi bir kuşkuya düşülmüşse testin
6
ayda
bir
tekrarlanması gerekmektedir.
Tedavi



Henüz virüse karşı tam anlamıyla etkili bir ilaç veya
koruyucu aşı geliştirilememiştir. Tüm dünyada bu
yöndeki çalışmalar yoğun olarak devam etmektedir.
Genel tedavi şekli, fırsatçı enfeksiyonların veya
tümörlerin tedavisine yöneliktir. Aantiviral ilaçlar
kombinasyonlar şeklinde uygulanmaktadır:
• Zidovudine (AZT), didanosine (ddI), dideoxycytidine
(ddC)
• Proteaz inhibitörleri: Nelfinavir, ritonavir, indinavir
ve saquinavir
Aids’le İlgili Yanlışlar



AIDS genellikle göz ardı edilen ve adeta tabu olan bir konu. İlk
yıllarda sanki homoseksüel hastalığı gibi algılandı HIV
enfeksiyonu ve AIDS.
Ancak bugün eldeki veriler gösteriyor ki, günümüzde yayılımında
ağırlıklı olan homoseksüel değil, heteroseksüel, yani karşı cinsle
yaşanan ilişkiler.
AIDS'te değişen bir başka boyut ise, kadınların artık daha fazla
risk altında kalmaları. Öyle ki, Hıv enfeksiyonunun bulaşma riski,
erkeklere oranla kadınlarda 40 kat daha fazla. Tüm bu çarpıcı
bilgiler de, AIDS'i tabu olmaktan çıkarıp, iyiden iyiye tartışmamız
ve en önemlisi de korunma yöntemlerini yaşam biçimi haline
getirmemizin artık şart olduğunu ortaya koyuyor
Sağlıklı Cinsel Yaşam İçin Korunma
Yolları




Tanımadığınız bir kişiyle cinsel ilişkide bulunmamak
korunmanın en güvenli yoludur.
Her türlü cinsel ilişkide prezervatif kullanılmalıdır.
Tek eşlilik (monogami) diye adlandırdığımız " tek bir
cinsel partnerin bulunması " önemlidir.
Cinsel partnerinizin geçmişinde böyle bir hastalık
olmasa da korunma yollarını tercih edilmelidir. Bazen
partneriniz size doğru söylemiyor olabilir
Korunma Yolları





partnerinizde olabilecek olası bulguları dikkatlice inceleyin, eğer
ondan şüpheleniyorsanız veya partneriniz çok partnerli ise ilişkide
bulunmayın.
Eğer sizde bir CTBH (cinsel temasla bulaşan hastalıklar) varsa
bunu partnerinize bildirin ve ilişkiden uzak durun.
Hamilelikten korunmak için prezervatif dışı yöntemler uygulayan
bayanlar bu yöntemleri her ne olursa olsun partnerine prezervatif
kullandırmalıdır .
Başkasıyla herhangi bir nedenle aynı enjektörü kullanmaktan
kaçının.
Kan ve kan ürünlerinin kullanımında dikkatli olun.
Korunma Yolları



Temizlik şarttır. Başkasının özel aletlerini
kullanmayınız, kendi özel aletlerinizi de
kullandırtmayınız.
Eğer bu aletleri kullanmak veya kullandırmak zorunda
kalırsanız bir daha kendiniz kullanmadan önce kolonya
veya alkolle dezenfekte ediniz.
Şüphelendiğiniz durumlarda acilen bir doktora
başvurunuz



Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre, günde 14
bin, dakikada 10 kişinin AIDS’e yakalanmaktadır.
Yeni tedavi protokolleriyle AIDS’in, ölümcül bir
hastalık olmaktan çıkıp, yaşam boyu ilaç kullanımını
gerektiren bir tür kronik hastalığa dönüşmektedir.
AIDS’li kadın sayısı arttıkça HIV enfekte doğan bebek
sayısının da artacaktır.Bu nedenle kadınların
bilinçlenmesi çok önemlidir.
www.birdunyabilgi.net
 YAŞAMAK
AMA
SAĞLIKLI,GÜVENLİ VE
SEVEREK YAŞAMAK
İSTİYORSANIZ;
 HIV’den korunun.

Bunun için korunun.
“Sözünde Dur, AIDS’i Durdur
www.whatifitwereyou.org