t : 48 27. . 1957 C : 3 1095
advertisement
t : 48 27. . 1957 lar üzerinde, eğer müsamahanızı suiistimal et­ mezsem, ikişer dakika durmak isterim. Evvelâ ücret meselesi : Her nedense her za­ man, her vesile ile, her mevzudan istifade ede­ rek, Hürriyet Partili bâzı arkadaşlarım, rasyonalizasyon, standardizasyon, enflâsyon, def­ lasyon gibi bu devirde moda olmuş kelimeleri kullanarak kendilerine âlimlik vasfını kazandır­ mak istiyorlar, tıpkı eski edebiyatımızda bâzı şairlerin Arap ve Fars kelimeleriyle muğlak ve müsecca yazılar yazmak suretiyle kendile­ rine paye kazandırmak istemeleri gibi. Bu ar­ kadaşlarımız her meselenin arkasından bir ik­ tisat ilmi anahtarı çıkararak her kapıyı onunla açmak istiyorlar. Arkadaşlar, ilimde inhisarcılık yoktur. Her ilmin mütevazı âşinâları mevcuttur. Ama onlar söylemezler, bilgileriyle amel ederler, fakat gös­ termezler, demostrasyon yapmazlar; kavakların irtifaları delen yükselişleri yerine salkım sö­ ğütlerin gölge veren mütevazı inhinaları gibi onlar kendi köşelerinde kendi hayatlarını ya­ şarlar ve topluluğa sessiz sedasız hizmet eder­ ler. Bir örümceğin motifleri muntazam ve fakat bir sinek darbesiyle delinen ağının zayıf örülü­ sü yanmda bir ipek böceğinin faydalı eseri gibi onlar sadece faydalı olurlar. Fakat bâzı Hürri­ yet Partili arkadaşlarımızda mâni haline gel­ miş bir nevi bulutlardan aşağıya istihfafkâr bir bakış var. Her mevzuu iktisat ilminin bir köşe­ sine sıkıştırıp oradan endaht ederler. (Soldan, bravo sesleri) Meselâ, işçinin ücreti mevzuunu ele alalım; işçinin ücretinin yanında enflâsyondan beheme­ hal bahsediyorlar Şayet mevcutsa elbette ki enflâsyonun işçi ücret ve işçi maişetinin yanın­ d a konuşulmaya değer bir tarafı vardır ama evvelâ işçi ücretleri hakkında mevcut statünün bilinmesi lâzımdır. Bu kadar âlim olan arkadaş­ larımız, bu kadar iktisat ilmine âşinâ bulunan bu arkadaşlar acaba işei ücretlerinin tâbi oldu­ ğu nehci tetkik etmişler midir? Enflâsyon var veya yok, hayat pahalılığının dünya ölçüsündeki nispetleriyle Türkiye'de.bu nispetin ne oldu­ ğunu Maliye Vekilimizin ağzından tafsilâtiyle ve mukayeseli rakamlarla dinledik. Bir an için bütün bunları duymamış, işitmemiş, bilmemiş, öğrenmemiş olduğumuzu farz ve kabul etsek da­ hi acaba fiyat artışı neticesinde işçi ücretleri sabit mi kalıyor1? Hakikat böyle değildir.. tşçi C :3 ücretleri eğer bir hayat pahalılığı grafiği olup da onun üstünde, yukarı derecelerinde bir ra­ kam gösterseydi nispeten iddiaya hak vermek mümkün olurdu. işçi ücretleri 1950 tarihinde vasati 340 ku­ ruş iken bugün 780 kuruşa yükselmiştir. Bi­ naenaleyh hayat pahalılığı hiçbir zaman - işte Maliye Vekilinin verdiği ve burada okuduğu rakamların şahadetine dayanarak söyliyebilirim ki - asla yükselmemiştir. Şimdi işçi ücretlerinin ne olduğunu, daha Demokrat Parti iktidarının işçilere görünmiyen ne gibi zamlar yapmış olduğunu birer paragraf halinde göstermek istiyorum. Bir defa işç^i üc­ retleri için serbest pazarlık esasına tâbi bir sta­ tü mevcuttur. Asgari ücret mekanizması mevcudolup, mahallî fiyat şartları, kira bedelleri ve saire gibi geçime müessir olan faktörler na­ zara alınmak suretiyle işçi ücretleri serbest pa­ zarlığa tâbidir. îşçi ücretleri yükselen hayat seviyesine intibak etmek zaruretindedir. Bilhassa şunu kaydetmek isterim ki, memle­ ketimizde işçi ihtiyacı mevcuttur, işsizlik mev­ cut değildir. Nitekim mütemadiyen haftanın iki gününde Çalışma Vekâletimiz olarak radyoda filân yer­ de, şu kadar işçf aranıyor, diye ilânlar verip du­ rurken bu memlekette işsizlik olmadığı aşikâr iken artık ne olursa olsun «işsizlik vardır, işçi iş verenin empoze ettiği fiyata tâbidir, bu iti­ barla zaruret içindedir.» gibi şeyler söylemeye imkân yoktur. Vaziyet böyle değildir ve iş piya­ sasında işçiye talep mevcudolduğuna göre işçi ücretleri yükselmek mevkiindedir ve yüksel­ mektedir. Çünkü ücret piyasası serbesttir ve as­ gari ücret mekanizması da ayrıca vardır* Bu mekanizma işçi ücretlerinin yükselmesinde âmil­ dir. Bir iş yerinde aynen devam eden ve işi ve­ ren ile çalışan kadın işçilere fark -1 ücret öden­ mesi hakkında esas îş Kanunumuzda memnu ol­ duğundan işçi ücretlerini işçiye empoze edebile­ cek bir hali fiilî kanunlarımızla önlenmiş bulu­ nuyor. Toplulukla iş ihtilâfı mekanizması mevcut­ tur. tşçi ücretlerinin ayda 60 liraya kadar olan kısmının haczedilmemesi hükmü mevcuttur. Gelir Vergisinden, sakat işçilerin, ziraat işçileri­ nin, esnaf nezdinde çalışan işçilerin, maden ve ev işçisi ile yeraltı işçilerinin muafiyeti hüküm- 1095 —
