Health Evaluation - Mustafa Kamil Özer

Anketler/ değerlendirme formları
Sağlığın Değerlendirilmesi
Amaç
Bireyin fiziksel aktiviteye hazırlık durumunu belirlemek
Hastalık risk sınıflaması
Katılımcıları düşük orta ve yüksek risk sınıflarına göre
belirleme
Bireyin geçmişte ve halen sağlıkla ilgili hikayesini alarak
gerekli tıbbi tavsiye ve önlemleri belirlemek
Bireyin yaşam alışkanlıklarını belirleme
Tıbbi hikaye
Prof. Dr. Kamil ÖZER
[email protected]
Yaşam tarzının
değerlendirilmesi
Onam Formu
Bireyin tıbbi referans gereksinimlerini belirlemek
Bireyin Koroner kalp hastalığı risk faktörlerini belirlemek
•
•
•
•
•
•
Doktorunuz kalp rahatsızlığınızın olduğunu ve sadece doktor tavsiyesi ile egzersiz
yapmanız gerektiğini söyledi mi?
Egzersiz yaptığınızda göğsünüzde ağrı hissediyor musunuz?
Geçen ay fiziki aktivite yapmadığınız halde göğsünüzde ağrı hissettiniz mi?
Sıklıkla bayılma ya da şiddetli baş dönmesi nedeniyle dengeniz bozuluyor mu?
Doktorunuz kemik ya da eklem probleminizin egzersizle daha da ağırlaşacağını
söyledi mi?
Doktorunuz kalp probleminiz ya da tansiyonunuz için sizden ilaç almanızı istiyor mu?
İstemenize rağmen aktivite programını takip etmemenize sebep olabilecek burada
belirtmediğiniz geçerli bir fiziksel nedeniniz var mı?
Pozitif risk faktörleri
1 Yaş
Kriter
Erkek 45, bayan >55 veya osterojen tedavisi olmayan erken menopoz
2 Aile hikayesi
Babası veya 1. Derece yakını erkeğin 55 yaşından önce ölmüş olması;
annesi veya 1. Derece yakını bayanın 65 yaşından önce ölmüş olması
Halen sigara içiyor olması veya 6 ay önce sigarayı bırakmış olması
3 Sigara kullanımı
4 Yüksek tansiyon
5 Yüksek kolesterol
6 Açlık kan şekerinin
yüksekliği
7 Obezite
8 Hareketsiz yaşam
Hastalığın belirtilerini tanımlamak
Tıbbi rapor
Egzersiz testi ve katılım için doktorun onayını almak
Kolesterol ve lipoprotein
profili
Bireyin lipit düzeyini belirlenerek koroner risk faktör
analizinde kullanılır.
Kan basıncı ölçümü
Bireyin kan basıncı düzeyi belirlenerek koroner risk faktör
analizinde kullanılır
Dinlenme KAS ve 12 lead
EKG
Egzersizde kontraindikeasyon oluşturabilecek kardiak
fonksiyonları değerlendirmek ve kardiak anormallikleri
belirlemek için
Fonksiyonel aerobik kapasiteyi belirlemek ve egzersiz
stresiyle ortaya çıkacak kardiak anormalliklerini teşhis etmek
için
Hastalığı bilinen bireylerin daha incelikli değerlendirilmesi
için
Ek Laboratuar testleri
M. Kamil Özer
2
KORONER RİSK FAKTÖRLERİ
PAR-Q
Fiziksel kontrol
Dereceli egzersiz testi
Fiziksel uygunluk testlerinin amaçlarını, faydalarını ve risklerini
açıklayarak bireylerin testleri alamak için imzalı onaylarını
almak
M. Kamil Özer
•
Klinik testler
Unsur
Fiziksel aktiviteye hazır olma
anketi PAR-Q
Hastalık belirtileri
Koroner risk faktör analizi
İki farklı zamanda ölçüldüğünde Kan basıncı 140/90 mm hg, veya
yüksek tansiyon ilacı kullanıyor olması
TC>200 mg . dl-1 veya HDL-C<35 mg . dl-1 LDL-C>130 mg . dl-1
Ya da lipid düşürücü ilaç kullanıyor olmak.
İki ayrı ölçümde Açlık kan glukozu≥110 mg . dl-1
Beden Kitle İndeksi ≥ 30 kg/m2 veya bel çevresi erkeklerde >102 cm,
bayanlarda >88 cm
Günün büyük bir bölümünü oturarak geçiren fiziksel ve rekreasyonel bir
etkinliğe katılmayanlar
3
Kan basıncının değerlendirilmesi (18 yaş üzeri)
SİSTOLİK BASINÇ
KATEGORİ
DİASTOLİK BASINÇ
<120
Normal
<80
120-139
Prehipertension
80-89
140-159
Stage 1 hypertension
90-99
≥160
Stage 2 hypertension
≥100
Negatif risk faktörü
1 Yüksek HDL-C
M. Kamil Özer
4
Serum HDL-C>60 mg
.
dl-1
M. Kamil Özer
5
M. Kamil Özer
6
Normal kan değerleri
Kolesterol sınıflaması
Değişken
İdeal değerler
Trigliseritler
<200 mg.dl-1
Sınıflama
TC
LDL-C
TRIGLISERID
Total kolesterol
<200 mg.dl-1
İstanilen
<200
<130
<200
LDL- kolesterol
<130 mg.dl-1
Normal
200-239
130-400
200-400
HDL- kolesterol
>35 mg.dl-1
Yüksek
≥240
≥160
400-1000
TC/HDL- kolesterol
<3.5 mg.dl-1
Çok yüksek
---------
Kan glukozu
60-114 mg.dl-1
Hemoglobin
13.5-17.5 g.dl-1 erkek 11.5-15.5 g.dl-1 kadın
Hematokrit
%40-52 erkek %36-48 kadın
Potasyum
3.5-5.5 meq.dl-1
Blood urea nitrogen
4-24 mg.dl-1
Kreatinin
0.3-1.4 mg.dl-1
Demir
40-190 g.dl-1 erkek 35-180 g.dl-1 kadın
Kalsiyum
8.5-10.5 mg.dl-1
>1000
SINIFLAMA
HDL-C
Düşük
<40
Normal
40-59
Yüksek
≥60
M. Kamil Özer
M. Kamil Özer
7
Egzersiz ve test öncesi genel sağlık ve yaşam biçiminin
değerlendirilmesinde izlenecek yollar
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
8
Sağlık ve yaşam biçimi değerlendirmesinin amacını açıklayınız.
Sağlık değerlendirmesinde izlenecek yol hakkında bilgilendirin.
Hekimin gerekip gerekmediğini belirleyebilmek için “FAHO” anketini uygulayınız.
Bireyin sağlığa ilişkin hikayesini belirtiler üzerinde odaklanarak değerlendirin,
gerektiğinde doktorundan bilgi isteyin.
Yaşam biçimi profilini değerlendirin
Test sonuçları varsa lipoprotein ve kolesterol düzeylerini değerlendirin ve
sınıflandırın.
Dinlenme kan basıncını ve nabzını ölçün.
Koroner risk faktörlerini belirleyin.
Hastalık riskini sınıflandırınız.
Test sonuçları varsa kan kimyası profilini değerlendirin
M. Kamil Özer
9
Hekim tarafından istenmişse aşağıdaki maddeleri ekleyiniz.
Değerlendirme kapsamı:
• 12 lead EKG ve dereceli egzersiz testinin amaçlarını anlatınız,
sorularını cevaplayınız.
• Bu testle ilgili prosedürü öğrenmesini sağlayınız.
• 12 lead dinlenme EKG için hazırlayınız ve uygulayın.
• EKG sonuçlarını yorumlaması için hekime başvurun.
• Bireyin risk sınıflamasını dikkate alarak maksimal ya da submaksimal
dereceli egzersiz testinin uygulanmasına ve bu testler sırasında
hekime gereksinim duyulup duyulmadığına karar veriniz.
• Dinlenme kan basıncını ve nabzını ölçünüz.
• Dereceli egzersiz testini açıklayınız.
• Fonksiyonel aerobik kapasitesini belirleyerek sınıflayınız.
M. Kamil Özer
10
•
•
•
•
•
ACSM Test Rehberi: Yoğun egzersiz
• Makimal Test Gerekli - Erkek>40,
Bayan> 50, Yüksek risk (2 veya fazla RF), semptomlar,
hastalık
• Doktor denetimi? (Maksimal): hastalığı veya hastalık
belirtisi olan yaşlı bireyler.
• Submaksimal? Belirti, hasta
Sağlık durumu anketi
Kalp sağlığı risk puanlaması (?)
Fiziksel (KAS, AĞ, %yağ, KB, EKG, Akciğerler)
Labaratuvar testleri:(fitness, kan,akciğer,)
Tıbbi izin
M. Kamil Özer
11
M. Kamil Özer
12
Sağlık Durumu Anketi
•
•
•
•
•
•
•
Orta düzeyde egzersiz rehberi
• Maksimal Test Gerekli- Hastalık ve belirti olduğunda
• Doktor denetimi gerekli ?: hastalığı veya hastalık
belirtisi olan yaşlı bireyler.
• Submaksimal? Belirti, Hasta
Sonuç Bilgisi
Aile Hikayesi
Belirtiler / son durumu
Önceki durumu
Kullandığı ilaçlar
Egzersiz Geçmişi
Diyet?
Yaşam Biçimi (stres, sigara....)
• Bireyin ne yapacağı konusunda Bilgilendirilmesi
• Yasal konuların aktarılması, döküman
• Tüm işlevler, olası riskler, yararları, alınması
gerekli önlemler hakkında bilgilendirme.
• Yukarıdaki konuları okuyup anladığını tasdik
ettikten sonra gerekli işlemlere devam edilir.!
Sürekli göz önünde tut!!
M. Kamil Özer
13
M. Kamil Özer
14
M. Kamil Özer
15