egzersizde dolaşım sistemi egzersizde dolaşım sistemi

EGZERSİZDE
DOLAŞIM
SİSTEMİ
Prof. Dr. Fadıl Özyener
UÜ TF Fizyoloji AD
KASLARA O2 TAŞINMASINI
BELİRLEYEN UNSURLAR
 Kan akım miktarı (kalp,
damarlar ve lokal unsurlar)
 Ventilasyon
 Kanın O2 miktarı (Hb düzeyi)
 Kandaki O2’in hücreye geçişi
• KARDIAK DEBİ/OUTPUT =
• Nbz X AH = 70 X 70 = 4.9 l.dak-1
(istirahatte)
• 200 x 100 = 20 l.dak-1
(maksimal egzersizde)
• 200 x 150 = 30 l.dak-1
(maksimal egzersiz yapan
antrenmanlı kişide)
Egzersizde Kan Akımını
Düzenleyen Unsurlar
– KALP ATIM SAYISI /NABIZ
– ATIM HACMİ = (DSV-SSV=70 ml)
– VENÖZ DÖNÜŞ = Bir dakikada
ventiküllere damar sisteminden
geri gelen kan miktarı
– Damar çapı
EGZERSİZE SİRKULATUVAR UYUM
Venöz dönüşü etkileyen unsurlar
• Kas Pompası (kasların ritmik kasılması)
• Solunum Pompası (akciğerler ve göğüs
kafesinin etkisi)
• Genel sempatik deşarj:
Vazokonstriksiyon – çalışan kaslarda
vazodilatasyon
Kas pompası:
• Kasların kasılıp
gevşemesi
emme- basma
tulumba gibi
kanı damar
sistemi
içersinde ileri
hareket ettirir.
Kas pompası:
Solunum pompası:
Genel sempatik deşarj:
Damar çapının düzenlenmesinde
etkili unsurlar
• LOKAL: O2,ısı, CO2,, asidite,
adenozin, Mg+2, K+ , nitrik oksit
artışı
• HORMONAL: Adrenalin ve
noradrenalin artışı (Kalp ve iskelet
kası dışında vazokonstriksiyon
yapar)
KAN BASINCI (KB) =
Kanın damar çeperine uyguladığı
kuvvet =
kardiyak debi X toplam periferik
direnç (rezistans) =
KD x TPR
toplam
periferik
direnç
(rezistans) =
arteriyel
damarların
gösterdiği
direnç
• Sistolik basınç = kalbin sistolde
perifere fırlattığı kan miktarı ile
orantılı
• Diyastolik basınç = kalbin diyastolde
gevşemesi sırasında toplam arter
sisteminin gösterdiği direnç ile
orantılı
• Ortalama kan basıncı =
DB + [0.33 (SB- DB)] =
KAN BASINCI =TPR x KD
Kan basıncı örnekleri
Kuvvet-Çabukluk
egzersizleri
 Genel sempatik
desarj
 Yerel (etkin
çalışan kaslarda)
vazodilatasyon
 Hem sistolik hem
diyostolik AT’de
artma
Dayanıklılık
egzersizleri
 Genel sempatik
desarj
 Genel (etkin
çalışan kaslarda)
vazodilatasyon
 Sistolik AT’da
belirgin, diyostolik
AT’de az artma
Kan basıncı değişiklikleri
4-6 haftalık dayanıklılık egzersizi
sonucu:
– Dinlenim sistolik ve diyastolik kan
basıncında 10-6 mmHg azalma
– Submaksimal egzersiz sistolik ve
diyastolik kan basıncında 20-12
mmHg azalma
Egzersizde kan basıncı
değişiklikleri düzenekleri
• Daha verimli çalışan bir miyokard
• Azalan sempatik sinir etkinliği
• Böbrekler üzerine olan diüretik
etki ile Na ve sıvı kaybı
KANIN O2 TAŞIMASI
Kanın toplam O2 içeriği
• 1gr hb 1.34 ml O2 bağlar.
• Kan Hb düzeyi ~15gr.dl-1
• Arterlerde:(15x0.98)X 1.34 = 19.7 ->
19.7 +0.3 = 20 ml.dl-1
• Venlerde: (15x0.75)X 1.34 = 15.1 ->
15.1 +0.12 = 15.2 ml.dl-1
Arterler ile venler arasında O2 farkı
(Ca-vO2)
Antrenman ile Ca-vO2
yükseltilme mekanizmaları
Kasların hipertrofisi:
-kapilleritede artış
-mitokondrilerin hacim ve sayısında artış
-sitazol ve mitokondride aerobik enzimlerin
artışı
-piruvat, yağ asitleri, keton cisimcikleri gibi
enerji kaynaklarını metabolize etme
yeteneğinde artış