modül bilgi sayfası - Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü

FARMOKOLOJİ DERS BİLGİ
MODÜL ADI
SÜRESİ

İLAÇLARA GİRİŞ
40/16

OTONOM SİNİR SİSTEMİ İLAÇLARI
40/16

SANTRAL SİNİR SİSTEMİ İLAÇLARI
40/16

DOLAŞIM SİSTEMİ İLAÇLARI
40/16

SOLUNUM SİSTEMİ İLAÇLARI
40/8

SİNDİRİM SİSTEMİ İLAÇLARI
40/8

ÜRİNER SİSTEM İLAÇLARI
40/16

KEMOTEROPÖTİK İLAÇLAR
40/16

ENDOKRİN SİSTEM İLAÇLARI VE OTOKOİDLER
40/16
DERS BİLGİ FORMU
DERSİN ADI
ALAN
MESLEK \ DAL
DERSİN OKUTULACAĞI
SINIF \ YIL
SÜRE
DERSİN AMACI
DERSİN TANIMI
DERSİN ÖN KOŞULLARI
DERSİ İLE
KAZANDIRILACAK
YETERLİKLER
DERSİN İÇERİĞİ
FARMAKOLOJİ DERSİ
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
10. SINIFLAR
Haftalık 3 Ders Saati
Farmakoloji dersinin amacı; öğrenciye, farmakoloji ile
ilgili temel kavramları, otonom sinir sistemine etkili
ilaçları, santral sinir sistemine etkili ilaçları, dolaşım
sistemine etkili ilaçları, solunum sistemine etkili
ilaçları, sindirim sistemine etkili ilaçları, üriner sisteme
etkili ilaçları, kemoteropötik ilaçları, endokrin sisteme
etkili ilaçları ve otokoidleri bilme yeterliklerini
kazandırmak amaçlanmaktadır.
Bu ders, ilaçlarla ilgili genel bilgiler ile ilaçların
endikasyonları, yan etkileri, kontrendikasyonları
hakkında mesleki bilgi ve becerilerin verildiği derstir.
Anatomi Fizyoloji dersi modüllerini almış olmak
Öğrenciye, dersin sonunda;
1. Farmakoloji ile ilgili temel kavramları ayırt etmek,
2. Otonom sinir sistemine etkili ilaçları ayırt etmek,
3. Santral sinir sistemine etkili ilaçları ayırt etmek,
4. Dolaşım sistemine etkili ilaçları ayırt etmek,
5. Solunum sistemine etkili ilaçları ayırt etmek,
6. Sindirim sistemine etkili ilaçları ayırt etmek,
7. Üriner sisteme etkili ilaçları ayırt etmek,
8. Kemoteropötik ilaçları ayırt etmek,
9. Endokrin sisteme etkili ilaçları ve otokoidleri ayırt
etmek yeterlikleri kazandırılacaktır.
1. Farmakoloji ve ilaçlarla ilgili temel kavramlar
2. İlaçların vücuttaki etki mekanizmaları
3. Otonom sinir sisteminin fonksiyonları
4. Sempatomimetik (adrenerjik) ilaçlar
5. Sempatolitik (antiadrenerjik) ilaçlar
6. Parasempatomimetik (kolinerjik) etkili ilaçlar
7. Parasempatolitik (antikolinerjik) ilaçlar
8. Otonom ganglionları etkileyen ilaçlar
9. Sedatif ve hipnotik etkiye sahip ilaçlar
10. Antikonvülsan ilaçlar (antiepileptikler)
11. Parkinson tedavisinde kullanılan ilaçlar
12. Psikiyatrik hastalıkların tedavisinde kullanılan
ilaçlar
13. Narkotik analjezikler
14. Anestezikler
15. Nöromüsküler bloke edici ilaçlar
16. Konjestif kalp yetmezliğinde kullanılan ilaçlar
17. Aritmi tedavisinde kullanılan ilaçlar
18. Anjina pektoris tedavisinde kullanılan ilaçlar
19. Periferik vazodilatatörler
20. Hipertansiyon tedavisinde kullanılan ilaçlar
21. Hiperlipidemi tedavisinde kullanılan ilaçlar
YÖNTEM VE TEKNİKLERİ
EĞİTİM ÖĞRETİM
ORTAMI VE DONANIM
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
EĞİTİMCİLER
İŞ BİRLİĞİ YAPILACAK
KURUM VE KURULUŞLAR
22. Hematopoietik sisteme etkili ilaçlar
23. Antitusif ilaçlar
24. Ekspektoran ilaçlar
25. Bronkodilatör ilaçlar
26. Dijestan ve peptik ülsere etkili ilaçlar
27. Laksatif-purgatif ve antidiaretik ilaçlar
28. Emetik -antiemetik ilaçlar
29. Diüretikler
30. Sıvı elektrolit metabolizmasını etkileyen ilaçlar
31. Asit baz dengesi bozukluklarında kullanılan ilaçlar
32. Plazma yerini tutan solüsyonlar
33. Kemoteropötiklerin etkilerini ayırt etme
34. Antibakteriyel ilaçlar
35. Çeşitli kemoterapötikler
36. Antineoplastik ilaçlar
37. Antiseptik dezenfektanlar
38. Endokrin hormonlar
39. Adrenal kortikosteroidler
40. Cinsiyet Hormonları
41. İnsülin ve oral hipoglisemik ilaçlar
42. Troid bezini etkileyen ilaçlar
43. Otokoidler
44. Acil durumlarda kullanılan ilaç ve solüsyonlar
konularını içermektedir.
Bireysel
öğretimi
destekleyecek
şekilde;
Demonstrasyon, anlatım, grup çalışması, araştırma,
uygulama vb. yöntem ve teknikleri uygulanabilir.
Ortam: Sınıf ve teknik laboratuar, kütüphane, bireysel
öğrenme ortamları, ev, sağlık işletmeleri vb.
Donanım: Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD,
DVD, tepegöz, ilaç örnekleri ve prospektüsler,
farmakoloji kitapları vb. sağlanmalıdır.
Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Sınıf
Geçme ve Sınav Yönetmeliği’ne uygun olarak modül
ve ders sonunda ölçme araçları kullanılarak ölçme ve
değerlendirme yapılacaktır.
1. Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarına
öğretmen olarak atanacaklardan atamalarına esas
olan alanlar ile mezun oldukları yükseköğretim
programları ve aylık karşılığı okutacakları derslere
ilişkin çizelgeye uygun olanlar görev almalıdır.
2. Programın uygulanmasında gerektiğinde alanında
sektör deneyimi olan usta öğretici, teknisyen ve
meslek elemanlarından yararlanılabilir.
Diğer alan öğretmenleri, Sağlık Bakanlığı, il sağlık
müdürlükleri, üniversiteler, özel ve devlet hastaneleri,
komuta kontrol merkezleri, acil yardım istasyonları,
acil sağlık hizmetleri şube müdürlüğü, sivil toplum
örgütleri, meslek odaları ve meslek elemanları vb. ile
işbirliği yaparak öğrencinin konuyla ilgili iletişim
kurabileceği, araştırma, gözlem ve uygulama
yapabileceği her türlü kurum ve kuruluşlar.
MODÜL BİLGİ SAYFASI
ALAN
: ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ
MESLEK/DAL
: ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
DERS
: FARMAKOLOJİ DERSİ
MODÜL
: İLAÇLARA GİRİŞ
KODU
: 421BB0003
SÜRE
: 40/16
ÖN KOŞUL
:
AÇIKLAMALAR
:
1.
2.
3.
4.
5.
Bu modülün yeterliğe dayalı amaçlarına ulaşılabilmesi için bilgi iletişim
teknolojilerinin gerektirdiği araç, gereç ve ekipmanlar sağlanmalıdır.
Öğretmen, modülün konularının işlenişinde diğer derslerdeki konularla
olan ilişkisini göz önünde bulundurmalıdır.
Modülde yer alan yeterliğe dayalı amaçlar 40 saat sonunda ulaşılması
öngörülerek hazırlanmıştır. Bu nedenle yüz yüze eğitim süreci için
ayrılan 16 saatin dışında kalan bireysel eğitim için ayrılan süre de
dikkate alınarak planlama yapılmalıdır.
Bu modülün işlenmesinde zümre öğretmenler kararlarına uyulmalıdır.
Bu modülün öğrenme-öğretme sürecinde; ilaç örnekleri, ilaç
prospektüsleri, ilaç rehberi, farmakoloji ile ilgili kaynak kitaplar vb. araç,
gereç ve ekipmanlar kullanılmalıdır.
ÖĞRETİM YÖNTEM
VE TEKNİKLERİ
GENEL AMAÇ
: Anlatım, problem çözme, soru-cevap, araştırma, uygulama,
bireysel öğrenme, demonstrasyon yöntem ve teknikleri
uygulanabilir.
: Öğrenci; uygun ortam ve koşul sağlandığında Farmakoloji ile
ilgili temel kavramları ve ilaçların etkilerini ayırt edebilecektir.
AMAÇLAR
:
1. İlaçlar hakkında genel bilgileri ayırt edebilecektir.
2. İlaçların vücuttaki etki mekanizmalarını ayırt edebilecektir.
İÇERİK
:
1. FARMAKOLOJİ VE İLAÇLARLA İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR
1.1.
Farmakoloji Bilimi
1.1.1. Farmakolojinin Bölümleri
1.2.
İlaç
1.2.1. İlaçlarla Tedavi
1.2.2. İlaçların Sınıflandırılması ve Adlandırılması
1.2.3. İlaç Kaynakları
1.3.
İlaçların Farmasötik Şekilleri
İlaçların Veriliş Yolları
1.4.1. Lokal Uygulama
1.4.2. Sistemik Uygulama
2. İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİ MEKANİZMALARI
2.1.
Vücudun İlaçlara Etkisi (Farmakokinetik Etkiler)
2.1.1. Absorbsiyon
2.1.2. İlaçların Vücutta Dağılımı
2.1.3. İlaçların Metabolizması (Biyotransformasyon)
2.1.4. İlaçların Vücuttan İtrahı
2.2.
İlaçların Vücuttaki Etkisi (Farmakodinamik Etkiler)
2.3.
İlaçların Etkilerini Değiştiren Faktörler
2.4.
İlaç Etkileşmeleri
2.5.
İlaçların Laboratuvar Test Sonuçlarına Etkileri
2.6.
İlaçların Toksik Etkileri Önlem Ve Tedavileri
2.6.1. İlaçların Toksik Etkileri
2.7.
İlaç Bağımlılığı
2.8.
Akut Zehirlenme Tedavisi
2.9.
Reçete Bilgisi
1.4.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME:
Öğrenci, aşağıdaki performans ölçütlerini yerine getirecektir.
A. Farmakoloji Ve İlaçlarla İlgili Temel Kavramlar (İlaçlar Hakkında
Genel Bilgileri Ayırt Etmek)
1.
Farmakoloji ile ilgili tanımları doğru açıklar.
2.
Farmakoloji ile ilgili tıbbi terimleri doğru kullanır.
3.
Farmakolojinin diğer bilimlerle ilişkilerini doğru açıklar.
4.
Tedavi şekillerini doğru açıklar.
5.
İlaçların elde edildiği kaynakları şematize ederek doğru sınıflandırır.
6.
Bir grup ilaç içerisinden ilaçları farmosötik şekillerine göre ayırt eder ve
farmosötik şekilleri doğru açıklar.
B. İlaçların Vücuttaki Etki Mekanizmaları (İlaçların Vücuttaki Etki
Mekanizmalarını Ayırt Etmek)
1.
İlaçları etki mekanizmalarına göre doğru sınıflandırır.
2.
İlaçların veriliş yollarını doğru açıklar.
3.
Farmakokinetik ve farmakodinamik etkileri doğru açıklar.
4.
Alerji ve idiosenkraziyi doğru açıklar.
5.
İlaç bağımlılığı tiplerini doğru açıklar.
6.
İlaçların zararlı etkilerini ve zararlı etkilerine karşı alınacak önlemleri doğru
açıklar.
7.
Reçete örneği üzerinde reçetede yer alan bilgileri doğru açıklar.
MESLEĞİN ADI
İŞLEM NO
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
STANDART
İŞLEM ANALİZ FORMU
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ İŞ
İŞLEMİN ADI
1
İlaçlar hakkında genel bilgileri ayırt etmek
Farmakoloji İle İlgili Temel Kavramları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar
Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD, tepegöz, ilaç örnekleri ve prospektüsler, farmakoloji kitapları vb.
eğitim materyalleri
İlaçlar hakkında genel bilgileri ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
1. FARMAKOLOJİ VE İLAÇLARLA 1.
1. Farmakoloji ile ilgili tanımları ayırt
İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR
etmek.
2. Farmakolojinin diğer bilim dallarıyla
1.1.
Farmakoloji Bilimi
olan ilişkisini ayırt etmek.
1.1.1. Farmakolojinin
2.
3. Farmakoloji biliminin bölümlerini
Bölümleri
birbirinden ayırt etmek
1.2.
İlaç
4. Tedavi şekillerini ayırt etmek.
1.2.1. İlaçlarla Tedavi
3.
5. İlaçların elde edildiği kaynakları
1.2.2. İlaçların
sınıflandırmak.
Sınıflandırılması
ve
6. İlaçların farmosötik şekillerini ayırt
Adlandırılması
4.
etmek.
1.2.3. İlaç Kaynakları
5.
7. İlaçları etkilerine göre ayırt etmek.
1.3.
İlaçların
Farmasötik
8. İlaçların veriliş yollarını ayırt etmek.
Şekilleri
1.4.
İlaçların Veriliş Yolları
1.4.1. Lokal Uygulama
1.4.2. Sistemik Uygulama
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
BECERİ
TAVIR
Farmakolojinin diğer bilim
dallarıyla olan ilişkisi ve
bölümlerini saymak
Bir grup ilaç içerisinden
farmasötik şekillerine göre
ilaçları seçmek.
İlaçların veriliş yollarını
manken üzerinde
göstermek.
Detaylara özen göstermek.
Tıbbi terimleri kullanmak.
1.
2.
3.
4.
5.
Dikkatli olmak
Seçici olmak
Yaratıcı olmak
Gözlemci olmak
Araştırıcı olmak
İşlemi Öğrenme Süresi: 8 saat
İŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek.
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM NO
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
İŞLEMİN ADI
2
İlaçların vücuttaki etki mekanizmalarını ayırt etmek.
Farmakoloji İle İlgili Temel Kavramları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD, tepegöz, ilaç örnekleri ve prospektüsler, farmakoloji
kitapları vb. eğitim materyalleri
STANDART
İlaçların vücuttaki etki mekanizmalarını doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
İlaçların vücuda girdikten sonra geçirdiği evreleri 2.
ayırt etmek
İlaçların emilimini etkileyen faktörleri ayırt etmek
İlaçların vücut membranlarından geçiş yollarını
ayırt etmek
İlaçların vücutta dağıldığı sıvı kompartmanlarını
ayırt etmek.
İlaçların metabolizmasını ayırt etmek.
İlaçların vücuttan atılım yollarını ayırt etmek.
İlaçların etkisini değiştiren faktörleri sıralamak .
İlaç etkileşimlerini ayırt etmek.
İlaçların laboratuvar test sonuçlarına etkilerini
sıralayınız.
İlaçların toksik etkilerini ayırt etmek.
İlaçların dayanıksızlık reaksiyonlarını ayırt
etmek.
Alerji ve idiosenkraziyi ayırt etmek.
İlaç alerjisinin klinik tiplerini ayırt etmek.
İlaç bağımlılığı tiplerini ayırt etmek.
Akut zehirlenme tedavi yöntemlerini birbirinden
ayırt etmek.
Reçetede yer alan bilgileri ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
BİLGİ
İLAÇLARIN
VÜCUTTAKİ
ETKİ
MEKANİZMALARI
2.1.
Vücudun
İlaçlara
Etkisi
(Farmakokinetik Etkiler)
2.1.1.
Absorbsiyon
2.1.2.
İlaçların
Vücutta
Dağılımı
2.1.3.
İlaçların
Metabolizması
(Biyotransformasyon)
2.1.4.
İlaçların
Vücuttan
İtrahı
2.2.
İlaçların Vücuttaki Etkisi
(Farmakodinamik Etkiler)
2.3.
İlaçların Etkilerini Değiştiren
Faktörler
2.4.
İlaç Etkileşmeleri
2.5.
İlaçların Laboratuvar Test
Sonuçlarına Etkileri
2.6.
İlaçların
Toksik
Etkileri
Önlem Ve Tedavileri
2.6.1. İlaçların Toksik Etkileri
2.7.
İlaç Bağımlılığı
2.8.
Akut Zehirlenme Tedavisi
2.9.
Reçete Bilgisi
BECERİ
TAVIR
1. İlacın vücuttaki etkilerini saymak
2. İlaçların emilimini etkileyen
faktörlerle ilgili yorum yapmak.
3. İlaçların vücutta membranlardan
geçiş yollarını sıralamak.
4. İlaçların vücuttan atılım yollarını
şema üzerinde göstermek.
5. İlacın laboratuvar test sonuçlarına
etkilerini yorumlamak.
6. İlaçların toksik etkilerini saymak
7. İlaçların dayanıksızlık reaksiyonları
hakkında yorum yapmak.
8. İlaç alerjisinin klinik tiplerini
sıralamak
9. İlaç bağımlılığı tiplerini sıralamak.
10. Reçetede yer alması gereken
bilgileri örnek reçete üzerinde
göstermek
İşlemi Öğrenme süresi: 8
saat
1. Dikkatli olmak
2. Araştırıcı olmak
3. Bilinçli olmak
MODÜL BİLGİ SAYFASI
ALAN
: ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ
MESLEK / DAL
:.ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ.
DERS
: FARMAKOLOJİ DERSİ
MODÜL
:OTONOM SİNİR SİSTEMİ İLAÇLARI
KODU
: 421BB0005
SÜRE
: 40/16
ÖN KOŞUL
:
AÇIKLAMALAR
:
1.
Bu modülün yeterliğe dayalı amaçlarına ulaşılabilmesi için bilgi iletişim
teknolojilerinin gerektirdiği araç, gereç ve ekipmanlar sağlanmalıdır.
2.
Öğretmen, modülün konularının işlenişinde diğer derslerdeki konularla
olan ilişkisini göz önünde bulundurmalıdır.
3.
Modülde yer alan yeterliğe dayalı amaçlar 40 saat sonunda ulaşılması
öngörülerek hazırlanmıştır. Bu nedenle yüz yüze eğitim süreci için
ayrılan 16 saatin dışında kalan bireysel eğitim için ayrılan süre de
dikkate alınarak planlama yapılmalıdır.
4.
Bu modülün işlenmesinde zümre öğretmenler kararlarına uyulmalıdır.
5.
Bu modülün öğrenme-öğretme sürecinde; sinir sistemine ait afiş,
şema,vb. görseller, ilaç örnekleri, ilaç prospektüsleri, ilaç rehberi,
farmakoloji ile ilgili kaynak kitaplar vb. araç, gereç ve ekipmanlar
kullanılmalıdır.
ÖĞRETİM YÖNTEM
VE TEKNİKLERİ
: Anlatım, problem çözme, soru-cevap, araştırma, uygulama,
bireysel öğrenme, demonstrasyon yöntem ve teknikleri
uygulanabilir.
GENEL AMAÇ
: Öğrenci; Bu modül ile otonom sinir sistemini etkileyen ilaçları;
ilaçların endikasyonlarını yan etkilerini ve kontrendikasyonlarını
birbirinden ayırt edebilecektir.
AMAÇLAR
:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
İÇERİK
Otonom sinir sistemi fonsiyonlarını ayırt edebilecektir.
Sempatomimetik (Adrenerjik) etkili ilaçları ayırt edebilecektir.
Sempatolitik (Antiadrenerjik) etkili ilaçları ayırt edebilecektir.
Parasempatomimetik (Kolinerjik) etkili ilaçları ayırt edebilecektir.
Parasempatolitik (Antikolinerjik) etkili ilaçları ayırt edebilecektir.
Otonom Ganglionlara etkili ilaçları ayırt edebilecektir.
:
1. OTONOM SİNİR SİSTEMİNİN FONKSİYONLARI
Otonom Uyarıların Değişik Organlardaki Etkileri
1.1. Otonom Sinir Sistemi İlaçlarının Sınıflandırılması
2. SEMPATOMİMETİK (ADRENERJİK) İLAÇLAR
2.1. Katekolaminler
2.2. Katekolamin Olmayan Sempatomimetik İlaçlar
2.2.1. Alfa Reseptörleri Etkileyen İlaçlar
2.2.2. Beta Reseptörleri Etkileyen İlaçlar
3. SEMPATOLİTİK (ANTİADRENERJİK) İLAÇLAR
3.1. Alfa Adrenerjik Reseptör Blokörleri
3.2. Beta Adrenerjik Reseptör Blokörleri (Antogonistleri)
3.3. Adrenerjik Nöron Blokörleri
4. PARASEMPATOMİMETİK (KOLİNERJİK) ETKİLİ İLAÇLAR
4.1. Parasempatomimetik İlaçların Farmakolojik Etkileri
4.1.1. Parasempatomimetik Etkili İlaçlar
4.2. Antikolinesteraz İlaçlar
5. PARASEMPATOLİTİK (ANTİKOLİNERJİK) İLAÇLAR
5.1. Parasempatolitik İlaçların Farmakolojik Etkileri
5.2. Parasempatolitik Etkili İlaçlar
6. OTONOM GANGLİONLARI ETKİLEYEN İLAÇLAR
6.1. Otonom Ganglionları Stimüle Edenler
6.2. Otonom Ganglionları Bloke Eden İlaçlar
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME:
Öğrenci, aşağıdaki performans ölçütlerini yerine getirecektir.
A. Otonom Sinir Sisteminin Fonksiyonları (Otonom Sinir Sistemi
Fonsiyonlarını Ayırt Etmek)
1. Otonom sinir sisteminin etkilerini doğru açıklar.
2. Sempatik ve parasempatik uyarıların organlara etkilerini doğru açıklar.
3. Otonom sinir sistemi ilaçlarını şematize ederek doğru sınıflandırır.
B. Sempatomimetik (Adrenerjik) İlaçlar (Sempatomimetik (Adrenerjik) Etkili
İlaçları Ayırt Etmek.)
1. Sempatomimetik etkili ilaçları doğru sınıflandırır.
2. Katekolamin ilaçların endikasyonlarını doğru açıklar.
3. Katekolamin ilaçların yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru sayar.
4. Katekolamin olmayan ilaçların endikasyonlarını doğru açıklar.
5. Katekolamin olmayan ilaçların yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru sayar.
C. Sempatolitik (Antiadrenerjik) İlaçlar (Sempatolitik (Antiadrenerjik) Etkili
İlaçları Ayırt Etmek)
1. Sempatolitik etkili ilaçları şematize ederek doğru sınıflandırır.
2. Alfa adrenerjik reseptör blokörlerinin etkilerini doğru açıklar.
3. Beta adrenerjik reseptörleri blokörlerinin etkilerini doğru açıklar.
4. Adrenerjik nöron blokörlerinin etkilerini doğru açıklar.
D. Parasempatomimetik (Kolinerjik) Etkili İlaçlar (Parasempatomimetik
(Kolinerjik) Etkili İlaçları Ayırt Etmek)
1. Parasempatomimetik etkili ilaçların endikasyonlarını doğru açıklar.
2. Parasempatomimetik etkiye sahip ilaçların yan etki ve kontrendikasyonlarını
doğru açıklar.
3. Antikolinesteraz ilaçların etkisini doğru açıklar.
4. İnsektisid olarak kullanılan antikolinesterazlarla oluşan zehirlenmenin
tedavisinde kullanılan ilaçları doğru açıklar.
E. Parasempatolitik (Antikolinerjik) İlaçlar (Parasempatolitik (Antikolinerjik)
Etkili İlaçları Ayırt Etmek)
1. Parasempatolitik etkili ilaçların farmakolojik etkilerini doğru sayar.
2. Parasempatolitik ilaçların endikasyonlarını doğru açıklar.
3. Parasempatolitik ilaçların yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru sayar.
Otonom Ganglionları Etkileyen İlaçlar (Otonom ganglionlara etkili ilaçları
ayırt etmek)
1. Otonom ganglionları stimüle ve bloke eden ilaçların etkilerini doğru açıklar.
F.
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
İŞLEM NO
YETERLİK
İŞLEMİN ADI
1
Otonom sinir sistemi fonsiyonlarını ayırt etmek
Otonom Sinir Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek.
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar
ORTAM (Araç gereç,
Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD, tepegöz, ilaç örnekleri ve prospektüsler, farmakoloji kitapları vb. eğitim
donanım ve koşullar)
materyalleri
STANDART
Otonom sinir sistemi fonksiyonlarını doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
1.
1. Otonom Sinir sisteminin etkilerini
birbirinden ayırt etmek.
2. Sempatik uyarıların organlara etkilerini
birbirinden ayırt etmek.
3. Sempatik Sinir sistemi reseptörlerini
birbirinden ayırt etmek.
4. Parasempatik uyarıların organlara etkilerini
birbirinden ayırt etmek.
5. Parasempatik sinir sistemi reseptörlerini
birbirinden ayırt etmek.
6. Otonom
sinir
sistemi
ilaçlarını
sınıflandırmak.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
OTONOM SİNİR
1. Otonom sinir sisteminin
SİSTEMİNİN
etkilerini yorumlamak
FONKSİYONLARI
2. Otonom uyarıların organlara
1.1. Otonom Uyarıların
etkilerini şema üzerinde
Değişik Organlardaki
göstermek.
Etkileri
3. Tıbbi terimleri kullanmak.
1.2. Otonom Sinir Sistemi
İlaçlarının
Sınıflandırılması
1.
2.
3.
4.
5.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
Araç gereci dikkatli
kullanmak
İşlemi Öğrenme Süresi: 3
saat
İŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM NO
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
İŞLEMİN ADI
2
Sempatomimetik (Adrenerjik) etkili ilaçları ayırt etmek.
Otonom Sinir Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek.
Sınıf, teknik laboratuvar
Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD, tepegöz, ilaç örnekleri ve prospektüsler, farmakoloji kitapları vb. eğitim materyalleri
STANDART
Sempatomimetik (Adrenerjik) ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
1. Sempatomimetik etkiye sahip ilaçları sınıflandırmak 2. SEMPATOMİMETİK
(ADRENERJİK) İLAÇLAR
2. Katekolamin ilaçları birbirinden ayırt etmek.
3. Katekolamin ilaçların endikasyonlarını birbirinden
2.1. Katekolaminler
ayırt etmek
2.2. Katekolamin Olmayan
4. Katekolamin ilaçların yan etkilerini birbirinden ayırt
Sempatomimetik İlaçlar
etmek.
2.2.1.
Alfa Reseptörleri
5. Katekolamin ilaçların kontrendikasyonlarını
Etkileyen İlaçlar
birbirinden ayırt etmek.
2.2.2.
Beta Reseptörleri
6. Katekolamin olmayan sempatomimetik ilaçları
Etkileyen İlaçlar
sınıflandırmak.
7. Alfa reseptörleri etkileyen ilaçların endikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek
8. Alfa reseptörleri etkileyen ilaçların yan etkilerini
birbirinden ayırt etmek.
9. Alfa reseptörleri etkileyen ilaçların
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
10. Beta resöpterleri etkileyen ilaçların endikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek
11. Beta resöpterleri etkileyen ilaçların yan etkilerini
birbirinden ayırt etmek.
12. Beta resöpterleri etkileyen ilaçların
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
BECERİ
1.
2.
3.
TAVIR
Sempatomimetik etkiye
sahip ilaç gruplarını
gösteren tablo
hazırlamak.
Sempatomimetik etkiye
sahip ilaçların
endikasyon, yan etki ve
kontrendikasyonlarının
analiz ve sentezini
yapmak.
Tıbbi terimleri
kullanmak.
1.
2.
3.
4.
5.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
Araç gereci dikkatli
kullanmak
İşlemi Öğrenme Süresi: 3
saat
İŞ
İŞLEM ANALİZ FORMU
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM NO
YETERLİK:
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
İŞLEMİN ADI
3
Sempatolitik (Antiadrenerjik) etkili ilaçları ayırt etmek.
Otonom Sinir Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar
Afiş , şema, manken, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD, tepegöz, ilaç örnekleri ve prospektüsler, farmakoloji kitapları vb. eğitim
materyalleri
STANDART
Sempatolitik (Antiadrenerjik) ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek.
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
3. SEMPATOLİTİK (ANTİADRENERJİK) 1.
Sempatolitik etkiye sahip ilaçları sınıflandırmak
İLAÇLAR
Alfa adrenerjik reseptör Blokörlerinin etkilerini ayırt
etmek.
3.1. Alfa Adrenerjik Reseptör
3. Alfa adrenerjik reseptör blokörü ilaçları birbirinden
Blokörleri
ayırt etmek.
3.2. Beta Adrenerjik Reseptör
2.
4. Alfa adrenerjik reseptör blokör ilaçların
Blokörleri (Antogonistleri)
endikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
3.3. Adrenerjik Nöron Blokörleri
5. Alfa Adrenerjik Reseptör Blokör ilaçların yan etki ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
6. Beta adrenerjik reseptörleri Blokörlerinin etkilerini
birbirinden ayırt etmek.
7. Beta adrenerjik reseptörleri Blokörlerinin
3.
endikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
8. Beta adrenerjik reseptörleri Blokörlerinin yan etki ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
9. Adrenerjik nöron blokörlerinin etkilerini birbirinden
ayırt etmek.
10. Adrenerjik nöron blokörlerinin endikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek.
1.
2.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
BECERİ
Sempatolitik etkiye
sahip ilaç gruplarını
saymak ve tablo
hazırlamak.
Sempatolitik etkiye
sahip ilaçların
endikasyon, yan etki
ve
kontrendikasyonlarını
n analiz ve sentezini
yapmak.
Tıbbi terimleri
kullanmak.
İşlemi Öğrenme Süresi: 3
TAVIR
1.
2.
3.
4.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
saat
MESLEĞİN ADI
İŞLEM NO
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
STANDART
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
İŞLEMİN ADI Parasempatomimetik (Kolinerjik) etkili ilaçları ayırt etmek
4
Otonom Sinir Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar
Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları vb.eğitim
materyalleri
Parasempatomimetik (kolinerjik) ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
4. PARASEMPATOMİMETİK
1. Parasempatomimetik etkiye sahip ilaçların
(KOLİNERJİK) ETKİLİ İLAÇLAR
etkilerini birbirinden ayırt etmek.
2. Parasempatomimetik etkiye sahip ilaçların
4.1. Parasempatomimetik
endikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
İlaçların Farmakolojik Etkileri
3. Parasempatomimetik etkiye sahip ilaçların yan
4.1.1. Parasempatomimetik
etki ve kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt
Etkili İlaçlar
etmek
4.2. Antikolinesteraz İlaçlar
4. Antikolinesteraz ilaçların etkisini ayırt etmek.
5. Antikolinesteraz ilaçları birbirinden ayırt etmek.
6. Antikolinesteraz ilaçların endikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek .
7. İnsektisid antikolinesterazlarla oluşan
zehirlenmenin belirtilerini birbirinden ayırt
etmek.
8. İnsektisid antikolinesterazlarla oluşan
zehirlenmenin tedavisinde kullanılan ilaçları
birbirinden ayırt etmek.
BECERİ
1.
2.
3.
4.
5.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
TAVIR
Tablo hazırlamak.
1. Dikkatli olmak
Parasempatomimetik 2. Araştırmacı olmak
etkiye sahip ilaçların 3. Planlı olmak
etkilerini yorumlamak. 4. Bilinçli olmak
Parasempatomimetik
etkiye sahip ilaçların
endikasyon, yan etki
ve
kontrendikasyonlarının
analiz ve sentezini
yapmak.
Antikolinesteraz
ilaçların etki, yan etki
ve
kontrendikasyonlarının
analiz ve sentezini
yapmak.
Tıbbi terimleri
kullanmak.
İşlemi Öğrenme Süresi: 3
saat
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
İŞLEM NO
YETERLİK:
İŞLEMİN ADI Parasempatolitik (Antikolinerjik) etkili ilaçları ayırt etmek
5
Otonom Sinir Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar
ORTAM (Araç gereç, Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları vb. eğitim
donanım ve koşullar) materyalleri
STANDART
Parasempatolitik (Antikolinerjik) ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
1. Parasempatolitik ilaçların farmakolojik
etkilerini birbirinden ayırt etmek.
2. Parasempatolitik ilaçların endikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek.
3. Parasempatolitik ilaçların yan etkilerini
birbirinden ayırt etmek.
4. Parasempatolitik ilaçların
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
5. Parasempatolitik ilaçlardan atropinin
endikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
6. Atropinin yan etkilerini birbirinden ayırt
etmek.
7. Atropinin kontrendikasyonlarını birbirinden
ayırt etmek.
8. Parasempatolitik etkili diğer ilaçları
birbirinden ayırt etmek.
9. Parasempatolitik etkili diğer ilaçların
endikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
10. Parasempatolitik etkili diğer ilaçların
etkilerini birbirinden ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
BİLGİ
BECERİ
1. Tablo hazırlamak.
5. PARASEMPATOLİTİK
2. Parasempatolitik
(ANTİKOLİNERJİK) İLAÇLAR
ilaçların farmakolojik
5.1. Parasempatolitik İlaçların
etkilerini yorumlamak.
Farmakolojik Etkileri
3. Parasempatolitik
5.2. Parasempatolitik Etkili İlaçlar
ilaçların etki, yan etki ve
kontrendikasyonlarının
analiz ve sentezini
yapmak.
4. Tıbbi terimleri
kullanmak.
5. Detaylara özen
göstermek.
TAVIR
1.
2.
3.
4.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
İşlemi Öğrenme Süresi: 2
saat
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
İŞLEM NO
YETERLİK
İŞLEMİN ADI Otonom ganglionlara etkili ilaçları ayırt etmek
6
Otonom Sinir Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar
ORTAM (Araç gereç, Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları vb, eğitim
donanım ve koşullar) materyalleri
STANDART
Otonom ganglionlara etkili ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
6. OTONOM GANGLİONLARI
1. Otonom ganglionları etkileyen ilaçları
ETKİLEYEN İLAÇLAR
sınıflandırmak
2. Otonom ganglionları stimüle eden nikotinin
6.1. Otonom Ganglionları Stimüle
etkilerini ayırt etmek.
Edenler
3. Otonom ganglionları stimüle eden nikotinin
6.2. Otonom Ganglionları Bloke
yol açtığı komplikasyonları ayırt etmek.
Eden İlaçlar
4. Otonom ganglionları bloke eden ilaçların
etkilerini ayırt etmek.
5. Otonom ganglionları bloke eden ilaçları
birbirinden ayırt etmek.
6. Otonom ganglionları bloke eden ilaçların
endikasyonlarını ayırt etmek.
7. Otonom ganglionları bloke eden ilaçların yan
etkilerini ayırt etmek.
8. Otonom ganglionları bloke eden ilaçların
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
saat
NOT:
BECERİ
TAVIR
1. Tablo hazırlamak.
2. Otonom ganglionları
etkileyen ilaçları saymak.
3. Otonom ganglionları
etkileyen ilaçların etki, yan etki
ve kontrendikasyonlarının
analiz ve sentezini yapmak.
4. Tıbbi terimleri kullanmak.
1. Dikkatli olmak
2. Araştırmacı
olmak
3. Planlı olmak
4. Bilinçli olmak
İşlemi Öğrenme Süresi:2
MODÜL BİLGİ SAYFASI
ALAN
: ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ
MESLEK / DAL
: ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
DERS
: FARMAKOLOJİ DERSİ
MODÜL
: SANTRAL SİNİR SİSTEMİ İLAÇLARI
KODU
:421BB0006
SÜRE
: 40/16
ÖN KOŞUL
:
AÇIKLAMALAR
:
1. Bu modülün yeterliğe dayalı amaçlarına ulaşılabilmesi için bilgi iletişim
teknolojilerinin gerektirdiği araç, gereç ve ekipmanlar sağlanmalıdır.
2. Öğretmen, modülün konularının işlenişinde diğer derslerdeki konularla olan
ilişkisini göz önünde bulundurmalıdır.
3. Modülde yer alan yeterliğe dayalı amaçlar 40 saat sonunda ulaşılması
öngörülerek hazırlanmıştır. Bu nedenle yüz yüze eğitim süreci için ayrılan 16
saatin dışında kalan bireysel eğitim için ayrılan süre de dikkate alınarak
planlama yapılmalıdır.
4. Bu modülün işlenmesinde zümre öğretmenler kararlarına uyulmalıdır.
5. Bu modülün öğrenme-öğretme sürecinde; santral sinir sistemine ait afiş, şema
vb görseller, ilaç örnekleri, ilaç prospektüsleri, ilaç rehberi, farmakoloji ile ilgili
kaynak kitaplar vb. araç, gereç ve ekipmanlar kullanılmalıdır.
ÖĞRETİM YÖNTEM
VE TEKNİKLERİ
: Anlatım, problem çözme, soru-cevap, araştırma, uygulama,
bireysel öğrenme, demonstrasyon yöntem ve teknikleri
uygulanabilir.
GENEL AMAÇ
: Öğrenci; Bu modül ile Santral sinir sistemini etkileyen ilaçları;
ilaçların endikasyonlarını yan etkilerini ve kontrendikasyonlarını
birbirinden ayırt edebilecektir.
AMAÇLAR
:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Sedatif - hipnotik etkili ilaçları ayırt edebilecektir.
Antikonvülsan etkili ilaçları ayırt edebilecektir.
Parkinson tedavisinde kullanılan ilaçları ayırt edebilecektir.
Psikiyatrik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçları ayırt edebilecektir.
Narkotik analjezik etkili ilaçları ayırt edebilecektir.
Anestezik etkili ilaçları ayırt edebilecektir.
Nöromüsküler bloke edici ilaçları ayırt edebilecektir.
İÇERİK
1.
:
SEDATİF VE HİPNOTİK İLAÇLAR
1.1. Benzodiazepinler (Benzodiyazepinler)
1.2. Barbütüratlar
1.3. Barbütürat yapısında olmayanlar
1.4. Diğer sedatif ve hipnotikler
2.
ANTİKONVÜLSAN İLAÇLAR (ANTİEPİLEPTİKLER)
2.1. Fenitoin
2.2. Fenobarbital
2.3. Pirimidon
2.4. Valproik asit
2.5. Karbamazepin
2.6. Etosüksimid
2.7. Benzodiazepinler
2.8. Diğer Antiepileptikler
3.
PARKİNSON TEDAVİSİNDE KULLANILAN İLAÇLAR
3.1. Parkinson Hastalığında Kullanılan İlaçlar
3.1.1. Dopaminerjik Etkinliği Artıran İlaçlar (Dopaminerjikler)
3.1.2. Antikolinerjik İlaçlar
3.1.3. Antihistaminikler
4.
PSİKİYATRİK HASTALIKLARIN TEDAVİSİNDE KULLANILAN İLAÇLAR
4.1. Anksiyolitik (Trankilizan) İlaçlar
4.2. Antipsikotik (Nöroleptik) İlaçlar
4.3. Antidepresan ve Antimanik İlaçlar
4.4. Santral Sinir Sistemi Stimülanları
4.5. Madde Bağımlılığı
5.
NARKOTİK ANALJEZİK ETKİLİ İLAÇLAR
5.1. Morfin ve Benzerleri
5.2. Meperidin ve Benzerleri
5.3. Metadon ve Benzerleri
5.4. Opioid Agonist Antagonistleri (Karma Etkili Opioidler)
5.5. Saf Opioid Antagonistleri
5.6. Narkotik Olmayan Analjezikler
6.
ANESTEZİK ETKİLİ İLAÇLAR
6.1.
Anestezinin Aşamaları
6.2.
Genel Anestezikler
6.2.1.
Gaz Anestezikler (İnhalasyon Anestezikleri)
6.2.2.
Parenteral Genel Anestezikler
6.3.
Lokal Anestezikler
6.3.1. Lokal Anestezik İlaçlar
7.
NÖROMÜSKÜLER BLOKE EDİCİ İLAÇLAR
7.1. Depolarizasyonsuz Blok Yapan İlaçlar (Kompetatif = Yarışmalı Blok Yapan
İlaçlar)
7.2. Depolarizasyonla Blok Yapan İlaçlar
7.3. Santral Etkili Kas Gevşeticiler (Myoreleksanlar)
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME :
Öğrenci, aşağıdaki performans ölçütlerini yerine getirecektir.
A. Sedatif Ve Hipnotik İlaçlar (Sedatif Hipnotik Etkili İlaçları Ayırt Etmek)
1. Santral sinir sistemine etkili ilaçları şematize ederek sınıflandırır.
2. Sedatif ve hipnotik etkiye sahip ilaçları doğru sınıflandırır.
3. Benzodiazepinlerin etki, endikasyon, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
açıklar.
4. Barbitüratların etki, endikasyon, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
açıklar.
5. Barbitürat yapısında olmayan ilaçların etkilerini doğru açıklar.
6. Diğer sedatif ve hipnotik ilaçların etkilerini doğru açıklar.
B. Antikonvülsan İlaçlar (Antiepileptikler) (Antikonvülsan Etkili İlaçları Ayırt
Etmek)
1. Antiepileptik ilaçların etkilerini doğru sıralar.
2. Antiepileptik etkiye sahip ilaçların etki, endikasyon, yan etki ve
kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
C. Parkinson Tedavisinde Kullanılan İlaçlar (Parkinson Tedavisinde
Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek)
1. Parkinson hastalığında kullanılan ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını
doğru açıklar.
D. Psikiyatrik Hastalıkların Tedavisinde Kullanılan İlaçlar (Psikiyatrik
hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçları ayırt etmek)
1. Psikiyatrik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçların sınıflandırmasını
gösteren tablo hazırlar.
2. Anksiyolitik ilaçların etki, endikasyon, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
açıklar.
3. Antipsikotik ilaçların etki, endikasyon, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
açıklar.
4. Antidepresan ve antimanik ilaçların etki, endikasyon, yan etki ve
kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
5. Santral sinir sistemi stimulan ilaçlarının etki, endikasyon, yan etki ve
kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
6. Madde bağımlılığı tiplerini ve yol açtığı bireysel ve sosyal zararları doğru
açıklar.
E. Narkotik Analjezik Etkili İlaçlar (Narkotik analjezik etkili ilaçları ayırt
etmek)
1. Narkotik analjeziklerin etki, endikasyon, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
açıklar
2. Narkotik
olmayan
analjeziklerin
etki,
endikasyon,
yan
etki
ve
kontrendikasyonlarını doğru açıklar
F. Anestezik Etkili İlaçlar (Anestezik etkili ilaçları ayırt etmek)
1. Genel anestezik ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
2. Lokal anestezik ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
G. Nöromüsküler Bloke Edici İlaçlar (Nöromüsküler bloke edici ilaçları ayırt
etmek)
1. Nöromüsküler bloke edici ilaçlar ve santral etkili kas gevşetici ilaçların etki, yan
etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
İŞLEM ANALİZ FORMU
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞ
İŞLEM NO
1
İŞLEMİN ADI
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
Santral Sinir Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar
Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, epidiaskop, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları vb. eğitim materyalleri
STANDART
Sedatif -hipnotik etkiye sahip ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
1.
1. Santral sinir sistemine etkili ilaçları
sınıflandırmak.
2. Sedatif ve hipnotik ilaçları sınıflandırmak.
3. Sedatif ve hipnotiklerin etkilerini ayırt etmek.
4. Benzodiyazepinlerin etkilerini ayırt etmek.
5. Benzodiyazepinlerin endikasyonlarını sıralamak.
6. Benzodiyazepin grubu ilaçları birbirinden
den ayırt etmek.
7. Benzodiyazepinlerin yan etkilerini birbirinden
ayırt etmek.
8. Benzodiyazepinlerin kontrendikasyonlarını
ayırt etmek.
9. Barbitüratların etkilerini ayırt etmek.
10. Barbütüratların endikasyonlarını sıralamak.
11. Barbitürat grubu ilaçları birbirinden
ayırt etmek.
12. Barbütüratların yan etkilerini birbirinden ayırt etmek.
13. Barbitüratların kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
14. Barbütürat yapısında olmayan İlaçları birbirinden
ayırt etmek.
15. Barbitürat yapısında olmayan ilaçların etkilerini
birbirinden ayırt etmek.
16. Diğer sedatif ve hipnotik ilaçları birbirinden ayırt
etmek.
17. Diğer sedatif ve hipnotik ilaçların etkilerini birbirinden
ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
Sedatif hipnotik etkili ilaçları ayırt etmek
BİLGİ
SEDATİF VE HİPNOTİK İLAÇLAR
1.1. Benzodiazepinler
(Benzodiyazepinler)
1.2. Barbütüratlar
1.3. Barbütürat yapısında olmayanlar
1.4. Diğer sedatif ve hipnotikler
BECERİ
TAVIR
1. Tıbbi terimleri kullanarak
sedatif ve hipnotik ilaçları
gruplandırmak.
2. Tablo hazırlamak.
3. Sedatif ve hipnotik etkiye
sahip ilaçların etki, yan etki ve
kontrendikasyonlarının analiz
ve sentezini yapmak.
1.
2.
3.
4.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
İşlemi Öğrenme Süresi: 2 saat
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ İŞ
İŞLEM ANALİZ FORMU
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
İŞLEM NO
YETERLİK
İŞLEMİN ADI
2
Antikonvülsan etkili ilaçları ayırt etmek.
Santral Sinir Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek.
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar
ORTAM (Araç gereç, Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları vb. eğitim
donanım ve koşullar) materyalleri
STANDART
Antikonvülsan ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek.
İŞLEM BASAMAKLARI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
BİLGİ
2. ANTİKONVÜLSAN
Antiepileptik ilaçların etkilerini sıralamak
İLAÇLAR
Antiepileptik ilaçları saymak.
(ANTİEPİLEPTİKLER)
Antiepileptik etkiye sahip ilaçların
endikasyonlarını ayırt etmek.
2.1.
Fenitoin
Epilepsi türüne göre kullanılan ilaçları ayırt
2.2.
Fenobarbital
etmek.
2.3.
Pirimidon
Antiepileptik etkiye sahip ilaçların yan
2.4.
Valproik asit
etkilerini ayırt etmek.
2.5.
Karbamazepin
Antiepileptik ilaçların kontrendikasyonlarını
2.6.
Etosüksimid
ayırt etmek
2.7.
Benzodiazepinler
2.8.
Diğer Antiepileptikler
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
BECERİ
TAVIR
1. Tablo hazırlamak.
2. Antiepileptik etkiye sahip
ilaçların etki, yan etki ve
kontrendikasyonlarının
analiz ve sentezini
yapmak.
3. Tıbbi terimleri kullanmak.
4. Detaylara özen
göstermek.
1.
2.
3.
4.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
İşlemi Öğrenme Süresi: 2 saat
İŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM NO
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
İŞLEMİN ADI
3
Parkinson tedavisinde kullanılan ilaçları ayırt etmek
Santral Sinir Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar
Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları vb. eğitim materyalleri
STANDART
Parkinson tedavisinde kullanılan ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
1. Parkinson hastalığında kullanılan ilaçları
sınıflandırmak.
2. Dopamin etkinliğini artıran ilaçların parkinson
hastalığında kullanım amaçlarını ayırt etmek
3. Dopamin etkinliğini artıran ilaçları ayırt etmek
4. Dopamin etkinliğini artıran ilaçların etkilerini ayırt
etmek.
5. Dopamin etkinliğini artıran ilaçların yan etkilerini ayırt
etmek.
6. Dopamin etkinliğini artıran ilaçların
kontrendikasyonlarını ayırt etmek
7. Kolinerjik etkinliği azaltan ilaçların parkinson
hastalığında kullanım amaçlarını ayırt etmek.
8. Kolinerjik etkinliği azaltan ilaçların yan etkilerini
birbirinden ayırt etmek.
9. Kolinerjik etkinliği azaltan ilaçların
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
10. Antihistaminiklerin parkinson hastalığında kullanım
amaçlarını ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
BİLGİ
3.
PARKİNSON TEDAVİSİNDE
KULLANILAN İLAÇLAR
3.1. Parkinson Hastalığında
kullanılan ilaçlar
3.1.1. Dopaminerjik
etkinliği artıran
ilaçlar
(Dopaminerjikler)
3.1.2. Antikolinerjik İlaçlar
3.1.3. Antihistaminikler
BECERİ
1. Parkinson hastalığında
kullanılan ilaçları sıralayarak
tablo hazırlamak.
2. Parkinson hastalığında
kullanılan ilaçların etki, yan
etki ve
kontrendikasyonlarının analiz
ve sentezini yapmak.
3. Tıbbi terimleri kullanmak.
4. Detaylara özen göstermek.
TAVIR
1.
2.
3.
4.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
İşlemi Öğrenme Süresi: 2
saat
İŞ
İŞLEM ANALİZ FORMU
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM NO
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
İŞLEMİN ADI
4
Psikiyatrik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçları ayırt etmek.
Santral Sinir Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar
Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları vb eğitim materyalleri
STANDART
Psikiyatrik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
1. Psikiyatrik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçları 4. PSİKİYATRİK
HASTALIKLARIN
sınıflandırmak.
TEDAVİSİNDE KULLANILAN
2. Anksiyolitik ilaçları ayırt etmek.
İLAÇLAR
3. Anksiyolitik ilaçların endikasyonlarını ayırt etmek
4. Anksiyolitik ilaçların yan etki ve kontrendikasyonlarını
4.1. Anksiyolitik (Trankilizan)
ayırt etmek.
İlaçlar
5. Antipsikotik ilaçları ayırt etmek
4.2. Antipsikotik (Nöroleptik)
6. Antipsikotik ilaçların endikasyonlarını ayırt etmek
İlaçlar
7. Antipsikotik ilaçların yan etki ve kontrendikasyonlarını
4.3. Antidepresan ve
ayırt etmek.
Antimanik İlaçlar
8. Antidepresan ve antimanik ilaçları ayırt etmek.
4.4. Santral Sinir Sistemi
9. Antidepresan ve antimanik ilaçların endikasyonlarını
Stimülanları
ayırt etmek.
4.5. Madde Bağımlılığı
10. Antidepresan ve antimanik ilaçların yan etki ve
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
11. Santral sinir sistemi stimulan ilaçlarını ayırt etmek.
12. Santral sinir sistemi stimulanlarının endikasyonlarını
ayırt etmek
13. Santral sinir sistemi stimulanlarının yan etki ve
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
14. Madde bağımlılığı tanımlamak.
15. Madde bağımlılığı tiplerini ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
BECERİ
1. Psikiyatrik hastalıkların
tedavisinde kullanılan ilaçları
sınıflandırmasını gösteren
tablo hazırlamak.
2. Tıbbi terimleri kullanmak.
3. Detaylara özen göstermek.
4. Psikiyatrik hastalıkların
tedavisinde kullanılan
ilaçların etki, yan etki ve
kontrendikasyonlarının analiz
ve sentezini yapmak.
TAVIR
1.
2.
3.
4.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
İşlemi Öğrenme Süresi: 2 saat
İŞLEM ANALİZ FORMU
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞ
İŞLEM NO
5
İŞLEMİN ADI
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
Santral Sinir Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuar
Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, epidiaskop, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları vb. eğitim materyalleri
STANDART
Narkotik analjeziklerin farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
5.
Morfin ve benzerlerinin etkilerini ayırt etmek.
Morfin ve benzerlerinin endikasyonlarını ayırt etmek.
Morfin ve benzerlerinin yan etki ve kontrendikasyonlarını ayırt
etmek.
Meperidin ve benzerlerinin etkilerini ayırt etmek.
Meperidin ve benzerlerinin endikasyonlarını ayırt etmek.
Meperidin ve benzerlerinin yan etki ve kontrendikasyonlarını
ayırt etmek.
Metadon ve benzerlerinin etkilerini ayırt etmek.
Metadon ve benzerlerinin endikasyonlarını birbirinden ayırt
etmek.
Metadon ve benzerlerinin yan etki ve kontrendikasyonlarınıayırt
etmek.
Opioid agonist antagonistlerinin etkilerini ayırt etmek.
Opioid agonist antagonistlerinin endikasyonlarını ayırt etmek
Opioid agonist antagonistlerinin yan etki ve
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
Saf opioid antagonistlerinin etkilerini ayırt etmek.
Saf opioid antagonistlerinin endikasyonlarını ayırt etmek
Saf opioid antagonistlerinin yan etki ve kontrendikasyonlarını
ayırt etmek.
Narkotik olmayan analjeziklerin etkilerini ayırt etmek.
Narkotik olmayan analjezik ilaçlardan salisilatların etkilerini
birbirinden ayırt etmek
Salisilatların endikasyonlarını ayırt etmek.
Narkotik analjezik etkili ilaçları ayırt etmek
BİLGİ
NARKOTİK ANALJEZİK
ETKİLİ İLAÇLAR
5.1.
Morfin ve Benzerleri
5.2.
Meperidin ve Benzerleri
5.3.
Metadon ve Benzerleri
5.4.
Opioid Agonist
Antagonistleri (Karma
Etkili Opioidler)
5.5.
Saf Opioid Antagonistleri
5.6.
Narkotik Olmayan
Analjezikler
BECERİ
1. Narkotik analjezik ilaçları
sınıflandırırken ayrıntılara
dikkat etmek.
2. Tıbbi terimleri kullanmak.
3. Detaylara özen göstermek.
4. Narkotik analjezik ilaçları
gösteren tablo hazırlamak.
5. Narkotik analjeziklerin etki, yan
etki ve kontrendikasyonlarının
analiz ve sentezini yapmak.
TAVIR
1.
2.
3.
4.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
19. Salisilatların yan etki ve kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt
etmek.
20. Diğer narkotik olmayan analjezik ilaçları birbirinden ayırt etmek.
21. Diğer narkotik olmayan analjezik ilaçların endikasyonlarını ayırt
etmek.
22. Diğer narkotik olmayan ilaçların yan etki ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
23. Gut tedavisinde kullanılan ilaçları saymak.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
İşlemi Öğrenme Süresi: 3 saat
İŞLEM ANALİZ FORMU
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞ
İŞLEM NO
6
İŞLEMİN ADI
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
Santral Sinir Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar
Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları vb eğitim materyalleri.
Anestezik etkili ilaçları ayırt etmek
Anestezik etkili ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
6.
ANESTEZİK ETKİLİ İLAÇLAR
Anestezinin aşamalarını sıralamak.
1. Tıbbi terimleri kullanmak.
Preanestezik medikasyon amaçlarını sıralamak.
6.1. Anestezinin Aşamaları
2. Anestezi çeşitlerini ve ilaç
Preanestezik medikasyonda kullanılan ilaç
6.2. Genel Anestezikler
gruplarını gösteren tablo
gruplarını sınıflandırmak.
6.2.1. Gaz Anestezikler
hazırlamak.
Genel anestezi uygulama yollarını ayırt etmek.
(İnhalasyon Anestezikleri) 3. Detaylara özen göstermek.
İnhalasyon anesteziklerin etkilerini birbirinden
6.2.2. Parenteral Genel
4. Anestezinin, aşamalarının analiz
ayırt etmek.
Anestezikler
ve sentezini yapmak.
İnhalasyon anestezik ilaçları birbirinden ayırt etmek
6.3. Lokal Anestezikler
5. Anestezik ilaçların etki, yan etki
İnhalasyon anestezik ilaçların endikasyonlarını
6.3.1. Lokal Anestezik İlaçlar
ve kontrendikasyonlarının analiz
birbirinden ayırt etmek.
ve sentezini yapmak.
İnhalasyon anestezik ilaçların yan etki ve
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
Parenteral genel anesteziklerin etkilerini birbirinden
ayırt etmek.
Parenteral genel anestezik ilaçları birbirinden ayırt
etmek.
Parenteral genel anesteziklerin endikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek.
Parenteral genel anesteziklerin yan etki ve
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
Lokal anestezi çeşitlerini birbirinden ayırt etmek.
Lokal anestezik ilaçların endikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek.
Lokal anestezik ilaçların yan etki ve
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
STANDART
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
İşlemi Öğrenme Süresi: 3 saat
1.
2.
3.
4.
TAVIR
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
İŞLEM NO
YETERLİK
İŞLEMİN ADI
7
Nöromüsküler bloke edici ilaçları ayırt etmek.
Santral Sinir Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek.
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar
ORTAM (Araç gereç, Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları vb. eğitim
donanım ve koşullar) materyalleri
STANDART
Nöromüsküler bloke edici ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
1. Nöromüsküler bloke edici ilaçları sınıflandırmak.
2. Nöromüsküler bloke edici ilaçların
endikasyonlarını ayırt etmek.
3. Nöromüsküler bloke edici ilaçların yan etki ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
4. Santral etkili kas gevşetici ilaçları birbirinden ayırt
etmek.
5. Santral etkili kas gevşetici ilaçların
endikasyonlarını ayırt etmek.
6. Santral etkili kas gevşetici ilaçların yan etki ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
BİLGİ
7.
BECERİ
NÖROMÜSKÜLER
1. Nöromüsküler bloke
BLOKE EDİCİ İLAÇLAR
edici ilaçlar ve santral
7.1. Depolarizasyonsuz
etkili kas gevşetici ilaçların
Blok Yapan İlaçlar
etki, yan etki ve
(Kompetatif =
kontrendikasyonlarının
Yarışmalı Blok
analiz ve sentezini
Yapan İlaçlar)
yapmak.
7.2. Depolarizasyonla
2. Tıbbi terimleri
Blok Yapan İlaçlar
kullanmak.
7.3. Santral Etkili Kas
3. Detaylara özen
Gevşeticiler
göstermek.
(Myoreleksanlar)
TAVIR
1.
2.
3.
4.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
İşlemi Öğrenme Süresi: 2 saat
MODÜL BİLGİ SAYFASI
ALAN
: ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ
MESLEK / DAL
: ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
DERS
: FARMAKOLOJİ DERSİ
MODÜL
: DOLAŞIM SİSTEMİ İLAÇLARI
KODU
: 421BB0001
SÜRE
: 40/16
ÖN KOŞUL
:
AÇIKLAMALAR
:
1. Bu modülün yeterliğe dayalı amaçlarına ulaşılabilmesi için bilgi iletişim
teknolojilerinin gerektirdiği araç, gereç ve ekipmanlar sağlanmalıdır.
2. Öğretmen, modülün konularının işlenişinde diğer derslerdeki konularla olan
ilişkisini göz önünde bulundurmalıdır.
3. Modülde yer alan yeterliğe dayalı amaçlar 40 saat sonunda ulaşılması
öngörülerek hazırlanmıştır. Bu nedenle yüz yüze eğitim süreci için ayrılan 16
saatin dışında kalan bireysel eğitim için ayrılan süre de dikkate alınarak
planlama yapılmalıdır.
4. Bu modülün işlenmesinde zümre öğretmenler kararlarına uyulmalıdır.
5. Bu modülün öğrenme-öğretme sürecinde; dolaşım sistemine ait afiş, şema,
maket, ilaç örnekleri, ilaç prospektüsleri, ilaç rehberi, farmakoloji ile ilgili kaynak
kitaplar vb. araç, gereç ve ekipmanlar kullanılmalıdır.
ÖĞRETİM YÖNTEM
VE TEKNİKLERİ
: Anlatım, problem çözme, soru-cevap, araştırma, uygulama,
bireysel öğrenme, demonstrasyon yöntem ve teknikleri
uygulanabilir.
GENEL AMAÇ
: Öğrenci; Bu modül ile dolaşım sistemine etkili ilaçları; ilaçların
endikasyonlarını,yan
etkilerini
ve
kontrendikasyonlarını
birbirinden ayırt edecektir.
AMAÇLAR
:
1. Konjestif kalp yetmezliği tedavisinde kullanılan ilaçları ayırt edebilecektir.
2. Aritmi tedavisinde kullanılan ilaçları ayırt edebilecektir.
3. Angina pectoris (anjina pektoris) tedavisinde kullanılan ilaçlarları
edebilecektir.
4. Periferik vazodilatatör ilaçları ayırt edebilecektir.
5. Hipertansiyon tedavisinde kullanılan ilaçları ayırt edebilecektir.
6. Hiperlipidemi tedavisinde kullanılan ilaçları ayırt edebilecektir.
7. Hematopoietik sisteme etkili ilaçları ayırt edebilecektir.
İÇERİK
:
ayıt
1. KONJESTİF KALP YETMEZLİĞİNDE KULLANILAN İLAÇLAR
1.1. Dolaşım Sistemine Etkili İlaçların Sınıflandırılması
1.2. Konjestif Kalp Yetmezliği Tedavisinde Kullanılan İlaçlar
1.2.1. Kalp Glikozidleri
1.2.2. Konjestif Kalp Yetmezliği Tedavisinde Kullanılan Diğer İlaçlar
2. ARİTMİ TEDAVİSİNDE KULLANILAN İLAÇLAR
2.1. Taşiaritmilerin Tedavisinde Kullanılan İlaçlar
2.2. Bradiaritmi Tedavisinde Kullanılan İlaçlar
3. ANJİNA PEKTORİS TEDAVİSİNDE KULLANILAN İLAÇLAR
3.1. Antianjinal İlaçlar
3.1.1. Nitrat ve Nitritler
3.1.2. Beta Blokörler
3.1.3. Kalsiyum Kanal Blokörleri
3.1.4. Dipiridamol (Drisentin, Persantin)
4. PERİFERİK VAZODİLATATÖRLER
4.1. Periferik Vazodilatatörlerin Endikasyonları
4.2. Periferik Vazodilatatörlerin Etkileri
4.3. Periferik Vazodilatör Etkili İlaçlar
5. HİPERTANSİYON TEDAVİSİNDE KULLANILAN İLAÇLAR
5.1. Hipertansiyon Tedavisinde Kullanılan Antihipertansifler
5.1.1. Diüretikler
5.1.2. Adrenerjik Nöron Blokörleri
5.1.3. Adrenerjik Reseptör Blokörleri
5.1.4. Vazodilatörler
5.1.5. Santral Etkili Adrenerjik İlaçlar
5.1.6. Kalsiyum Kanal Blokörleri
5.1.7. Renin Anjiotensin Sistemini Etkileyen İlaçlar
5.2. Hipertansif Acilleri
5.2.1. Hipertansif Acil Tedavi
5.2.2. Antihipertansif İlaç Kullanan Hastaların Dikkat Etmesi Gereken Hususlar
6. ANTİHİPERLİPİDEMİK İLAÇLAR
6.1. Hiperlipidemi Tedavisinde Kullanılan İlaçlar
7. HEMATOPOİETİK SİSTEME ETKİLİ İLAÇLAR
7.1. Antikoagülan ilaçlar
7.1.1. Heparin (Fragmin,Liquemin)
7.1.2. Oral Yolla Kullanılan Antikogülanlar
7.2. Antitrombolitik ve Trombolitik İlaçlar
7.2.1. Antitrombolitik İlaçlar
7.2.2. Trombolitik İlaçlar
7.3. Kanamanın Durdurulmasında Kullanılan İlaçlar
7.4. Anemi Tedavisinde Kullanılan İlaçlar
7.4.1. Demir Eksikliği Anemisinde Kullanılan İlaçlar
7.4.2. Megaloblastik Anemilerin Tedavisinde Kullanılan İlaçlar
7.4.3. Orak Hücreli Anemi Tedavisinde Kullanılan İlaçlar
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME:
Öğrenci, aşağıdaki performans ölçütlerini yerine getirecektir.
A. Konjestif Kalp Yetmezliğinde Kullanılan İlaçlar (Konjestif Kalp Yetmezliği
Tedavisinde Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek)
1. Kardiovasküler sisteme etkili ilaçların sınıflandırılmasını gösteren tablo hazırlar.
2. Konjestif kalp yetmezliği tedavisinde kullanılan ilaçları doğru sınıflandırır.
3. Konjestif kalp yetmezliği tedavisinde kullanılan ilaçların endikasyonlarını,yan
etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
B. Aritmi Tedavisinde Kullanılan İlaçlar (Aritmi Tedavisinde Kullanılan İlaçları
Ayırt Etmek)
1. Aritmi tedavisinde kullanılan ilaçları doğru sınıflandırır.
2. Taşiaritmilerin tedavisinde kullanılan ilaçların etki, yan etki ve
kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
3. Bradiaritmi tedavisinde kullanılan atropinin etkilerini doğru açıklar.
C. Anjina Pektoris Tedavisinde Kullanılan İlaçlar (Angina Pectoris (Anjina
Pektoris) Tedavisinde Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek)
1. Anjina pektoris tedavisinde kullanılan ilaç gruplarını doğru sınıflandırır.
2. Nitritlerin etki, endikasyon, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
3. Beta blokörlerin etki, endikasyon, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
açıklar.
4. Kalsiyum kanal blokörlerinin etki, endikasyon, yan etki ve kontrendikasyonlarını
doğru açıklar.
5. Dipiridamolün etkilerini doğru açıklar.
D. Periferik Vazodilatatörler (Angina Pectoris (Anjina Pektoris) Tedavisinde
Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek)
1. Vazodilatörlerin etki, endikasyon, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
açıklar.
E. Hipertansiyon Tedavisinde Kullanılan İlaçlar (Hipertansiyon Tedavisinde
Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek)
1. Hipertansiyon tedavisinde kullanılan ilaçları doğru sınıflandırır.
2. Hipertansiyon tedavisinde kullanılan ilaçların endikasyon, yan etki ve
kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
3. Hipertansiyon acillerinde kullanılan ilaçları doğru açıklar.
4. Hipertansiyon tedavisi alan hastaların dikkat etmesi gereken noktaları doğru
sayar.
F. Antihiperlipidemik İlaçlar (Antihiperlipidemik İlaçları Ayırt Etmek)
1. Antihiperlipidemik ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
G. Hematopoietik Sisteme Etkili İlaçlar (Hematopoietik Sisteme Etkili İlaçları
Ayırt Etmek)
1. Hematopoietik ilaçların sınıflandırmasına ilişkin tablo hazırlar.
2. Antikoagülan ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
3. Antitrombolitik ve trombolitik ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını
doğru açıklar.
4. Kanamanın durdurulmasında kullanılan ilaçların etki, yan etki, ve
kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
5. Anemi tedavisinde kullanılan ilaçların etki, yan etki, ve kontrendikasyonlarını
doğru açıklar.
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP
TEKNİSYENLİĞİ
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
İŞLEM NO
YETERLİK
İŞLEMİN ADI
1
Konjestif kalp yetmezliği tedavisinde kullanılan ilaçları ayırt etmek
Dolaşım Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar
ORTAM (Araç gereç, Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları vb. eğitim
donanım ve koşullar) materyalleri
STANDART
Konjestif kalp yetmezliği tedavisinde kullanılan ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
1. Kardiovasküler sisteme etkili ilaçları
2.
3.
4.
5.
6.
7.
sınıflandırmak.
Konjestif kalp yetmezliği tedavisinde
kullanılan ilaçları birbirinden ayırt etmek.
Kalp glikozidlerinin endikasyonlarını ayırt
etmek.
Kalp Glikozidlerinin yan etkilerini ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt
etmek.
Konjestif kalp yetmezliği tedavisinde
kullanılan diğer ilaçları birbirinden ayırt
etmek.
Amrion’un endikasyonlarını birbirinden ayırt
etmek.
Amrion’un yan etkilerini ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt
etmek.
BİLGİ
1.
KONJESTİF KALP
YETMEZLİĞİNDE KULLANILAN
İLAÇLAR
1.1. Dolaşım Sistemine Etkili
İlaçların Sınıflandırılması
1.2. Konjestif Kalp Yetmezliği
Tedavisinde Kullanılan
İlaçlar
1.2.1. Kalp Glikozidleri
1.2.2. Konjestif Kalp
Yetmezliği
Tedavisinde
Kullanılan Diğer
İlaçlar
BECERİ
1. Kardiovasküler sisteme
etkili ilaçların
sınıflandırılmasını
gösteren tablo
hazırlamak.
2. Ayrıntıya dikkat etmek.
3. Konjestif kalp yetmezliği
tedavisinde kullanılan
ilaçların etki, yan etki ve
kontrendikasyonlarının
analiz ve sentezini
yapmak.
4. Tıbbi terim kullanmak
5. Detaylara özen
göstermek.
TAVIR
1.
2.
3.
4.
Dikkatli olmak
Araştırmacı
olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
8. Konjestif kalp yetmezliği tedavisinde
diüretiklerin kullanım amaçlarını ayırt
etmek.
9. Konjestif kalp yetmezliği tedavisinde Alfa
adrenerjik reseptör blokörlerinin kullanım
nedenlerini ayırt etmek.
10. Anjiotensin dönüştürücü enzim
inhibitörlerinin etkilerini ayırt etmek.
11. Konjestif kalp yetmezliğinde kullanılan
vazodilatörlerin etkilerini ayırt etmek
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
İşlemi Öğrenme Süresi: 3 saat
MESLEĞİN ADI
İŞLEM NO
YETERLİK:
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
STANDART
İŞLEM ANALİZ FORMU
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ İŞ
İŞLEMİN ADI
2
Aritmi tedavisinde kullanılan ilaçları ayırt etmek
Dolaşım Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar
Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, pr
ospektüsler, farmakoloji kitapları vb. eğitim materyalleri
Aritmi tedavisinde kullanılan ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
2.
1. Aritmi tedavisinde kullanılan ilaçları
sınıflandırmak.
2. Taşiaritmilerin tedavisinde kullanılan ilaçları
birbirinden ayırt etmek.
3. Taşiaritmilerin tedavisinde kullanılan ilaçların
etkilerini ayırt etmek.
4. Taşiaritmilerin tedavisinde kullanılan ilaçların yan
etki ve kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
5. Bradiaritmi tedavisinde kullanılan atropinin
etkilerini birbirinden ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
BİLGİ
BECERİ
ARİTMİ TEDAVİSİNDE
1. Tıbbi terim kullanmak
KULLANILAN İLAÇLAR
2. Detaylara özen
2.1.
Taşiaritmilerin
göstermek.
Tedavisinde Kullanılan 3. Aritmi tedavisinde
İlaçlar
kullanılan ilaçların
2.2.
Bradiaritmi
sınıflandırılmasını
Tedavisinde Kullanılan
gösteren tablo
İlaçlar
hazırlamak.
4. Aritmi tedavisinde
kullanılan ilaçların etki,
yan etki ve
kontrendikasyonlarının
analiz ve sentezini
yapmak.
TAVIR
1.
2.
3.
4.
Dikkatli olmak
Araştırmacı
olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
İşlemi Öğrenme süresi: 2
saat
İŞLEM ANALİZ FORMU
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
Angina pectoris (anjina pektoris) tedavisinde kullanılan ilaçları
İŞLEM NO
3
İŞLEMİN ADI
ayırt etmek
YETERLİK
Dolaşım Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
ORTAM (Araç gereç, Sınıf ve/veya teknik laboratuvar Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,Tepegöz, İlaç Örnekleri, Prospektüsler,
donanım ve koşullar) Farmakoloji Kitapları vb. eğitim materyalleri
STANDART
Angina pectoris (anjina pektoris) tedavisinde kullanılan ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM BASAMAKLARI
İŞ
BİLGİ
1. Anjina pektoris tedavisinde kullanılan ilaç 3. ANJİNA PEKTORİS
TEDAVİSİNDE
gruplarını birbirinden ayırt etmek.
KULLANILAN İLAÇLAR
2. Nitritlerin endikasyonlarını ayırt etmek .
3. Nitritlerin yan etkilerini ve
3.1.
Antianjinal İlaçlar
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
3.1.1. Nitrat ve
4. Beta blokör ilaçların endikasyonlarını ayırt
Nitritler
etmek.
3.1.2. Beta Blokörler
5. Beta blokörlerin yan etkilerini birbirinden
3.1.3. Kalsiyum
ayırt etmek .
Kanal
6. Kalsiyum kanal blokörlerinin
Blokörleri
endikasyonlarını ayırt etmek.
3.1.4. Dipiridamol
7. Kalsiyum kanal blokörlerinin yan etkilerini
(Drisentin,
birbirinden ayırt etmek.
Persantin)
8. Dipiridamolün etkilerini ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
BECERİ
TAVIR
1. Tıbbi terim kullanmak
1.
2. Detaylara özen
2.
göstermek.
3.
3. Anjina pektoris
4.
tedavisinde kullanılan
ilaçların sınıflandırılmasını
gösteren tablo hazırlamak.
4. Anjina pektoris
tedavisinde kullanılan
ilaçların etki, yan etki ve
kontrendikasyonlarının
analiz ve sentezini
yapmak.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
İşlemi Öğrenme Süresi: 2 saat
İŞ
İŞLEM ANALİZ FORMU
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM NO
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
STANDART
İŞLEMİN ADI Periferik vazodilatatör ilaçları ayırt etmek.
4
Dolaşım Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler,
farmakoloji Kitapları vb eğitim materyalleri
Periferik vazodilatatör ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
1. Vazodilatörlerin etkilerini birbirinden ayırt 4. PERİFERİK
1. Vazodilatör etkiye sahip
VAZODİLATATÖRLER
etmek.
ilaçların etki, yan etki ve
2. Vazodilatör etkiye sahip ilaçları birbirinden
4.1.
Periferik Vazodilatatörlerin
kontrendikasyonlarının
ayırt etmek.
Endikasyonları
analiz ve sentezini
3. Vazodilatör etkiye sahip ilaçların
4.2.
Periferik Vazodilatatörlerin
yapmak.
endikasyonlarını birbirinden ayırt etmek
Etkileri
2. Tıbbi terim kullanmak.
4. Vazodilatör etkiye sahip ilaçların yan
4.3.
Periferik Vazodilatatör Etkili 3. Detaylara özen
etkilerini birbirinden ayırt etmek.
İlaçlar
göstermek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
1.
2.
3.
4.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
İşlemi Öğrenme Süresi: 2 saat
İŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM NO
YETERLİK
İŞLEMİN ADI
5
Hipertansiyon tedavisinde kullanılan ilaçları ayırt etmek
Dolaşım Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar
Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları vb. eğitim
materyalleri
Hipertansiyon tedavisinde kullanılan ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
STANDART
İŞLEM BASAMAKLARI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
5.
Hipertansiyon tedavisinde kullanılan ilaç
gruplarını birbirinden ayırt etmek
Kan basıncını etkileyen mekanizmaları ayırt
etmek.
Diüretiklerin etkisini ayırt etmek.
Diüretik ilaçları birbirinden ayırt etmek.
Diüretiklerin yan etkilerini ayırt etmek.
Adrenerjik nöron blokörlerin etkilerini
birbirinden ayırt etmek.
Adrenerjik nöron blokör ilaçları birbirinden
ayırt etmek.
Adrenerjik nöron blokör ilaçların yan
etkilerini ayırt etmek.
Adrenerjik reseptör blokörlerini ayırt etmek.
BİLGİ
BECERİ
HİPERTANSİYON
1.
Hipertansiyon
1.
TEDAVİSİNDE KULLANILAN
tedavisinde kullanılan
2.
İLAÇLAR
ilaçların sınıflandırılmasını 3.
5.1.
Hipertansiyon Tedavisinde
gösteren tablo hazırlamak. 4.
Kullanılan Antihipertansifler 2.
Hipertansiyon
5.1.1. Diüretikler
tedavisinde kullanılan
5.1.2. Adrenerjik Nöron
ilaçların etki, yan etki ve
Blokörleri
kontrendikasyonlarının
5.1.3. Adrenerjik
analiz ve sentezini
Reseptör
yapmak.
Blokörleri
3. Antihipertansif ilaç
5.1.4. Vazodilatörler
kullanan hastaların dikkat
5.1.5. Santral Etkili
etmesi gereken noktaları
Adrenerjik İlaçlar
yorumlamak.
TAVIR
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
10. Adrenerjik reseptör blokörlerin
endikasyonlarını ayırt etmek.
11. Adrenerjik reseptör blokörlerin yan etkilerini
ayırt etmek
12. Vazodilatörlerin endikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek.
13. Vazodilatör etkiye sahip ilaçları birbirinden
ayırt etmek.
14. Vazodilatör etkiye sahip ilaçların etkilerini
birbirinden ayırt etmek.
15. Vazodilatör etkiye sahip ilaçların yan
etkilerini birbirinden ayırt etmek
16. Santral etkili adrenerjik ilaçların etkilerini
birbirinden ayırt etmek.
17. Santral etkili adrenerjik ilaçların yan etkilerini
birbirinden ayırt etmek.
18. Kalsiyum kanal blokörlerin etkilerini
birbirinden ayırt etmek.
19. Kalsiyum kanal blokör ilaçları birbirinden
ayırt etmek.
20. Renin Anjitensin sistemini etkileyen ilaçları
sıralamak.
21. Renin Anjitensin sistemini etkileyen ilaçların
etkilerini birbirinden ayırmak.
22. Renin Anjitensin sistemini etkileyen ilaçların
yan etkilerini birbirinden ayırt etmek.
23. Hipertansif acilleri tanımlayınız.
24. Hipertansiyon acillerinde kullanılan ilaçları
birbirinden ayırt etmek.
25. Antihipertansif ilaç kullanan hastaların dikkat
etmesi gereken noktaları ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
5.1.6.
5.2.
Kalsiyum Kanal
Blokörleri
5.1.7. Renin Anjiotensin
Sistemini
Etkileyen İlaçlar
Hipertansif Acilleri
5.2.1.
5.2.2.
Hipertansif Acil
Tedavi
Antihipertansif İlaç
Kullanan Hastaların
Dikkat Etmesi
Gereken Hususlar
Öğrenme süresi: 3
saat
iŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM NO
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
İŞLEMİN ADI
6
Antihiperlipidemik ilaçları ayırt etmek
Dolaşım Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar
Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları vb. eğitim
materyalleri
Hiperlipidemi tedavisinde kullanılan ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
STANDART
İŞLEM BASAMAKLARI
1. Antihiperlipidemik ilaçların endikasyonları ayırt
etmek
2. Antihiperlipidemik etkili ilaçları birbirinden ayırt
etmek.
3. Antihiperlipidemik ilaçların etkilerini ayırt etmek.
4. Antihiperlipidemik ilaçların yan etkilerini ve
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
BİLGİ
6. ANTİHİPERLİPİDEMİK
İLAÇLAR
6.1.
Hiperlipidemi
Tedavisinde Kullanılan
İlaçlar
BECERİ
1. Tıbbi terim kullanmak.
2. Detaylara özen
göstermek.
3. Antihiperlipidemik
ilaçların etki, yan etki
ve
kontrendikasyonlarının
analiz ve sentezini
yapmak.
TAVIR
1.
2.
3.
4.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
İşlemi Öğrenme Süresi: 2 saat
İŞLEM ANALİZ FORMU
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞ
İŞLEM NO
7
İŞLEMİN ADI
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
Dolaşım Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar
Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları vb. eğitim materyalleri
STANDART
Hematopoietik sisteme etkili ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
7.
Hematopoietik ilaçları sınıflandırmak
Antikoagülan ilaçları birbirinden ayırt etmek.
Antikoagülan ilaçların etkilerini birbirinden ayırt etmek.
Antitrombolitik ve trombolitik ilaçların endikasyonları
birbirinden ayırt etmek.
5. Kanamanın durdurulmasında kullanılan ilaçları birbirinden
ayırt etmek.
6. Kanamanın durdurulmasında kullanılan ilaçların etkilerini
yan, etkilerini birbirinden ayırt etmek.
7. Anemi tedavisinde kullanılan ilaçları birbirinden ayırt
etmek.
8. Demir eksikliği anemisinde kullanılan ilaçların etkilerini,
yan etkilerini birbirinden ayırt etmek.
9. Megolaplastik anemi tedavisinde kullanılan ilaçları
birbirinden ayırt etmek.
10. Megolaplastik anemilerin tedavisinde kullanılan ilaçların
etkilerini birbirinden ayırt etmek.
11. Orak hücreli anemi tedavisinde kullanılan ilacın
endikasyonunu ayırt etmek.
1.
2.
3.
4.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
Hematopoietik sisteme etkili ilaçları ayırt etmek
BİLGİ
BECERİ
HEMATOPOİETİK SİSTEME
ETKİLİ İLAÇLAR
7.1. Antikoagülan ilaçlar
7.1.1. Heparin
(Fragmin,Liquemin)
7.1.2. Oral Yolla Kullanılan
Antikogülanlar
7.2. Antitrombolitik Ve Trombolitik
İlaçlar
7.2.1. Antitrombolitik İlaçlar
7.2.2. Trombolitik İlaçlar
7.3. Kanamanın Durdurulmasında
Kullanılan İlaçlar
7.4. Anemi Tedavisinde Kullanılan
İlaçlar
7.4.1. Demir
Eksikliği
Anemisinde Kullanılan
İlaçlar
7.4.2. Megaloblastik
Anemilerin Tedavisinde
Kullanılan İlaçlar
7.4.3. Orak Hücreli Anemi
Tedavisinde Kullanılan
İlaçlar
1. Tıbbi terim kullanmak.
2. Detaylara özen göstermek.
3. Hematopoietik sisteme etkili
ilaçların etki, yan etki ve
kontrendikasyonlarının analiz
ve sentezini yapmak.
4. Yorum yapabilmek.
İşlemi Öğrenme Süresi: 2 saat
TAVIR
1.
2.
3.
4.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
MODÜL BİLGİ SAYFASI
ALAN
: ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ
MESLEK / DAL
: ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
DERS
: FARMAKOLOJİ DERSİ
MODÜL
: SOLUNUM SİSTEMİ İLAÇLARI
KODU
: 421BB0008
SÜRE
: 20/8
ÖN KOŞUL
:
AÇIKLAMALAR
:
1. Bu modülün yeterliğe dayalı amaçlarına ulaşılabilmesi için bilgi iletişim
teknolojilerinin gerektirdiği araç, gereç ve ekipmanlar sağlanmalıdır.
2. Öğretmen, modülün konularının işlenişinde diğer derslerdeki konularla olan
ilişkisini göz önünde bulundurmalıdır.
3. Modülde yer alan yeterliğe dayalı amaçlar 20 saat sonunda ulaşılması
öngörülerek hazırlanmıştır. Bu nedenle yüz yüze eğitim süreci için ayrılan 8
saatin dışında kalan bireysel eğitim için ayrılan süre de dikkate alınarak
planlama yapılmalıdır.
4. Bu modülün işlenmesinde zümre öğretmenler kararlarına uyulmalıdır.
5. Bu modülün öğrenme-öğretme sürecinde; ilaç örnekleri, ilaç prospektüsleri,
ilaç rehberi, farmakoloji ile ilgili kaynak kitaplar vb. araç, gereç ve ekipmanlar
kullanılmalıdır.
ÖĞRETİM YÖNTEM
VE TEKNİKLERİ
: Anlatım, problem çözme, soru-cevap, araştırma, uygulama,
bireysel öğrenme, demonstrasyon yöntem ve teknikleri
uygulanabilir.
GENEL AMAÇ
: Öğrenci; Bu modül ile solunum sistemine etki eden ilaçları;
ilaçların endikasyonlarını yan etkilerini ve kontrendikasyonlarını
birbirinden ayırt edecektir.
AMAÇLAR
:
1. Antitusif etkili ilaçları ayırt edebilecektir.
2. Ekspektoran etkili ilaçları ayırt edebilecektir.
3. Bronkodilatör etkili ilaçları ayırt edebilecektir.
İÇERİK
:
1.
ANTİTUSİF İLAÇLAR
1.1. Opioidler
1.2. Periferik Etkili Antitüsif İlaçlar
2.
EKSPEKTORAN İLAÇLAR
2.1. İpeka
2.2. Tuz Ekspektoranlar
2.3. Bromheksin Klorür (Bromeksin)
2.4. Mukolitikler
3.
BRONKODİLATÖR İLAÇLAR
3.1.
Bronkadilatör ilaçlar
3.1.1. Beta Adrenerjik Reseptörleri Aktive Eden İlaçlar (Betamimetikler)
3.1.2. Fosfodiesteraz İnhibitörleri
3.1.3. Glukokortikoidler
3.1.4. Antimuskarinik ilaçlar
3.2.
Mast hücresi stabilizatörleri
3.2.1. Disodyum Kromoglikat (Kromolin)
3.2.2. Ketotifen
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME :
Öğrenci, aşağıdaki performans ölçütlerini yerine getirecektir.
A. Antitusif İlaçlar (Antitusif Etkili İlaçları Ayırt Etmek)
1. Solunum sistemi hastalıklarında kullanılan ilaçları doğru sınıflandırır.
2. Antitusif ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
B.
1.
2.
3.
Ekspektoran İlaçlar (Ekspektoran Etkili İlaçları Ayırt Etmek)
Ekspektoran etkili ilaçları doğru sınıflandırır.
Ekspektoran ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
Mukolitik ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
C. Bronkodilatör İlaçlar (Bronkodilatör Etkili İlaçları Ayırt Etmek)
1. Bronkodilatör etkili ilaçların endikasyonlarını doğru sayar.
2. Beta adrenejik reseptörleri aktive eden ilaçları doğru sınıflandırır ve etki, yan etki ve
kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
3. Fosfodiesteraz inhibitörlerin etkilerini, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
açıklar.
4. Antimuskarinik ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
5. Mast hücresi stabilizatörlerin etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
İŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM NO
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
STANDART
İŞLEMİN ADI
1
Antitusif etkili ilaçları ayırt etmek
Solunum Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri,
prospektüsler, farmakoloji kitapları vb. eğitim materyalleri
Antitusif ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Solunum sistemi hastalıklarında kullanılan ilaç 1.
gruplarını birbirinden ayırt etmek .
Antitüsif etkili ilaçları sınıflandırmak.
Antitusif ilaçların endikasyonlarını birbirinden
ayırt etmek
Antitusif ilaçları birbirinden ayırt etmek.
Opioidlerin antitusif etkilerini birbirinden ayırt
etmek.
Opioidlerin yan etki ve kontrendikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek.
Periferik etkili antitusif ilaçları saymak.
Periferik etkili antitusif ilaçların etkilerini
saymak.
Periferik etkili antitusif ilaçların yan etki ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
BİLGİ
ANTİTUSİF İLAÇLAR
1.1. Opioidler
1.2. Periferik Etkili
Antitüsif İlaçlar
BECERİ
TAVIR
1. Solunum sistemi
hastalıklarında kullanılan
ilaçların sınıflandırılmasını
gösteren tablo hazırlamak.
2. Antitusif ilaçların etki, yan etki
ve kontrendikasyonlarının
analiz ve sentezini yapmak.
1.
2.
3.
4.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
İşlemi Öğrenme Süresi: 2 saat
İŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM NO
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
STANDART
İŞLEMİN ADI Ekspektoran etkili ilaçları ayırt etmek
2
Solunum Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri,
prospektüsler, farmakoloji kitapları vb eğitim materyalleri
Ekspektoran ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
1. Ekspektoran etkili ilaçları sınıflandırmak. 2.
2. Ekspektoranların endikasyonlarını ayırt
etmek.
3. İpekanın etkilerini ayırt etmek.
4. Tuz ekspektoranların etkilerini ayırt
etmek.
5. Tuz ekspektoran ilaçları birbirinden ayırt
etmek.
6. Tuz ekspektoran ilaçların yan etkilerini
ayırt etmek
7. Bromheksin etkilerini ayırt etmek
8. Mukolitiklerin etkilerini ayırt etmek.
9. Mukolitiklerin endikasyonlarını ayırt
etmek.
10. Mukolitiklerin yan etkilerini ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
BİLGİ
EKSPEKTORAN İLAÇLAR
2.1. İpeka
2.2. Tuz Ekspektoranlar
2.3. Bromheksin Klorür
(Bromeksin)
2.4. Mukolitikler
BECERİ
1. Tıbbi terim kullanmak.
1.
2. Detaylara özen
2.
göstermek.
3.
3. Ekspektoran ve
4.
mukolitiklerin etki, yan etki
ve kontrendikasyonlarının
analiz ve sentezini
yapmak.
TAVIR
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
İşlemi Öğrenme Süresi: 3
saat
İŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM NO
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
STANDART
İŞLEMİN ADI
3
Bronkodilatör etkili ilaçları ayırt etmek
Solunum Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri,
prospektüsler, farmakoloji kitapları vb. eğitim materyalleri
Bronkodilatör ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
Bronkodilatör etkili ilaçların endikasyonlarını 3.
ayırt etmek.
2. Beta adrenejik reseptörleri aktive eden
ilaçları(Betamimetikler) sınıflandırmak.
3. Beta adrenejik reseptörleri aktive eden
ilaçların etkilerini ayırt etmek.
4. Beta adrenejik reseptörleri aktive ilaçların
endikasyonlarını ayırt etmek.
5. Beta adrenejik reseptörleri aktive ilaçların
yan etki ve kontrendikasyonlarını ayırt
etmek.
6. Selektif olmayan betamimetik ilaçların
etkilerini ayırt etmek.
7. Selektif olmayan betamimetik ilaçların
endikasyonlarını ayırt etmek.
8. Selektif olmayan betamimetik ilaçların yan
etki ve kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
9. Selektif etkili betamimetik bronkodilatörlerin
etkilerini ayırt etmek
10. Selektif etkili betamimetik bronkodilatörlerin
endikasyonlarını ayırt etmek
1.
BİLGİ
BECERİ
BRONKODİLATÖR
1. Tıbbi terim kullanmak.
İLAÇLAR
2. Detaylara özen göstermek.
3.1. Bronkadilatör ilaçlar 3. Bronkodilatör ilaçlar ve
Mast hücresi stabilizatör
3.1.1. Beta
etkiye sahip ilaçların etki,
Adrenerjik
yan etki ve
Reseptörleri Aktive
kontrendikasyonlarının
Eden İlaçlar
analiz ve sentezini yapmak.
(Betamimetikler)
3.1.2. Fosfodiestera
z İnhibitörleri
3.1.3. Glukokortikoid
ler
3.1.4. Antimuskarini
k ilaçlar
3.2. Mast hücresi
stabilizatörleri
3.2.1. Disodyum
Kromoglikat
(Kromolin)
3.2.2. Ketotifen
TAVIR
1.
2.
3.
4.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Planlı olmak
Bilinçli olmak
11. Selektif etkili betamimetik bronkodilatörlerin
yan etki ve kontrendikasyonlarını ayırt etmek
12. Fosfodiesteraz inhibitörlerin etkilerini ayırt
etmek
13. Fosfodiesteraz inhibitörlerinin
endikasyonlarını ayırt etmek
14. Fosfodiesteraz inhibitörlerinin yan etki ve
kontrendikasyonlarını ayırt etmek
15. Antimuskarinik ilaçların etkilerini ayırt etmek
16. Antimuskarinik ilaçların endikasyonlarını
ayırt etmek
17. Antimuskarinik ilaçların yan etki ve
kontrendikasyonlarını ayırt etmek
18. Mast hücresi stabilizatörlerin etkilerini ayırt
etmek.
19. Mast hücresi stabilizatör ilaçları birbirinden
ayırt etmek.
20. Mast hücresi stabilizatör ilaçların
endikasyonlarını ayırt etmek.
21. Mast hücresi stabilizatör ilaçların yan etki ve
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
İşlemi Öğrenme Süresi: 3 saat
MODÜL BİLGİ SAYFASI
ALAN
: ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ
MESLEK / DAL
: ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
DERS
: FARMAKOLOJİ DERSİ
MODÜL
: SİNDİRİM SİSTEMİ İLAÇLARI
KODU
: 421BB0007
SÜRE
: 20/8
ÖN KOŞUL
:
AÇIKLAMALAR
:
1. Bu modülün yeterliğe dayalı amaçlarına ulaşılabilmesi için bilgi iletişim
teknolojilerinin gerektirdiği araç, gereç ve ekipmanlar sağlanmalıdır.
2. Öğretmen, modülün konularının işlenişinde diğer derslerdeki konularla olan
ilişkisini göz önünde bulundurmalıdır.
3. Modülde yer alan yeterliğe dayalı amaçlar 20 saat sonunda ulaşılması
öngörülerek hazırlanmıştır. Bu nedenle yüz yüze eğitim süreci için ayrılan 8
saatin dışında kalan bireysel eğitim için ayrılan süre de dikkate alınarak
planlama yapılmalıdır.
4. Bu modülün işlenmesinde zümre öğretmenler kararlarına uyulmalıdır.
5. Bu modülün öğrenme-öğretme sürecinde; sindirim sistemini etkileyen ilaç
örnekleri, ilaç prospektüsleri, ilaç rehberi, farmakoloji ile ilgili kaynak kitaplar vb.
araç, gereç ve ekipmanlar kullanılmalıdır.
ÖĞRETİM YÖNTEM
VE TEKNİKLERİ
: Anlatım, problem çözme, soru-cevap, araştırma, uygulama,
bireysel öğrenme, demonstrasyon yöntem ve teknikleri
uygulanabilir.
GENEL AMAÇ
: Öğrenci; Bu modül ile sindirim sistemini etkileyen ilaçları;
ilaçların endikasyonlarını yan etkilerini ve kontrendikasyonlarını
birbirinden ayırt edecektir.
AMAÇLAR
:
1. Dijestan ve peptik ülsere etkili ilaçları ayırt edebilecektir.
2. Laksatif – pürgatif ve antidiyaretik ilaçları ayırt edebilecektir.
3. Emetik - antiemetik ilaçları ayırt edebilecektir.
İÇERİK
:
1. DİJESTAN VE PEPTİK ÜLSERE ETKİLİ İLAÇLAR
1.1.
Dijestanlar
1.1.1. Mide dijestanları
1.1.2. Koleretik ve Kolagoglar
1.1.3. Dijestiv Enzimler
1.2.
Peptik Ülser
1.2.1. Asit Salgısını Azaltan İlaçlar
1.2.2. Antasid İlaçlar
1.2.3. Mukozada Koruyucu Tabaka Oluşturan İlaçlar
1.2.4. Sitoprotektif İlaçlar (Prostaglandinler)
1.2.5. Antimikrobiyal İlaçlar
2. LAKSATİF – PURGATİF VE ANTİDİARETİK İLAÇLAR
2.1. Laksatif ve Purgatif İlaçların Sınıflandırılması
2.1.1. Yumuşatıcı Laksatifler
2.1.2. Kitle Oluşturan Laksatifler
2.1.3. Osmotik Laksatif-Purgatifler
2.1.4. Stimülan Laksatif Purgatifler
2.2. Laksatif ve Purgatif İlaçların Kullanılışı
2.3. Laksatif ve Purgatif İlaçların Endikasyonları
2.4. Antidiaretikler
2.4.1. Opiyatlar
2.4.2. Parasempatolitik (Antikolinerjik) İlaçlar
2.4.3. Adsorbanlar ve Kitle Oluşturan İlaçlar
2.4.4. Oral Rehidratasyon Sıvısı (Oral Rehydration Salt-ORS)
3. EMETİK - ANTİEMETİK İLAÇLAR
3.1. Emetik İlaçlar
3.1.1. İpeka
3.1.2. Apamorfin
3.2. Antimetik İlaçlar
3.2.1. Anti- kolinerjikler
3.2.2. Anti-histaminikler
3.2.3. Dopamin Antagonistleri
3.2.4. Kannabinoid
3.2.5. Glukokortikoidler
3.2.6. 5HT3-reseptör antagonistleri
3.2.7. Bitkisel antiemetik ilaç
3.2.8. Benzodiazepinler
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME:
A. Dijestan Ve Peptik Ülsere Etkili İlaçlar (Dijestan Ve Peptik Ülsere Etkili
İlaçları Ayırt Etmek)
1. Dijestan ilaç gruplarını doğru sınıflandırır.
2. Mide dijestanlarının etkilerini doğru açıklar.
3. Koleretik ve kolagogların etkilerini doğru açıklar.
4. Peptik ülsere etkili ilaçları doğru sınıflandırır.
5. Peptik ülsere etkili ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
açıklar.
B. Laksatif – Purgatif Ve Antidiaretik İlaçlar (Laksatif - Pürgatif Ve
Antidiyaretik İlaçları Ayırt Etmek)
1. Laksatif ve pürgatif ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
açıklar.
2. Antidiaretik etkili ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
3. Oral rehidratasyon sıvısının endikasyonlarını doğru açıklar.
C.
1.
2.
3.
Emetik Antiemetik İlaçlar (Emetik - Antiemetik Etkili İlaçları Ayırt Etmek)
Emetik etkili ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
Antiemetik ilaçları doğru sınıflandırır.
Antiemetik ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
İŞLEM ANALİZ FORMU
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞ
İŞLEM NO
1
İŞLEMİN ADI
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
Sindirim Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları vb
eğitim materyalleri
STANDART
Laksatif - Pürgatif ve Antidiaretik ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
1.
Dijestan ilaç gruplarını sınıflandırmak.
Mide dijestanlarının etkilerini ayırt etmek.
Koleretik ve kolagogların etkilerini ayırt etmek.
Dijestiv enzimlerin etkilerini ayırt etmek.
Peptik ülser tedavisinin amaçlarını birbirinden
ayırt etmek.
Peptik ülsere etkili ilaçları sınıflandırmak.
Asit salgısını azaltan ilaçları sınıflandırmak.
Proton pompası inhibitörlerinin etkilerini
birbirinden ayırt etmek.
Proton pompası inhibitörlerinin yan etki ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
H2 resöptör antagonist etkili ilaçları ayırt
etmek.
H2 resöptör antagonistlerin tedavide
kullanımlarını birbirinden ayırt etmek.
H2 resöptör antagonistlerin yan etki ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
Antasid ilaçları sınıflandırmak
Antasid ilaçların etkilerini birbirinden ayırt
etmek.
Antasid ilaçların yan etki ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
Mide mukozasında koruyucu tabaka oluşturan
ilaçların etkilerini birbirinden ayırt etmek.
Mide mukozasında koruyucu tabaka oluşturan
ilaçların yan etki ve kontrendikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek.
Sitoprotektif ilaçların etkilerini ayırt etmek.
Dijestan ve peptik ülsere etkili ilaçları ayırt etmek
BİLGİ
DİJESTAN VE PEPTİK ÜLSERE ETKİLİ
İLAÇLAR
1.1.
Dijestanlar
1.1.1. Mide dijestanları
1.1.2. Koleretik ve Kolagoglar
1.1.3. Dijestiv Enzimler
1.2.
Peptik Ülser
1.2.1. Asit Salgısını Azaltan İlaçlar
1.2.2. Antasid İlaçlar
1.2.3. Mukozada Koruyucu Tabaka
Oluşturan İlaçlar
1.2.4. Sitoprotektif
İlaçlar(Prostaglandinler)
1.2.5. Antimikrobiyal İlaçlar
BECERİ
1. Tıbbi terim kullanmak.
2. Detaylara özen göstermek.
3. Dijestan ilaçların analiz ve
sentezini yapmak.
4. Peptik ülsere etkili ilaçların etki,
yan etki ve kontrendikasyonlarının
analiz ve sentezini yapmak.
TAVIR
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Dikkatli olmak
Sorumluluk sahibi
olmak
İş disiplinine sahip
olmak
Hızlı ve pratik olmak
Zamanı ve malzemeyi
iyi kullanmak
İyi gözlem yapabilmek
19. Sitoprotektif ilaçların tedavide kullanımlarını
ayırt etmek.
20. Sitoprotektif ilaçların yan etki ve
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
21. Antimikrobiyal ilaçların tedavide kullanımlarını
ayırt etmek.
Süre: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
İşlemi Öğrenme Süresi: 4 saat
İŞLEM ANALİZ FORMU
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞ
İŞLEM NO
2
İŞLEMİN ADI
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
Sindirim Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar
Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları vb. eğitim materyalleri
STANDART
Laksatif - Pürgatif ve Antidiaretik ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
1. Laksatif ve purgatif ilaçları birbirinden ayırt etmek.
2. Yumuşatıcı laksatif ilaçların etkilerini birbirinden ayırt etmek.
3. Yumuşatıcı laksatif ilaçların yan etkilerini ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
4. Kitle oluşturan laksatiflerin etkilerini birbirinden ayırt etmek.
5. Kitle oluşturan laksatif ilaçların yan etkilerini ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
6. Osmotik laksatif- purgatifler ilaçların etkilerini birbirinden ayırt
etmek.
7. Osmotik laksatif- purgatifler ilaçların yan etkilerini ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
8. Stimülan laksatif – purgatif ilaçların etkilerini birbirinden ayırt
etmek.
9. Stimülan laksatif – purgatif ilaçların yan etkilerini ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
10. Antidiaretik etkili ilaç gruplarını sınıflandırmak
11. Opiyatların etkilerini ayırt etmek
12. Opiyat ilaçların yan etkilerini ve kontrendikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek
13. Parasempatolitiklerin etkilerini ayırt etmek
14. Parasempatolitiklerin yan etkilerini ve kontrendikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek
Laksatif - Pürgatif ve antidiyaretik ilaçları ayırt etmek
BİLGİ
2.
BECERİ
LAKSATİF – PURGATİF VE
ANTİDİARETİK İLAÇLAR
2.1. Laksatif - Purgatif İlaçların
Sınıflandırılması
2.1.1. Yumuşatıcı Laksatifler
2.1.2. Kitle Oluşturan
Laksatifler
2.1.3. Osmotik LaksatifPurgatifler
2.1.4. Stimülan Laksatif –
Purgatifler
2.2. Laksatif ve Purgatif İlaçların
Kullanılışı
2.3. Laksatif ve Purgatif İlaçların
Endikasyonları
2.4. Antidiaretikler
2.4.1. Opiyatlar
2.4.2. Parasempatolitik
(Antikolinerjik) İlaçlar
2.4.3. Adsorbanlar ve Kitle
Oluşturan İlaçlar
2.4.4. Oral Rehidratasyon
Sıvısı
1. Tıbbi terim kullanmak.
2. Detaylara özen göstermek.
3. Laksatif ve purgatif etkili ilaçların
etki, yan etki ve
kontrendikasyonlarının analiz ve
sentezini yapmak.
4. Antidiaretik etkili ilaçların etki, yan
etki ve kontrendikasyonlarının
analiz ve sentezini yapmak.
5. Oral rehidratasyon sıvısı
hazırlamak
15. Adsorbanların etkilerini ayırt etmek
16. Adsorbanların yan etkilerini ve kontrendikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek
17. Oral rehidratasyon sıvısının endikasyonlarını ayırt etmek
18. Oral rehidratasyon sıvısını oluşturan maddeleri sıralamak
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
İşlemi Öğrenme Süresi: 2 saat
TAVIR
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Dikkatli olmak
Sorumluluk sahibi olmak
İş disiplinine sahip
olmak
Hızlı ve pratik olmak
Zamanı ve malzemeyi iyi
kullanmak
İyi gözlem yapabilmek
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
İŞLEM NO
3
İŞLEMİN ADI
Emetik antiemetik etkili ilaçları ayırt etmek
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
Sindirim Sistemine Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları
vb. eğitim materyalleri
STANDART
Emetik - antiemetik ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
1- Emetik ilaçları birbirinden ayırt etmek.
2- Emetik ilaçların endikasyonlarını sıralamak
3- Emetik ilaçların yan etkilerini ve kontrendikasyonlarını birbirinden
ayırt etmek.
4- Antiemetik ilaçları sınıflandırmak.
5- Anti-kolinerjik ilacın endikasyonunu ayırt etmek.
6- Anti-kolinerjik ilacın yan etki ve kontrendikasyonlarını birbirinden
ayırt etmek.
7- Antihistaminiklerin endikasyonlarını ayırt etmek.
8- Antihistaminiklerin yan etki ve kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt
etmek.
9- Dopamin antagonistlerinin endikasyonlarını ayırt etmek.
10- Dopamin antagonistlerinin yan etki ve kontrendikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek.
11- Kannabinoidin endikasyonlarını ayırt etmek.
12- Kannabinoidin yan etki ve kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt
etmek.
Glukokortikoidlerin endikasyonlarını ayırt etmek.
5-HT3 reseptörleri antagonistlerinin endikasyonlarını ayırt etmek.
Bitkisel antiemetik ilaç endikasyonlarını ayırt etmek.
Benzodiazepinlerin endikasyonlarını ayırt etmek.
BİLGİ
3.
BECERİ
EMETİK - ANTİEMETİK
İLAÇLAR
3.1. Emetik İlaçlar
3.1.1. İpeka
3.1.2. Apamorfin
3.2. Antimetik İlaçlar
3.2.1. Anti- kolinerjikler
3.2.2. Anti-histaminikler
3.2.3. Dopamin
Antagonistleri
3.2.4. Kannabinoid
3.2.5. Glukokortikoidler
3.2.6. 5HT3-reseptör
antagonistleri
3.2.7. Bitkisel antiemetik
ilaç
3.2.8. Benzodiazepinler
1. Tıbbi terim kullanmak.
1.
2. Detaylara özen göstermek. 2.
3. Emetik etkili ilaçların etki, 3.
yan etki ve
4.
kontrendikasyonlarının
5.
analiz ve sentezini
yapmak.
6.
4. Örnek ilaçlar içerisinden
emetik etkili ilaçları ayırt
etmek.
13141516-
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
İşlemi Öğrenme Süresi: 2 saat
TAVIR
Dikkatli olmak
Sorumluluk sahibi olmak
İş disiplinine sahip olmak
Hızlı ve pratik olmak
Zamanı ve malzemeyi iyi
kullanmak
İyi gözlem yapabilmek
MODÜL BİLGİ SAYFASI
ALAN
: ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ
MESLEK/DAL
: ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
DERS
: FARMAKOLOJİ DERSİ
MODÜL
: ÜRİNER SİSTEM İLAÇLARI
KODU
: 421BB0009
SÜRE
: 40/16
ÖN KOŞUL
:
AÇIKLAMALAR
:
1. Bu modülün yeterliğe dayalı amaçlarına ulaşılabilmesi için bilgi iletişim
teknolojilerinin gerektirdiği araç, gereç ve ekipmanlar sağlanmalıdır.
2. Öğretmen, modülün konularının işlenişinde diğer derslerdeki konularla olan
ilişkisini göz önünde bulundurmalıdır.
3. Modülde yer alan yeterliğe dayalı amaçlar 40 saat sonunda ulaşılması
öngörülerek hazırlanmıştır. Bu nedenle yüz yüze eğitim süreci için ayrılan 16
saatin dışında kalan bireysel eğitim için ayrılan süre de dikkate alınarak
planlama yapılmalıdır.
4. Bu modülün işlenmesinde zümre öğretmenler kararlarına uygulanır.
5. Bu modülün öğrenme-öğretme sürecinde; ilaç örnekleri, ilaç prospektüsleri, ilaç
rehberi, farmakoloji ile ilgili kaynak kitaplar vb. araç, gereç ve ekipmanlar
kullanılmalıdır.
ÖĞRETİM YÖNTEM
VE TEKNİKLERİ
: Anlatım, problem çözme, soru-cevap, araştırma, uygulama,
bireysel öğrenme, demonstrasyon yöntem ve teknikleri
uygulanabilir.
GENEL AMAÇ
: Öğrenci; Bu modül ile üriner sistemi etkileyen ilaçları; ilaçların
endikasyonlarını yan etkilerini ve kontrendikasyonlarını
birbirinden ayırt edebilecektir.
AMAÇLAR
:
1.
2.
3.
4.
Diüretik etkili ilaçları ayırt edebilecektir.
Sıvı elektrolit metabolizmasını etkileyen ilaçları ayırt edebilecektir.
Asit baz dengesi bozukluklarında kullanılan ilaçları ayırt edebilecektir.
Plazma yerini tutan solüsyonları ayırt edebilecektir.
İÇERİK
1.
:
DİÜRETİKLER
1.1. Karbonik Anhidraz İnhibitörleri
1.1.1. Asetazolamid
1.2. Tiazid Grubu Diüretikler
1.2.1. Tiazid Benzeri Diüretikler
1.3. Kıvrım Diüretikleri (Loop Diüretikler)
1.3.1. Furosemid
1.3.2. Etakrinik Asid
1.3.3. Bumetanid
1.4. Potasyum Tutucu Diüretikler
1.4.1. Spironolakton
1.4.2. Triamteren ve Amilorid
1.5. Ozmotik Diüretikler
1.5.1. Mannitol
1.5.2. Glukoz
1.5.3. İzosorbid ve Gliserin
2.
SIVI ELEKTROLİT METABOLİZMASINI ETKİLEYEN İLAÇLAR
2.1.
2.2.
2.3.
2.4.
2.5.
2.6.
2.7.
3.
ASİT BAZ DENGESİ BOZUKLUKLARINDA KULLANILAN İLAÇLAR
3.1.
3.2.
3.3.
3.4.
4.
Sodyum Dengesi Bozulması ve Dehidratasyon
Dehidratasyon Durumunda Kullanılan Sıvılar
Hiperhidratasyon Durumları
Potasyum Eksikliğinde (Hipokalemi/ Hipopotasemi) Kullanılan Solüsyonlar
Potasyum Fazlalığında (Hiperkalemi/Hiperpotasemi) kullanılan İlaçlar
Kalsiyum Eksikliğinde(Hipokalsemi) Kullanılan İlaçlar
Magnezyum Eksikliğinde(Hipomagnezemi) Kullanılan İlaçlar
Asidoz Çeşitleri ve Gelişme Nedenleri
Asidoz Durumunda Kullanılan Solüsyonlar
Alkaloz Çeşitleri Ve Gelişme Nedenleri
Alkaloz Durumunda Kullanılan Solüsyonlar
PLAZMA YERİNİ TUTAN SOLÜSYONLAR
4.1.
4.2.
4.3.
4.4.
Dekstran ve Diğerleri
Plazma
Normal İnsan Serum Albumini
Tam Kan
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME :
Öğrenci, aşağıdaki performans ölçütlerini yerine getirecektir.
A.
Diüretikler (Diüretik Etkili İlaçları Ayırt Etmek)
1.
2.
3.
Diüretik etkili ilaçların etki mekanizmasını ve sınıflandırmasını doğru açıklar.
Karbonik anhidraz inhibitörlerinin yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
Tiazid grubu diüretiklerin endikasyonlarını, yan etki ve kontrendikasyonlarını
doğru açıklar.
Kıvrım diüretiklerinin endikasyonlarını, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
açıklar.
Potasyum tutucu diüretiklerin endikasyonlarını, yan etki ve kontrendikasyonlarını
doğru açıklar.
Ozmotik diüretiklerin endikasyonlarını, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
açıklar.
4.
5.
6.
B.
Sıvı Elektrolit Metabolizmasını Etkileyen İlaçlar (Sıvı Elektrolit
Metabolizmasını Etkileyen İlaçları Ayırt Etmek)
1.
Sıvı elektrolit dengesi bozukluklarında kullanılan ilaçların etki, yan etki ve
kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
C.
1.
2.
Asit Baz Dengesi Bozukluklarında Kullanılan İlaçlar (Asit Baz Dengesi
Bozukluklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek)
Asidoz durumunda kullanılan solüsyonların yan etki ve kontrendikasyonlarını
doğru açıklar.
Alkaloz durumunda kullanılan solüsyonların yan etki ve kontrendikasyonlarını
doğru açıklar.
D.
Plazma Yerini Tutan Solüsyonlar (Plazma Yerini Tutan Solüsyonları Ayırt
Etmek)
1.
Plazma yerini tutan ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
açıklar.
Plazma ürünlerinin kullanıldığı durumları doğru sayar.
Normal insan serum albumininin kullanıldığı durumları doğru sayar.
Tam kanın endikasyonlarını, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
sayar.
2.
3.
4.
İŞ
İŞLEM ANALİZ FORMU
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM NO
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
İŞLEMİN ADI
1
Diüretik etkili ilaçları ayırt etmek
Üriner Sisteme Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf, teknik laboratuvarAfiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları vb eğitim
materyalleri
STANDART
Diüretik ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
1.
1. Diüretik etkili ilaç gruplarını birbirinden ayırt etmek.
2. Karbonik anhidraz inhibitörlerinin endikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek.
3. Karbonik anhidraz inhibitörlerinin yan etkilerini ve
kontrendikasyonlarını ayırt etmek
4. Tiazid grubu diüretiklerin endikasyonlarını birbirinden
ayırt etmek.
5. Tiazid grubu diüretiklerin yan etkilerini ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
6. Kıvrım diüretiklerinin endikasyonlarını birbirinden ayırt
etmek.
7. Kıvrım diüretiklerinin yan etkilerini ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek
8. Potasyum tutucu diüretiklerin endikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek.
9. Potasyum tutucu diüretiklerin yan etki ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek
10. Ozmotik diüretiklerin endikasyonlarını birbirinden ayırt
etmek.
11. Ozmotik diüretiklerin yan etkilerini ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
BİLGİ
BECERİ
DİÜRETİKLER
1.1.
Karbonik Anhidraz İnhibitörleri
1.1.1. Asetazolamid
1.2.
Tiazid Grubu Diüretikler
1.2.1. Tiazid Benzeri Diüretikler
1.3.
Kıvrım Diüretikleri(Loop Diüretikler)
1.3.1. Furosemid
1.3.2. Etakrinik Asid
1.3.3. Bumetanid
1.4.
Potasyum Tutucu Diüretikler
1.4.1. Spironolakton
1.4.2. Triamteren ve Amilorid
1.5.
Ozmotik Diüretikler
1.5.1. Mannitol
1.5.2. Glukoz
1.5.3. İzosorbid ve Gliserin
1. Tıbbi terim kullanmak.
2. Detaylara özen göstermek.
3. Diüretik etkili ilaçların etki,
yan etki ve
kontrendikasyonlarının analiz
ve sentezini yapmak.
4. Örnek ilaçlar içerisinden
diüretik etkili ilaçları ayırt
etmek.
İşlemi Öğrenme Süresi: 5 saat
TAVIR
1.
2.
3.
4.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Sorumluluk sahibi olmak
İş disiplinine sahip olmak
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
İŞLEM NO
İŞLEMİN ADI
2
Sıvı elektrolit metabolizmasını etkileyen ilaçları ayırt etmek
YETERLİK
Üriner Sisteme Etkili İlaçları Ayırt Etmek
ORTAM (Araç gereç,
Sınıf ve/veya teknik laboratuar Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler,
donanım ve koşullar)
farmakoloji kitapları vb. eğitim materyalleri
STANDART
Sıvı elektrolit metabolizmasını etkileyen ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
1. Sıvı elektrolit dengesi bozukluklarını 2. SIVI ELEKTROLİT
1. Tıbbi terim kullanmak.
METABOLİZMASINI ETKİLEYEN 2. Detaylara özen göstermek.
ayırt etmek.
2. Dehidratasyon çeşitlerini birbirinden İLAÇLAR
3. Sıvı elektrolit dengesi
2.1. Sodyum Dengesi Bozulması ve
ayırt etmek.
bozukluklarında kullanılan
3. Dehidratasyon
durumlarında Dehidratasyon
ilaçların etki, yan etki ve
kullanılan sıvıları birbirinden ayırt 2.2.Dehidratasyon Durumunda
kontrendikasyonlarının analiz
etmek.
Kullanılan Sıvılar
ve sentezini yapmak.
4. Hiperhidratasyon durumunda kullanılan 2.3.Hiperhidratasyon Durumları
2.4. Potasyum Eksikliğinde
ilaçları ayırt etmek.
5. Hipokalemi
tedavisinde
kullanılan (Hipokalemi/ Hipopotasemi)
solüsyonları ayırt etmek.
Kullanılan Solüsyonlar
6. Hiperkalemi
tedavisinde
kullanılan 2.5. Potasyum Fazlalığında
ilaçları birbirinden ayırt etmek.
(Hiperkalemi/Hiperpotasemi)
7. Kalsiyum eksikliğinde kullanılan ilaçları kullanılan İlaçlar
2.6. Kalsiyum
birbirinden ayırt etmek.
8. Magnezyum eksikliğinde kullanılan Eksikliğinde(Hipokalsemi)
ilaçları ayırt etmek.
Kullanılan İlaçlar
2.7. Magnezyum
Eksikliğinde(Hipomagnezemi)
Kullanılan İlaçlar
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
1.
2.
3.
4.
5.
Dikkatli olmak
Sorumluluk sahibi olmak
İş disiplinine sahip olmak
Hızlı ve pratik olmak
Zamanı ve malzemeyi iyi
kullanmak
6. İyi gözlem yapabilmek
İşlemi Öğrenme Süresi: 5 saat
İŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM NO
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
STANDART
3
İŞLEMİN ADI Asit baz dengesi bozukluklarında kullanılan ilaçları ayırt etmek.
Üriner Sisteme Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf, teknik laboratuvar Afiş, şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler,
farmakoloji kitapları vb eğitim materyalleri
Asit baz dengesi bozukluklarında kullanılan ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
1. Asidoz çeşitlerini ve nedenlerini 2.
saymak.
2. Asidoz durumunda kullanılan
solüsyonları ayırt etmek.
3. Asidoz durumunda kullanılan
solüsyonların
yan
etki
ve
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
4. Alkaloz çeşitlerini ve nedenlerini
saymak.
5. Alkaloz durumunda kullanılan
solüsyonları ayırt etmek.
6. Amonyum klorür verilirken dikkat
edilmesi gereken noktaları ayırt
etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
BİLGİ
ASİT BAZ DENGESİ
BOZUKLUKLARINDA
KULLANILAN İLAÇLAR
3.1.
Asidoz Çeşitleri ve
Gelişme Nedenleri
3.2.
Asidoz Durumunda
Kullanılan
Solüsyonlar
3.3.
Alkaloz Çeşitleri Ve
Gelişme Nedenleri
3.4.
Alkaloz Durumunda
Kullanılan
Solüsyonlar
BECERİ
1. Tıbbi terim kullanmak.
2. Detaylara özen göstermek.
3. Asit baz dengesi
bozukluklarında kullanılan
kullanılan ilaçların etki, yan
etki ve
kontrendikasyonlarının
analiz ve sentezini yapmak.
TAVIR
1.
2.
3.
4.
5.
Dikkatli olmak
Sorumluluk sahibi olmak
İş disiplinine sahip olmak
Hızlı ve pratik olmak
Zamanı ve malzemeyi iyi
kullanmak
6. İyi gözlem yapabilmek
İşlemi Öğrenme Süresi: 3 saat
İŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM NO
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
STANDART
İŞLEMİN ADI
4
Plazma yerini tutan solüsyonları ayırt etmek
Üriner Sisteme Etkili İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf, teknik laboratuar Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,Tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler,
farmakoloji kitapları vb. eğitim materyalleri
Plazma yerini tutan solüsyonların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
1. Plazma yerini tutan solüsyonları 3.
ayırt etmek
2. Plazma yerini tutan solüsyonların
endikasyonlarını ayırt etmek.
3. Plazma yerini tutan solüsyonların
yan etki ve kontrendikasyonlarını
ayırt etmek.
4. Plazma
ürünlerinin
kullanıldığı
durumları birbirinden ayırt etmek
5. Normal insan serum albumininin
kullanıldığı durumları birbirinden
ayırt etmek.
6. Tam kanın endikasyonlarını ayırt
etmek
7. Tam
kanın
yan
etki
kontrendikasyonlarını ayırt etmek
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
BİLGİ
BECERİ
PLAZMA YERİNİ TUTAN
SOLÜSYONLAR
3.1. Dekstran Ve Diğerleri
3.2. Plazma
3.3. Normal İnsan Serum
Albumini
3.4. Tam Kan
1. Tıbbi terim kullanmak.
2. Detaylara özen göstermek.
3. Plazma yerini tutan ilaçların
etki, yan etki ve
kontrendikasyonlarının
analiz ve sentezini yapmak.
TAVIR
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Sorumluluk sahibi olmak
İş disiplinine sahip olmak
Hızlı ve pratik olmak
Zamanı ve malzemeyi iyi
kullanmak
7. İyi gözlem yapabilmek
İşlemi Öğrenme Süresi: 3 saat
MODÜL BİLGİ SAYFASI
ALAN
: ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ
MESLEK/DAL
: ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
DERS
: FARMAKOLOJİ DERSİ
MODÜL
: KEMOTERAPOTİK İLAÇLAR
KODU
: 421BB0004
SÜRE
: 40/16
ÖN KOŞUL
:
AÇIKLAMA
:
1. Bu modülün yeterliğe dayalı amaçlarına ulaşılabilmesi için bilgi iletişim teknolojilerinin
gerektirdiği araç, gereç ve ekipmanlar sağlanmalıdır.
2. Öğretmen, modülün konularının işlenişinde diğer derslerdeki konularla olan ilişkisini göz
önünde bulundurmalıdır.
3. Modülde yer alan yeterliğe dayalı amaçlar 40 saat sonunda ulaşılması öngörülerek
hazırlanmıştır. Bu nedenle yüz yüze eğitim süreci için ayrılan 16 saatin dışında kalan
bireysel eğitim için ayrılan süre de dikkate alınarak planlama yapılmalıdır.
4. Bu modülün işlenmesinde zümre öğretmenler kararlarına uyulur.
5. Bu modülün öğrenme-öğretme sürecinde; ilaç örnekleri, ilaç prospektüsleri, ilaç rehberi,
farmakoloji ile ilgili kaynak kitaplar vb. araç, gereç ve ekipmanlar kullanılmalıdır.
ÖĞRETİM YÖNTEM
VE TEKNİKLERİ
: Anlatım, problem çözme, soru-cevap, araştırma, uygulama,bireysel
öğrenme, demonstrasyon yöntem ve teknikleri uygulanabilir.
GENEL AMAÇ
: Öğrenci; Bu modül ile kemoterapotik ilaçları; ilaçların endikasyonlarını
yan etkilerini ve kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt edebilecektir.
AMAÇLAR
:
1.
2.
3.
4.
5.
Kemoteropötiklerin etkilerini ayırt edebilecektir
Antibakteriyel ilaçların etkilerini ayırt edebilecektir
Çeşitli Kemoterapötik ilaçların etkilerini ayırt edebilecektir.
Antineoplastik ilaçların etkilerini ayırt edebilecektir.
Antiseptik, dezenfektan ilaç ve solüsyonların etkilerini ayırt edebilecektir.
İÇERİK
1.
:
KEMOTERAPOTİKLERE GİRİŞ
1.1. Kemoterapötik İlaçların Sınıflandırılması
1.1.1.
Kemoterapötiklerin Kullanım Alanları
1.1.2.
Kemoterapötiklerin Etkileri
2.
3.
ANTİBAKTERİYEL İLAÇLAR
2.1. Bakterisid Etkili Antibakteriyel İlaçlar
2.1.1. Penisilinler
2.1.2. Sefalosporinler
2.1.3. Karbapenemler
2.1.4. Monobaktamlar
2.1.5. Aminoglikozidler
2.1.6. Fluorokinolonlar
2.1.7. Vankomisin
2.1.8. Rifampin
2.1.9. Nitroimidazoller
2.2. Bakteriyostatik Etkili Antibakteriyel İlaçlar
2.2.1. Tetrasiklinler
2.2.2. Sulfonamidler (Sülfonamidler)
2.2.3. Amfenikoller
2.2.4. Makrolidler ve Azalidler
2.2.5. Linkozamidler
ÇEŞİTLİ KEMOTERAPÖTİKLER
3.1. Antitüberküloz İlaçlar
3.2. Antifungal İlaçlar
3.3. Antiamibik İlaçlar
3.4. Antimalaryal İlaçlar
3.5. Antihelmintik İlaçlar3.6. Ektoparazitlere Karşı Kullanılan İlaçlar
3.7. Antiviral İlaçlar
4.
ANTİNEOPLASTİK İLAÇLAR
4.1. Alkilleyici İlaçlar
4.2. Antimetabolitler
4.3. Bitkisel Kaynaklı Antikanserojenler
4.4. Antibiyotikler
4.5. Hormon ve Hormon Angonistleri
4.6. Diğer Antineoplastik İlaçlar
5.
ANTİSEPTİK ve DEZENFEKTANLAR
5.1.
5.2.
5.3.
5.4.
5.5.
5.6.
5.7.
5.8.
Halojenler
Alkoller
Aldehidler
Fenolik Bileşikler
Oksidleyici Maddeler
Katyonik Deterjanlar
Metal Bileşikleri
Diğer Antiseptik ve Dezenfektanlar
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME :
Öğrenci, aşağıdaki performans ölçütlerini yerine getirecektir.
A.
1.
2.
3.
Kemoterapotiklere Giriş (Kemoterapötiklerin Etkilerini Ayırt Etmek)
Kemoterapi ve kemoterapotiği doğru açıklar.
Kemoterapötik ilaçları sınıflandırır.
Kemoterapötiklerin etkilerini ve yan etkilerini doğru açıklar.
B.
1.
2.
Antibakteriyel İlaçlar (Antibakteriyel Etkili İlaçları Ayırt Etmek)
Antibakteriyel ilaçları sınıflandır.
Bakterisid etkili antibakteriyel ilaçların endikasyonları, yan etki ve kontrendikasyonlarını
doğru açıklar.
Bakteriyostatik etkili antibakteriyel ilaçların endikasyonları, yan etki ve
kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
3.
Çeşitli Kemoterapötikler (Çeşitli Kemoterapötik İlaçları Ayırt Etmek)
Antitüberküloz ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
Antifungal ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
Antiamibik ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
Antimalaryal ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
Antihelmintik ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
Ektoparazitlere karşı kullanılan ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
açıklar.
7.
Antiviral ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
C.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
D.
1.
2.
E.
1.
2.
Antineoplastik İlaçlar (Antineoplastik İlaçları Ayırt Etmek)
Antineoplastik ilaçları doğru sınıflandırır.
Antineoplastik ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
Antiseptik Ve Dezenfektanlar (Antiseptik - Dezenfektan İlaçları Ayırt Etmek)
Antiseptik ve dezenfektanları doğru sınıflandırır.
Antiseptik dezenfektan ilaçların endikasyonları, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
açıklar.
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
İŞLEM NO
İŞLEMİN ADI
1
Kemoterapötiklerin etkilerini ayırt etmek
YETERLİK
Kemoterapötik İlaçları Ayırt Etmek
ORTAM (Araç gereç,
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar Afiş, şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler,
donanım ve koşullar)
farmakoloji kitapları vb eğitim materyalleri,
STANDART
Kemoterapötik ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
1. KEMOTERAPOTİKLERE GİRİŞ
1. Kemoterapötikleri sınıflandırmak.
1. Kemoterapötik ilaçların 1. Dikkatli olmak
sınıflandırılmasını
2. Kemoterapötiklerin kullanım alanlarını
1.1. Kemoterapötik İlaçların
2. Araştırmacı olmak
gösteren
tablo
birbirinden ayırt etmek.
Sınıflandırılması
3. Sorumluluk sahibi
hazırlamak.
3. Kemoterapötiklerin etkilerini birbirinden
1.1.1. Kemoterapötiklerin
olmak
2. Antibakteriyel ilaçların 4. İş disiplinine sahip
ayırt etmek.
Kullanım Alanları
sınıflandırılmasını
4. Kemoterapötiklerin yan etkilerini
1.1.2. Kemoterapötiklerin
olmak
gösteren tablo
birbirinden ayırt etmek.
Etkileri
5. Hızlı ve pratik olmak
hazırlamak.
6. Zamanı ve malzemeyi
iyi kullanmak
7. İyi gözlem yapabilmek
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
İşlemi Öğrenme Süresi: 3 saat
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
İŞLEM NO
2
İŞLEMİN ADI
Antibakteriyel etkili ilaçları ayırt etmek
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
Kemoterapotik İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf, teknik laboratuvar Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları vb. eğitim
materyalleri
STANDART
Antibakteriyel ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
BİLGİ
İŞLEM BASAMAKLARI
2. ANTİBAKTERİYEL İLAÇLAR
1. Antibakteriyel ilaçları sınıflandırmak
2. Antibakteriyel ilaçların etkilerini birbirinden ayırt
2.1. Bakterisid Etkili Antibakteriyel
etmek.
İlaçlar
3. Penisilinlerin endikasyonlarını birbirinden ayırt
2.1.1. Penisilinler
etmek.
2.1.2. Sefalosporinler
4. Penisilinlerin yan etki ve kontrendikasyonlarını
2.1.3. Karbapenemler
birbirinden ayırt etmek.
2.1.4. Monobaktamlar
5. Sefalosporinlerin endikasyonlarını birbirinden ayırt
2.1.5. Aminoglikozidler
etmek.
2.1.6. Fluorokinolonlar
6. Sefalosporinlerin yan etki ve kontrendikasyonlarını
2.1.7. Vankomisin
birbirinden ayırt etmek.
2.1.8. Rifampin
7. Karbapenemlerin endikasyonlarını birbirinden ayırt
2.1.9. Nitroimidazoller
etmek.
2.2. Bakteriyostatik Etkili Antibakteriyel
8. Monobaktamların endikasyonlarını birbirinden ayırt
İlaçlar
etmek.
2.2.1. Tetrasiklinler
9. Aminoglikozidlerin endikasyonlarını birbirinden ayırt
2.2.2. Sülfonamidler
etmek.
2.2.3. Amfenikoller
10. Aminoglikozidlerin yan etki ve kontrendikasyonlarını
2.2.4. Makrolidler ve
ayırt etmek.
Azalidler
11. Fluorokinolonların endikasyonlarını birbirinden ayırt
2.2.5. Linkozamidler
etmek.
12. Fluorokinolonların yan etki ve kontrendikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek.
13. Vankomisinin endikasyonlarını birbirinden
ayırt etmek.
14. Vankomisinin yan etki ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek
15. Rifampinin endikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
16. Rifampinin yan etki ve kontrendikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek.
17. Nitroimidazollerin endikasyonlarını birbirinden ayırt
etmek.
18. Nitroimidazoller yan etki ve kontrendikasyonlarını
BECERİ
1. Tıbbi terim kullanmak.
2. Detaylara özen göstermek.
3. Antibiyotik ilaçları etki
mekanizmalarına göre
sınıflandırılmalarını gösteren
tablo hazırlamak.
4. Antibiyotik ilaçların etki, yan
etki ve kontrendikasyonlarının
analiz ve sentezini yapmak
TAVIR
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Sorumluluk sahibi olmak
İş disiplinine sahip olmak
Hızlı ve pratik olmak
Zamanı ve malzemeyi iyi
kullanmak
İyi gözlem yapabilmek
birbirinden ayırt etmek.
19.
Tetrasiklinlerin endikasyonlarını birbirinden
ayırt etmek..
20. Tetrasiklinlerin yan etki ve kontrendikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek.
21. Sülfonamidlerin endikasyonlarını birbirinden ayırt
etmek.
22. Sülfonamidlerin yan etki ve kontrendikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek.
23. Amfenikollerin endikasyonlarını birbirinden ayırt
etmek.
24. Amfenikollerin yan etki ve kontrendikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek.
25. Makrolidlerin ve azalidlerin endikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek.
26. Makrolidlerin ve azalidlerin
yan etkilerini ve kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt
etmek.
27. Linkozamidlerin endikasyonlarını birbirinden ayırt
etmek.
28. Linkozamidlerin yan etkilerini ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
İşlemi Öğrenme Süresi: 6 saat
İŞ
İŞLEM ANALİZ FORMU
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM NO
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
STANDART
İŞLEMİN ADI
3
Çeşitli Kemoterapötik ilaçları ayırt etmek
Kemoterapatik İlaçları Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar ortamı Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji
kitapları vb. eğitim materyalleri
Çeşitli Kemoterapötik ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
3.
ÇEŞİTLİ KEMOTERAPÖTİKLER 1. Tıbbi terim kullanmak.
1. Antitüberküloz ilaçları ayırt etmek.
2. Antitüberküloz ilaçların etkilerini ayırt etmek.
3.1. Antitüberküloz İlaçlar
2. Detaylara özen göstermek.
3. Antitüberküloz yan etki ve kontrendikasyonlarını
3.2. Antifungal İlaçlar
3. Çeşitli Kemoterapötik ilaçların
birbirinden ayırt etmek
3.3. Antiamibik İlaçlar
etki, yan etki ve
4. Antifungal ilaçları ayırt etmek.
3.4. Antimalaryal İlaçlar
kontrendikasyonlarının analiz ve
5. Antifungal ilaçların yan etki ve
3.5. Antihelmintik İlaçlar
sentezini yapmak.
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
3.6. Ektoparazitler Karşı
6. Antiamibik ilaçları ayırt etmek..
Kullanılan İlaçlar
7. Antimalaryal ilaçları ayırt etmek.
3.7. Antiviral İlaçlar
8. Antihelmintik ilaçları sınıflandırmak.
9. Antihelmintik ilaçları ayırt etmek.
10. Antihelmintik ilaçların yan etki ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
11. Ektoparazitlere karşı kullanılan ilaçların etkilerini
ayırt etmek
12. Ektoparazitlere karşı kullanılan ilaçların yan etki ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek
13. Antiviral ilaçları sınıflandırmak.
14. Antiviral ilaçları ayırt etmek..
15. Antiviral ilaçların etkilerini ayırt etmek.
16. Antiviral ilaçların yan etki ve kontrendikasyonlarını
birbirinden ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
TAVIR
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
İşlemi Öğrenme Süresi: 4 saat
İŞLEM ANALİZ FORMU
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Sorumluluk sahibi olmak
İş disiplinine sahip olmak
Hızlı ve pratik olmak
Zamanı ve malzemeyi iyi kullanmak
İyi gözlem yapabilmek
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM NO
İŞLEMİN ADI
4
Antineoplastik ilaçları ayırt etmek
YETERLİK
Kemoterapatik İlaçları Ayırt Etmek
ORTAM (Araç gereç,
Sınıf ve/veya teknik laboratuar, Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları vb.
donanım ve koşullar)
eğitim materyalleri
STANDART
Antineoplastik ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
ANTİNEOPLASTİK İLAÇLAR
1. Kanser kemoterapisinin prensiplerini sıralamak. 4.
1. Tıbbi terim kullanmak.
1. Dikkatli olmak
2. Antineoplastik ilaçları sınıflandırmak
4.1. Alkilleyici İlaçlar
2. Detaylara özen göstermek.
2. Araştırmacı olmak
3. Alkilleyici ilaçları saymak
4.2. Antimetabolitler
3. Antineoplastik ilaçların etki, yan 3. Sorumluluk sahibi olmak
4. Alkilleyici ilaçların etkilerini ayırt etmek.
4.3. Bitkisel Kaynaklı
etki ve kontrendikasyonlarının 4. İş disiplinine sahip olmak
5. Alkilleyici ilaçların yan etkilerini ve
Antikanserojenler
analiz ve sentezini yapmak.
5. Hızlı ve pratik olmak
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
4.4. Antibiyotikler
6. Zamanı ve malzemeyi iyi
6. Antimetabolit ilaçları birbirinden ayırt etmek.
4.5. Hormon ve Hormon
kullanmak
7. Antimetabolit ilaçların etkilerini ayırt etmek.
Antagonistleri
7. İyi gözlem yapabilmek
8. Antimetabolit ilaçların yan etkilerini ve
4.6. Diğer Antineoplastik İlaçlar
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
9. Bitkisel kaynaklı antikanserojenleri birbirinden
ayırt etmek
10. Bitkisel kaynaklı antikanserojen ilaçların
etkilerini ayırt etmek.
11. Bitkisel kaynaklı antikanserojenlerin yan
etkilerini ve kontrendikasyonlarını birbirinden
ayırt etmek.
12. Kanser tedavisinde kullanılan antibiyotikleri
birbirinden ayırt etmek
13. Hormonlar ve hormon antagonistlerini
birbirinden ayırt etmek
14. Hormonlar ve hormon antagonistlerinin
etkilerini ayırt etmek.
15. Hormonlar ve hormon antagonistlerinin yan
etkilerini ve kontrendikasyonlarını birbirinden
ayırt etmek.
16. Diğer antineoplastik ilaçları birbirinden ayırt
etmek
17. Diğer antineoplastik ilaçların etkilerini ayırt
etmek.
18. Diğer antineoplastik ilaçların yan etkilerini ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT
İşlemi Öğrenme Süresi: 2 saat
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
İŞLEM NO
İŞLEMİN ADI Antiseptik - dezenfektan ilaçları ayırt etmek
5
YETERLİK
Kemoterapatik İlaçları Ayırt Etmek
ORTAM (Araç gereç,
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler,
donanım ve koşullar)
farmakoloji kitapları vb. eğitim materyalleri
STANDART
Antiseptik - dezenfektan ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
5. ANTİSEPTİK VE
1. Antiseptik ve Dezenfektanları sınıflandırmak.
DEZENFEKTANLAR
2. Antiseptik dezenfektanların kullanılış yerlerini
sıralamak.
5.1. Halojenler
3. Halojenlerin etkilerini birbirinden ayırt etmek
5.2. Alkoller
4. Halojenlerin yan etkilerini ve
5.3. Aldehidler
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek
5.4. Fenolik Bileşikler
5. Alkollerin etkilerini birbirinden ayırt etmek.
5.5. Oksidleyici Maddeler
6. Alkollerin yan etkilerini ve kontrendikasyonlarını
5.6. Katyonik Deterjanlar
birbirinden ayırt etmek.
5.7. Metal Bileşikleri
7. Aldehidlerin etkilerini birbirinden ayırt etmek.
5.8. Diğer Antiseptik ve
8. Aldehidlerin yan etkilerini ve
Dezenfektanlar
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
9. Fenolik Bileşiklerin etkilerini birbirinden ayırt
etmek.
10. Fenolik Bileşiklerin yan etkilerini ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
11. Oksidleyici Maddelerin etkilerini birbirinden
ayırt etmek.
1. Tıbbi terim kullanmak.
2. Detaylara özen göstermek.
3. Antiseptik dezenfektan
ilaçların etki, yan etki ve
kontrendikasyonlarının analiz
ve sentezini yapmak.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Sorumluluk sahibi olmak
İş disiplinine sahip olmak
Hızlı ve pratik olmak
Zamanı ve malzemeyi iyi
kullanmak
7. İyi gözlem yapabilmek
12. Oksidleyici Maddelerin yan etkilerini ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
13. Katyonik Deterjanların etkilerini birbirinden
ayırt etmek.
14. Katyonik Deterjanların yan etkilerini ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
15. Metal Bileşiklerin etkilerini birbirinden ayırt
etmek.
16. Metal Bileşiklerin yan etkilerini ve
kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt etmek.
17. Diğer antiseptik ve dezenfektanları
birbirinden ayırt etmek.
18. Diğer antiseptik ve dezenfektanların etkilerini
birbirinden ayırt etmek.
19. Diğer antiseptik ve dezenfektanların yan
etkilerini ve kontrendikasyonlarını birbirinden
ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT
İşlemi Öğrenme Süresi: 2 saat
MODÜL BİLGİ SAYFASI
ALAN
: ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ
MESLEK / DAL
: ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
DERS
: FARMAKOLOJİ DERSİ
MODÜL
: ENDOKRİN SİSTEM İLAÇLARI VE OTOKOİDLER
KODU
: 421BB0002
SÜRE
: 40/16
ÖN KOŞUL
:
AÇIKLAMALAR
:
1.
Bu modülün yeterliğe dayalı amaçlarına ulaşılabilmesi için bilgi iletişim
teknolojilerinin gerektirdiği araç, gereç ve ekipmanlar sağlanmalıdır.
2.
Öğretmen, modülün konularının işlenişinde diğer derslerdeki konularla olan
ilişkisini göz önünde bulundurmalıdır.
3.
Modülde yer alan yeterliğe dayalı amaçlar 40 saat sonunda ulaşılması
öngörülerek hazırlanmıştır. Bu nedenle yüz yüze eğitim süreci için ayrılan
16 saatin dışında kalan bireysel eğitim için ayrılan süre de dikkate alınarak
planlama yapılmalıdır.
4.
Bu modülün işlenmesinde zümre öğretmenler kararlarına uyulmalıdır.
5.
Bu modülün öğrenme-öğretme sürecinde; ilaç örnekleri, ilaç prospektüsleri,
ilaç rehberi, farmakoloji ile ilgili kaynak kitaplar vb. araç, gereç ve
ekipmanlar kullanılmalıdır.
ÖĞRETİM YÖNTEM
VE TEKNİKLERİ
: Anlatım, problem çözme, soru-cevap, araştırma, uygulama,
bireysel öğrenme, demonstrasyon yöntem ve teknikleri
uygulanabilir.
GENEL AMAÇ
:Öğrenci; Bu modül ile endokrin sisteme etkili ilaçları, otokoidleri
ve acil durumlarda kullanılan ilaçları; ilaçların endikasyonlarını
yan etkilerini ve kontrendikasyonlarını birbirinden ayırt
edebilecektir.
AMAÇLAR
:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
İÇERİK
Endokrin sistem hormonlarının tedavide kullanım alanlarını ayıt edebilecektir.
Adrenal kortikosteroid ilaçları ayırt edebilecektir.
Cinsiyet hormon ilaçlarını ayırt edebilecektir.
Antidiabetik ilaçları ayırt edebilecektir.
Troid bezini etkileyen ilaçları ayırt edebilecektir.
Otokoid ilaçları ayırt edebilecektir.
Acil durumlarda kullanılan ilaçları ayırt edebilecektir.
:
1. ENDOKRİN HORMONLAR
1.1.
Hormonların Sınıflandırılması
1.2.
Hormonların Fizyolojik Fonksiyonları ve Kullanımı
2. ADRENAL KORTİKOSTEROİDLER
2.1.
Adrenal Kortikosteroidlerin Endikasyonları
2.2.
Adrenal Kortikosteroidlerin Yan Etkileri
2.3.
Adrenal Kortikosteroidlerin Kontrendikasyonları
2.4.
Glukokortikoidler
2.5.
Mineralokortikoidler
3. CİNSİYET HORMONLARI
3.1.
Östrojenler
3.2.
Projestinler
3.3.
Oral Kontraseptifler
3.3.1. Oral Kontraseptiflerin Çeşitleri
3.3.2. Oral Kontraseptiflerin Etkileri
3.3.3. Oral Kontraseptiflerin Yan Etkileri
3.3.4. Oral Kontraseptiflerin Kontrendikasyonları
3.4.
Androjenler
3.4.1. Antiandrojenik İlaçlar
4. ANTİDİYABETİK İLAÇLAR
4.1.
İnsülin
4.1.1. İnsülin Preparatları
4.1.2. İnsülinin Yan Etkileri
4.2.
Oral Antidiyabetik İlaçlar
4.2.1. Sülfonilüre Grubu
4.2.2. Biguanidin (Glukofaj)
4.2.3. α – Glukozidaz inhibitörleri
4.2.4. Thiazolidinedionlar
4.2.5. Glinidler (Meglitidler)
4.3.
Hipogliseminin Tedavisinde Kullanılan İlaçlar
4.3.1. Glukagon
5. TROİD BEZİNİ ETKİLEYEN İLAÇLAR
5.1.
Tiroid Fonksiyon Bozuklukları
5.2.
Hipotiroidizm Tedavisinde Kullanılan İlaçlar
5.3.
Antitroid İlaçlar
5.4.
Kalsitonin (Tirokalsitonin = Tct)
6. OTAKOİDLER
6.1.
Histamin
6.1.1. Histaminin Fizyolojik Etkileri
6.2.
Histamin Antagonistleri (Antihistaminikler)
6.2.1. H1 Reseptör Antagonistleri
6.2.2. H2 Reseptör Antagonistleri
6.2.3. H3 Reseptör Antagonistleri
6.3.
Serotonin ve Antagonistleri
7. ACİL DURUMLARDA KULLANILAN İLAÇ VE SOLÜSYONLAR
7.1.
Acil Durumlarda Kullanılan İlaçlar
7.1.1. Sempatomimetikler
7.1.2. Antikolinerjik İlaçlar
7.1.3. Kalsiyum kanal blokörleri
7.1.4. ACE İnhibitörü (Anjiotensin Dönüştürücü Enzim İnhibitörü)
7.1.5. Organik nitratlar
7.1.6. Antiaritmik İlaçlar
7.1.7. Kardiyotonik Glikozidler
7.1.8. Diüretikler
7.1.9. Bronkodilatör, Antiastmatik İlaçlar
7.1.10. Analjezik ilaçlar
7.1.11. Kortikosteroidler
7.1.12. Antihistaminik İlaçlar
7.1.13. Antikonvülzan İlaçlar
7.1.14. Antipsikotik (Nöroleptik) İlaçlar
7.1.15. Santral Etkili Çizgili Kas Gevşeticileri
7.1.16. Santral Sinir Sistemi Depresan İlaçlar
7.1.17. Benzodiazepin Reseptör Antagonisti
7.1.18. Antifibrinolitik İlaçlar
7.1.19. Antiangregan
7.1.20. Adsorban Etkili İlaçlar
7.1.21. Oksitosik İlaçlar
7.1.22. Antiemetik ilaçlar
7.1.23. H 2 Reseptör Antogonisti
7.1.24. Narkotik Antagonisti İlaçlar
7.1.25. Elektrolitler
7.1.26. Alkali Edici İlaçlar
7.1.27. Pomadlar
7.2.
Acil Durumlarda Kullanılan Solüsyonlar
7.2.1. Dekstroz (%5,10,20,30,50'lik solüsyonlar halinde)
7.2.2. Mannitol % 20
7.2.3. Ringer Laktat
7.2.4. İsolayt
7.2.5. Serum Fizyolojik, İzotonik ( 0/ 0.9 NaCl)
7.3.
Ambulansta Bulundurulacak İlaç ve Serum Listesi
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME:
Öğrenci, aşağıdaki performans ölçütlerini yerine getirecektir.
Endokrin Hormonlar (Endokrin Sistem Hormonlarının Tedavide
Kullanım Alanlarını Ayırt Etmek)
1. Endokrin bezlerin anatomik yerlerini afiş, şema, şekil, maket vb. üzerinde
gösterir ve salgıladıkları hormonları ve görevlerini sayar.
A.
B.
Adrenal Kortikosteroidler (Adrenal Kortikosteroid İlaçları Ayırt Etmek)
1. Adrenal kortikosteroid hormonları sınıflandırır.
2. Adrenal
kortikosteroid
ilaçların
endikasyon,
yan
etki
ve
kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
3. Glukokortikoid
ilaçların
fizyolojik,
farmakolojik
etkilerini
endikasyonlarını doğru açıklar.
4. Mineralokortikoid ilaçların fizyolojik ve farmakolojik etkilerini
endikasyonlarını doğru açıklar.
ve
ve
C.
Cinsiyet Hormonları (Cinsiyet Hormon İlaçlarını Ayırt Etmek)
1. Östrojenlerin endikasyon, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
açıklar.
2. Projestinlerin endikasyon, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
açıklar.
3. Oral kontraseptiflerin etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru sayar.
4. Androjenlerin endikasyon, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
açıklar.
5. Antiandrojeniklerin endikasyonlarını doğru açıklar.
D.
1.
2.
3.
4.
Antidiyabetik İlaçlar (Antidiabetik İlaçları Ayırt Etmek)
Antidiabetik ilaçların etki mekanizmasını doğru açıklar.
İnsülin preparatlarının çeşitlerini, etki ve yan etkilerini doğru açıklar.
Oral antidiyabetik ilaçları etki mekanizmasınına göre doğru sınıflandırır.
Oral antidiyabetik ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
açıklar.
5. Glukagonun endikasyonlarını doğru açıklar.
E.
Troid Bezini Etkileyen İlaçlar (Troid Bezini Etkileyen İlaçları Ayırt
Etmek)
1. Troid bezini etkileyen hormonları ve troid fonksiyon bozukluklarını doğru
açıklar.
2. Hipotiroidizm tedavisinde kullanılan İlaçların etki, yan etki ve
kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
3. Antitroid ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
4. Kalsitonin preparatlarının endikasyon, yan etki ve kontrendikasyonlarını
doğru açıklar.
F.
1.
2.
3.
4.
Otakoidler (Otokoid İlaçları Ayırt Etmek)
Otakoid maddeleri yapılarına göre doğru sınıflandırır.
Histaminin etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
Histamin antagonistlerini doğru sınıflandırır.
Histamin antagonistlerinin etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını doğru
açıklar.
5. Serotonin antagonistlerinin etki ve yan etkilerini doğru açıklar.
G.
Acil Durumlarda Kullanılan İlaç Ve Solüsyonlar (Acil Durumlarda
Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek)
1. Acil durumlarda kullanılan ilaçların etki, yan etki ve kontrendikasyonlarını
doğru açıklar.
2. Acil durumlarda kullanılan solüsyonların etki,
yan etki ve
kontrendikasyonlarını doğru açıklar.
3. Ambulanslarda bulundurulacak ilaç ve serumların listesini doğru sayar.
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
İŞLEM NO
YETERLİK
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
Endokrin sistem hormonlarının tedavide kullanım alanlarını ayırt
İŞLEMİN ADI
1
etmek
Endokrin Sisteme Etkili İlaçları ve Otokoidleri Ayırt Etmek
ORTAM (Araç gereç,
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar, Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri,
donanım ve koşullar)
prospektüsler, farmakoloji Kitapları vb, eğitim materyalleri
STANDART
Endokrin sistem hormonlarının tedavide kullanım alanlarını doğru ayıt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
1. Endokrin hormonların salgılanma 1. ENDOKRİN HORMONLAR 1. Endokrin hormonların
1. Dikkatli olmak
yerlerini ve görevlerini saymak.
1.1.
Hormonların
salgılanma yerlerinin ve
2. Araştırmacı olmak
2. Hormonları kimyasal yapılarına
Sınıflandırılması
görevlerini afiş üzerinde
3. Sorumluluk sahibi olmak
göre sınıflandırmak.
1.2.
Hormonların
göstermek.
4. İş disiplinine sahip olmak
3. Endokrin hormonların fizyolojik
Fizyolojik
2. Tıbbi terim kullanmak.
5. Hızlı ve pratik olmak
fonksiyonlarını ayırt etmek.
Fonksiyonları ve
3. Detaylara özen göstermek. 6. Zamanı ve malzemeyi iyi
4. Hormonların kullanım alanlarını
Kullanımı
kullanmak
4. Hormonların kullanım
ayırt etmek.
7.
İyi gözlem yapabilmek
alanlarını yorumlamak.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
İşlemi Öğrenme Süresi: 2 saat
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
İŞLEM NO
YETERLİK
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
İŞLEMİN ADI
2
Adrenal kortikosteroid ilaçları ayırt etmek
Endokrin Sisteme Etkili İlaçları ve Otokoidleri Ayırt Etmek
ORTAM (Araç gereç,
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar, Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri,
donanım ve koşullar)
prospektüsler, farmakoloji kitapları vb, eğitim materyalleri
STANDART
Adrenal kortikosteroid ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
1. Adrenal
kortikosteroid
hormonları 2. ADRENAL
1. Tıbbi terim kullanmak. 1. Dikkatli olmak
KORTİKOSTEROİDLER
sınıflandırmak
2. Detaylara özen
2. Araştırmacı olmak
2. Adrenal kortikosteroid ilaçların tedavide 2.1.
Adrenal
göstermek.
3. Sorumluluk sahibi olmak
kullanımlarını sınıflandırmak
Kortikosteroidlerin
3. Adrenal kortikosteroid
4. İş disiplinine sahip olmak
3. Adrenal kortikosteroidlerin yan etkilerini
Endikasyonları
ilaçların etki, yan etki ve 5. Hızlı ve pratik olmak
birbirinden ayırt etmek
2.2.
Adrenal
kontrendikasyonlarının 6. Zamanı ve malzemeyi iyi
4. Adrenal
kortikosteroidlerin
Kortikosteroidlerin Yan
analiz ve sentezini
kullanmak
kontrendikasyonlarını ayırt etmek
Etkileri
yapmak.
7. İyi gözlem yapabilmek
5. Glukokortikoid hormonları ayırt etmek.
2.3.
Adrenal
6. Glukokortikoid ilaçların, fizyolojik ve
Kortikosteroidlerin
farmakolojik etkilerini birbirinden ayırt
Kontrendikasyonları
etmek
2.4.
Glukokortikoidler
7. Mineralokortikoid
hormonları ayırt 2.5.
Mineralokortikoidler
etmek
8. Mineralokortikoid ilaçların, fizyolojik ve
farmakolojik etkilerini birbirinden ayırt
etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
İşlemi Öğrenme Süresi: 2 saat
NOT:
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEM NO
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
STANDART
İŞLEMİN ADI
3
Cinsiyet hormon ilaçlarını ayırt etmek
Endokrin Sisteme Etkili İlaçları ve Otokoidleri Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler,
farmakoloji kitapları vb. eğitim materyalleri
Cinsiyet hormon ilaçlarının etkilerini birbirinden doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
1. Östrojenlerin endikasyonlarını ayırt etmek. 3.
2. Östrojenlerin yan etki ve
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
3. Projestinlerin endikasyonlarını ayırt etmek.
4. Projestinlerin yan etki ve
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
5. Oral kontraseptiflerin kullanım amaçlarını
saymak.
6. Oral kontraseptiflerin çeşitlerini ayırt etmek.
7. Oral kontraseptiflerin etkilerini ayırt etmek.
8. Oral kontraseptiflerin yan etki ve
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
9. Androjenlerin endikasyonlarını ayırt etmek.
10. Androjenlerin yan etki ve
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
11. Antiandrojeniklerin endikasyonlarını ayırt
etmek
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
İŞ
BİLGİ
CİNSİYET HORMONLARI
3.1.
Östrojenler
3.2.
Projestinler
3.3.
Oral Kontraseptifler
3.3.1. Oral Kontraseptiflerin
Çeşitleri
3.3.2. Oral Kontraseptiflerin
Etkileri
3.3.3. Oral Kontraseptiflerin
Yan Etkileri
3.3.4. Oral Kontraseptiflerin
Kontrendikasyonları
3.4.
Androjenler
3.4.1. Antiandrojenik İlaçlar
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
BECERİ
TAVIR
1. Tıbbi terim kullanmak.
1.
2. Detaylara özen göstermek. 2.
3. Oral kontraseptif ilaçların
3.
etki, yan etki ve
kontrendikasyonlarının
4.
analiz ve sentezini yapmak.
4. Örnek ilaçlar içerisinden oral 5.
kontraseptif etkili ilaçları
6.
ayırt etmek.
7.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Sorumluluk sahibi
olmak
İş disiplinine sahip
olmak
Hızlı ve pratik olmak
Zamanı ve malzemeyi
iyi kullanmak
İyi gözlem yapabilmek
İşlemi Öğrenme Süresi: 2 saat
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
İŞLEM NO
4
İŞLEMİN ADI
Antidiabetik ilaçları ayırt etmek
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
Endokrin Sisteme Etkili İlaçları ve Otokoidleri Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuar, Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler, farmakoloji kitapları
vb. eğitim materyalleri
STANDART
Antidiabetik ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
4.
1. Antidiabetik ilaçların etki mekanizmasını ayırt etmek.
2. İnsülinin etkilerini saymak.
3. İnsülin preparatlarının çeşitlerini ayırt etmek.
4. İnsülinin yan etkilerini ayırt etmek.
5. Oral antidiyabetik ilaçların kullanıldığı durumları ayırt
etmek.
6. Oral antidiyabetik ilaçlardan, Sülfonilüre grubu ilaçların
etkilerini ayırt etmek.
7. Oral antidiyabetik ilaçlardan, Biguanidin (Glukofaj)grubu
ilaçların etkilerini ayırt etmek.
8. Oral antidiyabetik ilaçlardan, α – Glukozidaz inhibitörlerinin
etkilerini ayırt etmek.
9. Oral antidiyabetik ilaçlardan, Thiazolidinedionların etkilerini
ayırt etmek.
10. Oral antidiyabetik ilaçlardan, Glinidlerin (Meglitidler)
etkilerini ayırt etmek.
11. Glukagonun kullanım nedenlerini ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
BECERİ
ANTİDİABETİK İLAÇLAR
1.
4.1. İnsülin
2.
4.1.1. İnsülin Preparatları 3.
4.1.2. İnsülinin Yan Etkileri
4.2. Oral Hipoglisemik İlaçlar
4.2.1. Sülfonilüre Grubu
4.2.2. Biguanidin (Glukofaj)
4.2.3. α – Glukozidaz
inhibitörleri
4.2.4. Thiazolidinedionlar
4.2.5. Glinidler (Meglitidler)
Tıbbi terim kullanmak.
Detaylara özen göstermek.
İnsülin ve oral hipoglisemik
ilaçların etki, yan etki ve
kontrendikasyonlarının analiz ve
sentezini yapmak.
4.3. Hipogliseminin Tedavisinde
Kullanılan İlaçlar
4.3.1. Glukagon
İşlemi Öğrenme Süresi: 3 saat
TAVIR
1.
2.
3.
4.
5.
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Sorumluluk sahibi olmak
İş disiplinine sahip olmak
Hızlı ve pratik olmak
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
İŞLEM NO
İŞLEMİN ADI
5
Troid bezini etkileyen ilaçları ayırt etmek
YETERLİK
Endokrin Sisteme Etkili İlaçları ve Otokoidleri Ayırt Etmek
ORTAM (Araç gereç,
Sınıf ve/veya teknik laboratuar, Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler,
donanım ve koşullar)
farmakoloji kitapları vb. eğitim materyalleri
STANDART
Troid bezini etkileyen ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
5. TİROİD BEZİNİ
1. Tiroid bezini etkileyen hormonları ayırt
1. Tıbbi terim kullanmak.
1. Dikkatli olmak
ETKİLEYEN İLAÇLAR
etmek.
2. Detaylara özen göstermek. 2. Araştırmacı olmak
2. Tiroid hormonlarının fizyolojik etkilerini ayırt
5.1.
Tiroid Fonksiyon
3. Troid bezini etkileyen ilaçların 3. Sorumluluk sahibi olmak
etmek.
Bozuklukları
etki, yan etki ve
4. İş disiplinine sahip olmak
3. Tiroid fonksiyon bozukluklarını ayırt etmek.
5.2.
Hipotiroidizm
kontrendikasyonlarının
5. Hızlı ve pratik olmak
4. Tiroid hormon preparatlarını ayırt etmek.
Tedavisinde
analiz ve sentezini yapmak. 6. Zamanı ve malzemeyi iyi
5. Hipotiroidizm tedavisinde kullanılan İlaçların
Kullanılan İlaçlar
kullanmak
etkilerini ayırt etmek.
5.3.
Antitroid İlaçlar
7. İyi gözlem yapabilmek
6. Hipotiroidizm tedavisinde kullanılan ilaçların,
5.4.
Kalsitonin
yan etkilerini saymak.
(Tirokalsitonin = Tct)
7. Hipotiroidizm tedavisinde kullanılan ilaçların,
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
8. Antihipertiroid ilaçlardan, Tiyoüre türevlerini
ayırt etmek.
9. Kalsitonin preparatlarının tedavideki etkilerini
ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
İşlemi Öğrenme Süresi: 2 saat
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
İŞLEM NO
İŞLEMİN ADI Otokoid ilaçları ayırt etmek
6
YETERLİK
Endokrin Sisteme Etkili İlaçları ve Otokoidleri Ayırt Etmek
ORTAM (Araç gereç,
Sınıf ve/veya teknik laboratuar, Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri, prospektüsler,
donanım ve koşullar)
farmakoloji kitapları vb. eğitim materyalleri
STANDART
Otokoid ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
6. OTAKOİDLER
1. Otokoidleri yapılarına göre
1. Tıbbi terim kullanmak.
4. Dikkatli olmak
sınıflandırmak.
6.1. Histamin
2. Detaylara özen göstermek.
5. Araştırmacı olmak
2. Histaminin etkilerini ve reseptörlerini
6.1.1. Histaminin Fizyolojik 3. Otokoid ilaçların etki, yan etki 6. Sorumluluk sahibi olmak
ayırt etmek.
Etkileri
ve kontrendikasyonlarının
7. İş disiplinine sahip olmak
3. H1 Reseptör antagonistlerinin
6.2. Histamin Antagonistleri
analiz ve sentezini yapmak.
8. Hızlı ve pratik olmak
etkilerini ayırt etmek.
(Antihistaminikler)
9. Zamanı ve malzemeyi iyi
4. H1 Reseptör antagonistlerinin, klinik
6.2.1. H1 Reseptör
kullanmak
kullanım alanlarını ayırt etmek.
Antagonistleri
10. İyi gözlem yapabilmek
5. H1 Reseptör antagonistlerinin yan
6.2.2. H2 Reseptör
etkilerini ayırt etmek.
Antagonistleri
6. H2 Reseptör Antagonistlerinin
6.2.3. H3 Reseptör
etkilerini ayırt etmek.
Antagonistleri
7. Serotonin antagonistlerinin, etki ve
6.3. Serotonin ve Antagonistleri
yan etkilerini ayırt etmek.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
İşlemi Öğrenme Süresi: 2 saat
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞ
Sistem Hastalıklarında Kullanılan İlaçları Ayırt Etmek
İŞLEM NO
7
İŞLEMİN ADI
Acil durumlarda kullanılan ilaçları ayırt etmek
YETERLİK
ORTAM (Araç gereç,
donanım ve koşullar)
Endokrin Sisteme Etkili İlaçları ve Otokoidleri Ayırt Etmek
Sınıf ve/veya teknik laboratuvar Afiş , şema, bilgisayar, projeksiyon, CD, DVD,tepegöz, ilaç örnekleri,
prospektüsler, farmakoloji kitapları vb. eğitim materyalleri
STANDART
Acil durumlarda kullanılan ilaçların farmakolojik etkilerini doğru ayırt etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
1. Acil durumlarda kullanılan ilaçları 7. ACİL DURUMLARDA KULLANILAN
1. Tıbbi terim kullanmak.
İLAÇ VE SOLÜSYONLAR
ayırt etmek.
2. Detaylara özen
2. Acil durumlarda kullanılan
7.1. Acil Durumlarda Kullanılan İlaçlar
göstermek.
ilaçların endikasyonlarını ayırt
7.1.1. Sempatomimetikler
3. Ambulansta bulunan acil
etmek.
7.1.2. Antikolinerjik İlaçlar
ilaçları saymak.
3. Acil durumlarda kullanılan
7.1.3. Kalsiyum kanal blokörleri
4. Acil durumlarda
ilaçların yan etki ve
7.1.4. ACE İnhibitörü (Anjiotensin
kullanılan ilaçların etki,
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
Dönüştürücü Enzim İnhibitörü)
yan etki ve
4. Acil durumlarda kullanılan
7.1.5. Organik nitratlar
kontrendikasyonlarının
solüsyonları ayırt etmek.
7.1.6. Antiaritmik İlaçlar
analiz ve sentezini
5. Acil durumlarda kullanılan
7.1.7. Kardiyotonik Glikozidler
yapmak.
solüsyonların endikasyonlarını
7.1.8. Diüretikler
5. Acil ilaçları tanımak.
ayırt etmek.
7.1.9. Bronkodilatör, Antiastmatik
6. Acil durumlarda kullanılan
İlaçlar
solüsyonların yan etki ve
7.1.10. Analjezik ilaçlar
kontrendikasyonlarını ayırt etmek.
7.1.11. Kortikosteroidler
7. Ambulans hizmetleri
7.1.12. Antihistaminik İlaçlar
yönetmeliğine göre
7.1.13. Antikonvülzan İlaçlar
ambulanslarda bulundurulacak
7.1.14. Antipsikotik (Nöroleptik) İlaçlar
ilaçları saymak.
7.1.15. Santral Etkili Çizgili Kas
8. Ambulansta hizmetleri
Gevşeticileri
yönetmeliğine göre
7.1.16. Santral Sinir Sistemi Depresan
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
TAVIR
Dikkatli olmak
Araştırmacı olmak
Sorumluluk sahibi olmak
İş disiplinine sahip
olmak
Hızlı ve pratik olmak
Zamanı ve malzemeyi
iyi kullanmak
İyi gözlem yapabilmek
ambulanslarda bulundurulacak
serumları saymak.
SÜRE: İşlemin Yapılma Süresi:
NOT:
İlaçlar
7.1.17. Benzodiazepin Reseptör
Antagonisti
7.1.18. Antifibrinolitik İlaçlar
7.1.19. Antiangregan
7.1.20. Adsorban Etkili İlaçlar
7.1.21. Oksitosik İlaçlar
7.1.22. Antiemetik ilaçlar
7.1.23. H 2 Reseptör Antogonisti
7.1.24. Narkotik Antagonisti İlaçlar
7.1.25. Elektrolitler
7.1.26. Alkali Edici İlaçlar
7.1.27. Pomatlar
7.2. Acil Durumlarda Kullanılan
Solüsyonlar
7.2.1. Dekstroz (%5,10,20,30,50'lik
solüsyonlar halinde)
7.2.2. Mannitol % 20
7.2.3. Ringer Laktat
7.2.4. İsolayt
7.2.5. Serum Fizyolojik, İzotonik ( 0/
0.9 NaCl)
7.3. Ambulansta Bulundurulacak İlaç ve
Serum Listesi
İşlemi Öğrenme Süresi: 3 saat
MESLEK ELEMANI YETERLİK TABLOSU
SİSTEM HASTALIKLARINDA KULLANILAN İLAÇLARI
AYIRT ETMEK
GÖREV
LER/
İŞLER
SEKTÖR
ALAN
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ
Sağlık
YETERLİKL
ER
1
2
1
2
3
4
Farmakoloj
i ile ilgili
temel
kavramları
ayırt etmek.
Otonom
sinir
sistemine
etkili
ilaçları
ayırt etmek.
Santral
sinir
sistemine
etkili
ilaçları
ayırt etmek.
Dolaşım
sistemine
etkili
ilaçları
ayırt etmek.
3
MESLEK
ACİL TIP TEKNİSYENLİĞİ
İŞLEMLER
4
5
6
KOD
SEVİYE
7
İlaçlar hakkında İlaçların
genel bilgileri
vücuttaki etki
ayırt etmek.
mekanizmaları
nı ayırt etmek.
Otonom sinir
sistemi
fonsiyonlarını
ayırt etmek
Sempatomimeti
k (Adrenerjik)
etkili ilaçları
ayırt etmek.
Sempatolitik(An
tiadrenerjik)
etkili ilaçları
ayırt etmek.
Parasempatomi
metik
(Kolinerjik)
etkili ilaçları
ayırt etmek.
Parasempatolitik
(Antikolinerjik)
etkili ilaçları
ayırt etmek.
Otonom
ganglionlara
etkili ilaçları
ayırt etmek.
Sedatif - hipnotik Antikonvülsan
etkili ilaçları ayırt etkili ilaçları
etmek
ayırt etmek.
Parkinson
tedavisinde
kullanılan
ilaçları ayırt
etmek
Psikiyatrik
hastalıkların
tedavisinde
kullanılan
ilaçları ayırt
etmek
Narkotik
analjezik etkili
ilaçları ayırt
etmek
Anestezik
Nöromüsküler
etkili ilaçları bloke edici
ayırt etmek ilaçları ayırt
etmek.
Konjestif kalp
yetmezliği
tedavisinde
kullanılan
ilaçları ayırt
etmek.
Angina
pectoris (anjina
pektoris)
tedavisinde
kullanılan
ilaçları ayırt
etmek.
Periferik
vazodilatatör
etkili ilaçları
ayırt etmek
Hipertansiyon
tedavisinde
kullanılan
ilaçları ayırt
etmek
Hiperlipide
mi
tedavisinde
kullanılan
ilaçları
ayırt
etmek.
Aritmi
tedavisinde
kullanılan
ilaçları ayırt
etmek.
Hematopoietik
sisteme etkili
ilaçları ayırt
etmek.
5
6
7
8
Solunum
sistemine
etkili
ilaçları
ayırt etmek.
Sindirim
sistemine
etkili
ilaçları
ayırt etmek.
Üriner
sisteme
etkili
ilaçları
ayırt etmek.
Kemoterop
ötik ilaçları
ayırt etmek.
Endokrin
sisteme
etkili
9
ilaçları ve
otokoidleri
ayırt etmek
Antitusif etkili
ilaçları ayırt
etmek.
Ekspektoran
etkili ilaçları
ayırt etmek.
Bronkodilatör
etkili ilaçları
ayırt etmek.
Dijestan ve peptik
ülsere etkili
ilaçları ayırt
etmek.
Laksatif Pürgatif ve
antidiyaretik
etkili ilaçları
ayırt etmek.
Emetik antiemetik etkili
ilaçları ayırt
etmek.
Diüretik etkili
ilaçları ayırt
etmek.
Sıvı elektrolit
metabolizmasını
etkileyen
ilaçları ayırt
etmek.
Asit baz dengesi
bozukluklarında
kullanılan
ilaçları ayırt
etmek.
Plazma yerini
tutan
solüsyonları
ayırt etmek.
Kemoteropötikleri Antibakteriyel
n etkilerini ayırt etkili ilaçları
etmek.
ayırt etmek.
Çeşitli
Kemoterapötik
ilaçları ayırt
etmek.
Antineoplastik
ilaçları ayırt
etmek.
Antiseptik dezenfektan
ilaçları ayırt
etmek.
Endokrin sistem
hormonlarının
tedavide kullanım
alanlarını ayıt
etmek.
Cinsiyet
hormon
ilaçlarını ayırt
etmek.
Antidiabetik
ilaçları ayırt
etmek.
Troid bezini
Otokoid
Acil durumlarda
etkileyen ilaçları ilaçları ayırt kullanılan
ayırt etmek.
etmek.
ilaçları ayırt
etmek.
Adrenal
kortikosteroid
ilaçları ayırt
etmek.