TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ BİLGİ NOTU KASIM 2015 Türkiye İstatistik Kurumu 31/12/2015 tarihinde 2015 yılı Kasım ayı “Dış Ticaret İstatistikleri” haber bültenini yayımladı. 2015 yılı Kasım ayında; İhracat geçen yılın aynı ayına göre % 10,2 azalarak 11 milyar 738 milyon dolar, ithalat % 25,3 azalarak 15 milyar 974 milyon dolar olmuştur. Dış ticaret açığı % 49,1 azalarak 8 milyar 317 milyon dolardan 4 milyar 236 milyon dolara düşmüştür. 2014 yılı Kasım ayında % 61,1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2015 yılı aynı ayında % 73,5’e yükselmiştir. Avrupa Birliği ile yapılan dış ticarette; ihracat % 1,5, ithalat % 13,9 azalmıştır. En fazla ihracat yapılan ülke Almanya, en fazla ithalat yapılan ülke ise Çin olmuştur. Kasım ayında Almanya’ya 1 milyar 199 milyon dolarlık ihracat yapılırken, Çin’den 2 milyar dolarlık ithalat yapılmıştır. Fasıllar düzeyinde ihracatta 1 milyar 602 milyon dolar ile motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı, ithalatta da 2 milyar 634 milyon dolar ile mineral yakıtlar ve yağlar ilk sırada yer almıştır. Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içindeki payı % 4,6, ithalatı içindeki payı % 16,8 olarak gerçekleşmiştir. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seride bir önceki aya göre ihracat % 6,8, ithalat % 6,3 azalmıştır. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 04.01.2016 Sayfa 1 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ 2015 yılı Kasım ayında ihracat 2014 yılının aynı ayına göre % 10,2 azalarak 13.067 milyon dolardan 11.738 milyon dolara, ithalat % 25,3 azalarak 21.385 milyon dolardan 15.974 milyon dolara gerilemiştir. Böylece dış ticaret açığı % 49,1 azalarak 8.317 milyon dolardan 4.236 milyon dolara, dış ticaret hacmi % 19,6 azalarak 34.452 milyon dolardan 27.712 milyon dolara gerilemiştir (Tablo 1, Grafik 1). 2014 yılının Kasım ayında % 61,1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılının aynı ayında 14,4 puan artarak % 73,5’e yükselmiştir. Tablo 1. Dış Ticaret Göstergeleri İhracat (FOB) Aylar Kasım Ocak-Kasım Yıllar Değer 2014 13.067 2015 11.738 2014 144.341 2015 132.194 İthalat (CIF) Değişim (%) Değer Dış Ticaret Dengesi Değişim (%) 21.385 -10,2 15.974 189.219 Değişim (%) -8.317 -25,3 220.389 -8,4 Değer -4.236 34.452 -49,1 -76.048 -14,1 -57.025 (Milyon ABD $) İhracatın Dış Ticaret Hacmi İthalatı Karşılama Değişim Oranı Değer (%) (%) 27.712 61,1 -19,6 364.730 -25,0 321.414 73,5 65,5 -11,9 69,9 Kaynak: TÜİK. Grafik 1. Dış Ticaret Göstergeleri (Milyon ABD $) 40.000 34.452 35.000 27.712 30.000 25.000 21.385 20.000 15.000 15.974 13.067 11.738 10.000 5.000 0 -5.000 -10.000 -4.236 -8.317 -15.000 2014 -Kasım İhracat (FOB) 2015 -Kasım İthalat (CIF) Dış Ticaret Dengesi Dış Ticaret Hacmi Kaynak: TÜİK. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 04.01.2016 Sayfa 2 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Takvim etkisinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre, 2015 yılı Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat % 10,2, ithalat % 27,1 azalmıştır. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre ise, 2015 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre ihracat % 6,8, ithalat % 6,3 azalmıştır. Ekonomik faaliyetlere göre 2015 yılı Kasım ayında geçen yılın aynı ayına göre balıkçılık sektörü ihracatı % 23,1 artarken, diğer bütün sektörlerde azalış görülmüştür. Tarım ve ormancılık sektörü ihracatında % 12,2, madencilik ve taşocakçılığı sektörü ihracatında % 26,4, imalat sanayi sektörü ihracatında % 9,7 azalış olmuştur (Tablo 2). 2015 yılı Kasım ayında 10.850 milyon dolarlık imalat sanayi ürünleri ihracatı, 618 milyon dolarlık tarım ve ormancılık ürünleri ihracatı, 204 milyon dolarlık madencilik ve taşocakçılığı ürünleri ihracatı ve 30 milyon dolarlık balıkçılık ürünleri ihracatı gerçekleştirilmiştir. Tablo 2. Ekonomik Faaliyetlere Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $) Kasım 2014 Sektörler 2015 Değer Pay (%) Değer Pay (%) Değişim (%) 13.067 704 24 276 12.010 53 100,0 5,4 0,2 2,1 91,9 0,4 11.738 618 30 204 10.850 36 100,0 5,3 0,3 1,7 92,4 0,3 -10,2 -12,2 23,1 -26,4 -9,7 -32,4 21.385 772 4 3.249 16.671 688 100,0 3,6 0,0 15,2 78,0 3,2 15.974 614 5 1.991 12.987 377 100,0 3,8 0,0 12,5 81,3 2,4 -25,3 -20,5 34,8 -38,7 -22,1 -45,3 İHRACAT Toplam Tarım ve Ormancılık Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Diğer İTHAL AT Toplam Tarım ve Ormancılık Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Diğer Kaynak: TÜİK. 2015 yılı Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre sermaye (yatırım) malları ithalatında % 11,4, ara (ham madde) malları ithalatında % 31,0, tüketim malları ithalatında % 6,3 azalış olmuştur. Sermaye (yatırım) malları ithalatı 2.688 milyon dolar, ara (ham madde) malları ithalatı Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 04.01.2016 Sayfa 3 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ 10.980 milyon dolar, tüketim malları ithalatı 2.270 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir (Tablo 3). Tablo 3. Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $) Kasım 2014 Sektörler 2015 Değer Pay (%) Değer Pay (%) Değişim (%) 13.067 1.288 5.692 6.001 86 100,0 9,9 43,6 45,9 0,7 11.738 1.417 5.000 5.284 37 100,0 12,1 42,6 45,0 0,3 -10,2 10,0 -12,2 -12,0 -56,9 21.385 3.033 15.908 2.423 22 100,0 14,2 74,4 11,3 0,1 15.974 2.688 10.980 2.270 36 100,0 16,8 68,7 14,2 0,2 -25,3 -11,4 -31,0 -6,3 65,7 İHRACAT Toplam Sermaye (Yatırım) Malları Ara (Ham Madde) Malları Tüketim Malları Diğerleri İTHAL AT Toplam Sermaye (Yatırım) Malları Ara (Ham Madde) Malları Tüketim Malları Diğerleri Kaynak: TÜİK. Fasıllara göre ihracatta 2015 yılı Kasım ayında ilk sırayı 1.602 milyon dolar ile “motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı” alırken, bunu 1.038 milyon dolar ile “kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları”, 772 milyon dolar ile “örme giyim eşyası ve aksesuarı” ihracatı izlemiştir. 2015 yılı Kasım ayında ithalatta “mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler” 2.634 milyon dolar ile ilk sırada yer alırken, 2.023 milyon dolarlık ithalat ile “kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları” ikinci, 1.502 milyon dolarlık ithalat ile “elektrikli makine ve cihazlar, ses kaydetmeverme, televizyon görüntü-ses-kaydetme-verme cihazları, aksam-parça-aksesuarı” üçüncü sırada yer almıştır. İller itibarıyla 2015 yılı Kasım ayında ihracatta İstanbul ilk sırada yer alırken, onu sırasıyla Bursa, İzmir, Kocaeli ve Gaziantep izlemiştir. Toplam ihracat içinde İstanbul’un payı % 51,0, Bursa’nın Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 04.01.2016 Sayfa 4 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ payı % 6,3, İzmir’in payı % 5,8, Kocaeli’nin payı % 5,2, Gaziantep payı % 5,1 olarak gerçekleşmiştir (Tablo 4). Tablo 4. En Çok İhracat ve İthalat Yapılan 10 İl (Bin ABD $) Kasım-2015 İller Değer Pay (%) Değer İHRACAT Genel İstanbul Bursa İzmir Kocaeli Gaziantep Ankara Denizli Hatay Manisa Trabzon Kaynak: TÜİK. 11.737.552 5.984.529 740.543 686.105 615.989 597.777 568.606 188.200 169.887 169.125 164.501 Pay (%) İTHALAT 100,0 51,0 6,3 5,8 5,2 5,1 4,8 1,6 1,4 1,4 1,4 Genel İstanbul Ankara Kocaeli İzmir Bursa Gaziantep Manisa Hatay Kayseri Adana 15.973.959 8.843.038 790.823 730.193 722.409 684.579 430.904 292.235 279.081 219.472 160.948 100,0 55,4 5,0 4,6 4,5 4,3 2,7 1,8 1,7 1,4 1,0 Not: Firma vergi kimlik numaralarının bağlı olduğu ile göredir. 2015 yılı Kasım ayında ithalatta ilk sırada yer alan İstanbul’u Ankara, Kocaeli, İzmir ve Bursa izlemiştir. Toplam ithalat içinde İstanbul’un payı % 55,4, Ankara’nın payı % 5,0, Kocaeli’nin payı % 4,6, İzmir’in payı % 4,5, Bursa’nın payı % 4,3 olmuştur. 2015 yılının Kasım ayında, 2014 yılının aynı ayına göre Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yapılan ihracat % 1,5, Türkiye Serbest Bölgelerine yapılan ihracat % 18,1, diğer ülkelere yapılan ihracat % 16,9 azalış göstermiştir (Tablo 5). Aynı dönemde Avrupa Birliği ülkelerinden yapılan ithalat % 13,9, Türkiye Serbest Bölgelerinden yapılan ithalat % 3,7, diğer ülkelerden yapılan ithalat % 31,6 azalmıştır. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 04.01.2016 Sayfa 5 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Tablo 5. Ülke Gruplarına Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $) Kasım 2014 Ülke Grupları 2015 Değer Pay (%) Değer Pay (%) Değişim (%) İ H R A C A T Toplam A-Avrupa Birliği Ülkeleri (AB-28) B-Türkiye Serbest Bölgeleri C-Diğer Ülkeler 13.067 100,0 11.738 100,0 -10,2 5.720 43,8 5.631 48,0 -1,5 182 1,4 149 1,3 -18,1 7.166 54,8 5.957 50,8 -16,9 21.385 100,0 15.974 100,0 -25,3 7.426 34,7 6.395 40,0 -13,9 98 0,5 95 0,6 -3,7 13.861 64,8 9.484 59,4 -31,6 İ T H A L A T Toplam A-Avrupa Birliği Ülkeleri (AB-28) B-Türkiye Serbest Bölgeleri C-Diğer Ülkeler Kaynak: TÜİK. 2015 yılı Kasım ayında en fazla ihracat yapılan ülkeler sıralamasında Almanya ilk sırada yer alırken, bu ülkeye 1.199 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir. Almanya’yı 867 milyon dolarlık ihracat ile İngiltere ve 789 milyon dolarlık ihracat ile Irak takip etmiştir. 2015 yılı Kasım ayında en çok ithalat yapılan ülke sıralamasında 2.000 milyon dolar ile Çin ilk sırada yer almıştır. Bu ülkeyi 1.727 milyon dolarlık ithalat ile Almanya ve 1.374 milyon dolarlık ithalat ile Rusya Federasyonu izlemiştir. Bu konuyla ilgili bültene www.tuik.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 04.01.2016 Sayfa 6 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected]