T. B. M. M. B: 43 30 . 3 . 1988 0 : 1 Bu düşüncemizin geniş bir ilgi ve

T. B. M. M.
B: 43
Bu düşüncemizin geniş bir ilgi ve
'tasviple karşılandığını söyleyebilirim, Ni­
tekim, Türkiye'nin önerisi üzerine, islam
ülkeleri anasında güven ve güvenlik artı­
rıcı önlemler konusunu incelemek üzere
beş kişiden oluşan bir komitenin kurul­
ması kararlaştırılmıştır. Bazı üye ülkele­
rin temsilcileri, bunu, Mam ülkeleri dış­
işleri baklanlarımın Amman toplantısında
alınan en önemli kararı olarak nitelendir­
mişlerdir. Türkiye, bu alandaki çalışma­
lara aktif katkısını sürdürecek ve böyle­
ce Avrupa ile islam ülkeleri arasında oy­
nadığı köprü rolüne, yeni ve önemli bir
boyut kazandırmış olacaktır.
Konferansta, Bulgaristan'daki soydaş­
larımızın durumu da önemle ele alınmıştır.
Bu konudaki görüşlerimizi bakanlar top­
lantısında dile getirdim. Bulgaristan ile
imzaladığımız protokolün meseleye çözüm
getirmediğini; ancak, çözüme götürecek
mekanizmaları oluşturduğunu; önümüz­
deki dönemde islam ülkelerimin Bulga­
ristan'daki gelişmeleri aktif ve etkili bir
şekilde izlemeye devam etmelerinin önem
taşıdığını vurguladım.
iki yıl önce Fez'de yapılan 16 ncı İs­
lam Konferansı Dışişleri Bakanları Top­
lantısında, kurulması kararlaştırılan üç ki­
şilik temas grubumun raporu Amman
toplantısı sırasında dışişleri bakanlarına
sunuldu. İslam Konferansı Genel Sekre­
terince atanan ve bütün islam âleminde
itibar «ahibi olan üç tarafsız şahsiyet ta­
rafından, Bulgaristan'da yapılan incele­
melerin sonucunda hazırlanan bu rapor­
da, soydaşlarımıza yapılan baskılar, onla­
rın dinî ve kültürel haklarını ortadan kal­
dırmaya yönelik faaliyetler çok açık bi­
çimde ifade edilmiştir. Bu konuda bir ka­
par tasarısı hazırlayan yüksek memurlar­
dan oluşan siyasî komite, temas grubu
başkanının verdiği fevkalade etkileyioi
30 . 3 . 1988
0: 1
izahatı da dinledikten sonra, karar ta­
sarısına son şeklini vermiştir. Baklanlar
Komitesinde kabul ©dilen kararda, temas
grubunun verdiği sonuçlar aynen tekrar­
landıktan sonra, Bulgaristan'da baskı al­
tında yaşayan Müslüman azınlık ile Mam
Konferansının tam dayanışma içinde ol­
duğu belirtilmekte, Bulgaristan'ın uygula­
dığı baskı politikalarının esefle karşılan­
dığına işaret edilmekte ve Bulgaristan
Hükümetine, Müslüman azınlığım ikili ve
milletlerarası anlaşmalarla sahip olduğu
bütün dinî ve kültürel hakların iadesi için
çağrıda bulunulmaktadır. Kararda ayrı­
ca, Türkiye lile Bulgaristan arasında 23
Şubat 1988 tarihinde imzalanan protoko­
lün tam olarak uygulanması liçin cağrıdıa
bulunulmaktadır.
Neticede, islam Konferansı Temas
Grubunun, Bulgaristan'daki durumu ya­
kından izlemesi, İslam Konferansı Dışiş­
leri Bakanlarına her yıl rapor sunması ve
Konferansın, bu mesele tatminkâr bir şe­
kilde çözümleninceye kadar konuyla ilgi­
lenmesi kararlaştırılmıştır. Aynı hususlar,
konferansın sonunda yayımlanan ortak
bildiride de yer almıştır,
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
gerek temas grubunun raporu, gerek kon­
feransta alman karar, Bulgaristan'daki
soydaşlarımız meselesine bütün İslam âle­
minin sahip çıktığını açık biçimde ortaya
koymaktadır. Esasen, medenî âlemde şim­
diye kadar bu baskı politikasını tasvip
edene ve bunu mazur göstermeye çalışa­
na rastlamadık. Ümit ediyoruz ki, Bul­
garistan Hükümeti, bu gelişmeleri gereği
gibi değerlendirecek ve soydaşlarımızın
dinî ve kültürel haklarını iade etmeyi ve
arzu edenlerin göçüne imkân tanımayı
kabul edecektir.
Çeşitli vesilelerle de açıkladığımız gi­
bi, Türkiye, Bulgar Hükümetinin bu ıis-
— 436 —