1 işçilere hizmet için kurulmuş kuruluşlardır. Onun için ben

M. Meclisi
B : 63
işçilere hizmet için kurulmuş kuruluşlardır. Onun
için ben burada, Türk - îş'i kınayıp DÎSK'i övmek
istemiyorum; çünkü biz, iki kuruluş da, işçi kurulu­
şuyuz. Elimizden geldiği kadar, çalışan insanlara hiz­
met götürmek ve onların yaşamını biraz daha ileriye
götürmek bizim görevimizdir. Benden önce konuşan
arkadaşımın DÎSK'i burada ağzına almasına rağ­
men, ben buna karşılık dahi vermeyeceğim; çünkü
bizim, Cumhuriyet Halk Partisinin içerisinde Türk-îş'in
Yürütme Kurulunda olan arkadaşlarım vardır; ben
bunu, onun için cevaplandırmadan bırakıyorum.
Sayın Başkan, değerli üyeler, Çalışma Bakanlığı
Bütçesi üzerinde Cumhuriyet Halk Partisi Grubunun
düşüncelerini ve temennilerini, bize ayrılan kısa za­
man içinde satırbaşları ve özet olarak arz etmeye ça­
lıştım.
Bütçenin, Bakanlığa ve ülkemize hayırlı olmasını
diler; Yüce Meclise saygılar sunarım. (Alkışlar)
BAŞKAN — Teşekkür ederim Sayın Akman.
Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına Sayın Cen­
giz Gökçek, buyurun. (Alkışlar)
MHP GRUBU ADINA CENGİZ GÖKÇEK (Ga­
ziantep) — Sayın Başkan, sayın milletvekilleri;
Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına Çalışma
Bakanlığı Bütçesinde,. geçen yılkı konuşmada da Sa­
yın Bakanın yayınladığı 6 No. lu genelgenin Anayasa
ve ilgili kanunların ışığı altında bir -tahlili' yapılmıştı;
Sayın Bakanın yapacağı icraatların bir nevL-dayanağı
olacağından üzerinde İsrarla duruldu. îcratın daya­
nağı, çarpık düşünceler, hukuk dışı davranışlar olun­
ca; yapılan işlemlerin, kanun ihlali olacağı tabiidir.
Sayın Bakan, bir yıllık icraatı boyunca kanunlara
saygı yerine, kanunları çiğnemeyi tercih
etmiştir.
Önemi sebebiyle 6 No. lu Genelgenin tahlilini yeni­
den huzurunuzda yapacağız; zira Çalışma Bakanlığı
icraatlarında o tarihten bu tarihe kadar hukuk açı­
sından bir değişiklik de olmamıştır.
Cevaplandırılması isteği ile sorularımızı Sayın Ba­
kana yönelteceğiz; Demagojiden uzak, kesin, net, tek­
nik cevaplarını vermesini isteyeceğiz; hukuk dışı 6
No. lu Genelgenin bir yıllık tatbikatından sonra, Ba­
kanlığın görüşünü öğrenmeye çalışacağız: Sayın Ba­
kan, halen bir yıl önceki bıraktığımız noktada mı?
Yoksa, Anayasa ve kanunların çerçevesi içerisine gir­
miş midir?
Ben konuşmalarımı tamamen teknik ve bu husus­
ları tanzim eden, kanunların çerçevesi içerisinde mad­
de zikrederek yapıyorum. Sayın Bakanın demagoji­
den uzak, madde madde, Meclis huzurunda cevap
25 . 2 . 1979
O:1
vermesini istiyorum. Şimdi başa dönüyorum: 6 No. lu
Genelge için, biz ne diyoruz? Bu genelgede «Üyelik
konusundaki gerçek durumu ciddi bir biçimde kuşku­
ya düşürdüğüne kanaat getirilen durumlarda; işyer­
lerinde belgelerin doğruluğunu saptamak amacıyla du­
rum tespiti yapılacaktır» denilmektedir. Nasıl tespit
edileceği hususu da; «Her bir işçinin çağrı tarihinde
hangi sendikaya üye olduğu, işçinin imzasını taşıyan
ve iş müfettişleri tarafından işyerlerinde düzenlene­
cek birer tutanakla belirlenecektir» diye ifade edil­
mektedir.
Değerli arkadaşlarım, bunun hukuki bir tahlili­
ni yaparsak, bu genelge Anayasanın 46 ncı madde­
sine aykırıdır. Zira, işçilerin sendikaya üye olma ve
ayrılmaları bu madde ile düzenlenmiş temel hak ve
hürriyetlerindendir. Anayasanın 46 ncı maddesi ge­
reğince bu hususlar 274 sayılı Sendikalar Kanununun
ve 275 sayılı Kanunla tanzim edilmiştir. Nitekim, ya­
yınlanan 6 No. lu Genelge, işçilerin hangi sendikaya
üye olduğunu, hangi sendikayı istediğini, hangi sen­
dikadan ayrıldığını ve istemediğini tayin eden yeni
usuller getirilmiştir.
Halbuki bu hususların tanzim ve tespiti, 274 ve
275 sayılı Kanunla düzenlenmiştir, yeni bir düzenle­
meye de lüzum yoktur.
274 sayılı Kanunun 2 nci maddesi hükmünce, bu
Kanun bakımından işçi sayılan kimseler işçi sendika­
sı kurmak, işçi sendikalarına üye olmak hakkına sa­
hiptirler. Üyeliğin kazanılmasına ilişkin 5/1 nci mad­
desi hükmünce de «Bu Kanun gereğince kurulan mes­
leki teşekküllere üye olmak ihtiyaridir; üyelik, üye ka­
yıt fişinin veya defterinin imzalanması ile kazanılır»
denmektedir. Üyeliğin kaybı da, yine bu Kanunun
6 ncı maddesinde tanzim edilmiştir; «Her üye istedi­
ği zaman üyesi bulunduğu mesleki teşekkülden çekile­
bilir. Çekilme Noter huzurunda, münferiden, kimliğin
tespiti ile, istifa edecek kişinin imzasının tasdiki ile
olur» denmektedir.
«Teşekkülden ayrılan veya çıkarılan üyenin ayrı­
lış ve çıkarılış tarihi, üye kayıt fişlerine veya kayıt
'defterine kayıt edilir» şeklinde düzenlenmiştir.
Sayın Bakanın 6 No. lu Genelgesi gereğince, sen­
dikadan istifa ettiğini, ayrıldığını beyan edecek işçi­
nin istifası, kanunun bu açık hükmü karşısında na­
sıl tespit edilecek? Bu tespit, bilindiği gibi, bölge ça­
lışma-müfettişlerinin yapacağı bir durum tespiti işle­
mi içerisinde mütalaa ediliyor. Yapılan durum tes­
pitinin neticesinde, işçi, kayıtlı bulunduğu sendika­
nın dışındaki sendikaya tercih ederse yasaya uygun