Tİp 2 DİY ABET MODELİ OLUSTURMA Bedirhan AY 1 Ercüment ÖLMEZ I , Tuğba ÇAVUŞOCLU I , Kamil VURAL I 1 Celal Bayar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Manisa, Farmakoloji Anabilim Dalı AMAÇ: Bugünkü bilgilerimiz ışığında çok farklı çeşitleri bulunan en yaygın metabolizma hastalığıdır. Fiziksel inaktivite ve obezite insidansının artışı, yaşlanma, şehir yaşamına geçişin ve nüfusun artmasıyla birlikte diyabetli birey sayısı da giderek artmaktadır. Bu nedenle günümüzde çok önemli hastalıklardan biri olan diyabet için model oluşturmak diyabetin tedavisi açısından çok önemli bir amaçtır. YÖNTEM: Hayvanlarda deneysel .diyabet oluşturmak için fare, sıçan, tavşan, kobay, hamster, maymun, domuz, köpek ve kedi gibi deney hayvanları kullanılabilmektedir. Diyabet modeli oluşturmak için en sık olarak kullanılan deney hayvanı olarak yaklaşık 200-250 ağırlığında, 10-12 haftalık erkek wistar sıçanlardır. Sıçanlar sessiz, sıcaklık ve nem kontrolü olan bir ortamda 12 saat aydınlık (08:0020:00) ve 12 saat karanlık siklusuna uyularak bakılacaklardır. Çalışma boyunca su ve yiyecek alımında bir kısıtlama yapılmayacaktır. Ortam sıcaklığı 22±3 "C olacaktır. Tip 1 diyabet modeli genellikle sıçanlara pankreasın beta hücrelerinin tahrip etmek amacıyla yüksek dozstreptozotosin (50 mg/kg, i.p.) uygulanarak gerçekleştirilir. Yüksek yağ içerikli diyet (YYD, enerji yüzdeleri: %45 yağ, %33,7 karbonhidrat, % 21,3 protein) ile 4 hafta süreyle besleneceklerdir ve beraberinde düşük doz streptozotosin uygulamasının (30 mg/kg, i.p.), sıçanlarda deneyselolarak Tip 2 diyabet oluşturmada başarılı olduğunu göstermiştir. Başarısız olunduğunda dozun tekrarlanabileceği bildirilmiştir. BULGULAR: Streptozotosin enjeksiyonundan 1 hafta sonra kuyruk veninden alınan kanda açlık kan şekeri bakıldı (Contour TS- glukometre) ve ardından 4 hafta sonra açlık kan şekeri 7,8 mmol/Lnin (140 mg/dı) üzerinde olanlar diyabetik olarak kabul edildi. YORUM:Tip 2 diyabet modeliyle oluşturulan sıçanlarda mutlak insülin yeterli olmamakta ya da insülin düzeylerinde normale göre hafif bir düşüş gözlenmekte; öte yandan, insüline direnç ile beraber kan şekeri düzeyleri yükselmektedir.