Görüntüleme tekniklerindeki gelişme bize küçük bir kesiden girerek

Artroskopi
Görüntüleme tekniklerindeki gelişme bize küçük bir kesiden girerek ekleme müdahale etme
şansını vermektedir. Artroskopi sayesinde operasyonarda oluşan komplikasyonlar en aza
inmektedir.
Artroskopi Nedir?
Artroskopi eklem problemlerinin tanı ve tedavisinde eklemin içinin görüntülenmesi için ortopedist
tarafından kullanılan cerrahi bir işlemdir. Kelime olarak 'eklemin içine bakmak' anlamına gelir.
Teknik olarak artroskopik işlem genel veya bölgesel anestezi altında açılan küçük bir kesiden
eklemin içerisine optik ile girilip eklemin büyütülerek bir televizyon ekranına yansıtılması ile
yapılan işlemdir. Büyütülmüş ve netleştirilmiş görüntü, yapıları daha yakından inceleme olanağı
sağladığı gibi aynı anda tedavinin de yapılmasını sağlar.
Neden Artroskopi?
Eklem yaralanmalarının ve hastalıklarının tanısı için başlangıç olarak: hastanın hikayesi fizik
muayene bulguları ve röntgen ile değerlendirilmesi gereklidir. Bunlara ek olarak MRI ve BT gibi
daha ileri tanı yöntemleri gerekebilir. Tedavisi cerrahi gerektiren eklem yaralanmalarında açık
cerrahi müdahalenin yaratacağı komplikasyonlardan kaçınmak, hastayı günlük yaşantısına
daha erken kavuşturmak, eklem içi patolojilerin tanı ve tedavisini en iyi şekilde yapmak için
artroskopik cerrahi yöntemi tercih edilir.
Artroskopik cerrahi sıklıkla diz ve omuz eklemine yapılamakla beraber; dirsek, el bileği, kalça ve
ayak bileğine de yapılabilmektedir.
DİZ: artroskopik olarak diz ekleminde şu işlemler yapılır;
-Menisküs yırtıklar
-Ön ve arka çapraz bağ(ACL-PCL) yırtıkları
1/3
Artroskopi
-Osteoartrit(kireçlenme)
-Kıkırdak lezyonları(OCD)
-Sinovit
-Eklem faresi
Menisküsler diz içinde uyluk ile kaval kemikleri arasında yarım ay şeklindeki kıkırdak yapılardır.
Nadiren 'O' şeklinde olurlar ve buna 'Diskoid Menisküs' denir.
Sıklıkla karşılaşılan menisküs yırtıkları ya bir travma ile yada yıllar içinde meydana gelen
yıpranma sonucunda oluşur. Klinik olarak menisküs yırtıkları kendini: ağrı, kilitlenme ve hareket
kısıtlılığı ile gösterir. Tedavi olarak yırtılan menisküsün bir kısmının alınması(parsiyel
menisektomi) veya yırtılan kısmın dikilmesi ile yapılır. Tedavinin ne şekilde yapılacağı hastanın
yaşına ve yırtığın meniküsün hangi bölümünde olduğuna bağlıdır.
Artroskopik menisektomi ameliyatını takiben hastalar genellikle aynı gün taburcu edilebilirler.
Hasta ameliyat sonrasında bir çift koltuk değneği ile üzerine basabilmektedir ve 4-5 gün sonra
da işine gidebilmektedir. Ancak menisküs tamiri yapılmış ise bu durumda hastanın yaklaşık 2 ay
üzerine basmaması gerekmektedir.
Ön ve arka çapraz bağlardan, ön çapraz bağ yırtığı daha sık olmaktadır ve bu bağların dikilmesi
söz konusu olmadığından, tedavi bağın yeniden oluşturulması ile yapılmaktadır. Bu işlem ise diz
çevresinde bulunan diğer bağların(semitendinöz-grasilis, patellar tendon, quadriceps tendonu)
veya kadavradan alınan bağların kullanılması ile yapılmaktadır. Kullanılan bu bağlar kemiğe
özel vidalar ile tutturulur. Ameliyat sonrası hasta koltuk değneği ile üzerine kısmi basabilmekte
(bu süre yaklaşık 2 haftadır) ve takiben iyi bir fizik tedavi ve rehabilitasyon programı
gerekmektedir. Ön çapraz bağ ameliyatı olan hastaların spora dönüş süresi yaklaşık 6 aydır.
Osteoartrit (OA- kireçlenme) sık görülen bir eklem hastalığıdır. Eklem kıkırdağının yapısının
bozulması, aşınması, incelmesi ve hatta kaybına neden olur. Osteoartrit eklemlerin normal
yapısını bozarak, ağrı, şişlik, hareket kısıtlılığı, hareket sırasında eklemden çıtırtı sesinin
gelmesi şeklinde klinik bulgular verir. OA bilinen bazı sebepleri ve tedavisi şu şekilde
özetlenebilir:
2/3
Artroskopi
Sebepler:
-Yaş(orta ve ileri yaş)
-Kalıtım
-Cinsiyet(kadınlarda daha fazla)
-Yapısal bozukluğu(doğuştan veya travma sonrası eklemin bozulması)
-Eklem hastalıkları(romatizmal hastalıklar ve enfeksiyon)
-Kilo
Tedavi:
-İlaç tedavisi
-Eklem içi enjeksiyonlar
-Fizik tedavi ve rehabilitasyon
-Artroskopik debridman
-Kemik düzeltici ameliyatlar
-Protez
Artroskobik debridman; girişimsel bir yöntem olan artroskobik debritman, artroplasti öncesi vakit
kazanmak açısından önemli bir seçenektir. Debriman; eklem içinin serum fizyolojik ile
yıkanması, serbest cisimlerin çıkarılması, yıpranmış ve yırtılmış olan menisküslerin
temizlenmesi, saçaklanmış olan kıkırdak parçalarının traşlanması ve temizlenmesi ile yapılır. Bu
işlem ile hastaların büyük bir kısmında uzun süreli rahatlama olmaktadır. Bu işlemin esas amacı
kireçlenmiş olan ekleme uygulanacak protezin süresini geciktirmektir.
Op.Dr. Özgür MENGEŞ
3/3