Bazı durumlarda bebeğin vajinal yol ile doğması mümkün olmaz. Bu

advertisement
Sezeryan
Bazı durumlarda bebeğin vajinal yol ile doğması mümkün olmaz. Bu gibi durumlarda karın
duvarı ve rahme yapılan cerrahi kesiden bebeğin doğumu gerçekleştirilir. Bu işleme sezeryan
adı verilir.
Bu bölümde
- Sezeryan ile doğum ne zaman gerekir
- Riskleri nelerdir?
- Sonrasında neler olur inceleyeceğiz.
Sezeryan ile doğumu gerektirecek pek çok neden olabilir.
Sezeryan ne zaman yapılır?
Sezeryan ile doğum yapılmasını gerektirecek pek çok neden olabilir. Bunların bir kısmı anneye
ait nedenler, bir kısmı ise bebeğe ait nedenlerdir. Bazı durumlarda doğumun sezeryan ile
gerçekleşmesi doğum başlamazdan önce kararlaştırılırken, bazı durumlarda ise doğum eylemi
sırasında çıkan problemlerden dolayı sezeryan ile doğum kararı alınabilir.
Bazen gebenin kendisi sezeryan ile doğum yapmak isteyebilir , bu kompleks kararın mutlaka
doktor ile tartışılıp karar varılması gerekir
Çoğul Gebelik
Karnında iki veya daha fazla bebek taşıyan kadınların bir kısmının sezeryan ile doğurtulması
gerekir. Eğer çoğul gebelikte doğum çok erken haftalarda gerçekleşiyorsa veya bebeklerin
rahim içindeki pozisyonları uygun değilse doktor sezeryan ile doğumu tercih edecektir. Çoğul
gebeliklerde bebek sayısı arttıkça ( ikiz, üçüz, dördüz gibi) sezeryan ile doğum ihtimalide
artacaktır.
İlerlemeyen Doğum Eylemi
Sezeryan ile doğumların yaklaşık üçte biri doğum eyleminin normal şekilde ilerlememesi nedeni
ile yapılır. Bu gibi doğumlarda gerçekleşen rahim kasılmaları rahim ağzını istenildiği şekilde açıp
bebeği ilerletemez. Bu gibi durumlarda doktorunuz bazı ilaçlar yardımı ile doğumu hızlandırmayı
deneyebilir. İstenilen ilerlemenin sağlanamadığı durumlarda ise doktorunuz sezeryan ile
doğumu tercih edecektir.
Bebek ile ilgili sıkıntılar
Bazı doğumlarda bebek sıkıntıya girebilir ve sezeryan ile doğum gerekebilir. Bunun en sık
1/4
Sezeryan
nedenlerinden biri göbek kordonunun sıkışması ve plasentadan bebeğe yeterli kan
gidememesidir. Bazı doğumlarda ise fetal monitörde bebeğe ait anormal kalp atımları tespit
edilip sezeryan kararı alınabilir. Olası diğer sezeryan nedenleri
- Bebeğin iri olması
- Bebeğin ters gelmesi
- Annedeki bazı enfeksiyonlar
Plasenta ile ilgili problemler
Plasenta previa : plasentanın bebekten daha aşağı konumda , rahim ağzını kapatacak şekilde
yerleşmiş olmasıdır. Bu durum bebeğin rahimden çıkmasına engeldir. Plasenta dekolmanı da
karşılaşılabilecek diğer bir plasentaya ait problemdir. Bebek doğmazdan önce plasentanın
rahim duvarından ayrılması ve bebeğin oksijensiz kalması demektir. Yukarıda anlatılan iki
durumda da şiddetli kanama olabilir ve doğumun sezeryanla yapılması gerekebilir.
Daha önce sezeryanla doğum öyküsü
Daha önce sezeryanla doğum yapmış olmanız bu seferki doğumunuz gerçekleşme şeklini
etkileyecektir. Daha önceki doğumu sezeryanla gerçekleşmiş kadınların vajinal yolla doğum
yapma şansları vardır . Vajinal yolla doğum yapıp yapamayacağınıza doktorunuzun karar
verecektir. Daha önceki sezeryanda rahme yapılan kesik klasik olarak tanımlanan şekilde ise
vajinal doğumda rahminizin yırtılma ihtimali vardır ve doktorunuz sezeryan ile doğumu tercih
edecektir. Operasyon
Pek çok hastanede eşiniz ameliyathanede yanınızda bulunmasına izin verilir. Bazı durumlarda
sezeryan kararı acilen alınır ve önceden hazırlık yapma fırsatı olmaz.
Hazırlık
Sezeryan öncesi bir hemşire sizi ameliyata hazırlayacaktır.Mide asidini azaltmak amacı ile
antiasit bir şurubu içmeniz istenebilir. Bu anestezi sırasında akciğerlerinize kaçabilecek mide
sıvısının vereceği zararı azaltmak içindir. Daha sonra karnınız yıkanır ve ameliyat sahası tıraş
edilir. Mesanenizin ameliyat sırasında zedelenmesi ihtimalini azaltmak için bir idrar sondası
takılır , kol veya elinize bir serum takılır. Gerekli ilaç ve sıvılar bu serum yolu ile size verilecektir
Anestezi
Cerrahi işlem sırasında ağrı duymamanız için anestezi uygulanacaktır. Genel anestezi
uygulandığı takdirde işlem sırasında uykuda olacak ve hiçbir şey hatırlamayacaksınız. Epidural
anestezi veya spinal anestezi uygulandığı durumlarda ise operasyon sırasında uyanık
olacaksınız fakat ağrı duymayacaksınız
2/4
Sezeryan
Epidural anestezi , belinize yerleştirilen çok ince bir tüp vasıtası ile uygulanır. Bu tüp birkaç gün
takıldığı yerde kalabildiği için gerekli ilaçlar daha sonra bu yolla tekrar verilebilir. Bu anestezi
türünde vücudunuzun alt yarısı uyuşur.
Spinal anestezi de epidural anesteziye benzer şekilde vücudun alt yarısını uyuşturur. Bu
uygulamada ilaç direkt olarak omuriliğin etrafında bulunan sıvıya verilir.
Uygulanacak anestezi tipinin seçimi pek çok faktöre bağlıdır. Bu seçim yapılırken bebeğinizin ve
sizin sağlık durumunuz göz önüne alınır. Anestezi doktoru bu seçim işlemi sırasında sizinle de
görüşüp isteklerinizi göz önüne alacaktır. .
Doğum
Doktorunuz karın duvarınıza bir kesik yaparak karın boşluğunuza ulaşacaktır. Bu kesik çatı
kemiğinizin ( pubis ) hemen üstünde ve yere paralel olabileceği gibi , göbek ile çatı kemiğiniz
arasında da yapılabilir. Daha sonra karın ön duvarındaki kaslara ulaşılarak kenara çekilirler.
Genelde kas dokusuna kesik yapmak gerekmez. Daha sonra rahim duvarınıza bir kesik
yapılarak bebeğe ulaşılır. Rahim duvarındaki kesikte aynı karın duvarında olduğu gibi yatay
veya düşey olarak yapılabilir. Bu kesiğin tipini doktorunuz sezeryanın yapılış nedenine göre
belirleyecektir..
Rahminize yapılacak kesik için genelde tercih edilen yatay kesiktir. Bu tür kesilerde kan kaybı
daha az olur ve yara iyileşmesi daha iyi olur. Bebeğin çok ufak olması gibi bazı özel durumlarda
dikey rahim kesisi tercih edilecektir.
Yapılan kesiden bebek doğurtulur ve daha sonra göbek kordonu kesilerek plasenta çıkarılır. Bu
aşamadan sonra rahim ve karın duvarını oluşturan tabakalar , vücutta kendi kendine eriyen
dikiş malzemeleri ile kapatılır. Komplikasyonlar
Diğer cerrahi girişimler gibi sezeryan ile doğum da riskler içerir. Bu problemler az sayıdaki
kadında oluşur ve genellikle kolay tedavi edilirler.:
- Rahim ve etrafındaki diğer organlar veya cilt kesisi iltihaplanabilir.
- Bazen kan naklini gerektirecek seviyede kanama olabilir.
- Bacaklarınızda , leğen kemiğinin içindeki organlarda veya akciğerlerinizde kan pıhtıları
oluşabilir.
- Mesane veya bağırsaklarınız zedelenebilir.
- Ameliyat sırasında kullanılan anestetik madde veya ilaçlara alerjik reaksiyonlar
gösterebilirsiniz.
Doğumdan sonra
Eğer sezeryan sırasında uyanık iseniz bebeğinizi hemen görebilirsiniz. Operasyonun
tamamlanmasından sonra ayılma odasına veya direkt kendi odanıza alınırsınız. Kan basıncınız,
nabzınız , solunumunuz ve karnınız düzenli aralıklarla kontrol edilecektir.
Bebeğinizi emzirmeyi planlıyorsanız bunu ameliyattan çok kısa bir süre sonra
3/4
Sezeryan
gerçekleştirebilirsiniz
Sezeryan sonrası bir süre yatakta kalmanız istenecektir. Yataktan ilk birkaç kalkışınızda
yanınızda hemşire veya bir başka erişkinin olması uygun olacaktır. Sezeryandan kısa bir süre sonra idrar sondanız çıkarılacaktır. Ağız yolu ile gıda almaya
başlayana kadar damar yolunuzdan serum verilecektir. İlk birkaç gün ameliyat yeriniz
ağrıyacaktır. Bu ağrıyı azaltmak için doktorunuz ağrı kesici ilaçlar önerecektir. Eğer sezeryan
epidural anestezi ile yapılmış ise ağrı kesici ilaçlar birkaç gün süre ile epidural kateterinden
verilebilir
Doğumdan sonra hastanede 1-2 gün kalmanız istenir. Bu süreyi sezeryanın yapılış nedeni ve
sizin toparlanma süreciniz belirleyecektir. Eve çıktıktan sonra kendinize dikkat etmeniz ve fizik
aktivitenizi sınırlamanız gerekebilir. Eve çıktıktan sonra
Karın duvarınızın iyileşmesi bir iki hafta sürecektir. Bu sürede
- Özellikle emzirme esnasında hafif kramplar
- 4-6 hafta süre ile kanama veya akıntı
- Kan pıhtıları ve kramplar
- Kesi yerinde ağrı görülebilir.
Enfeksiyonu engellemek açısından : birkaç hafta süre ile cinsel ilişkide bulunmayın ve vajinaya
hiçbir şey koymayın. Ağır fizik aktivitelerden kaçının. Ateş, aşırı kanama veya ağrının
şiddetlenmesi gibi durumlarda doktorunuzu arayın.
Netice olarak
Doğumun sezeryan ile yapılması için bir çok neden vardır.bu konuda aklınıza takılanları ve
endişelerinizi doktorunuzla konuşun.
Sözlük
Fetal Monitör: Annenin rahim kasılmaları ve bebeğin kalp atım hızını gösteren alet
Göbek Kordonu: bebeği plasentaya bağlayan ve içinde kan damarları olan kordona benzeyen
yapıdır.
Makat geliş: Bebeğin kalça veya ayakları ile doğduğu durum.
Plasenta: Besin maddelerinin anneden bebeğe , atık maddelerin ise bebekten anneye
iletilmesini sağlayan organ. Eş adı da verilir.
Rahim ağzı: Rahmin vajinaya açılan kısa ve dar uç kısmı .
4/4
Download