www.calisma-kitabi-cevaplari.com

5.
CDEFGDI JEFLMDND JGIDOFNFE PFQ
(Önerilen süre: 20 dk.)
Bu etkinliğin amacı öğrencilerin, kinetik enerjinin
sürat ve kütle ile olan ilişkisini keşfetmelerini sağlamaktır.Etkinliğin yapılışı sırasında, eğik düzlemden bırakılan bilyelerin kutuları sürükleme miktarı, enerjinin
büyüklüğü ile ilişkilendirilir. Bunun için etkinlik basamakları uygulanır.
Etkinliğin tamamlanmasından sonra “Sonuca Varalım” bölümündeki sorular öğrencilerle birlikte cevaplanır. Burada öğrencilerin “kinetik enerjinin sürat
ve kütle ile doğru orantılı olarak arttığı” sonucuna
ulaşmaları beklenmektedir.
Kinetik enerjinin sürat ve kütleyle ilişkili olduğunun daha iyi kavraması için ders kitabındaki görseller
inceletilerek ilgili metin okutulur.
Konu sonunda ulaşılan bilgilere dayanarak öğrencilerden ilk “Eleştirel Düşünme” bölümündeki soruyu
cevaplamaları istenir. Yeterli süre tanındıktan sonra
öğrencilerin bu konuyla ilgili düşünceleri alınır. Eğer
yanlış ifadeler varsa bunlar da düzeltilir (Öğrencilerden
Mete’nin kinetik enerjisinin Berk’ten daha fazla olduğu cevabını vermeleri beklenmektedir.).
Öğrencilere kinetik enerjinin ne olduğunu kavramaları ve bu konudaki bilgilerini pekiştirmeleri amacıyla öğrenci çalışma kitabındaki “Kinetik Enerjilerini
Karşılaştıralım” adlı 9. etkinlik yaptırılır.
7
Kuvvet ve Hareket
5.
!"#!$%& 'apalım
• Tahta parçası ile farklı sayıda takozlar kullanarak şekillerdeki gibi
düzenekler kuralım. Düzeneklerin bitiş noktalarına aynı büyüklükte kutular yerleştirelim.
• Düzeneklerin en üst noktalarından aşağı doğru özdeş bilyeler bırakalım.
• I ve II. şekildeki gibi bilyenin kutuya aldırdığı yolu
düzenek üzerinde cetvelle
ölçerek kaydedelim.
I. şekil
II. şekil
III. şekil
III
kil
IV.
IV şekil
kil
-./012 3aralım
•
•
•
•
•
Başlamak İçin
Gerekenler
büyüklükte 3
adet takoz 50-60
cm uzunluğunda
tahta parçası
• farklı kütlede 2 adet
bilye
• küçük karton kutu
• ı
• Bu defa III ve IV. şekildeki
gibi düzeneklerde farklı
kütledeki bilyeler kullanarak aynı işlemi tekrarlayalım.
• III ve IV. şekillerdeki gibi bilyelerin kutuya aldırdığı
yolu cetvelle ölçerek kaydedelim.
Eğimin artması bilyenin süratini nasıl etkiledi?
Eğimi arttırdığımızda kutunun sürüklenme mesafesi nasıl değişti?
Sürat ile kinetik enerji arasında nasıl bir ilişki vardır?
Kütlesi büyük bilye kullanmamız sürüklenme mesafesini nasıl etkiledi?
Kütle ile kinetik enerji arasındaki ilişki hakkında ne söylenebilir?
6* +,
35 kg
10 m/s
10 m/s
Mete
Bir cismin kinetik enerjisinin büyüklüğü, cismin süratine ve
kütlesine bağlıdır.
Eşit kütleli iki arabadan birinin 30 km/h, diğerinin 50 km/h süratle hareket ettiğini düşünelim. Bu durumda daha süratli olan
arabanın harcadığı enerji daha büyüktür.
S şük olduğundan kinetik enerjisi
Berk
H(
)
b
büyük
e
enerjiye
ti
tir?
30 km/h
kinetik
sahip50 km/h
küçüktür.
Sürati yüksek olduğundan kinetik enerjisi
büyüktür.
B kadar büyük olur.
Peki, süratleri aynı fakat farklı kütlelere sahip arabaların kinetik enerjilerinin aynı olduğunu söyleyebilir miyiz?
Kütlesi büyük olan cisimlerin süratlerini arttırmak için gereken
enerji miktarı daha fazladır.
E.9
s.43
Anı süratle
ka
kafamıza çarpan
ba
basket topu mu,
yo
yoksa
pinpon
to
topu mu bizi daha
faz
fazla etkiler?
K
ın
kinetik enerjisi
daha büyüktür.
70 km/h
Kütlesi küçük olanın kinetik enerjisi de
küçük olur.
70 km/h
Bir cismin kütlesi ne kadar büyükse kinetik enerjisi de o kadar
büyük olur. Peki sadece hareketli varlıklar mı enerjiye sahiptir?
43
Kuvvet ve Hareket
9. Etkinlik:
RTUVWTX ZUV[\T]V[TUT
9. Etkinlik :
Karşılaştıralım
Bu etkinliğin amacı, öğrencilerin kinetik enerji
hakkındaki bilgilerini pekiştirmektir. Süratleri verilen
canlıların kinetik enerjilerinin karşılaştırılması beklenmektedir. Öğrencilerin cevapları kontrol edilerek varsa
eksiklikleri tamamlanır, hatalar düzeltilir.
Ardından ders kitabında verilen ikinci “Eleştirel
Düşünme” bölümündeki soruyu cevaplamaları istenir.
“Aynı süratle kafamıza çarpan basketbol topu pinpon
topuna göre bizi daha fazla etkiler.” cevabını vermeleri beklenmektedir.
Daha sonra “Kinetik Enerjileri Karşılaştıralım?”
adlı 1. alternatif etkinlik yaptırılabilir.
l^_`ab^cd
tkinlik:
^tcalcte
4589:5; <89=>5?9=585 4@=şılaştıralım
Yanda fotoğrafları verilen çita, at ve kedi yarış yapıyorlar. Aşağı-
100 km/h
daki çocuklardan hangisinin yarışçılarla ilgili düşüncesi doğrudur?
Neden? Çita, at ve kedinin kinetik enerjilerini büyükten küçüğe doğru
aşağıdaki noktalı satırlara sıralayalım.
Her üçünün de
kinetik enerjisi
eşittir.
Bence en az
kinetik enerjiye sahip olan
kedidir.
Bence çitanın
kinetik enerjisi
daha fazladır.
3 m/s
1 m/s
Mert
Selin
Tolga
Çitanın
sürati daha fazla olduğu için kinetik enerjisi en büyüktür.
......................................................................................................................................
Bu sebepten Selin ve Tolga’nın düşüncesi doğrudur.
...........................................................................................................................................
Çitanın kinetik enerjisi > atın kinetik enerjisi > kedinin kinetik enerjisi
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
Kinetik Enerjileri
Karşılaştıralım
Öğrenciler
bu etkinlikte verilen fotoğraflardaki araçların sürat ve kütlelerini dikkate alarak kinetik
enerjilerini kıyaslayacaklardır. Bu etkinliğin amacı,
öğrencilere sürati büyük olan aracın kinetik enerjisinin
her zaman büyük olmayacağını kavratmaktır. Bu etkinlik fotokopi ile büyütülerek öğrencilere dağıtılabilir.
76
www.calisma-kitabi-cevaplari.com
fghi jghihkm inmşılan bilgilere dayanarak öğrencilerden “Eleştirel Düşünme” bölümündeki soruyu
cevaplamaları istenir. Yeterli süre tanındıktan sonra
öğrencilerin bu konuyla ilgili düşünceleri alınır. Eğer
yanlış ifadeler varsa bunlar da düzeltilir (Öğrencilerden
yüksek tramplenden atlayan sporcunun daha büyük çekim potansiyel enerjiye sahip olduğu cevabını vermeleri beklenmektedir.).
Bu açıklamalardan sonra öğrenciler, varlıkların
potansiyel enerjisinin yüksekliğe ve ağırlığa bağlı olduğunu kavramaları amacıyla çalışma kitabındaki “Çekim Potansiyel Enerjisini Sıralayalım” adlı 10. etkinliğe yönlendirilir.
10. Etkinlik:
Çopqr suvwxyqzo{
Enerjisini Sıralayalım
Bu etkinliğin amacı, öğrencilerin potansiyel enerjinin cismin yerden yüksekliği ve ağırlığı ile doğru
orantılı olarak arttığını kavramalarını sağlamaktır. Öğrencilerin cevapları kontrol edilerek varsa eksiklikleri
tamamlanır, hatalar düzeltilir.
Konunun daha iyi pekiştirilmesi için öğrenci çalışma kitabındaki “Enerjileri Belirleyelim mi?” adlı 11.
etkinlikle derse devam edilir.
11. Etkinlik:
|xo}~q{o}q o{q}{ozo{qr rq€
Bu etkinlikle öğrencilerin, verilen fotoğraflardaki
varlıkların hangi enerjiye sahip olduklarını bularak kinetik enerji ile potansiyel enerjiyi ayırt edebilmelerini sağlamak amaçlanmaktadır. Öğrencilerin cevapları kontrol
edilerek varsa eksiklikleri tamamlanır, hatalar düzeltilir.
Öğrencilerin doğadaki kinetik ve potansiyel enerji
dönüşümlerini örneklendirebilmeleri için onlara öğrenci çalışma kitabında bulunan “Çığdaki Enerji” adlı 12.
etkinlik yaptırılır.
VI =
V
> IV > III =
II
>
I
Çantanın potansiyel enerjisi > saatin potansiyel enerjisi > kalemin potansiyel enerjisi
1, 2, 5, 6
3, 4
2, 6
78
www.calisma-kitabi-cevaplari.com
12. Etkinlik:
ığdaki Enerji
Bu etkinliğin amacı, öğrencilerin dağların zirvelerindeki kar ya da buzların konumlarından dolayı çekim
potansiyel enerjisine sahip olduklarını ve kar kütlesinin bir etki sonucunda kopmasıyla bu enerjinin kinetik
enerjiye dönüşerek yıkımlara yol açtığını kavramalarını sağlamaktır. Öğrencilerin cevapları kontrol edilerek
varsa eksiklikleri tamamlanır, hatalar düzeltilir.
Öğrencilere “Cisimlerin potansiyel enerjileri sadece
onları yükseğe çıkardığımızda mı artar?” sorusu yöneltilebilir. Öğrencilere bazı cisimlerin esneklik özelliği
sebebiyle esneklik potansiyel enerjisine sahip olduğunu
fark etmeleri amacıyla ders kitabındaki metin okutulur
ve fotoğraflar inceletilir.
Sınıfa bir yay getirilerek bu yayın önüne bir cisim
konur ve yay serbest bırakılarak cismin hareketi gözlemlenir. Aynı işlem yay daha fazla sıkıştırılarak tekrarlanır.
Benzer bir deneme de ucuna bir cisim bağlanmış yay
gerilerek yapılabilir. Ardından cisimlerin hareketlerinin
sebebi tartışılarak cisimlerin aldığı yol, sıkıştırılan ya da
gerilen yayın esneklik potansiyel enerjisi ile ilişkilendirilir. Yay gibi esnek cisimlerin sıkışma ve gerilmesi
sonucunda sahip olduğu enerjinin esneklik potansiyel
enerjisi olduğu ifade edilir.
Öğrencilere esneklik potansiyel enerjisinin nelere
bağlı olduğunu keşfetmeleri amacıyla “Esneklik Potansiyel Enerjisini Değiştirelim” adlı 7. etkinlik yaptırılır.
7.
‚ƒ„…†‡ˆ† ‰otansiyel Enerjisini
Değiştirelim
(Önerilen süre: 10 dk.)
Bu etkinliğin amacı, öğrencilerin esneklik potansiyel enerjisinin lastiğin esneklik özelliğine ve gerilme
miktarına bağlı olduğunu keşfetmelerini sağlamaktır.
Etkinlikte kullanılan ince ve kalın paket lastikleri esneklik özelliklerinin farklı olması sebebiyle seçilmiştir.
Etkinliğin tamamlanmasından sonra “Sonuca
Varalım” bölümündeki sorular öğrencilerle birlikte cevaplanır. Burada öğrencilerin “Lastiğin esneklik
özelliğine göre ve gerilme miktarına göre esneklik potansiyel enerjisinin değişeceği” sonucuna ulaşmaları
beklenmektedir.
Öğrencilerden gelen uygun cevaplar kabul edilir.
Çığ oluşturabilecek kar ve buz yığınlarının kütlesini ve süratini belirleyerek kinetik enerjiyi hesaplayabilirler. Kar ve buz yığınlarının yüksekliğini
ve kütlesini belirleyerek de potansiyel enerjiyi hesaplayabilirler.
Enerjinin Korunumu ve Enerjinin Dönüşümü
Öğrencilere potansiyel ve kinetik enerjinin birbirlerine dönüşebildiğini anlamaları için ders kitabındaki
“Hız Treni” fotoğrafı inceletilir. Hız treninin en üst
noktadayken konumundan dolayı çekim potansiyel
enerjisine sahip olduğu belirtilir. Tren, aşağı inerken
çekim potansiyel enerjisinin azaldığı, trenin sürati artacağından kinetik enerjisinin artacağı ifade edilir.
Potansiyel ve kinetik enerjilerin birbirine dönüşümünü göstermek için sınıfta bir gösteri deneyi yapılabilir. Bunun için yaklaşık 30 cm uzunluğundaki ipin
ucuna bir kütle (örneğin silgi) bağlanarak sarkaç oluşturulur. Sarkacın ipinden tutularak silgi 10 cm yukarı
çekilir. Aşağıdaki sorularla sınıfta bir tartışma ortamı
oluşturulur.
• Silgi yukarıdayken hangi tür enerjiye sahiptir?
• Silgiyi bırakırsanız enerjisine ne olur?
• Silginin sallanırken kinetik enerjiye sahip olduğu
ancak potansiyel enerjisinin bulunmadığı konum
neresidir?
• Silginin potansiyel enerjiye sahip olduğu ancak ki79
netik enerjisinin bulunmadığı konum neresidir?
www.calisma-kitabi-cevaplari.com
¡¢£ ¤¥¦§¨ındaki “Enerjinin Korunumu ve Enerjinin Dönüşümü” başlıklı metin okutulur.
Öğrencilerin kinetik ve potansiyel enerjilerin dönüşümü konusunu daha iyi kavrabilmeleri açısından
salıncakta sallanan çocuğun hareketi ve ilgili çizelge
incelenir.
Öğrencilerin enerji dönüşümlerinden hareketle,
enerjinin korunduğu sonucuna ulaşabilmeleri için öğrenci çalışma kitabındaki “Trombolinde Zıplama” ve
“Sarkaçın Hareketindeki Enerji” adlı 13 ve 14. etkinlikler yaptırılır.
13. Etkinlik:
Kuvvet ve Hareket
Belli bir yükseklikten yere doğru serbest bırakılmış bir cisim
düşünelim. Bu cisim başlangıçta bir potansiyel enerjiye sahiptir.
da cismin sürati artacağı için kinetik enerjisi artar.
Yani cisim düşerken potansiyel enerjisi azalır, kinetik enerjisi
artar. Kinetik enerji ile yere çarpan top yerin şeklini değiştirebilir.
Hatta az da olsa yerin ısınmasını sağlar. İlk konumdan son konuma gelinceye kadar topun sahip olduğu enerji türü değişmiş
ancak toplam enerji miktarı aynı kalmıştır. Buna enerjinin korunumu denir. Buna göre enerji bir türden başka bir türe dönüşebilir ancak hiçbir zaman yok olmaz.
Potansiyel enerji ve kinetik enerji arasında gerçekleşen dönüşümü salıncakta sallanan bir çocuğun hareketini inceleyerek
görebiliriz.
Cismin
Konumu
Enerji
Bu etkinlikle, öğrencilerin sarkaçın konumuna göre
kinetik ve potansiyel enerji dönüşümlerini belirleyerek
grafiksel olarak ifade edebilmelerini sağlamaktır. Öğrencilerin cevapları kontrol edilerek varsa eksiklikleri
tamamlanır, hatalar düzeltilir.
Ders kitabından enerji dönüşümleri ile ilgili metin
okutulur.
Kâinattaki her şey madde veya enerji olarak sınıflandırılabilir. En çok bilinen enerji türleri ısı, ışık, ses
ve elektrik enerjisi ile kimyasal, mekanik ve nükleer
enerjilerdir. Bir maddenin sahip olduğu kinetik ve potansiyel enerjilerin toplamı mekanik enerji olarak ifade
edilir. Enerji dönüşümü en çok potansiyel enerjinin kinetik enerjiye dönüşmesi şeklinde meydana gelir.
Öğrencilere konuya dikkatlerini çekmek, dersin
işlenişini zenginleştirmek amacıyla ders kitabındaki
“Bilgi Damlası” adlı bölüm okutulur.
Öğrencilerden çeşitli enerji türlerini ve bunlar arasındaki dönüşümleri çeşitli kaynaklardan araştırmaları
ve araştırma sonuçlarını arkadaşlarına sunmaları istenir. Öğrencilerin araştırma sonuçlarını ve edindikleri
bilgileri rapor hâline getirip bunu görsellerle destekleyerek arkadaşlarına sunmaları sağlanır.
2
PE KE
PE KE
E.13
E.14
s.45
s.46
gökyüzüne gönderildiğinde, patlayarak muhteşem
bir görüntü oluşturur. Patlayan havai fişekler enerji
dönüşümünün en güzel
örneklerindendir. Fişekler
önce ısı enerjisi ile patlar.
Patladığı anda içindeki
maddelerin kimyasal enerjisi kinetik enerjiye dönüşür. Bu enerji de hemen
ardından ışık ve ses
enerjisine dönüşür ve
muhteşem görüntüler oluşur.
Kinetik Enerji (KE)
Œ
1-2
Yüksekliği azaldığı için Sürati arttığı için kinetik
potansiyel enerjisi azalır. enerjisi artar.
2
Potansiyel enerjisi en Süreti en yüksek değerde
düşük seviyededir.
olduğundan kinetik enerjisi en büyüktür.
2-3
Yüksekliği arttığı için çe- Çocuğun sürati azaldığınkim potansiyel enerjisi dan kinetik enerjisi azalır.
artar.
3
Çocuğun yüksekliği en Çocuğun sürati sıfır olyüksek değerde olduğu duğundan kinetik enerjisi
için potansiyel enerjisi sıfırdır.
en büyüktür.
PE KE
ŽŽ fişekler ateşlenip
Potansiyel Enerji (PE)
Çocuğun yüksekliği en Çocuğun sürati sıfır olyüksek değerde olduğu duğu için kinetik enerjisi
için çekim potansiyel sıfırdır.
enerjisi en büyüktür.
3
1
´µª¶µ·ın Hareketindeki
Cismin yüksekliği azaldıkça potansiyel enerjisi azalır ve bu sıra-
PE KE
©ª«¬­«®¯°±² ³ıplama
Bu etkinlik ile öğrencilerin esneklik potansiyel
enerji, çekim potansiyel enerji ve kinetik enerji türlerinin birbirlerine dönüşümlerini fark etmeleri amaçlanmaktadır. Öğrencilerin cevapları kontrol edilerek varsa
eksiklikleri tamamlanır, hatalar düzeltilir.
14. Etkinlik:
Š‹
‘’“ ”–——˜™’™ š–›’œ ž—Ÿğu
kinetik ve potansiyel enerjilerin
toplamı “mekanik enerji” olarak da adlandırılır. Kinetik ve potansiyel enerjilerin dışında kimyasal, elektrik, rüzgâr, ses, ısı, ışık
gibi enerji çeşitlerinin de olduğunu biliyoruz. Günlük hayatımızda
karşılaştığımız birçok olay sırasında bu enerjiler birbirine dönüşür.
3
potansiyel enerjisi
kinetik enerijsi
kinetik
potansiyel enerjisi
kinetik enerijsi
enerjisi
Sürati artıyor. Dolayısıyla kinetik enerjisi
artar. Yüksekliği azalıyor potansiyel enerjisi azalır.
Sürati en büyük değerde olduğundan kinetik
enerjisi en fazla olur.
Yüksekliği ise en düşük seviyede olduğundan potansiyel enerjisi
en azdır.
esneklik potansiyel
Sürati azalıyor dolayısıyla kinetik enerjisi
azalır. Yüksekliği
arttığı için potansiyel
enerjisi artar.
80
www.calisma-kitabi-cevaplari.com
Kinetik enerjisi bu
noktada
yoktur.
Tekrar en yüksek
konuma ulaştığından
potansiyel enerjisi en
büyüktür.
İş ve Enerji
81
Enerjinin yok olmadan başka tür enerjiye dönüşmesi insanlığa büyük kolaylıklar sağlar. Elektrik enerjisi ampulde ısı ve
ışık enerjisine, vantilatörde hareket enerjisine, televizyonda ses
enerjisine dönüşür.
Hidroelektrik santrallerinde baraj gölünde biriken suyun potansiyel enerjisi, kapaklar açıldığında kinetik enerjiye dönüşür.
Suyun kinetik enerjisi jeneratörün türbinlerini döndürür, jeneratörlerdeki mekanik enerji elektrik enerjisine dönüşür. Elde edilen
elektrik enerjisi de nakil hatlarıyla evlerimize ulaşır.
Çeşitli enerji türleri ve
bunlar arasındaki dönüşümler ile ilgili araştırma
yapalım.
Araştırmamızın
des
sonuçlarını görsellerle destekleyerek rapor hâline ge-a
tirelim ve arkadaşlarımıza
s
su
suna
lım.
lım
sunalım.
Öğrencilere enerji dönüşümlerinin günlük hayatımızdaki uygulamalarını fark edebilmeleri için öğrenci
çalışma kitabında bulunan “Enerji Dönüşümü” adlı 15.
etkinlik yaptırılır.
15. Etkinlik:
Enerji Dönüşümü
Bu etkinliğin amacı, öğrencilerin bir hidroelektrik
santralinde meydana gelen enerji dönüşümlerini fark
etmeleridir. Öğrencilerin cevapları kontrol edilerek
varsa eksiklikleri tamamlanır, hatalar düzeltilir.
Değerlendirme
E.15
K e n d i m i z i Değe r l e n d i re l i m
s.46
Aşağıdaki soruların cevaplarını defterimize yazalım.
1. Bir faaliyetin fiziksel anlamda iş kabul edilebilmesi için hangi koşullar yerine
getirilmelidir?
2. Belirli bir yükseklikten serbest bırakılan top iş yapar mı? Neden?
3. İş birimi nedir? Yapılan işin büyüklüğü nelere bağlıdır?
4. Kinetik enerji nedir? Kinetik enerjiyi etkileyen faktörler nelerdir?
5. Çekim potansiyel enerjisi nedir? Potansiyel enerji nelere bağlıdır?
6. Esneklik potansiyel enerjisi nedir? Kısaca açıklayalım.
7. Yandaki şekilde görüldüğü gibi top belli bir yükseklikten yay
üzerine bırakılıyor. Bu olayda top ve yay üzerinde hangi enerji
dönüşümleri olur?
“Kendimizi Değerlendirelim” bölümündeki sorular, öğrencilerin bu konuda verilen kavram ve yapılan
uygulamalarla ilgili olarak kendilerini değerlendirmeleri için hazırlanmıştır. Soruları cevapladıktan sonra
öğrencilere cevaplamakta zorlandıkları ya da emin olmadıkları sorular olup olmadığını sorabilirsiniz. Böylelikle eksik kalan kısımlar tespit edilir, eksik kazanımlar belirlenir, yeni konuya geçmeden önce bu noktalar
tekrar edilir. Öğrencilerden beklenen cevaplar aşağıda
verilmiştir.
“Kendimizi Değerlendirelim” Sorularının Cevapları
1. • Cisme bir kuvvet uygulanmalıdır.
15. Etkinlik:
Enerji Dönüşümü
Enerji, kullanım amacına göre bir türden başka bir türe değişik yollarla dönüştürülür. Aşağıda hidroelektrik santrali modelinde, akan suyun hareket enerjisi barajlarda potansiyel enerji
olarak depolanır. Bu enerji kurulan bir sistemle elektrik enerjisine dönüştürülür. Buna göre
aşağıdaki soruları cevaplandıralım.
1
2
Su
5
3
4
1 numaralı bölümde su hangi tür enerjiye sahiptir?
Kinetik
enerjiye
...........................................................
2 numaralı bölümde su hangi tür enerjiye sahiptir?
Potansiyel
enerjiye
...........................................................
3 numaralı bölümde hangi enerji türleri arasında dönüşüm olmaktadır?
Potansiyel
enerji, kinetik enerjiye dönüşür.
...........................................................
4 numaralı bölümde hangi tür enerji
türbinleri döndürür?
Suyun potansiyel enerjisi türbinleri döndü...........................................................
rerek
kinetik enerji elde edilir.
5 numaralı bölümdeki jeneratör hangi
tür enerjiyi hangi türe çevirir?
Jenaratör
mekanik enerjiyi elektrik enerji...........................................................
sine dönüştürür.
Konu Biterken
•
Konu işlendikten sonra anahtar kavramlara tekrar dönülür. Öğrencilerden konuda geçen kavramlarla ilgili cümleler yazmaları istenir. Daha
sonra bu kavramların tartışılması için öğrencilere kısa bir süre verilir.
Bu sırada öğrencilerin durumları gözlemlenir. Eksik kısımlar varsa tamamlanır, tespit edilen hatalar düzeltilir.
•
Öğrencilere “Bu derste ilgimizi çeken ne oldu?”, “İlgimizi çeken bu
konuları öğrenmemizin bize ne gibi yararı olabilir?”, “Öğrendiklerimiz günlük hayatta bize nerelerde faydalı olabilir?” gibi sorular sorulur. Bu şekilde bir taraftan konunun önemi vurgulanmış olur, diğer taraftan öğrencilerin fikirlerini paylaşmaları sağlanarak bir sonraki konu
için ilgileri arttırılmaya çalışılır.
•
Bir sonraki derse hazırlık amacıyla öğrencilerden “Basit Makineler”
konusunu okumaları istenir. Bir sonraki konunun etkinlikleri için gerekli
malzemeler etkinliklerden önce hazırlanmalıdır.
• Kuvvet uygulanan cisim, kuvvet yönünde hareket
etmelidir.
2. İş yapar. Yer çekimi kuvvetinin etkisiyle top aynı
doğrultuda hareket ettiği için fiziksel anlamda iş yapar.
3. İş birimi Jouledir. Yapılan işin büyüklüğü cisme
uygulanan kuvvetin ve kuvvet doğrultusunda yapılan yer değiştirme miktarının büyüklüğüne bağlıdır.
4. Hareket eden varlıkların sahip olduğu enerjidir. Kinetik enerji sürate ve kütleye bağlıdır. Sürat ve kütle arttıkça kinetik enerji de artar.
5. Çekim potansiyel enerji cismin konumundan dolayı
sahip olduğu enerjidir. Yerden yüksekliğe ve kütleye bağlıdır. Yükseklik ve kütle arttıkça çekim potansiyel enerji artar.
6. Esnek cisimlerin sıkışma ve gerilmesi sonucunda
sahip olduğu enerjiye esneklik potansiyel enerjisi
denir.
7. Top, konumundan dolayı çekim potansiyel enerjisine sahiptir. Bu cisim bırakıldığında çekim potansiyel enerjisi azalır, kinetik enerji artar. Top yaya
çarptığında kinetik enerji yayda esneklik potansiyel
enerjisine dönüşür.
www.calisma-kitabi-cevaplari.com
81