3. Ulusal Polimer Bilim ve Teknolojisi Kongresi ve Sergisi, 12 – 14 Mayıs 2010, Kocaeli Üniversitesi – Kocaeli PS 140 Termoplastik Boru Ekstruzyonu İçin Spiral Haddeli Kalıp Analizi ve Tasarımı Mustafa Doğu, İsminur Gökgöz , Ahmet Saygılı, Zafer Gemici Dizayn Grup Teknoloji Araştırma ve Geliştirme Ltd. Şti., Yıldız Teknik Üniversitesi Teknoparkı, Davutpaşa Kampüsü, 1.Faz, Esenler, İstanbul [email protected] Spiral kanallı ekstrüzyon kalıpları boru ve film şişirme üretim süreçlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu tip kalıplar genel olarak işlevsel olsa da, konvansiyonel yöntemlerle yapılan tasarım ve imalat süreçleri en uygun tasarımdan büyük sapmalara yol açabilmekte ve tasarımlarındaki olası hatalar telafi edilemeyen maliyetlere sebep olabilmektedir. Özellikle kalıptaki homojen polimer dağılımını olumsuz etkileyen bu tür hataları tolere edebilmek için yapılan gereğinden uzun ve çok sayıdaki spiral kanallar, kalıptaki basınç kayıplarını artırarak üretimi zorlaştırmaktadır. Bu çalışmada, reolojik davranışı tespit edilen bir yüksek yoğunluklu polietilen eriyiğinin spiral kanallı bir ekstrüzyon kalıbı içindeki akışı, üç boyutlu sonlu elemanlar yöntemiyle çalışan ticari bir yazılım kullanılarak (POLYFLOW) analiz edilmiş ve kalıp geometrisinde yapılan düzenlemelerle en uygun kalıp tasarımı elde edilmiştir. Bu en uygun tasarıma bağlı kalınarak imal edilen kalıptaki dağılımın analiz sonuçlarına uyumu görülmüş ve bir tasarım süreci geliştirilmiştir. Anahtar kelimeler: Boru ekstrüzyonu, spiral kanallı kalıp, sonlu elemanlar analizi, reoloji, YYPE. 225