Rapor-P2P Konferansı-AB Katılım Sürecinde Ayrımcılıkla

advertisement
AB Katılım Sürecinde
Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Konferansı
12 – 13 Mart 2015, Ankara
Rapor
AB Katılım Sürecinde
Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Konferansı
12 – 13 Mart 2015, Ankara
Sayfa 2
Sayfa 3
Bu yayın Avrupa Birliği’nin yardımıyla hazırlanmıştır. Yayının içeriğinden tümüyle TACSO Projesi sorumludur
ve burada yer alan görüşler Avrupa Birliği’ni bağlamaz.
Sayfa 4
GİRİŞ
“AB Katılım Sürecinde Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Konferansı” TACSO Türkiye tarafından, Kaos GL
Derneği ve İnsan Hakları Ortak Platformu işbirliği ile düzenlenmiştir.
Bu konferans, AB Genişleme Bölgesinde Sivil Toplum Kuruluşlarını (STK) desteklemeyi amaçlayan TACSO
Projesi’nin İnsandan İnsana Programı (P2P) bileşeni kapsamında düzenlenmektedir. İnsandan İnsana
Programı (P2P), Sivil Toplum Aracı (Civil Society Facility) Program stratejisinin üç kolundan birini
oluşturmakta ve Batı Balkan Ülkeleri ile Türkiye’deki STK’ların, Avrupa Birliği kurumlarını ziyaret ederek ve AB
ülkelerinden STK’larla bir araya gelerek; AB ve katılım sürecine ilişkin bilgi edinmelerine, uluslararası ve
bölgesel düzeyde ortaklıklar, ağlar kurmalarına, genişleme ve ortaklık perspektifinden karşılıklı anlayışın
geliştirilmesine katkıda bulunmaktadır.
Ayrımcılıkla mücadele ve eşitlik, politik kriterler bağlamında AB katılım sürecinin en önemli unsurlarından
biridir. Konferans, AB kurumları ve AB STK’larından temsilcilerin, ayrımcılıkla mücadele ve eşitlik için AB
standartları ve mekanizmaları konusunda bilgi ve tecrübelerini paylaşmalarına olanak verecektir. Konferansın
amacı, ayrımcılıkla mücadele ve eşitlik konusunda STK’ların farkındalığını artırmak, aday ülkelerde AB katılım
sürecindeki STK savunuculuk çalışmalarını güçlendirmektir.
12 – 13 Mart’ta Ankara’da düzenlenen konferansa 94 yerli ve yabancı sivil toplum örgütü ve ilgili kamu
kurumu temsilcisi katılmıştır.
Açılış Konuşmaları
Konferansın açılış konuşmasını Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu adına Malî İşbirliği, Kurum Oluşturma ve
Sivil Toplum Bölüm Başkanı Müsteşar Michael A. Rupp gerçekleştirdi. Rupp konuşmasında temel değerlerin
önemine değinerek, ayrımcılıkla mücadele, transfobi ve homofobi ile mücadelede temel değerlerin herkes
için eşitlik sağlayacağının altını çizdi. Rupp’un konuşmasının diğer bir öğesi ise AB genişleme süreci oldu.
Rupp bu süreçte sivil toplumun öneminden bahsederek, sivil toplum katılımının önemini ve sivil toplumun
güçlendirilmesinin gerekliliğini vurguladı.
Rupp AB genişleme sürecinde hazırlanan ülke ilerleme raporlarına vurgu yaparak, raporlarda yer alan medya,
azınlık haklarının korunması, cinsel yönelim, kadın hakları, ev içi şiddet, adaletin sağlanması gibi alanlarda
hayata geçirilen iyi örneklerin yaygınlaştırılmasının gereğinden ve bu alanlarda iş birliğinin öneminden
bahsetti. Ayrıca AB adaylık sürecinde bulunan ülkelerde cinsel kimlik ve yönelim konusunda yasal
değişiklerin yapılmasının önemi, ayrımcılıkla mücadelede medyada ombudsmanın rolü Rupp’un dikkat
çektiği diğer noktalar oldu. Rupp konuşmasını İnsandan İnsana (P2P) programının sağladığı, farklı alanlardan
gelen uzmanların deneyim paylaşımı olanağının gelecek işbirlikleri için önemine işaret ederek ve başarılı bir
konferans dileyerek bitirdi.
Sayfa 5
Panel 1: Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Çerçevesinde Uluslararası
Standartlar ve AB Politikaları
Konferansın ilk panelinde amaç,
uluslararası
ve
bölgesel
düzeyde ayrımcılıkla mücadele
ve eşitlik mekanizmalarınca
oluşturulmuş standartlar ve
politikalara daha yakından
bakmak ve bu mekanizmaların
deneyimlerini paylaşmaktı. Bilgi
Üniversitesi
İnsan
hakları
Merkezinden Burcu Yeşiladalı
tarafından
modere
edilen
panelde
sırasıyla
Avrupa
KonseyiIrkçılığa
ve
Hoşgörüsüzlüğe Karşı Avrupa
Komisyonu’ndan Gün Kut,
Avrupa Ayrımcılıkla Mücadele
alanında Hukuki Uzmanlar
Ağı’ndan Isabelle Chopin ve BM İnsan Hakları Tematik Grubu’nu temsilen Severine Jacomy Vite söz aldı.
Gün Kut- Irkçılığa ve Hoşgörüsüzlüğe Karşı Avrupa Komisyonu (ECRI)
Panelin ilk konuşmacısı Gün Kut oldu. Kut konuşmasında ayrımcılığı önlemeye dönük
mekanizmalardan biri olarak “ Avrupa Konseyi- Irkçılığa ve Hoşgörüsüzlüğe Karşı Avrupa
Komisyonu” nun ayrımcılıkla mücadeledeki rolünden, oluşturduğu standartlardan ve araçlardan
bahsetti.
Kut öncelikle komisyonun ırkçılık, anti – semitizm ve yabancı düşmanlığına karşı mücadele etmek
ve uygulanabilir politikalar üretmek amacıyla Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine ve ek protokollere
dayanan bir mekanizma olarak oluşturulduğunu ifade etti.
Kut, Komisyon’un ayrımcılıkla mücadele amacıyla hazırladığı, ülkelerin uluslararası norm ve
belgelere uyumlarını ve eksikliklerini ön plana çıkaran, tematik ülke raporlarının oldukça etkili
olduğunun altını çizdi. Kut ayrıca Komisyon üyelerinin hükümet temsilcileri değil uzmanlardan
seçiliyor olmasının, ülke temsilcilerinin kendi ülkelerine ait raporlara dahil olmamasının, raporların
uzun gözlem ve görüşmelere dayanıyor olmasının; raporların niteliği ve güvenilirliği açısından
kritik olduğunu belirtti. Kut, raporların ülkelerin geri bildirimlerine açık olduğunu, raporların son
hallerinin geri bildirim süreci tamamlandıktan sonra açıklandığını ifade etti.
Sayfa 6
Kut konuşmasını tamamlarken Komisyon raporlarında söz konusu olan temel sorunlardan da
bahsetti. Bu sorunlar Avrupa Konsey’ine üye ülke sayısının fazlalığı sebebiyle her ülkeye uzun
zamanda sıra gelmesi, görüşmeler için belirlenen 1 haftalık ziyaretlerin küçük ülkeler için
yeterliyken büyük ülkeler için yetersiz kalması olarak ifade etti.
Ayrıca katılımcıların yönelttiği sorulara cevaben Kut, Türkiye raporunun önümüzdeki yıl yayınlanacağını, bu
raporun Türkiye’nin büyüklüğü ve farklılık gösteren sorunları sebebiyle kısıtlı olduğunu ama tüm temel
sorunlara atıf yapabildiğini belirtti.
Isabelle Chopin- Avrupa Ayrımcılıkla Mücadele alanında Hukuki Uzmanlar Ağı
İkinci panel konuşmacısı, Avrupa Ayrımcılıkla Mücadele alanında Hukuki Uzmanlar Ağı’nın ayrımcılıkla
mücadele deneyimlerini paylaşmak üzere Isabelle Chopin oldu. Sunumunda Chopin Ağın gerçekleştirdiği,
AB’nin ayrımcılık alanındaki iki temel direktifi: “Irk Eşitliği Direktifi” ve “İş Yaşamında Eşitlik Direktifi” izlenmesi
için Avrupa ülkelerindeki mevzuatların taranması çalışmasının sonuçlarını aktardı. Bu çalışma kapsamında
Avrupa Birliği direktifleriyle karşılaştırıldıklarında daha kapsamlı, uyumlu ve kısıtlı olan yasal mevzuatların
ortaya çıkarılmaya çalışıldığını belirten Chopin, direktiflerin adapte edilmesine dönük engeller ve
mevzuatlardaki eksikliklerden de bahsetti. Chopin yaptırım yokluğu, eşitlik birimlerinin eksikliği, hakların
yeterince bilinmemesi, veri eksikliği ve destekleyici mekanizma eksikliğinin söz konusu engeller ve
eksikliklerin başında geldiğini ifade etti.
Severine Jacomy Vite- BM İnsan Hakları Tematik Grubu
Panelin son konuşmacısı BM İnsan Hakları Tematik Grubu’nu temsilen Severine Jacomy Vite oldu. Vite
UNİCEF’in ayrımcılıkla mücadele konusunda temel aldığı dokümanlardan ve çeşitli alanlarda yaptığı
Sayfa 7
çalışmalardan bahsetti. Vite öncelikle yaptıkları çalışmalara dayanak olan BM kapsamında oluşturulan
ayrımcılığı önlemeye dönük sözleşmelerden bahsetti. Bu sözleşmeler şu şekilde sıralanabilir; Kadınlara
Dönük Her Tür Ayrımcılığın Önlenmesine İlişkin Sözleşme (CEDAW), Kişisel ve Siyasal Haklar Uluslararası
Sözleşmesi (ICCPR), Çocuk Hakları Sözleşmesi (CRC), Engelli Kişilerin Haklarına Dair Uluslararası Sözleşme
(CRPD).1
Eğitime erişim, etnik, dinsel, kültürel gruplar, engelli bireyler, HIV pozitif bireyler, LGBTİ bireyler gibi pek çok
ayrımcılık alanında çalışma yaptıklarını belirten Vite, çoklu ayrımcılığa işaret ederek ayrımcılığın farklı
zeminlerinin farklı ölçeklerde izlemeyi gerekli kıldığını belirtti. Vite güncel bir sorun olarak yabancı
düşmanlığının, mülteciler ve sığınmacılar bakımından bir ayrımcılık zemini oluşturmasını bu duruma örnek
olarak gösterdi.
Vite UN’in birbirini çapraz kesen konuları da içeren bir veri tabanının olduğunu ancak yine de ayrımcılıkla
mücadele konusunda temel engellerden birinin bilgi toplama sorunu olduğunu belirterek bu sorunu
ortadan kaldırma noktasında sivil toplum örgütlerinin rolünün kritik olduğunu ifade etti.
Panel 2: Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Çerçevesinde Uluslararası
Standartlar ve AB Politikaları
Konferansın ikinci panelinin temel amacı ayrımcılıkla mücadele alanında AB üyesi olan Romanya, ve İPA
ülkeleri Sırbistan ile Türkiye deneyimlerine yakından bakmak ve bu alanda deneyim paylaşımı sağlamaktı.
TACSO İnsandan İnsana (P2P) Program Koordinatörü Neslihan Özgüneş tarafından modere edilen oturumun
konuşmacıları sırayla Romanya’nın Ayrımcılıkla Mücadele Konseyi’nden Istvan Haller, Sırbistan'ın Eşitlik
Koruma Komiserliğinden Ljiljana Loncar ve Insan Hakları Ortak Platformundan Feray Salman oldu.
Istvan Haller- Ayrımcılıkla Mücadele Ulusal Konseyi, Romanya
Oturumun ilk konuşmacısı Romanya’nın Ayrımcılıkla Mücadele Konseyi’nin deneyimlerini aktarmak
üzere İstvan Haller oldu. Haller Romanya’da ayrımcılığın ne kadar yaygın bir sorun olduğunu
belirterek başladığı konuşmasında, Romanya’da ayrımcılıkla mücadeleye ilişkin yasal mevzuat ve
bir ayrımcılıkla mücadele birimi olarak Ulusal Konsey deneyiminin işler ve sorunlu yönlerinden
bahsetti.
Istvan konuşmasında ayrımcılıkla mücadele birimlerinin bağımsız olması, nitelikli olması,yeterli bir bütçeye
sahip olması, hiyerarşik yapısının belirli özellikler taşıması, çalışanların otoritelerle ilişkilerinin belirliliği, bir
destek mekanizmasına sahip olması gereği, araştırma izleme yapabilmesi gibi unsurların oldukça önemli
olduğunu belirtti.
İstvan Romanya örneğinde Ulusal Konsey ve mahkemelerin farklı kanunlara ve mekanizmaya sahip
olduklarını ve bunun toplum için karmaşık bir durum yarattığını ancak mahkeme kararları ve Ulusal Konsey
arasında fikir paylaşımı alanının olduğunu belirtti. İstvan ayrıca bu yapının sorunların çözümü noktasında
işlevsel bir rol oynadığını ifade etti.
1
https://treaties.un.org/pages/Treaties.aspx?id=4
Sayfa 8
Ljiljana Loncar- Eşitlik Koruma Komiser Yardımcısı, Sırbistan
Oturumun ikinci konuşmacısı ayrımcılıkla mücadele alanında Sırbistan'ın Eşitlik Koruma Komiserliği
deneyimini aktarmak üzere Ljiljana Loncar oldu.
Loncar Eşitlik Koruma Komiserliği deneyimini aktarmadan önce ayrımcılıkla mücadelenin diğer
özel yasalarla ilişkisinin, özel alanları da kapsaması gerekliliğine vurgu yaparak konuşmasına
başladı. Loncar öncelikle işlevsel bir model için otonomi ve bağımsızlığın gerekliliğinin altını çizdi.
Loncar ayrımcılıkla mücadele alanında önleyici role sahip olması gereken ombudsmanlığın, bir
şikayet mekanizması olarak basit ve prosedüre boğulmamış olması gerektiğini belirtti. Ayrıca
Sırbistan'daki mekanizmanın gerekli bilgileri içeren, şikayetlerin fax, e – mail, yazılı her şekilde
iletilebildiği bir mekanizma olduğunu ifade etti.
Loncar aynı zamanda Eşitlik Koruma Komiserliği’nin, öneride bulunma, uyarma, kamuyu
bilgilendirme ve ayrımcılıkla mücadeleyi ana akımlaştırma konusunda işlevsel olduğunu belirtti.
Feray Salman- İnsan Hakları Ortak Platformu, Türkiye
Oturumun son konuşmacısı ise bir IPA ülkesi olan Türkiye’nin ayrımcılıkla mücadele konusunda yasal
mevzuatını aktarmak üzere Feray Salman’dı. Feray Salman konuşmasında Türkiye’de ayrımcılıkla ilgili yasal
mevzuat, ayrımcılıkla mücadele yasa tasarısı deneyimi, Türkiye hakkında ayrımcılık alanında verilmiş AİHM
kararları ve Türkiye’de ayrımcılıkla mücadele konusunda oluşturulmuş mekanizmalara değindi.
Sayfa 9
Salman öncelikle ayrımcılık alanında 2008’den beri sivil toplum örgütlerinin katılımıyla ayrımcılık yasası
üzerine çalıştıklarını, kamu tarafından hazırlanan ilk tasarının da sivil toplum katılımıyla gerçekleştirilip
kamuoyu ile paylaşıldığını belirtti. Bu dönemde demokratikleşme hedeflerinin bu çalışmalara alan
sağladığını ve ayrımcılık konusunda bir birimin kurulmasına ilişkin taleplerin de dillendirildiğini belirtti.
Son günlerde ayrımcılık yasasının tekrar gündeme geldiğini belirten Salman, ayrımcılık alanında oluşturulan
Ombudsmanlık, İnsan Hakları Ulusal Kurumu, Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru hakkı gibi yeni
mekanizmalara değindi. Ayrıca Salman Türkiye’nin uluslararası mekanizmalara bireysel başvuru hakkını
tanımaması ve sözleşmelere koyduğu çekinceleri kaldırmıyor olmasına ek olarak AİHM karnesinin de olumlu
olmaktan uzak olduğuna dikkat çekti.
Panel 3: Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik konusunda çalışan STK’lar
için Fırsat ve Engeller
ILGA Avrupa’dan Bjorn van Roozendaal, Avrupa Roman Hakları Merkezi’nden Sinan Gökcen, ve Avrupa
Irkçılıkla Mücadele Ağı’ndan Claire Fernandez’in konuşmacı olarak katıldığı ve Burcu Yeşiladalı tarafından
modere edilen üçüncü panelin amacı ayrımcılıkla mücadele alanında çalışan bölgesel ve uluslararası sivil
toplum örgütlerinin deneyimlerine mercek tutmaktı.
Bjorn van Roozendaal- Uluslararası Lezbiyen, Gey, Biseksüel, Trans ve İnterseks Derneği
(ILGA Avrupa)
Panelin ilk konuşmacısı ILGA Avrupa deneyimini aktarmak üzere Bjorn van Roozendaal oldu.
Roozendaal lezbiyen, gay, bisexsüel, trans ve intersex bireylerin hakları ve maruz kaldıkları
ayrımcılık biçimleriyle mücadele etmek üzere oluşturulmuş uluslararası bir ağ olan ILGA’nın
savunuculuk ve insan hakları mücadelesi deneyiminden, çalışma alanlarından ve karşılaştıkları
zorluklarından bahsetti.
Resmi kurumlarla ilişkilerin kolaylaştırılması, nefret suçlarının dokümente edilmesi, Avrupa Komisyonunun iş
yaşamında ayrımcılıkla ilgili direktifinin uygulanması gibi alanlarda çalışmalar yaptıklarını belirten
Roozendaal, LGBTİ bireylerle ilgili ayrımcılıkların ne kadar yaygın ve her alanda gözlemlenebilir olduğunun
da altını çizdi.
Roozendaal kolektif çabanın ve mücadelenin önemini vurgularken bu alanda mücadele konusunda kritik rol
oynayan raporlama süreçlerine insanların kaygıları sebebiyle katılamadıklarını belirtti. Roozendaal ayrıca
ayrımcılık alanında çalışan insanların yeniden ürettikleri ayrımcılık türlerinin de altını çizdi.
Sinan Gökçen,-Avrupa Roman Hakları Merkezi (ERRC)
Panelin ikinci konuşmacısı, Romanların maruz kaldıkları ayrımcılıklarla mücadele amacıyla faaliyet gösteren
Budapeşte merkezli Avrupa Roman Hakları Merkezi çalışmalarını aktarmak üzere Sinan Gökçen oldu. Sinan
Gökçen konuşmasında merkez olarak yaptıkları çalışmalardan ve Romanların maruz kaldıkları ayrımcılık
biçimlerinden bahsetti.
Sayfa 10
Gökçen merkez olarak yaygın bir biçimde hakim, gazeteci gibi çeşitli meslek gruplarına yönelik "Herkese
insan hakları" ve "Roman hakları" eğitimleri yaptıklarını aynı zamanda da stratejik davalama yaptıklarını
belirterek, çeşitli stratejik davalama örnekleri paylaştı.
500’den fazla stratejik davalama süreci yürüttüklerini belirten Gökçen, Türkiye’ye karşı AİHM’de iki dava
açıldığını ve bunlardan Sulukule davasının kazanıldığını ifade etti. Ayrıca gölge raporlama yaptıklarını ifade
eden Gökçen, tazminat davaları, cezasızlık, eğitimde ayrımcılık, zorla kısırlaştırılma, kimliksiz bırakma
alanlarında stratejik davalama yaptıklarını belirtti.
Claire Fernandez- Avrupa Irkçılıkla Mücadele Ağı (ENAR)
Panelin son konuşmacısı Avrupa Irkçılıkla Mücadele Ağı deneyimini aktarmak üzere Claire
Fernandez oldu.
Fernandez , yaptıkları lobi ve savunucluk çalışmalarını aktardı ve ayrımcılıkla mücadele konusunda
tehditlerin bizzat Avrupa Parlamentosunun içinde de yer aldığını, dini ayrımcılık yapan, yabancı
düşmanı partilerin parlamento içinde yer aldığına işaret etti. Farklılıkların parlamentoya
yansıyamamasından bahseden Fernandez, insan haklarının ana akımlaştırılması konusunda sorun
olduğunu ve ayrımcılıkla mücadelede yasal mevzuatta ciddi eksiklikler olduğunu ifade etti.
Sayfa 11
Açık Forum
1. günün son oturumu olan açık forumda katılımcılar gün boyu süren tartışmalara ve aralardaki paylaşımlara
dair akıllarında kalan ve paylaşmak istedikleri noktaları ifade ettiler. Bu görüşlerden bazıları şu şekilde
gerçekleşti;
“Bazen sorunun kendisi ayrımcılık ifade eder. Türkiye'de Roman çocuklar okulu terk ediyor bunun sebebi aile değil
devlet, karşılaştıkları ayrımcılık ve ekonomik koşulların kötü olması. Öğretmenler Roman mahallerini sürgün yeri
olarak tanımlıyor. Derse girmiyorlar.”
“Eğitim en yoğun mücadele edilen alanlardan biri. 135 Dom üniversite mezunu insan var, 1'i bile özel veya
kamuda iş bulamamış. İş verilmemiş. Ayrımcılığa uğruyorlar. Çocukların ayağında ayakkabı yokken okula
gitmesini bekleyemezsiniz.”
“Kendi alanlarımızda çalışırken başka alanlarla işbirliği bizim zihnimizi açacak gibi görünüyor. Özellikle Türkiye'de
bu ağları kurma ve işbirliği oluşturma bilgisine daha çok ihtiyacımız var. Teknik kapasitemiz ve teknik kapasiteyi
geliştirecek finansal kapasiteye sahip olamıyoruz. Ama hepsinden öte deneyim paylaşımı çok kritik, bu ve benzeri
bir aradalıklar önemli”.
Katılımcıların yorumları üzerine panelistlerden Istvan Haller farklı alanlarda çalışan STK'lar arasındaki
işbirliğinin önemine dikkat çekti:”90'larda biz ağımızı kurduğumuzda LGBTİ, kadın vb örgütlenmeler yoktu. Yasal
zeminin değişmesi için bu örgütlenmelerin dahil olduğu bir network'e ihtiyacımız var. Bu benim önerimdir.”
“Sunuşlar bize zihinlere yerleşmiş çok ciddi bir ayrımcılık olduğunu gösteriyor. Genel bir gözlemim var; Türkiye'de
zihnimizde bir insan hakları kavramı ve kültürü diye bir şey yok. Bunu eğitim çalışmalarından biliyorum. İnsan
Sayfa 12
hakları eğitimlerine çocukluktan itibaren başlanırsa ancak sorun çözülebilir. Bunu bildirge veya raporda
bildirebilirsek çok iyi olur. Bugün lisede seçimlik 1 saat insan hakkı dersi var. Diğer seçimlik derslerle kıyaslanamaz
durumda. “
2. Gün A: Türkiye Bağlamında Ayrımcılıkla Mücadele ve
Eşitlik Oturumu
Konferansın ikinci gününde Türkiye’de ayrımcılıkla mücadele ve eşitlik alanında sivil toplum örgütlerinin
çalışmalarına ve deneyimlerine odaklanıldı. Uzun yıllardır hak mücadelesi veren uzman ve aktivistler insan
hakları, toplumsal cinsiyet eşitliği, LGBTİ hakları, Roman hakları ve ruh sağlığı alanındaki hak mücadelesi
deneyimlerini paylaştılar.
Panel 1: Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik konusunda Türkiye’de
Politika ve Mekanizmalar: STK Perspektifi
Sivil toplum örgütlerinin deneyimlerinin paylaşıldığı ilk oturum Hakan Ataman tarafından modere edilirken
sırayla İnsan Hakları Ortak Platformu'ndan Feray Salman, Türk Kadınlar Birliği ve CEDAW Gölge Rapor
Komitesi'nden Sema Kendirci, Kaos GL'den Hayriye Kara söz aldılar.
Sayfa 13
Feray Salman- İnsan Hakları Ortak Platformu (İHOP)
Panelin ilk konuşmacısı olarak İHOP koordinatörü Feray Salman söz aldı. Salman insan hakları mücadelesi ve
ayrımcılıkla mücadelenin içiçeliğine vurgu yaptığı konuşmasında, ayrımcığı ortadan kaldırmak için uygun
mekanizma üretmemenin bizzat insan hakkı ihlallerine sebep olduğunu belirtti. Salman ayrımcılığı ortadan
kaldırmak için mücadele etmemenin insanların dışlanması, sistem dışına itilmesi, hak ve özgürlüklere
erişememesi ile sonuçlandığını ifade etti.
Salman ayrımcılıkla mücadele noktasında evrensel kriterlerin baz alındığını belirterek 1986'da İnsan Hakları
Derneği’nin kurulmasıyla bu alanda Türkiye’de örgütlü bir biçimde mücadeleye başlandığını ifade etti.
Ayrımcılığın haritalanması, şiddetin ve işkencenin haritalanması gibi metotların İHOP'un çeşitli paydaşlarıyla
birlikte yaptığı çalışmalar olduğunu ifade etti. Salman aynı zamanda belediyeler ve yerel örgütlerle ortak
çalışmaların önemine değindi.
Salman ayrıca ayrımcılık yasa taslağının sivil toplum örgütleriyle nasıl hazırlandığı ve süreci üzerine bilgi
verdi. Bu sürecin aşamaları; AİHM kararlarının izlenmesi, ayrımcılık mevzuatının analiz edilmesi, ilk taslağın
oluşturulması, STK'lar ile taslağın paylaşılması, geri bildirimlerin toplanması ve taslağın geri bildirimlerle
revize edilmesi, dönemin İçişleri Bakanı Beşir Atalay ile toplantı düzenlenmesi gibi basamakları içermektedir.
Uluslararası insan hakları standartlarının Türkiye için temel standartlar olduğuna işaret eden Salman aynı
zamanda Paris prensiplerinin bağımsız yapıların nasıl oluşturulması gerektiği noktasında temel referans ve el
kitabı olması gerekliliğinin ve prensiplerin uygulaması noktasında kamu idaresinin sorumluluğunun altını
çizdi.
Sema Kendirci- Türk Kadınlar Birliği, CEDAW Gölge Rapor Komitesi
Panelin ikinci konuşmacısı Kadınlara Karşı Her Türlü Ayırımcılığın Ortadan Kaldırılmasına dair sözleşme
(CEDAW) Gölge Rapor Komitesi deneyimini aktarmak adına Türk Kadınlar Birliği'nden Sema Kendirci oldu.
Sema Kendirci yedincisi hazırlanmakta olan CEDAW gölge raporlama süreci deneyimini ve kamunun bu
süreçteki pozisyonunu katılımcılarla paylaştı. Kendirci nihai hedef eşitlik olduğu oranda ayrımcılıkla
mücadelenin kritik olduğunu belirterek konuşmasına başladı. Kendirci öncelikle 90. madde gereği
uluslararası sözleşmelerin eşitlik için önemli olduğunu, ancak bu sözleşmelerin çoğunda çeşitli çekincelerin
varlığının da devletin sorunlu yaklaşımını gösterdiğini ifade etti.
Kendirci'nin konuşmasından öne çıkan noktalar şu şekilde oldu: “İlk resmi CEDAW raporunun 1986 yılında
yayınlanmasını takip eden süreçte kadınların şiddet karşıtı mücadelesinin yükselmesiyle birlikte, kadın
örgütlenmeler tematik gölge raporlama hazırlamaya başlarken, 4. ve 5. resmi raporlarla birlikte Pekin Konferansı
kararlarının tamamını içeren kapsamlı raporlar hazırlanmaya başladı. CEDAW sözleşmesi kadınlara dönük
ayrımcılığın ortadan kaldırılmasına dönük yasal düzeyde değişiklikler yapılmasını öngörüyor. Gölge raporlama
ise, kadın örgütlerinin kolektif çalışmasıyla devletin bu sorumluluğunu ne kadar gerçekleştirdiğini ortaya
koymakla birlikte çözüm önerilerini de içermektedir.” Kendirci’nin değindiği bir nokta ise devletin alana ilişkin
raporlaması ve STK’ların gölge raporlaması arasındaki farklar oldu. Kendirci’ye göre gölge raporlama olumlu
ve olumsuz noktaları içerirken, resmi raporlar çok ufak noktaları büyük başarılar olarak aktarmakta ancak
sorunlu noktaları ifade etmede gerçekçi davranmamaktadır.
Kendirci konuşmasında aynı zamanda Türkiye'nin taraf olduğu diğer bir önemli sözleşme olan İstanbul
Sözleşmesi'nin hazırlanma, imzalanma süreci ile sözleşmenin öngördüğü bağımsız uzmanlar komitesinin
kuruluş sürecindeki sorunlardan bahsetti. Kendirci bu süreçte kadın örgütlerinin kamu idaresi ile çalışmada
yaşadıkları zorluklara işaret etti.
Sayfa 14
Kendirci konuşmasını tamamlarken kadın hareketinin yasal değişiklikler ve algı değişimi noktasındaki
çalışmalarına, başarılarına değinirken, kamu idaresinin kadınlarla ilgili ayrımcılığa dönük yasal
düzenlemelerde kullanılan “dezavantajlı grup” tanımının eksik ve uluslararası normların gerisinde olduğunu
belirtti.
Hayriye Kara- Kaos GL
Panelin son konuşmacısı Kaos GL'nin LGBTİ hakları alanındaki deneyimini aktarmak üzere Hayriye Kara oldu.
Kara konuşmasına ayrımcılığı görmezden gelmenin ayrımcılığı yeniden üreten bir unsur olduğunu belirterek
başlarken aynı zamanda ayrımcılıkla mücadelenin dönüştürücü gücüne işaret etti.
Kara yeni bir kavramsallaştırma olarak katmanlı ayrımcılık ve bunun sonuçlarına değindi. Kara'ya göre
ayrımcılık ve sonuçları tartışılırken farklı ayrımcılık türlerinin kesişim alanları göz ardı edilmekte ve katmanlı
ayrımcılık alanları gözden kaçırılabilmektedir.
Yasal mevzuatta ayrımcılık düzenlemelerini cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği üzerinden değerlendiren Kara,
Anayasanın 10. maddesinin kanun önünde eşitliği düzenlediğini, bireyler arası ayrımcılığı önleme
konusunda bir düzenleme getirmediğini belirtti. Kara'ya göre söz konusu mevuzata sonradan eklenen
fıkralarda düzenlenen “devlet cinsiyet ayrımcılığını önlemek için her tür önlemi alır ve bu düzenlemeler de
ayrımcılık olarak sayılamaz” ifadesi; “gazi, malul, yardıma muhtaç grup”lara referansla devam etmektedir ve
bu durum devletin kadın haklarına temel yaklaşımını ortaya koymaktadır.
Kara ayrımcılık yasağını düzenleyen TCK 122. maddesinin sıkıntılı içeriğine vurgu yaptı. Kara'ya göre mal ve
hizmetlere erişimde ayrımcılık yasağını düzenleyen madde “ve benzeri durumlar” gibi belirsiz ifadeler
Sayfa 15
içerirken, yeni düzenlemeyle “ön yargı” kavramı eklenerek ayrımcı eylemi tanımlamak neredeyse imkansız
hale getirilmiştir.
Kara'nın üzerinde durduğu diğer bir nokta ise geçtiğimiz dönemde gündeme gelen ayrımcılık yasa
tasarısının yer verdiği yeni bir husus oldu. Kara, söz konusu taslakta yer alan ve güçlendirici bir unsur olan
ispat yükümlülüğünün tersine çevrilmesinin önemine dikkat çekti.
Kara ayrıca ayrımcılığın çok yaygın bir sorun olduğunu, yasaların değişmesinin tek başına yeterli olmadığını,
kurumsallaşmanın ve sivil toplum katkısının kritik olduğunu ifade etti.
Panel 2: Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik konusunda Türkiye’de
Politika ve Mekanizmalar: STK Perspektifi
Konferans’ta ayrımcılıkla mücadele ve eşitlik konusunda sivil toplum deneyiminin paylaşımına, Roman
hakları ve ruh sağlığı alanında faaliyet gösteren örgütlerin deneyimleriyle devam edildi.
Yücel Tutal- Türkiye Roman Hakları Forumu (ROMFO)
Panelin ilk konuşmacısı Roman Hakları Forumunu temsilen yürüttükleri saha araştırması sonuçlarını
paylaşmak üzere Yücel Tutal oldu.
Tutal konuşmasında yaptıkları iki çalışmanın sonuçları üzerinde durdu. Bu çalışmaların ilki Selendi ile
başlayan olayların araştırılması ve davaların takibi, ikincisi ise Romanların yoğun olarak yaşadıkları bölgelerde
karşılaşılan hukuki zorlukların ortaya çıkarılması yoluyla haritalanması çalışması oldu.
Tutal ilkin Romanlara dönük ayrımcılık olaylarının tarihsel sürecine değindikten sonra Selendi ve benzeri
olaylarda dava süreçlerinin nasıl yürütüldüğünü detaylı olarak aktardı.
Toplumsal olayların yanı sıra, Yücel Tutal'ın işaret ettiği davalama yaptıkları diğer bir alan yazılı ve görsel
basındaki Roman temsilinin içerdiği ayrımcılık unsurlarıydı. Tutal yazılı ve görsel basında hırsızlık yapan,
karakola düşen, dinle imanla ilişkisi olmayan, aylak bir Roman tasviri yapıldığını ifade ederek bunlarla ilgili
takip yaptıklarını ve dava süreçlerini izlediklerini belirtti.
Tutal ayrıca eğitim alanında Roman öğrencilerin karşılaştıkları ayrımcılık türlerine çeşitli
örnekler vererek, ayrı sınıfta toplama, daha düşük standartlarda hizmet verme gibi pek çok
ayrımcı uygulamaların okullarda yaşandığını ifade etti. Tutal Roman Açılımı sürecinin
olumlu ve olumsuz yansımalarının olduğunu, eylem planı hazırlandığını ancak kesin veri ve
bütçe eksikliğinden dolayı sorunlu olduğunu ifade etti.
Didem Tekeli- Ruh Sağlığında İnsan Hakları Girişimi (RUSİHAK)
Konferansın son konuşmacısı ise Rusihak'ın "Destek Programlarının Garanti Altına Alınması İçin Reform
Projesi" kapsamında zihinsel engelliler ve psiko-sosyal engelli bireylerin maruz kaldıkları ayrımcılıklara dair
yürüttükleri çalışmaları paylaşmak üzere Didem Tekeli oldu.
Sayfa 16
Tekeli öncelikle medikal yaklaşım ve hak temelli perspektife dayanan sosyal içerme yaklaşımı arasındaki farka
işaret ederek konuşmasına başladı ve bir toplumda var olan herkesin söz konusu olanak ve kaynakları eşit bir
şekilde paylaşabilmeleri gerektiğini belirtti.
Tekeli Türkiye'nin imza attığı BM Engelli Bireylerin Haklarına Dair Sözleşme ve Ek İhtiyari Protokolün hakların
gerçekleşmesi bakımından yetersiz olduğunu ifade etti ve mevcut durumda sözleşmelerde yer alan bazı
ifadeler konusunda ciddi bir çeviri sorunu olduğuna da işaret etti.
Tekeli’ye göre eşitliğin sağlanması için hakların kullanılması noktasında destek ihtiyacı olabilir ve bu destek
devlet tarafından sağlanmalıdır. Hukuki ehliyet (Legal Capacity) ve hak ehliyeti ikileminden bahseden Tekeli
hukuki ehliyetin akla uygun davranmayla kısıtlandığında hak kullanımının da kısıtlandığına ve hata yapma
hakkının ortadan kaldırıldığına işaret etti. Tekeli bu durumun bir çok kişinin vesayet altında olması ve kendi
hayatları üzerine söz sahibi olamamalarıyla sonuçlandığını ifade etti.
Tekeli, sözleşme “Kimse kimseyi himaye altına almasın, herkes kendi hayatı üzerine söz sahibi olsun”
diyorken mevcut yasalarla tanı almış kişilerin oy kullanma hakkına bile sahip olmadığını ifade etti. Tekeli son
olarak "Person Ağı" olarak zihinsel engelliler ve psiko sosyal engelli olan bireylerin kendi hayatlarının öznesi
olması üzerine yürütecekleri I Will Act kampanyasından bahsederek katılımcıların desteğini istedi.
Sayfa 17
Forum: Eşit bir Geleceği Tasarlamak
Forum katılımcıların değerlendirmeleri, soruları, sorulara verilen cevaplar ve
konusundaki görüşlerin paylaşılmasıyla devam etti.
ayrımcılıkla mücadele
Katılımcılar bu bölümde genel olarak konferans boyunca ele alınan farklı ayrımcılık biçimlerinin onlar için
yeni bir deneyim olduğunu ifade ettiler. Bununla birlikte katılımcılar ayrımcılıkla mücadele ve eşitliğin
sağlanmasında sivil toplumun katılımı, politika yapma süreçlerine dahil edilmesi, AB değer ve ilkelerinin baz
alınmasına vurgu yaptılar.
2. Gün B: Homofobiye ve Transfobiye Karşı Bölgesel Ağ
Çalıştayı
Homofobiye ve Transfobiye Karşı Bölgesel Ağ Çalıştayı Arnavutluk, Ermenistan Bosna Hersek, Hırvatistan,
Yunanistan, İsrail, Lübnan, Makedonya, Sırbistan Tunus ve Tükiye'den LGBTİ aktivistlerinin katılımıyla
gerçekleşti. Balkanlar, Orta Doğu, Kuzey Afrika, ve Güney Kafkasya'dan katılımcıların katıldığı oturumlarda
katılımcıların kendi bölgelerine ilişkin karşılaştıkları zorluklar paylaşıldı ve bunların nasıl ortadan
kaldırılabileceği üzerine tartışmalar yürütüldü.
Sayfa 18
Oturumlarda tartışılan başlıklar uluslararası standartlar, ayrımcılıkla mücadele ve eşitlik üzerine Avrupa Birliği
politikaları, İPA ülkeleri ve Avrupa Birliği ülkelerindeki sivil toplum örgütlerinin ayrımcılıkla mücadele
alanında kazanımları, yürüttükleri izleme çalışmaları, karşılaştıkları tehditler ve fırsatlar oldu.
Oturum 1: Bölgesel Ağ Üyelerinden Son Gelişmelere İlişkin Güncel
Bilgilendirme: Ortak Fırsat ve Engeller
Çalıştayın ilk oturumunun teması "Ortak Fırsat ve Engeller" idi. Oturum Filistin için İsrailli Kuirler'den Yosef
Mckyton tarafından modere edildi.
Oturumda nefret suçları ve ayrımcılık yasağına dair hiçbir yasal düzenlemenin olmaması en önemli sorunlar
arasında sıralandı. Bölgeler arasındaki farklılıklara işaret edilen oturumda, kimi bölgelerde eşcinselliğin
doğrudan veya dolaylı yasaklanması söz konusuyken bazı bölgelerde evlilik eşitliğinin tartışıldığı belirtildi. Bu
farklılıklarla birlikte homofobi ve transfobi ile mücadele için ortak bir zeminin inşa edilmesinin gerekliliği ve
deneyim paylaşımının önemi vurgulandı.
Bu amaçla oturumda paylaşılan olumlu örneklerden biri Arnavutluk'tan Xheni Karaj'ın paylaştığı geçen yıl
Tiran'da açılan LGBT sığınma evi deneyimi oldu. Karaj sığınma evlerinin homofobi, transfobi ve nefret
suçlarının yaygınlığı düşünüldüğünde çok kritik olduğunu belirtti ve tüm LGBTİ bireyler için birarada
kendilerini rahat hissedebilecekleri bir alan yaratmaya çalıştıklarını aktardı.
Oturum 2: Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Konusunda Ağ Üyesi
Ülkelerdeki Mevcut Durum
İkinci oturumda LGBTİ bireylerin ifade ve örgütlenme özgürlüğü alanındaki temel tehditler tartışıldı. Yıldız
Tar tarafından modere edilen oturumda Türkiye'den Kaos - GL derneğinden Ömer Akpınar, Lübnan'dan Jo
Hammoud, Ermenistan'dan Mamikon Hovsepyan konu üzerine sunuşlarını gerçekleştirdiler.
Oturumun açılış konuşmasını yapan Yıldız Tar Tunus, Türkiye, Mısır ve Yunanistan'ın toplumsal muhalefet
deneyimlerinden örnekler verdi ve nefret suçlarının ve ayrımcılığın sistemik bir sorun olduğuna işaret etti.
İlk konuşmacı olan Ömer Akpınar Türkiye'de son yıllardaki toplumsal hareketlerden bu toplumsal hareketin
bastırılma biçimlerinden ve yeni yasalaşan güvenlik yasasının ifade özgürlüğünü kısıtlama tehdidinden
bahsetti. Akpınar ayrıca LGBTİ örgütlerin geçen yerel seçimler ve yaklaşmakta olan genel seçimlere dönük
yürüttükleri kampanyalardan bahsetti.
Jo Hammoud ise Mısır deneyiminden kesitler sunduğu konuşmasında muhalif düşünmenin yaşam kaybıyla
sonuçlandığını ifade etti. Arap yarım adasında ifade özgürlüğünün söz konusu bile edilemediğini ifade eden
Jo Hammoud Lübnan için farklı olan durumun ise hükümet tarafından gittikçe tersine çevrildiğini belirtti.
Sayfa 19
Mamikon Hovsepyan ise Ermenistan deneyimini aktarırken Rusya'daki homofobik ve tranfobik yasa
süreçlerinin Güney Kafkasya'yı da etkilediğini ifade etti. Hovsepyan Gürcistan'ın bölgede zaman zaman AB
etkisiyle olumlu yasalara imza attığını ama dinin hala temel bir etki unsuru olduğunu ifade etti. Ayrıca
Hovsepyan Ermenistan'da Kilisenin LGBTİ karşıtı kampanyaların yürütücüsü olduğunu ifade etti. Hovsepyan
son olarak bu ve benzeri baskılar yüzünden ülke nüfusunun %10'unun ülkeyi terk ettiğini belirtti.
Oturum 3: Ağ için Pozisyon Belgesi Oluşturulması ve Gelecek
Döneme Yönelik Planlama
Ezgi Koçak tarafından modere edilen son oturumda bölgesel ağın geleceği tartışıldı. Gelecek tartışmalarının
öncelikli konularından birisi ağın karşılaştığı zorluklar oldu. Bu başlık farklılıkların bir aradalığının ne kadar
mümkün olduğu, yeni örgütlenme biçimlerinin neler olabileceği ekseninde tartışıldı.
Farklı bölgelerden gelen katılımcılarla toplanan bölgesel ağ için daha etkili ve üretken buluşma biçimlerinin
gereğinin de altının çizildiği tartışmalarda önceki buluşmadan bugüne ağın ne oranda canlı tutulabildiği
mercek altına alındı.
Oturumda tartışılan konulardan bir diğeri ise, ağın online bir platforma taşınma olasılığıydı. Ağın online bir
düzlemde ve tematik buluşmalar halinde devam ettirilebileceği üzerinde duruldu.6. bölgesel buluşma tüm
katılımcıların kendi dillerinde kağıtlara "Herkes İçin Özgürlük" yazmasıyla sona erdi.
Sonuç
Konferans 90'dan fazla farklı geri plan, donanım ve deneyime sahip, sivil toplum temsilcisi ve kamu
görevlileri için bir deneyim paylaşımı alanı sağladı. Bölgesel ve uluslararası düzeyde yürütülen mücadelelerle
birlikte, yerelde yürütülen çalışmaların özgünlüklerinin paylaşılma fırsatı bulundu.
Ayrımcılığın her düzeyde farklı gruplar için değişik seviyelerde deneyimlendiği, haklara erişimin önünde
engel teşkil ettiği tespit edilirken, ortak mücadelenin ve farklı ayrımcılık türlerine dair farkında olmanın
önemi paylaşılmış oldu.
Konferans katılımcılar açısından savunuculuk çalışmaları yürüttükleri alanlar dışındaki alanlardaki
ayrımcılıkları fark etmek ve uluslararası mekanizmalardan haberdar olmak bakımından güçlendirici bir etkiye
sahip oldu.
Sayfa 20
Gündem
1 Gün: 12 Mart 2015
09.00 – 09.30
Kayıt
09.30 – 09.45
Açılış Konuşmaları; Michael A. Rupp, AB Türkiye Delegasyonu
09.45 – 11.00
Panel: Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Çerçevesinde Uluslararası Standartlar ve
AB Politikaları
Gün Kut, Avrupa Konseyi, Irkçılığa ve Hoşgörüsüzlüğe Karşı
Avrupa Komisyonu (ECRI)
Isabelle Chopin, Avrupa Ayrımcılıkla Mücadele alanında Hukuki
Uzmanlar Ağı
Severine Jacomy Vite, Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu
(UNICEF), Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Tematik Grubu
11.00 – 11.30
Kahve Arası
11.30 – 13.00
Panel: AB ve IPA Ülkelerinde Ayrımcılıkla Mücadele ve
Eşitlikle ilgili Politika ve Mekanizmalar
Istvan Haller, Ayrımcılıkla Mücadele Ulusal Konseyi, Romanya
Ljiljana Loncar, Eşitlik Koruma Komiser Yardımcısı, Sırbistan
Feray Salman, İnsan Hakları Ortak Platformu, Türkiye
13.00 – 14.30
Öğle Yemeği
14.30 – 16.00
Panel: AB’den STK Deneyimleri: Ayrımcılıkla Mücadele
ve Eşitlik Politika ve Mekanizmalarının Geliştirilmesi ve İzlenmesi
Bjorn van Roozendaal, ILGA (Uluslararası Lezbiyen, Gey, Biseksüel, Trans ve
İnterseks Derneği) Avrupa
Sinan Gokcen, Avrupa Roman Hakları Merkezi (ERRC)
Claire Fernandez, Avrupa Irkçılıkla Mücadele Ağı (ENAR)
Soru Cevap: 30’
16.00-16.30
16.30 – 17.30
Kahve Arası
Açık Forum: Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik konusunda
çalışan STK’lar için Fırsat ve Engeller
17.30 – 17.45
19.30
Kapanış Oturumu
Akşam Yemeği
Sayfa 21
2 Gün: 13 Mart 2015
2. Gün - A:
Türkiye Bağlamında Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Oturumu
09.30 – 09.30
Kayıt
09.30 – 10.45
Panel: Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik konusunda Türkiye’de
Politika ve Mekanizmalar: STK Perspektif
Feray Salman, İnsan Hakları Ortak Platformu
Sema Kendirci, Türk Kadınlar Birliği, CEDAW Gölge Rapor Komitesi
Hayriye Kara, Kaos GL
Soru Cevap
10.45 – 11.15
Kahve Arası
11.15 – 12.30
Panel: Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik konusunda Türkiye’de
Politika ve Mekanizmalar: STK Perspektifi
Yücel Tutal, ROMFO
Didem Tekeli, RUSİHAK
Soru Cevap
12.30 – 14.00
Öğle Yemeği
14.00 – 15.00
Atölye Çalışması: Eşit bir Geleceği Tasarlamak
15.00 – 16.00
Atölye Çalışması Sonuçlarının Paylaşılması
16.00 – 16.15
Kapanış Oturumu
2. Gün - B:
Homofobiye ve Transfobiye Karşı Bölgesel Ağ Çalıştayı
(Ağ üyeleri, Gordion Otel)
09.30 – 10.00
Kayıt
10.00 – 12.30
Bölgesel Ağ Üyelerinden Son Gelişmelere İlişkin Güncel
Bilgilendirme: Ortak Fırsat ve Engeller
12.30 – 14.00
Öğle Yemeği
14.00 – 15.30
Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Konusunda Ağ Üyesi Ülkelerdeki
Mevcut Durum
15.30 – 18.00
Ağ için Pozisyon Belgesi Oluşturulması ve Gelecek Döneme
Yönelik Planlama
Sayfa 22
Katılanların Listesi
#
Name and Surname
Organisation
Website
1
Yelda Ahmetoğlu
ÖZEV Foundation
www.ozevvakfi.org
2
İdil Seda Ak
Association of Women
Disabilities (ENKAD)
3
Mehmet Akın
Social Policies, Sexual Orientation
and Gender Identity Studies
Association (SPOD)
www.spod.org.tr
4
Neşe Akkerman
British Embassy Ankara
www.gov.uk/government/world/organisa
tions/british-embassy-ankara.tr
5
Ayşegül Akyüz
Women and Men Together, Socail
Equality Association
www.kebsed.com
6
Binnur Aloğlu
Association for Monitoring Equal
Rights
www.esithaklar.org
7
Olcay Ziya Altun
UNHCR
www.unhcr.org.tr
8
Melahat Arıker
Başak Culture and Art Association
www.basaksanatvakfi.org.tr
9
Melahat Arısoy
Başak Culture and Art Association
www.basaksanatvakfi.org.tr
10
Cemre Artan
Ministry of EU Affairs
http://www.ab.gov.tr/
11
Hicran Atatanır
Women Managers and Women
Workers Association
http://kaycad.org.tr
12
Bülent Avcılar
ÖZEV Foundation
www.ozevvakfi.org
13
Demet Özkan Baltat
Ministry of EU Affairs
http://www.ab.gov.tr/
14
Begüm Başdaş
Amnesty International Turkey
www.amnesty.org.tr
15
Janset Bay
Association for Solidarity
Freedom Deprived Juvenile
16
Aydin Bingöl
The National Human
Institution of Turkey (TİHK)
17
Marcin Brauhoff
Delegation of EU to Turkey
http://avrupa.info.tr
18
Dicle Çakmak
Human Rights Joint Platform (İHOP)
www.ihop.org.tr
19
Özge Çaman
Public Health Experts Association
www.hasuder.org
with
with
Rights
www.engellikadin.com/enkad
www.ozgeder.org.tr
www.tihk.gov.tr
Sayfa 23
#
Name and Surname
Organisation
Website
20
Selena d’Herin
Human Rights Agenda Association
(İHGD)
www.rightsagenda.org
21
Sava Diamendi
Romanian Embassy
www.roembtr.org
22
Gözde Dilektaşlı
Ministry of EU Affairs
www.ab.gov.tr
23
Julie N. Eikaas
Norwegian Embassy
www.norway.org.tr/Embassy
24
Gülcihan Ekinci
Turkish
Disability
Mersin Branch
Association,
25
Erkan Ekinci (Accompanying)
Turkish
Disability
Mersin Branch
Association,
26
Nebilay Erdoğan
Ministry of EU Affairs
www.ab.gov.tr
27
Aysel Ergün
İHuman Rights Joint Platform(IHOP)
www.ihop.org.tr
28
Ali Erol
Kaos – GL
www.kaosgl.org
29
Sinem Ersoy
Association for Children
Cerebral Palsy (SERÇEV)
30
Amarildo Fecanji
Pink Embassy
31
Hacer Foggo
European
(ERRC)
32
Roberto Frifrini
Human Rights Agenda Association
(İHGD)
33
Biljana Ginova
LGBTI Support Centre (Macedonia)
34
Ayşe Görür
Association for Improving Social
and Cultural Life
35
Metin Özgür Gücü
Mersin Association for People with
Physical Disabilities
36
Umut Güner
Kaos-GL
www.kaosgl.org
37
Erdem Gürsu
Pink Black Triangle Associaton
www.siyahpembe.org
38
Selahattin Güvenç
Mersin Platform for Combating
Discrimination
www.akdenizgocder.org
39
Joanna Haydun
British Embassy Ankara
www.british-consulate.org
40
Ali Can Kalan
Pink Life
www.pembehayat.org
41
Hatice Kapusuz
Civil Society Development Centre
(STGM)
www.stgm.org.tr
Roma
with
www.facebook.com/tsd.mersinsubesi
www.facebook.com/tsd.mersinsubesi
www.sercev.org.tr
www.pinkembassy.al
Rights
Centre
www.errc.org
www.rightsagenda.org
www.sosyalkulturelyasam.org/iletisim.asp
Sayfa 24
#
Name and Surname
Organisation
Website
42
Reşat Uğur Karacan
Ministry of EU Affairs
www.ab.gov.tr
43
Barış Karacasu
KAGED
www.kaged.org.tr
44
Xheni Karaj
Alliance against Discrimination of
LGBT (Albania)
www.aleancalgbt.org
45
Veysel Kavak
European Youth Society Association
https://tr-tr.facebook.com/eysayouth
46
Merve Keyvanoğlu
Association for Children
Cerebral Palsy (SERÇEV)
www.sercev.org.tr
47
Yunus Akın Kılışçı
Ministry
Policies
48
Ezgi Koçak
Kaos GL
www.kaosgldernegi.org/anasayfa.php
49
Derya Köksal
UNHCR
www.unhcr.org.tr
50
Esin Koman
Agenda Child Association
www.gundemcocuk.org
51
Funda Küçükcan
UNFPA
www.kadindostukentler.org
52
Özgür Mehmet Kütküt
Civil Society Development Centre
(STGM)
www.stgm.org.tr
53
Hüseyin Fırat Mavigök
Human Rights Association, Mersin
Branch
http://ihd.org.tr/index.php/etimainmenu-3/12-eti/23-d-mersinbesi.html
54
Stevan Milivojevic
LGBT Forum Progress
www.lgbtprogres.me
55
Zübeyde Ozanözü
Anatolia Education, Culture and Art
Association
56
Bişeng Özdinç
Human Rights Joint Platform (İHOP)
57
Olga Özer
İştar Women’s Centre
58
Fazilet Özköse
The National Human
Institution of Turkey (TİHK)
59
Annika Palko
Swedish Embassy
www.swedenabroad.com/ankara
60
Lise Pate
EU Delegation to Turkey
http://avrupa.info.tr
61
Adam Puskar
Queeria Centre
www.queeriacentar.org
62
Sanna Raıta-Aho
Finnish Embassy
www.finland.org.tr/Embassy
63
Ayşe Sargın
Nature Association
www.dogadernegi.org
64
Ezgi Şeref
Social Policies, Sexual Orientation
www.spod.org.tr
of
Family
and
with
Social
Rights
www.aile.gov.tr
www.ihop.org
www.tihk.gov.tr
Sayfa 25
#
Name and Surname
Organisation
Website
and Gender Identity
Association (SPOD)
Studies
65
Deniz Servantie
Economic Development Foundation
(İKV)
www.ikv.org.tr
66
Çiçek Tahaoğlu
Bianet
http://bianet.org
67
Ege Tekinbaş
UNFPA
www.kadindostukentler.org
68
Nurcihan Temur
Women’s Coalition
www.kadinkoalisyonu.org/yeni/
69
Dragana Todorovic
Lesbian Human Rights Organization
http://labris.org.rs/en/
70
Nazım Tural
Friedrich Naumann Foundation
www.fnst-turkey.org
71
Gülnur Türen
Manisa Autism Youth and Sports
Club Association
www.facebook.com/groups/2641265304
64840/
72
Gülsen Ülker
Association for Monitoring Gender
Equality
www.ceid.info.tr
73
Yunus Emre Ünal
Ombudsmanship
www.ombudsman.gov.tr
74
Vladana Vasic
Sarajevo Open Centre
http://soc.ba/en/
75
Fbp Wolff
Dutch Embassy
turkey-tr.nlembassy.org
76
Ezgi Yaman
Network against Commercial Sexual
Exploitation of Children
http://ctcs-mucadele.net/
77
Seyhmus Yavuz
Batman Social Studies and Local
Development Association
78
Z. Gökçe Zengin
The National Human
Institution of Turkey (TİHK)
Rights
www.tihk.gov.tr
Konuşmacılar ve Moderatörler
#
Name and Surname
Organisation
Website
1
Hakan Ataman
Helsinki Citizens Association
www.hyd.org.tr
2
Isabelle Chopin
European Network of Legal Experts
in Non-Discrimination
www.non-discrimination.net
3
Claire Fernandez
European Network against Racism
(ENAR)
www.enar-eu.org
4
Sinan Gökçen
European
(ERRC)
www.errc.org
Roma
Rights
Centre
Sayfa 26
#
Name and Surname
Organisation
Website
5
Istvan Haller
National Council to
Discrimination, Romania
6
Severine Jacomy Vite
UN Human Rights Thematic Group
www.ohchr.org/EN/Pages/WelcomePage.aspx
7
Hayriye Kara
Kaos GL
www.kaosgldernegi.org/anasayfa.php
8
Sema Kendirci
Turkish Women’s Association
www.turkkadinlarbirligi.org
9
Gün Kut
European
Commission
Racism and Intolerance
10
Ljiljana Loncar
Commissioner for the Protection of
Equality, Serbia
www.ravnopravnost.gov.rs
11
Feray Salman
Human Rights Joint Platform (IHOP)
www.ihop.org.tr
12
Gerarrd Salza
EU Delegation to Turkey
http://avrupa.info.tr
13
Didem Tekeli
Human Rights in Mental Health
Initiative (RUSİHAK)
www.rusihak.org
14
Yücel Tutal
Roma Rights Forum
(ROMFO)
15
Bjorn van Roozendaal
ILGA Europe
www.ilga-europe.org
16
Burcu Yeşiladalı
Bilgi University Human Rights Law
Research Centre
http://insanhaklarimerkezi.bilgi.edu.tr/
Combat
against
www.cncd.org.ro
www.coe.intA/dghl/monitoring/ecri/defa
ult_en.asp
of Turkey
TACSO Temsilcileri
#
Name and Surname
Organisation
e-mail
1
Ayça Bulut Bican
TACSO Türkiye
[email protected]
2
Akça Şaylan
TACSO Türkiye
[email protected]
3
Neslihan Özgüneş
TACSO Bölgesel Ofis
[email protected]
Sayfa 27
.
Download