içindekiler

© Tetra Images/Corbis
içindekiler
Ön Söz
xiii
Kısım 1 Piyasalar2
Bölüm 1
Bölüm 2
Ekonomi ve Çevrenizdeki
Dünya4
Piyasalar ve Piyasanın İşleyişi 1.Mülkiyet
2. Ekonomik Özgürlük
2.a.Ekonomik Özgürlük ve Yaşam
Standartları
5
10
11
1. Dağıtım Mekanizmaları
28
31
1.a.Etkinlik
32
1.b.Piyasa Dağıtımına Alternatifler 33
2. Piyasaların İşleyiş Yöntemi 33
3. Talep
35
11
3.a.Talep Yasası 35
12
3.b.Talep Tablosu (Şedülü) 36
13
3.c.Talep Eğrisi 36
3.a.Okula Gitmenin Fırsat Maliyeti 13
3.b.Kaynaklar ve Gelir
13
3.d.Bireysel Talep Eğrilerinden
Piyasa Talep Eğrisine 37
3.e. Talepteki Değişmeler ve Talep Edilen
Miktardaki Değişmeler 38
2.b.Ekonomik Özgürlük ve Yaşam Kalitesi
3. Kıtlık ve Fırsat Maliyeti (Alternatif Maliyet)
Global İş Anlayışı: Fırsat Maliyetleri
4. Ticaretin Getirileri
4.a.Ticaretin Yararları
14
16
4.b. Uzmanlaşma ve Karşılaştırmalı
Üstünlük
16
4.c.Ticaretin Getirileri
17
Özet
19
Alıştırmalar
19
Çalışma Kılavuzu
20
Bölüm 1 Ek
Grafiklerle Çalışmak
1. Grafikleri Okumak ve Oluşturmak
23
23
1.a. Tablodan Grafiğe Geçiş
24
1.b.Grafik Üzerindeki Noktaların
Yorumlanması
25
1.c.Eğrilerin Kaymaları
25
Özet
26
Alıştırmalar
26
Global İş Anlayışı: “Bedava” Hava?
27
4. Arz 42
4.a.Arz Yasası 42
4.b.Arz Tablosu (Şedülü) ve Arz Eğrisi 42
4.c.Bireysel Arz Eğrilerinden
Piyasa Arzına 43
4.d.Arzdaki Değişmeler ve Arz Edilen
Miktardaki Değişmeler 45
5. Denge: Talep ve Arzın Biraraya
Getirilmesi 47
5.a.Dengenin Belirlenmesi 48
5.b. Denge Fiyatındaki Değişmeler:
Talep Kaymaları 49
5.c. Denge Fiyatındaki Değişmeler:
Arz Kaymaları 50
Özet
51
Alıştırmalar
52
Çalışma Kılavuzu
53
vii
viii
İçindekiler
2. Piyasa Müdahaleleri
Bölüm 3
Serbest Piyasa Devlet
Müdahalesine Karşı
57
1. Kısıtlanmamış (Unfettered) Piyasa
58
65
2.a.Taban Fiyat: Asgari (Minimum) Ücret
67
2.b. Tavan Fiyat: Kiralık Konut Piyasası 68
2.c.Kotalar
70
2.d.Yasaklar: Trans Yağlar Üzerindeki Yasak 71
Özet
72
59
Alıştırmalar
73
1.b.Kısıtlanmamış Emek Piyasası
61
Çalışma Kılavuzu
73
Global İş Anlayışı: Sınır Ötesine (Offshore)
Taşınan İşler
62
1.a. Piyasanın İşleyişi: Fiyat ve
Miktar Uyarlaması
Kısım 2 Tüketiciler,
Firmalar ve Sosyal Konular
Bölüm 4
Firma ve Tüketici
1. Gelir
1.a.Toplam, Ortalama ve Marjinal Gelir
2. Bir Firma Kendine Yönelik Talebi
Nasıl Öğrenir?
78
79
79
80
76
Özet
102
Alıştırmalar
102
Çalışma Kılavuzu
103
Bölüm 6
Rekabet106
1. Rekabet ve Giriş
107
2.a. Örnek: Oto Güvenlik Talebi
81
2.b.Örnek: Portakal Talebi
81
1.a.Mallar ve Farklılaştırma 108
81
Ekonomik Anlayış: Amerikan Kızları
Fenomeni
109
2.c.Örnek: Mağaza Vitrinlerinde Yer Almak
3. Tüketiciyi Tanımak
82
3.a.Talebin Fiyat Esnekliği
82
3.b.Fiyat Esnekliği ve Hasılat
84
3.c.Fiyat Esnekliğinin Belirleyicileri
85
1.b.Monopol (Tekel)
110
1.c.Rekabet ve Talep Eğrisinin Şekli 110
2. Giriş Engelleri Yaratılması
113
2.a.Marka İsimleri
113
86
2.b.Batık Maliyetler 114
4. Nereye Geldik?
87
2.c.Eşsiz Kaynaklar 114
Özet
87
Global İş Anlayışı: Fiyatı Uyarlayan
Otomatik Satış Makineleri
Alıştırmalar
88
Çalışma Kılavuzu
88
Bölüm 5
2.d.Firma Büyüklüğü ve Ölçek Ekonomileri 115
3. Firma Sayısı: Oligopol
116
3.a.Oligopol ve Rekabet
117
3.b.İkilem: Oyun Teorisi
118
Ekonomik Anlayış: Mahkûmlar Çıkmazı (İkilemi) 119
Maliyetler ve Kâr Maksimizasyonu 92
3.c.Tekrarlanan Oyunlar
120
3.d.Kartel
121
1. Maliyetler
3.e. Kolaylaştırıcı Uygulamalar
122
93
1.a.Toplam, Ortalama ve Marjinal Maliyetler 93
Özet
123
1.b.Maliyet Eğrileri Neden U Şeklindedir?
94
Alıştırmalar
123
2. Kâr Maksimizasyonu
96
Çalışma Kılavuzu
124
2.a.Ekonomik Kâr
97
3. Kâr Maksimizasyonu Kuralı: MR 5 MC 3.a.MR = MC Kuralının Grafiksel Türetilişi 3.b.Neler Öğrendik ?
98
98
101
2. Sağlık Ekonomisi Bölüm 7
İş Âlemi, Toplum ve Devlet
ix
İçindekiler
128
156
2.a.Sağlık Hizmetinin Kalitesi 156
2.b.Sağlık Hizmeti Hakkı 157
1. Rekabetin Yararları: Gözden Geçirme
129
2. Devletin Piyasaya Dâhil Edilmesi
131
2.c. İktisadi Yasalar Sağlık Hizmetine
Uygulanır mı? 158
2.a. Piyasa Sonucu Üzerine Anlaşmazlık
131
2.d.Sağlık Sigortası 160
2.b.Tekelleşme ve Antitröst
132
2.e.Sağlık Maliyetlerinin Yükselmesine
Ne Sebep Olur? 161
2.f.Sağlık Hizmeti Reformu: Serbest
Piyasaya mı Yoksa Devlet Sistemine
Yöneliş mi? 164
Ekonomik Anlayış: eBay ve Online Piyasaları
132
Global İş Anlayışı: Damping
134
2.c.Ekonomik Regülasyon
134
2.d.Kriz: İflas Edemeyecek Kadar Büyük
135
3. Piyasa Başarısızlıkları
137
3.a.Dışsallıklar
138
3.b.Ortak Mülkiyet 140
3.c. Piyasaya Uymayan Bazı Mallar:
Kamu Malları 140
3.d.Bilmediğimiz Bir Şey Bize Zarar
Verebilir: Asimetrik Bilgi 141
3.e. Piyasa Problemleri ve Devlet
142
Özet
147
Alıştırmalar
148
Çalışma Kılavuzu
149
Bölüm 8
Devlet Müdahalesi Serbest
Piyasaya Karşı
1. Piyasaların Yararlılığı Üzerine Görüşler 152
3. Petrol Sızıntısı 3.a.Doğal Kaynaklar Piyasası 165
165
4. Yasa Dışı İlaçlar 168
4.a.Tedarikçiler 168
4.b.Uyuşturucu ile Mücadele 169
4.c.Serbest Piyasa: Yasak İlaçların
Yasallaşması 171
5. Ayrımcılık 172
5.a.Serbest Bir Piyasada Ayrımcılık
Var Olabilir mi? 172
5.b.İstatistiki Ayrımcılık 173
Ekonomik Anlayış: Ayrımcılık ve Zayıf
Kelime-İşlem Becerileri 173
Özet
174
Alıştırmalar 175
Çalışma Kılavuzu 176
153
1.a.Serbest Piyasalarla İlgili Sorun Nedir? 154
Kısım 3 Ulusal
ve Global Ekonomiler
Bölüm 9
3. Uluslararası Sektör
Ulusal ve Uluslararası Ekonomilere
Genel Bir Bakış
180
4. ABD Hükûmetine Genel Bakış
1. Hanehalkları
1.a. Hanehalkları Sayısı ve
Hanehalkı Geliri
1.b.Hanehalkı Harcaması
2. Firmalar
181
181
181
182
3.a.Ülke Çeşitleri
3.b.Uluslararası Sektör Harcaması 178
184
185
186
187
4.a. Hükûmet Politikası 187
4.b.Hükûmet (Devlet) Harcamaları 188
5. Sektörler Arası Bağlantı 191
5.a.Özel Sektör 191
5.b.Kamu Sektörü 191
2.a.Ticari Organizasyon Biçimleri
182
Özet 2.b.İşletme İstatistikleri
183
Alıştırmalar 194
2.c.Dünya Üzerindeki Firmalar
183
Çalışma Kılavuzu
194
2.d.Firma Harcaması
184
193
x
İçindekiler
Bölüm 10
Makroekonomik Ölçümler
1. Çıktı ve Gelir Ölçümleri 1.a.Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) Ekonomik Anlayış: Ev Kadını Hizmetlerinin
Değeri 1.b. Çıktı ve Gelirin Diğer Ölçümleri 2. Nominal ve Reel Ölçümler 198
199
Özet
241
Alıştırmalar 242
Çalışma Kılavuzu
243
199
Bölüm 12
199
Makroekonomik Denge:
Toplam Talep ve Toplam Arz
204
206
2.a.Nominal ve Reel GDP 206
2.b. Fiyat Endeksleri 1. Toplam Talep ,Toplam Arz ve
İş Çevrimleri
246
247
208
1.a. Toplam Talep ve İş Çevrimleri 247
3. Gelir ve Harcama Akımları 209
1.b. Toplam Arz ve İş Çevrimleri
248
4. Döviz Piyasası 210
1.c.İleriye Bir Bakış
249
2. Toplam Talebi Etkileyen Faktörler
249
4.a.Döviz Kurları 210
4.b. Döviz Kuru Değişimleri ve
Uluslararası Ticaret 2.a.Tüketim
249
211
2.b.Yatırım
250
212
2.c. Kamu Harcamaları
250
5.a.Ödemeler Dengesi Hesapları 212
2.d.Net İhracat
250
5.b. Cari Hesap ve Finansal Hesap 213
2.e. Toplam Harcamalar
251
5. Ödemeler Dengesi
Özet
215
Alıştırmalar
216
Çalışma Kılavuzu
217
Bölüm 11
İşsizlik, Enflasyon ve
İş Çevrimleri
221
222
1.a. Tanımlar
222
1.b. Tarihsel Kayıtlar
223
1.c.Göstergeler
224
226
2.a. Tanım ve Ölçüm
226
2.b. İşsizlik Oranının Yorumlanması
226
Economik Anlayış: Kayıt Dışı Ekonomi
227
2.c. İşsizlik Çeşitleri
228
2.d. İşsizliğin Maliyetleri
229
2.e. İşsizlik Kayıtları
231
3. Enflasyon 3.a.Mutlak ve Göreli Fiyat
Değişiklikleri Küresel İş Anlayışı: Avrupa’da Yüksek
İşsizlik
3.b.Enflasyonun Etkileri 4. Enflasyon Neden Bir Sorundur?
233
233
234
235
235
4.a.Enflasyon Çeşitleri 238
4.b.Enflasyon Kayıtları 239
252
3.a. Toplam Talep Edilen Miktardaki
Değişmeler: Fiyat Düzeyi Etkileri
252
3.b. Toplam Talepteki Değişmeler:
Fiyat-Dışı Belirleyiciler
255
4. Toplam Arz
1. İş Çevrimleri 2. İşsizlik
3. Toplam Talep Eğrisi
259
4.a. Toplam Arz Edilen Miktardaki
Değişmeler: Fiyat Düzeyi Etkileri
259
4.b. Toplam Arz Açısından Kısa-Dönem
Uzun-Döneme Karşı
260
4.c. Toplam Arzdaki Değişmeler:
Fiyat-Dışı Belirleyiciler
261
Global İş Anlayışı: OPEC ve
Toplam Arz
264
5. Toplam Talep ve Arz Dengesi 265
5.a.Kısa Dönem Dengesi
265
5.b.Uzun Dönem Dengesi
266
Özet
267
Alıştırmalar
267
Çalışma Kılavuzu
268
Bölüm 13
Maliye Politikası
1. Maliye Politikası ve Toplam Talep
xi
İçindekiler
Bölüm 14
272
273
Para ve Bankacılık
1. Para Nedir?
293
294
1.a.Toplam Talep Eğrisinin Kayması
273
1.a.Paranın İşlevleri
294
1.b.Çarpan Etkisi
273
1.b.ABD’de Para Arzı
296
1.c.Global Para 298
1.c. Kamu Harcamalarının Vergi
Artışlarıyla Finanse Edilmesi
275
1.d. Kamu Harcamalarının Borçlanmayla
Finanse Edilmesi
276
1.e. Dışlama
277
2. Birleşik Devletler’de Maliye Politikası 277
2.a.Bütçeleme Süreci
277
2.b.Tarihsel Kayıt
279
Ekonomik Anlayış: Mükellefin Federal
Hükûmet Kredi Kartı Beyanı
280
2.c.Açıklar ve Ulusal Borç
282
2.d.Otomatik İstikrarlandırıcılar
284
3. Farklı Ülkelerde Maliye Politikası 285
3.a.Kamu Harcamaları
285
3.b.Vergilendirme
286
Global İş Anlayışı: Katma Değer Vergisi
287
Özet
288
Alıştırmalar
289
Çalışma Kılavuzu
289
Kısım 4 Makroekonomik
1. Federal Rezerv Sistemi
316
300
2.a.Finansal Aracılar
300
2.b.ABD’de Bankacılık
300
Global İş Anlayışı: İslami Bankacılık
302
2.c.Uluslararası Bankacılık
303
2.d.Gelişmekte Olan Ülkelerde
Gayriresmî Finans Piyasaları
304
3. Bankalar ve Bankacılık 306
3.a.Mevduatlar ve Krediler
306
3.b.Mevduat Genişleme Çarpanı
308
Özet
309
Alıştırmalar
310
Çalışma Kılavuzu
311
Politika
Bölüm 15
Para Politikası
2. Bankacılık
314
Özet
339
Alıştırmalar
340
Çalışma Kılavuzu
341
317
1.a.Fed’in Yapısı
317
Bölüm 16
1.b.Fed’in Fonksiyonları
318
2. Para Politikasının Uygulanması
319
Ekonomik Anlayış: 20-Dolarlık Banknotun
Üzerinde Ne Var?
Makroekonomik Politika,
İş Çevrimleri ve Büyüme
320
1. Phillips Eğrisi
345
346
2.a. Politika Hedefleri
321
1.a.Bir Enflasyon-İşsizlik Değiş-Tokuşu?
2.b.Uygulama Süreçleri
323
2.c.Döviz Piyasası Müdahalesi
329
1.b. Kısa-Dönem Değiş-Tokuşu/Uzun-Dönem Değiş-Tokuşu
347
3. Para Politikası ve Denge Geliri
331
3.a.Para Talebi
331
3.b.Para ve Denge Geliri
335
4. Avrupa Merkez Bankası (ECB)
337
4.a.Bir Avrupa Merkez Bankası İhtiyacı
337
4.b.ECB’nin Yapısı
338
4.c.ECB Politikası
338
2. Beklentilerin Rolü
346
350
2.a. Öngörülen (Beklenen)/Öngörülmedik (Beklenmeyen) Enflasyon
350
2.b.Beklentilerin Oluşumu
Global İş Anlayışı: Ücretler Resesyonlarda
Neden Düşmez?
353
354
xii
İçindekiler
3. İş Çevrimlerinin Kaynakları
355
3.a.Politik İş Çevrimleri
355
3.b.Reel İş Çevrimleri
357
4. Para ve Maliye Politikaları
Arasındaki Bağlantı
358
5. Ekonomik Büyüme
Bölüm 18
Küreselleşme
1. Küreselleşmenin Tanımı
390
391
359
1.a. Küreselleşme Ne Yenidir
Ne de Yaygın
391
5.a.Büyümenin Belirleyicileri
359
1.b.Teknolojik Değişmenin Rolü
392
5.b.Verimlilik
362
1.c.Küreselleşmenin Ölçülmesi
392
2. Küreselleşme Tartışmaları
395
Özet
363
Alıştırmalar
364
2.a.Küreselleşme Karşıtı Görüşler
395
Çalışma Kılavuzu
364
Global İş Alayışı: Dünya Ticaret Örgütü
(The World Trade Organization)
396
2.b.Küreselleşme Lehine Görüşler
397
Bölüm 17
Uluslararası Ticaret ve
Finans Konuları
368
3. Küreselleşme, Ekonomik
Büyüme ve Gelir
400
4. Finansal Krizler ve Küreselleşme
401
369
4.a. 1990’lardaki Krizler
402
1.a.Karşılaştırmalı Üstünlük
369
4.b. Döviz Kurları ve Finansal Krizler
402
1.b.Karşılaştırmalı Üstünlüğün Kaynakları
370
4.c.Krizleri Yaratan Nedir?
404
1. Dünya Ticaretine Genel Bakış
2. Uluslararası Ticaret Kısıtlamaları
2.a.Koruma Lehine Görüşler
2.b. Politika Araçları
374
Özet
406
374
Alıştırmalar
406
377
Çalışma Kılavuzu
407
Ekonomik Anlayış: Smoot - Hawley Tarifesi
378
3. Döviz Kuru Sistemleri ve Uygulamalar
382
Şimdi Siz Deneyin/Cevaplar
411
Global İş Anlayışı: IMF ve Dünya Bankası
384
Çalışma Kılavuzu Alıştırmaları/Cevaplar
415
Özet
385
Sözlük
427
Alıştırmalar
386
Dizin433
Çalışma Kılavuzu
387