Prof. Dr. Deniz YAMAÇ Onkoloji Uzmanı Dünyada her yıl 12.7 milyon kişinin kanser tanısı alıyor ve 7.6 milyon kişinin de kanserden ölüyor. Eğer önlem alınmazsa 2030 yılında kanser kaynaklı ölüm sayısının 17 milyon olacağı hesaplanmaktadır. Ancak umutsuz olmamak gerekir, çünkü alınacak önlemlerle kanserin yüzde 30 oranlarında önlenmesi ve erken tanı ile de olguların üçte birinin tedavi edilebilmesi mümkündür. Sigara İçmeyin, Sağlıklı Beslenin, Aktif Olun Kanserden korunmak için alınması gereken önlemlere ilişkin sigara içilmemesi, sigara içilen ortamlarda bulunulmaması çok önemlidir. Çünkü her 10 yetişkinden biri tütün sebebiyle ölmektedir. Tütün kullanımı, özellikle sigara, dünyadaki tüm kanser vakalarının tek başına en büyük nedenidir. Akciğer, ağız, boğaz, bu- run ve sinüslerde ortaya çıkan kanserlerde doğrudan etkisi olduğu bilinmektedir. Pankreas, mide, mesane kanserleri de sigara içenlerde daha yüksek oranda görülmektedir. Sigara aynı zamanda kalp damar ve diğer kronik akciğer hastalıklarının ortaya çıkmasına da neden olur. Hareketli olmak, egzersiz yapmak ve sağlıklı beslenmek de kanser oluşumunu engellemektedir. Sağlıksız beslenme ve fiziksel aktivite eksikliği, hipertansiyon, kan şekeri yüksekliği, kan yağları yüksekliği ve aşırı kilo/ şişmanlık gibi bir dizi rahatsızlığın gelişiminde çok önemli risk faktörleridir. Ayrıca şişmanlık ve fiziksel aktivite eksikliği birçok önemli kanser türünün (kalın barsak, menopoz sonrası meme, rahim içi, böbrek ve yemek borusu kanserleri) yüzde 2030 oranından sorumlu olabilir. Günde sadece 30-45 dakikalık fiziksel aktivite kanser riskini azaltmak için önemlidir. Okul çağındaki çocuklar ve gençler için günlük fiziksel aktivitenin en az 60 dakika olması, fark edilir sağlık avantajları yaratacaktır. kapakkonusu ALINACAK ÖNLEMLERLE KANSER YÜZDE 30 ÖNLENEBİLİR Alkolü Azaltın, Kirlilikten Uzak Durun Alkol tüketiminin azaltılması kanser riskini azaltmada önemlidir. Güneş ışınlarından, hava ve su kirliliği ile kimyasal maddelerden korunmanın da önemini de atlamamak gerekir. En önemlisi de erken tanı. Erken tanı konan ve kanser tedavisindeki gelişmeler sayesinde tedavisini tamamlayarak yaşamına devam eden milyonlarca hasta var. Prof. Dr. Deniz YAMAÇ SAĞLIK ve İNSAN / KASIM 2016 19