1. 2. Şekildeki OABC dörtgeninin O köşesi çemberin merkezidir. 3α mC = α,mB$ = 2 mO = 120 0 derece olduğuna göre,A noktasındaki teğet ile [ AB] nin meyda- na getirdiği x açısının ölçüsü kaç derecedir? A) 35 B) 40 C) 50 D) 60 E ) 75 Şekildeki ABC üçgeninde; AC AE = 3 E den [ AC] ye çıkılan dikme- nin [ AC] çaplı çemberi kestiği nokta K dır. AF = AK ve [FL] // [BC] olduğuna göre ABC üçgeninin alanı ALF üçgeninin alanının kaç katıdır? A) 3 B) 5 2 C) 7 2 D) 8 3 E) 13 4 Çözüm: AE = x olsun. AC = 3x olur. Çözüm: K noktası ile C noktasının birleştirilmesiyle oluşan AKC dik üçgeninde Öklid bağıntısı; 2 AK = AE AC = x.3x 2 AK = 3x 2 2 AK = 3x 2 → AK = x 3 birim A(ABC) A(ALF) 2 2 AC A(ABC) 3x A(ABC) = → = =3 → AF A(ALF) x 3 A(ALF) Yanıt:A 3. Bir bilinmeyenli bir ikinci derece denkleminin birbirinden farklı ve birer reel sayı olan x 1, x 2 C noktası ile A noktasının birleştirilmesiyle oluşan COA üçgeni ikizkenar üçgendir. m(OCA) = m(OAC) = 30 0 Teğet özelliğinden, 30 0 + x + β = 90 0 → x + β = 60 0 CBA üçgeninde; 3α + α- 30 0 + β = 180 0 → 5α + 2β = 420 0 2 Aynı yayı gören çevre-teğet açı konumunda olduğundan; x = α- 30 0 → α = x + 30 0 α = x + 30 0 5α+ 2β = 420 0 x = 50 0 0 x + β = 60 Yanıt:C ( ) kökleri x 1 ( x 2 -1) - x 2 = m+ 2 x 2 ( 2x 1 + 1) + x 1 = 1-m denklemini sağlamaktadır. m değerlerinin meydana getirdiği cümle aşağıdakilerden hangisidir? A) (-3, 2 ) B) (-∞,-1] ∪ [ 2,+∞ ) C) (-∞, 2 ) ∪ ( 3,+∞ ) D) [ 0, 2] E ) (-∞,-3 ) ∪ ( 1,+∞ ) Çözüm: x 1 ( x 2 -1) - x 2 = m+ 2 → x 1x 2 - ( x 1 + x 2 ) = m+ 2 x 2 ( 2x 1 + 1) + x 1 = 1-m → 2x 1x 2 + ( x 1 + x 2 ) = 1-m Taraf tarafa toplanırsa, → x 1x 2 = 1 1980 ÜSS MATEMATĐK SORU VE ÇÖZÜMLERĐ x 1x 2 - ( x 1 + x 2 ) = m+ 2 → x 1 + x 2 = -m-1 5. x + ( x 1 + x 2 ) x + x 1x 2 = 0 → x + ( x 1 + x 2 ) x + 1= 0 2 2 ABCD eşkenar dörtgeninde x 2 + (-m-1)x + 1= 0 Denklemin birbirinden farklı iki reel kökü olduğuna göre diskriminant sıfırdan büyük olmalıdır. AB = 3,mA = 120 0 ∆ = b2 - 4ac = (-m-1) - 4.1.1= m2 + 2m- 3 BE = DF = 1 cm ∆ > 0 → m2 + 2m- 3 > 0 m2 + 2m- 3 = 0 → (m-1)(m+ 3) = 0 → m1 = 1,m2 = -3 olduğuna göre EF 2 kaç cm dir? A) 7 B) 2 3 3 C) 3 3 2 Çözüm: D) 10 E) 13 [KE] // [BC] çizilirse; EK = 3 cm, FK = 1 cm, Ç.K. → (-∞, -3 ) ∪ (1,+∞ ) $ = 120 0 m(EKF) olur. FKE üçgeninde ko- Yanıt:E sinüs teoremi; 4. 2 2 2 EF = EK + FK - 2 EK FK cos120 0 Verilen şekilde mDˆ = 60 0 ˆ = 450 CD = 2 cm olmC 2 1 EF = 3 2 + 12 - 2.3.1 - → EF = 13 cm 2 duğuna göre AB kaç cm Yanıt:E dir? 3 B) 3 2 D) 3 + 3 E) 6 A) 6. x 3 -9x 2 + 26x -m = 0 denkleminde köklerin birer tam sayı olduğu ve ayrıca aritmetik bir dizi meydana getirdiği bilindiğine göre m, en küçük kökün kaç katıdır? C) 2 Çözüm: BAC üçgeni ikizkenar dik üçgen, BAD üçgeni 30 0 ,60 0 ,90 0 üçgenidir. A) 5 AB = x + 2 olur. BAD dik üçgeninde; 2 2 ( 2x ) 2 C) 10 D) 12 E ) 14 Çözüm: Kökler (x-a),x,(x+a) olsun. b -9 x 1 + x 2 + x 3 = - → (x -a) + x + (x + a) = a 1 x=3 x=3 değerinin denklemi sağlaması gerekir. x 3 -9x 2 + 26x -m = 0 → 3 3 -9.3 2 + 26.3-m = 0 m=24 O halde 3.derece denklemi x 3 -9x 2 + 26x - 24 = 0 → x 1 = 2, x 2 = 3, x 3 = 4 BD = 2x ise AD = x, BD = AD + AB B) 8 2 = x 2 + ( x + 2 ) → x 2 - 2x - 2 = 0 2 x = 1+ 3 → AB = 2 + x = 3 + 3 Yanıt:D m 24 m = → = 12 x1 2 x1 Yanıt:D 2 1980 ÜSS MATEMATĐK SORU VE ÇÖZÜMLERĐ 7. A ve B gibi iki cümleden A nın bir, B nin iki elemanı A ∩ B cümlesinin elemanı değildir. ∅ dışında A ∩ B nin alt cümleleri sayısı 63 olduğuna göre, A ∪ B cümlesinin alt cümleleri sayısı kaçtır? Çözüm: A seçeneği: g(x) = 2x + 5 → x = 2g-1 (x) + 5 → g-1 = x-5 2 5 → ( g of ) (x) = 3x - 3 ( g of ) (x) = (6x -1)2 -1 A) 1128 B) 1256 C) 512 D) 1024 E) 2048 Çözüm: -1 B seçeneği: g(x) = x - 5 → x = g-1 - 5 → g-1 = x + 5 A ∩ B = α → 2α -1= 63 α=6 A ∪B = β β = 1+ 6 + 2 = 9 2β = 29 = 512 ( g of ) (x) = (6x -1)+ 5 → ( g of ) (x) = 6x + 4 -1 -1 C seçeneği: g(x) = x + 2 → x = g-1(x) + 2 → g-1(x) = x - 2 ( g of ) (x) = (6x -1)- 2 → ( g of ) (x) = 6x - 3 -1 -1 Yanıt:C D seçeneği: • e a b c d x -1 5 (6x -1)-1 6x - 2 -1 -1 g of (x) = → g of (x) = 5 5 g(x) = 5x -1 → x = 5g-1 -1 → g-1 = 8. e e a b c d a a b c d e b b c d e a c c d e a b d d e a b e ( Yandaki tabloda ( G,•) grubunda ∀x ∈ G için, B) b C) c x (n) = x (n-1) •x-1 (n ∈ N- {0} ) g(x) = 3x - 4 → x = 3g-1(x)- 4 → g-1(x) = -1 -1 Yanıt=E ) D) d x+4 3 +4 → ( g of ) (x) = 2x + 1 ( g of ) (x) = (6x -1) 3 10. 2n -1; ( n ∈ N) sayısı için aşağıdaki önermelerden E) e hangisi her zaman doğru değildir? Çözüm: b ax 2 = b → x 2 = → x 2 = ba-1 a Tabloya göre a-1 = d → x 2 = bd x 2 = a → ax 2 = a.a → ax 2 = b A) n=2k (k ∈ N) ise sayısı 3 ile tam olarak bölünür B) n=3k (k ∈ N) ise sayısı 7 ile tam olarak bölünür C) n=4k (k ∈ N) ise sayısı 5 ile tam olarak bölünür D) n=5k (k ∈ N) ise sayısı 11 ile tam olarak bölünür E ) n=6k (k ∈ N) ise sayısı 9 ile tam olarak bölünür Yanıt:B 9. f,g ∈ R de tarifli iki fonksiyondur. Öyle ki; Çözüm: f(x) = 6x -1 A seçeneği k 1 n 2 3 2n -1 ( g of ) (x) = 2x + 1 -1 dir. g(x) aşağıdakilerden hangisidir? A) 2x+5 ) E seçeneği: ( x-1, x'in ters elemanıdır A) a ( x (0) = e; ( 0 ∈ N) biçiminde bir işlem tarif ediliyor. ax (2) = b denkleminin bu grup içindeki çözüm cümlesi aşağıdakilerden hangisidir? ( ) B) x-5 C) x+2 D) 5x-1 E ) 3x-4 2 4 15 Sonuç → 3 ile bölünme sağlanır. 3 3 6 63 1980 ÜSS MATEMATĐK SORU VE ÇÖZÜMLERĐ B seçeneği k n 2n -1 1 3 7 2 6 63 Çözüm: x + 2 ≠ 0, y + 3 ≠ 0 koşulu göz önünde bulundurulursa (•) işlem tablosuna göre; 3 9 511 ( x + 2 ) • ( y + 3 ) = 0 eşitliği 2 • 2 = 0 olmasıyla mümkündür.O halde ( x + 2 ) = 2, ( y + 3 ) = 2 Sonuç → 7 ile bölünme sağlanır. C seçeneği k 1 n 4 15 2n -1 2 8 255 olmalıdır. Yukarıdaki eşitliğin sağlanabilmesi için (+) işlem tablosuna göre x = 0, y = 3 tür. Yanıt:A 3 12 4095 12. r r r a, b, c vektörleri için; r r r r r r r r a.(b-c) = 0 , a = 2b ve c = 2 b r r olduğuna göre a ve c vektörleri arasındaki açı Sonuç → 5 ile bölünme sağlanır. D seçeneği k 1 n 5 31 2n -1 2 10 1023 3 15 32767 kaç derecedir? A) 30 Sonuç → 11 ile bölünme sağlanmaz. E seçeneği k 1 n 6 63 2n -1 2 12 4095 Çözüm: ur ur ur ur a ile b arasındaki açı φ , a ile c arasındaki açı β olsun. r r r r rr rr a.(b-c) = 0 → ab = ac ur ur ur ur r r ur ur ab = a b cosφ → 2b.b = a b cosφ 3 18 262143 Sonuç → 9 ile bölünme sağlanır. Eşitliğin sol tarafı dikkate alındığında her iki vektöründe aynı olduğu görülür.O halde φ = 00 olmalıdır. r r ur ur r r r ur ac = a c cosβ → ac = ab olduğuna göre; ur b cos0 0 ur ur ur ur a c cosβ = a b cosφ → cosβ = ur c ur b .1 1 cosβ = ur → cosβ = → β = 60 0 2 2b Yanıt:D 11. + 0 1 2 3 • 0 1 2 3 0 0 1 2 3 0 0 0 0 0 1 1 2 3 0 1 0 1 2 3 2 2 3 0 1 2 0 2 0 2 0 1 2 3 0 3 2 1 3 3 B) 45 C) 60 D) 120 E ) 150 Yanıt:C Yukarıda ki işlem tabloları verilen (Z/4,+, •) hal- ( ) ( ) kasında x + 2 • y + 3 = 0 eşitliğini x + 2 ≠ 0 , 13. Bir düzlem üzerinde bulunan 10 doğrudan 3’ü bir A noktasından, geri kalanlardan 4'ü de A dan farklı bir B noktasından geçmektedir. Birbirlerine paralel olmayan doğruların A ve B ile birlikte kaç kesişme noktası vardır? y + 3 ≠ 0 şartını sağlayan (x,y) ikililerinin meydana getirdiği cümle aşağıdakilerden hangisinin bir alt cümlesidir? { } C) {(3, 1),(2,0)} E) {(3,0),( 1, 2)} A) (0,3),(0, 1) { } D) {(3, 1),(2, 1)} B) ( 1, 2),(3,0) A) 36 4 B) 38 C) 43 D) 45 E ) 47 1980 ÜSS MATEMATĐK SORU VE ÇÖZÜMLERĐ Çözüm: 15. R reel sayılar cümlesinde ∀a ∈ Z için aşağıdaki bir fonksiyon tarif ediliyor. m : x → m(x) = x -a (a ≤ x < a + 1) 1.yol: Hiç koşul olmasaydı sonuç C(10,2) kadar olacaktı. 3 tanesi A noktasında, 4 tanesi B noktasında kesişme koşulu olduğuna göre; 10 3 4 10! 3! 4! C - C + C = - + 2 2 2 8!.2! 1!.2! 2!.2! f(x)=2x-m(x) in [-1,1] kapalı aralığındaki grafiği aşağıdakilerden hangisidir. 8! .9.10 2!.3 2!.3.4 - + = 45- ( 3 + 6 ) = 36 8! .1.2 1!.2! 2!.1.2 A ve B noktalarıda eklenirse; 36 + 2 = 38 = 2.yol: Problem verilerine uygun şekil yanda olup kesişme noktalarının sayısını 38 olduğu görülür. Yanıt:B 14. Đngilizce, Almanca, Fransızca dillerinden en az birini bilenlerden meydana gelen 21 kişilik bir toplulukta Almanca bilenlerden hiçbiri başka bir dil bilmemektedir. Bu toplulukta Đngilizce bilmeyenler 13, Fransızca bilmeyenler 12, Đngilizce Almanca ya da Fransızca’dan sadece birini bilenler 18 kişidir. Bu toplulukta rast gele bir kişinin Almanca bilen bir kişi olması ihtimali nedir. A) 1 3 B) 3 7 C) 1 4 D) 2 5 E) Çözüm: m(x)=x-a ve a ≤ x < x + a olduğuna göre m(x) = x - x tir. Đhtar: Tam değer fonksiyonu,”Tamsayıların tam değerleri kendilerine, tamsayı olmayan gerçel sayıların tam değerleri kendilerinden önce gelen tamsayıya eşittir.” şeklinde tanımlanmıştır. 3 10 Çözüm: f(x) = 2x -m(x) = 2x - ( x - x Problemle ilgili Wenn diyagramı aşağıdadır. p + r + s + t = 21 p + r + t = 18 p = 7 t + p = 13 r + p = 12 O halde rasgele seçilen bir kişinin Almanca bil7 1 me olasılığı → dir. 21 3 Yanıt:A ) → f(x) = x + x x ∈ [-1,1] olduğu dikkate alınarak; -1 ≤ x < 0 için x = -1 dir .O halde f(x)=x-1 0 ≤ x < 1 için x = 0 dır. O halde f(x)=x x=1 için x = 1 dir .O halde f(x)=x+1 sonuç olarak; 5 1980 ÜSS MATEMATĐK SORU VE ÇÖZÜMLERĐ x -1 , -1 ≤ x < 0 f(x) = x , 0 ≤ x <1 x +1 , x =1 2.yol: Fonksiyonun sürekli olması, x=1 için sağdan ve soldan limitlerin birbirine eşit olması ile mümkündür. lim(x + 1) = lim(3 -ax 2 ) + Bu fonksiyona ait grafik yandadır.Grafiğin E seçeneğindeki grafik ile birebir eşleştiği görülür. x →1 x →1 1+ 1= 3- a.12 → a = 1 Yanıt:B Yanıt:E 17. lim+ 16. x + 1 , (x ≤ 1) şeklinde tarif edilen fonkf(x) = 2 3- ax , (1< x) siyon sürekli bir fonksiyon olması için a nın değeri ne olmalıdır? 2x - x + 3 x →3 x-3 A) 0 B)1 ün değeri nedir? C) –1 D) 3 E) 2 Çözüm: Çözüm: x,sağdan 3 e yaklaşmaktadır. O halde 3 ≤ x < 4 dir.x=3,3 olsun. 2x - x + 3 2.3, 3- 3, 3 + 3 6,6- 6,3 lim+ = = x →3 x-3 3,3 - 3 0,3 1.yol: = A) 2 B) 1 C) 0 D) 1 2 E) 3 2 6,6-6 0, 3 = 0,6 0,3 = 0 =0 0, 3 Đhtar: Tam değer fonksiyonunda virgülden sonraki rakamlar atılır. Yanıt:A 18. Şekilde görüldüğü gibi üst üste konmuş üç silindirin yarıçapları sıra ile 3, 2, 1 ve yükseklikleri 5 er birimdir. S, cismin alt tabanına x uzaklığındaki yatay kesitinin alanı olmak üzere f:x→f(x)=S şeklinde bir 10 fonksiyon tarif ediliyor. ∫ f(x)dx integralinin de6 ğeri nedir? A) 16π Seçeneklerde verilen a değerleri dikkate alınarak çizilen grafikler yukarıdadır. a=1 değeri için fonksiyonun sürekli olduğu görülür. 6 B) 18 π C) 21π D) 24 π E ) 61π 1980 ÜSS MATEMATĐK SORU VE ÇÖZÜMLERĐ Çözüm: S = 2 2 .π → S = 4 π 10 10 10 10 6 6 6 Çözüm: P noktası y = ∅(x) eğrisi üzerinde olduğundan P noktasının apsisi olan x 1 noktası eğri denklemini ∫ f(x)dx = ∫ Sdx = ∫ 4 πdx = 4 π ∫ dx 6 sağlar. yP = ∅ ( x 1 ) 10 Şekle göre; yP = y Q → y Q = ∅ ( x 1 ) = 4 π (x) 6 = 4 π(10 - 6) = 16π Yanıt:A Q noktası y=x doğrusu üzerinde olduğundan apsisi ile ordinatı aynıdır. y Q = x Q = ∅ ( x 1 ) 19. f(x) in analitik düzlemdeki eğrisinin x 1 = a , x 2 = b noktalarındaki teğetlerinin eğim açıları x Q = x R → xR = ∅ ( x 1 ) yR = y M R noktası y=f(x) eğrisi üzerinde olduğundan eğri denklemini sağlar. yR = f ( xR ) sıra ile 450 ve 60 0 dir. f''(x) sürekli bir fonksiyon b ∫ f′(x)f′′(x)dx olduğuna göre, in değeri nedir? yR = f ∅ ( x 1 ) → yR = ( fo∅ )( x 1 ) yR = y M olduğundan y M = ( fo∅ )( x 1 ) a A) 2 B) -3 C) 1 2 D) 1 E) - 3 2 Yanıt:E Çözüm: Eğrinin herhangi bir noktasındaki türevi, o noktadaki teğetinin eğimine eşittir. O halde; f'(a) = tan450 = 1 f'(b) = tan60 0 = 3 21. 2 1 1 0 A= I= olduğuna göre, 9 2 0 1 det ( A- λI) eşitliğini sağlayan λ değerleri f'(x) = t → f"(x)dx = dt t2 b t2 ′ ′′ f (x)f (x)dx = tdt = ∫a ∫ 2 t1 [ f'(b)] 2 = 2 [ f'(a)] 2 - 2 t2 2 b λ 1, λ 2 dir. Bu değerlerden meydana gelen A- λI 2 t1 ( 3) = 2 [ f'(x)] = a matrislerinin çarpımı aşağıdakilerden hangisidir? 2 2 - 1 =1 2 2 A) 3 0 D) 0 Yanıt:D 20. Yandaki şekilde y=x doğrusu ile y=f(x) ve y = ∅(x) eğrileri verilmiştir. P,y=∅(x) eğrisinin x = x 1 apsisli 1 2- λ 2 2- λ 1 2- λ 1 9 9 ( A- λ1I)( A- λ 2I) = ve [RM] // [Ox ] olduğuna göre M noktasının ordinatı aşağıdakilerden hangisidir? D) f ( x 1 ) .∅ ( x 1 ) 3 2 C) 2 3 0 λ λ 2 - 4λ - 5 = 0 → λ1 = 5 , λ 2 = -1 [QR] // [Oy ] B) f ( x 1 ) + ∅ ( x 1 ) 0 0 1 1 B) 1 -1 2 -1 E) 3 2 Çözüm: 2 1 1 0 2 1 λ A- λI = -λ = - 9 2 0 1 9 2 0 1 2- λ 1- 0 2- λ = = 2- λ 9- 0 2- λ 9 1 2- λ 2 9 = 0 → ( 2- λ ) -9 = 0 2λ noktasıdır. [PQ ] // [Ox ] , A) ( ∅of )( x 1 ) 1 2 1 2- λ 2 1 2-(-1) 1 -3 1 3 1 2- 5 = 9 = 9 -3 9 3 9 25 2(-1) 0 0 ( A- λ1I)( A- λ 2I) = 0 0 Yanıt:D C) f ( x 1 ) .∅ ( x 1 ) -1 E ) ( fo∅ ) (x 1 ) 7 1980 ÜSS MATEMATĐK SORU VE ÇÖZÜMLERĐ 22. a2 - 2ab ifadesinin sadeleştirilmiş şekli aşağıda2b2 - ab kilerden hangisidir? A) a-b b B) - a b C) a+b a-b D) a a+ b E) 25. Üç işçi bir işi birlikte çalışmak suretiyle 4 günde bitiriyor. Bunlardan birincisi bu işi yalnız başına 12 günde, ikincisi 8 günde bitirdiğine göre üçüncü işçi bu işi yalnız başına kaç günde bitirir? b a-b A) 12 B) 16 C) 18 D) 20 E ) 24 Çözüm: 1 1 1 1 1 1 1 1 + + = → + + = → z = 24 gün x y z 4 12 8 z 4 Çözüm: a a2 - 2ab a (a- 2b) = =b 2b2 -ab -b (a- 2b) Yanıt:E Yanıt:B 26. x y z = = sisteminin çözümüne ait x değeri 3 4 5 2x - 3y + z = -2 23. 2 + m a2 -1 a2 + 2a- 3 : 2 2 1-m 4 -m m - 3m+ 2 aşağıdakilerden hangisidir? ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi aşağıdakilerden hangisidir? 2+m 1-m a+ 1 D) a+ 3 A) a+ 1 a+ 3 2-m E) 1+ m B) - C) A) 3 a-1 a- 3 B) 4 C) 6 x = 3k x y z x y z = = = = = k y = 4k → 3 4 5 2x - 3y + z = -2 3 4 5 z = 5k 2.3k - 3.4k + 5k = -2 → k = 2 → x = 3.2 → x = 6 Yanıt:C 27. 2 + m a2 -1 m2 - 3m+ 2 = . . 2 2 1-m 4 -m a + 2a- 3 (2 + m) (a-1) (a+ 1) (2-m) (1-m) a + 1 = . = a+ 3 (1-m) (2-m) (2 + m) (a + 3) (a-1) 8 + 18 - 6 eşittir? A) 3 2 24. Oya ile Aykut'un paraları toplamı 450 liradır. Oya Aykut’a 25 lira verirse Aykut'un parası Oya'nın parasının 2 katı olacaktır. Đlk durumda Oya'nın parası kaç liradır? C) 225 ifadesi aşağıdakilerden hangisine 2 Yanıt:D B) 200 E ) -8 Çözüm: Çözüm: 2 + m a2 -1 a2 + 2a- 3 . : 2 2 1-m 4 -m m - 3m+ 2 A) 175 D) -5 B) 2 2 C) -5 2 D) 2 2 E) 2 3 Çözüm: 8 + 18 - 6 2 =2 2+3 2- 6 2 =2 2 2 Yanıt:D D) 250 E ) 275 28. - Çözüm: O + A = 450 O = 175 lira 2(O- 25) = A + 25 1 a = x 3 -1 , b = x 2 + x + 1 ise a3 b 2 ifadesi aşağıdakilerden hangisine eşittir? Yanıt:A A) x-1 ( 3 B) (x-1) x-1 ) D) x -1 8 x -1 C) 3 E ) x -1 x -1 1980 ÜSS MATEMATĐK SORU VE ÇÖZÜMLERĐ Çözüm: - ( 1 a3 b 2 = ( 3 ) ) (x x 3 -1 3 2 ) + x +1 ( ) (x -1) x 2 + x + 1 = x -1 ( 2 ) x + x +1 - ( x -1) 3 1 2 = ( 31. log2 a = log 1 b olduğuna göre log10 (ab) nin de- 3 x -1 2 x2 + x +1 ğeri nedir? ) A) 0 = x 3 -1 x -1 B) 1 2 C) 1 D) 2 E) 5 Çözüm: log2 a = β → a = 2β Yanıt:D φ β 1 ab = 2 1 2 log 1 b = φ → b = 2 2 φ 29. ax 2 -6x -9 = 0 denkleminin kökleri x 1 = x 2 ise, a φ φ 1 ab = 2β → ab = 2β 2-1 = 2β-φ 2 log10 (ab) = (β- φ)log10 2 → log10 (ab) = 0log10 2 log10 (ab) = 0 nin değeri aşağıdakilerden hangisidir? A) 1 b) 2 C) -1 D) -2 E ) -3 Çözüm: Köklerin eşit olması için diskriminant “0” olmalıdır. 2 ax 2 -6x -9 = 0 → ∆ = B2 - 4AC = (-6 ) - 4a(-9) = 36 + 36a = 36(1+ a) → 36(1+ a) = 0 → a = -1 Yanıt:C Yanıt:A 32. π cos4a- cos8a olduğuna göre; ifadesi2 cos4a.cos8a nin değeri nedir? 10a = 30. x 2 - 5x < -6 eşitsizliğini gerçekleyen x değerleri (aralıkları) aşağıdakilerden hangisidir? A) - A) -1<x<0 D) -3<x<-1 Çözüm: π π 10a = → a = 2 20 B) 2<x<3 E ) 0<x<2 ( ) C) x<-3, 4<x 1 2 B) -1 C) -2 D) 1 E ) 2 π π cos 4. -cos 8. cos4a-cos8a 20 20 = cos4a.cos8a π π cos 4. .cos 8. 20 20 π 2 π π 2π + -2sin 5 5 sin 5 5 π 2π 2 2 cos - cos 5 5 = = 2π 2π π π cos .cos cos .cos 5 5 5 5 3π π -2sin sin - 10 10 = π 2π cos .cos 5 5 -2sin54 0 .sin(-18 0 ) 2sin54 0 .sin18 0 = = cos360 .cos720 cos360 .cos720 Çözüm: x 2 - 5x < -6 → x 2 - 5x + 6 < 0 x 2 - 5x + 6 = 0 → (x - 3)(x - 2) = 0 → x 1 = 3, x 2 = 2 Ç.K. → 2 < x < 3 Yanıt:B Đhtar: sin54 0 = cos360 ,sin18 0 = cos720 9 1980 ÜSS MATEMATĐK SORU VE ÇÖZÜMLERĐ = 2 sin54 0 . sin18 0 sin54 0 . sin18 0 35. =2 Şekildeki çemberin yarıçapı R bu çembere dıştan teğet olarak çizilmiş bulunan ABCD ikizkenar yamuğunun BC kenar uzunluğu a dır. Yamuğun alanı nedir? Yanıt:E 33. Şekilde [ AH] ⊥ [BC] A) AE = EC , AH = 8 cm DC = 5 cm olduğuna 2 aR 3 B) 2aR C) 3 aR 2 B) 5 C) 10 D) 15 EC = CL E ) 20 LB = BF FA = AK AH DC 8.5 A(ADC) = = → A(ADC) = 20 cm2 2 2 A(ADC) 20 A(ADE) = = → A(ADE) = 10 cm2 2 2 Đkizkenar yamuk özelliğinden; DE = EC FA = BF Yanıt:C ABCD ikizkenar yamuğunun alan A ise; AB + CD 2(a- x) + 2x A= . FE = .2R 2 2 A = 2aR 34. Yanda verilen şekilde; AB = 6 cm, Yanıt:B AE = 2 cm 36. EF//AC,FK//AB, Şekildeki ABCD dörtyüzlüsünün ABC yüzü bir kenarının uzunluğu a olan bir eşkenar üçgen, BDC yüzü ise D açısı dik olan bir üçgendir. AD ayrıtı BDC düzlemine dik olduğuna göre, bu dörtyüzlünün hacmi ne kadardır? KL//BC olduğuna göre, EL uzunluğu kaç cm dir? B) E ) 3aR Teğet özelliğinden; KD = DE Çözüm: A) 2 5 aR 2 Çözüm: ∆ göre ADE nin alanı kaç cm2 dir? A) 3 D) 7 3 C) 7 4 D) 3 E) 5 2 Çözüm: EF//AC,FK//AB,KL//BC olduğundan; AE = KF = LB = 2 cm dir. EL = AB - ( AE + LB ) = 6-(2 + 2) a3 a3 2 B) 24 24 3 a 3 E) 48 EL = 2 cm A) Yanıt:A 10 C) a3 3 24 D) a3 6 24 1980 ÜSS MATEMATĐK SORU VE ÇÖZÜMLERĐ ğimi olduğuna göre f’(2)=1 dir. Bilinen değerler Çözüm: ( ABC eşkenar üçgeninde a 3 AH = br dir. 2 [ AD] ayrıtı BDC ) g'(x) = f(x)(2x) + f'(x) x 2 - 5 eşitliğinde yerine konursa; ( ) g'(2) = 3(2.2) + 1 2 2 - 5 → g'(2) = 11 Yanıt:E düzlemine dik olduğundan BD = DC olmak 38. Yandaki şekilde x2 - 1 y= 2 x fonksiyonuna ait grafiğin bir kısmı çizilmiştir. Bu grafikte taranmış olan parçaların alanları toplamı kaç birimkaredir? zorundadır.BDC ikizkenar dik üçgeninde; 2 2 BC = BD + DC a2 = 2 BD 2 2 a 2 br 2 a 2 a 2 BD DC 2 2 a2 A(BDC) = = → A(BDC) = 2 2 4 2 BC HD a HD a a A(BDC) = → = → HD = br 2 4 2 2 ADH dik üçgeninde; BD = DC = 1 2 D) 1 A) -1 x 2 -1 dx 2 -2 x -1 1 = ∫ 1- 2 x -2 -1 Verilen şekilde y= f(x) eğrisinin bir parçası ile bu eğrinin A(2,3) noktasındaki teğeti verilmiştir. Teğetin denklemi y=x+1 ve - Çözüm: ( C) 9 ) D) 10 x= 2 E ) 11 ( - 1 - 1 1 2 dx = x + x -1 1 1 1 1 1 =- + - -1+ = - → β = br 2 1 2 -1 2 2 2 1 1 φ + β = + = 1br 2 2 2 ) g(x) = f(x) x 2 - 5 → g'(x) = f(x)(2x) + f'(x) x 2 - 5 1 2 2 x 2 -1 1 β = ∫ 2 dx = ∫ 1- 2 x x -1 -1 g(x) = f(x) x 2 - 5 ise g'(x) B) 8 dx 1 =x+ x -2 1 1 = -1+ - -2 + -1 -2 1 φ = br 2 2 37. A) 7 5 2 φ=∫ a 3 a 2 2 2 2 AD = AH - HD = 2 2 a 2 AD = br 2 1 1 a2 a 2 a3 2 3 V = A(BDC) . AD = . . →V= br 3 3 4 2 24 Yanıt:B türev fonksiyonunun için değeri nedir? C) Çözüm: 2 ( 3 2 E) 3 B) Đhtar: Alanın negatif olması sözkonusu olmadığından mutlak değer alınmıştır. ) Yanıt:D Şekilde f(2) = 3 tür.f’(x) ise y=x+1 doğrusunun e 11 1980 ÜSS MATEMATĐK SORU VE ÇÖZÜMLERĐ 39. y A + yB 4 + 2 2 = → yM = 2 + 2 2 2 Genel çember denklemi; x 2 + y 2 + Dx + Ey + F = 0 D D x M = - → 2 = - → D = -2 2 2 2 E E y M = - → 2 + 2 = - → E = -4 - 2 2 2 2 A noktası çember üzerinde olduğundan çember denklemini sağlar; 0 2 + 4 2 +D.0 +E.4 +F = 0 yM = Yandaki şekilde, OA = OB = 4 birim ve m(AOB) = 450 dir. M,çemberin merkezi olduğuna göre,P noktasının ordinatı nedir? ( A) 2 B) 1 C) 2 + 2 D) 1+ 2 E ) 2 2 ) 4E +F = -16 → 4 -4 - 2 2 +F = -16 → F = 8 2 O halde çember denklemi; ( ) Çözüm: x 2 + y 2 - 2 2x - 4 + 2 2 y + 8 2 = 0 1.yol: P noktasının çember üzerinde ve PH = OH olduğu dikkate alındığında; A noktası ile P noktası birleştirilirse çapı gören çevre açı konumunda olduğundan $ = 90 0 m(APB) 2 2 ( ) PH + PH - 2 2 PH - 4 + 2 2 PH + 8 2 = 0 2 ( ) PH - PH 2 + 2 2 + 4 2 = 0 PH = 2 br ® OH = 2 br dir. O halde OPA üçgeni ikizkenar dik üçgen olur. OA = 4 br Yanıt:A 40. olduğundan Pisagor bağıntısına göre; AP = OP = 2 2 br Yandaki şekilde görüldüğü gibi ox ekseni üzerinde başlangıca göre simetrik A ve B sabit noktaları ile sabit bir C noktası alınıyor. AB yi kiriş kabul eden çemberlere C den çizilen teğetinin değme noktaları M(x,y) olduğuna göre bu noktaların geometrik yerinin denklemi aşağıdakilerden hangisidir? x-eksenine [PH] dikmesinin indirilmesiyle oluşan OHP üçgenide ikizkenar dik üçgendir. OP = 2 2 br olduğundan yine pisagor bağıntısına göre; PH = 2 br → OH = 2 br 2.yol: x-eksenine [BK ] , [PH] dikmelerinin indirilmesiyle oluşan BKO ve PHO üçgenleri ikizkenar dik üçgen olur. BK = OK , PH = OH A) x 2 + y 2 - 2cx + a2 = 0 B) a2 x 2 + a2 y 2 - cx = 0 C) x 2 + y 2 -cx = 0 OB = 4 br olduğundan D) x 2 + y 2 - 2cx + c2 -a2 = 0 pisagor bağıntısına göre OK = BK = 2 2 br xM = E ) x 2 + y 2 - 2cx - a2c2 = 0 Çözüm: x A + xB 0 + 2 2 = → x M = C2noktasının çembere göre kuvveti; 2 2 12 1980 ÜSS MATEMATĐK SORU VE ÇÖZÜMLERĐ AC BC = CM 2 BO = OC = 6 cm ( c + -a ) ( c-a) = ( x -c) + ( y - 0 ) 2 2 OA = 4 cm dir. D ve E noktaları B ve C nin harmonik eşlenikleri olduğuna göre, AF kirişi kaç cm dir? c - a = x - 2xc + c + y → x + y - 2cx + a = 0 Yanıt:A 2 2 2 2 2 2 2 2 41. Verilen şekilde BC = 20 cm A) 5 B) 3 C) 6 D) 2 E) 4 Çözüm: ve H, yüksekliklerin kesim noktasıdır. BH = 9 cm HE = 4 cm ve [BC] nin orta noktası K olduğuna göre, KH kaç cm dir. A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 D,E noktaları B ve C nin harmonik eşleniği olduğuna göre; DB EB 6 + x 12 + z = → = → xz + 6x = 36 DC EC 6- x z E ) 12 Çözüm: O noktasının çembere göre kuvveti; OA OF = OD OE → 4(4 + y) = x(6 + z) 16+ 4y = 6x + xz → 16+ 4y = 36 → y = 5 cm 1.yol: BEC dik üçgeninde; $ = BE → cos(EBC) $ = 13 cos(EBC) BC 20 Yanıt:A HBK üçgeninde kosinüs teoremi; 2 2 2 $ KH = HB + KB - 2 HB KB cos(EBC) 43. Yandaki şekilde, AB//ED, $ = 30 0 ,m(BCD) = 50 0 m(ABC) olduğuna göre m(CDE) kaç derecedir? 13 KH = 9 + 10 - 2.9.10. = 64 → KH = 8 cm 20 2.yol: BEC dik üçgeninde; 2 2 2 2 2 2 EC = BC - BE = 20 2 -13 2 → EC = 231 cm HEC dik üçgeninde; 2 2 2 HC = EC + HE = ( ) A) 10 2 231 + 4 2 KH + 2 2 = BH + HC 2 20 2 2 2 KH + = 92 + 2 ( 247 ) D) 40 E ) 50 Ters açı olduğundan; $ = m(BED) $ = 30 0 m(ABE) BHC üçgeninde kenarortay teoremi; BC C) 30 Çözüm: HC = 247 cm 2 B) 20 2 m(BCD) + m(DCE) = 180 0 2 50 0 + m(DCE) = 180 0 2 m(DCE) = 130 0 ECD üçgeninde; $ m(CDE) = 180 0 - m(DCE) + (CED) → KH = 8 cm Yanıt:C 42. Yarıdaki şekilde 13 1980 ÜSS MATEMATĐK SORU VE ÇÖZÜMLERĐ ( m(CDE) = 180 0 - 130 0 + 30 0 ) Çözüm: Problem verilerinden faydalanarak yandaki şekil oluşturulabilir. ADE dik üçgeninde; m(CDE) = 20 0 Yanıt:B 2 2 AE = AD + DE y 2 = 22 + 2 2 44. Tam kuzeye doğru giden bir geminin güvertesindeki bir insan, önce güneybatıya doğru 5 m, sonra da güneydoğuya doğru 5 m yürüyor. Bu süre içinde gemi 50 m yol aldığına göre, bu insan ilk bulunduğu noktadan, yere göre hangi yönde ve ne kadar yer değiştirmiş olur? ( 2 = 1, 4 alınacak A) güneye 10 m C) kuzeye 57 m E ) kuzeye 43 m 2 y = 2 2 cm AEF dik üçgeninde; ( AF = AE + EF → ( 5- x ) = 2 2 2 2 2 2 ) + (2 2 ) 2 2 x = 1 cm ) A(FBCE) = B) güneye 5 m D) kuzeye 50 m EC + FB 2 . CB = 3+1 .2 → A(FBCE) = 4 cm2 2 Yanıt:D 46. a, b, c, 1 den farklı üç gerçel (reel) sayıdır. Elde yalnız a tabanına göre düzenlenmiş bir logaritma tablosu olduğuna göre logb c aşağıdaki ifa- Çözüm: Kişi önce güneybatıya 5 m, sonra güneydoğuya 5 m gittiğine göre toplam olarak AC delerden hangisi ile hesaplanır? kadar yol almıştır.ABC üçgeni dik üçgen olmak zorundadır. 2 2 2 AC = AB + BC A) loga (c-b) D) 2 AC = 5 2 + 52 → AC = 5 2 m AC = 5.1, 4 = 7 m (Güneye ) Bu arada gemi 50 m kuzeye gittiğine göre kişi 50-7=43 m kuzeye gitmiş olur. Yanıt:E logab logac B) logac- logab C) logac logab E ) logablogac Çözüm: logab = p → b = ap logac = q → c = aq aq = br logb c = r → c = br a tabanına göre logaritma alınırsa; qlogaa = rlogab → q = rlogab → q = rp 45. r= Yanıt:C Yandaki şekilde AD = DE = 2 cm AB = 5 cm olduğuna göre, FBCE dörtgeninin alanı kaç cm2 dir? A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 logac q → logbc = p logab E) 3 14