17 ocak 2007 tarihli makina sektör toplantısı

PLASTĠK ĠġLEME MAKĠNELERĠ ve
AKSAM VE PARÇALARI SEKTÖR RAPORU
( 2010 Yılı 2.nci Ay Bazında )
Barbaros Demirci
Genel Müdür
PAGEV / PAGDER
ÜRETĠM :
Enjeksiyon ve ekstrüzyon makineleri üreten firmalar toplam üretimlerinin yaklaşık % 50’sini ihraç
ederken, ihracatın toplam üretim içindeki payı diğer makinelerde % 40, aksam ve parçalarda ise % 25
düzeyinde gelişmektedir.
Bu kabule göre, 2003 yılında 53 milyon dolar olan üretim, 2008 yılında 243 milyon dolara çıkmış,
ancak 2009 yılında 167 milyon dolara gerilemiştir. 2010 yılının ilk 2 ayında, 2009 yılının eş dönemine
kıyasla % 29 gerileyen üretim 25 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2010 yılının ilk 2 ayında 2009 yılı
eş dönemine kıyasla sadece ekstrüzyon makineleri üretiminde artış görülmektedir. Diğer tüm
makinelerin üretimleri önemli ölçüde düşmüştür.
PLASTĠK ĠġLEME MAKĠNELERĠ VE AKSAM VE PARÇALARI ÜRETĠMĠ ( 1.000 $ )
GTİP
2008
2009
2009 / 2
2010 / 2
% Artış
847710
Enjeksiyon Mak.
19.213
8.591
1.196
672
-44
847720
Ekstrüzyon Mak.
32.526
28.212
2.190
6.090
178
847730
Püskürtme Mak.
2.398
105
62
0
-100
847740
DıĢ lastiğin dökümüne mahsus mak
10.326
9.872
1.390
573
-59
847751
Sırt kaplama ve Ģekil verme mak
10.626
3.834
1.109
135
-88
847759
Presler
847780
Kesme, yarma, biçim verme mak.
847790
Aksam ve Parçalar
8477
Toplam
11.402
13.115
4.771
1.748
-63
104.366
66.449
12.579
8.298
-34
52.519
36.753
11.727
7.402
-37
243.377
166.931
35.024
24.919
-29
Kaynak : TUİK
Toplam üretim içinde sadece ekstrüzyon makineleri üretiminin payında artış görülmektedir. Diğer tüm
makinelerin toplam üretim içindeki payı gerilemektedir.
2
PLASTĠK ĠġLEME MAKĠNELERĠ VE AKSAM VE PARÇALARI ÜRETĠMĠNĠN
TOPLAM ÜRETĠM ĠÇĠNDEKĠ PAYLARI
(%)
GTİP
2008
2009
2009 / 2
2010 / 2
847710
Enjeksiyon Mak.
8
5
3
3
847720
Ekstrüzyon Mak.
13
17
6
24
847730
Püskürtme Mak.
1
0
0
0
847740
DıĢ lastiğin dökümüne mahsus mak
4
6
4
2
847751
Sırt kaplama ve Ģekil verme mak
4
2
3
1
847759
Presler
5
8
14
7
847780
Kesme, yarma, biçim verme mak.
43
40
36
33
847790
Aksam ve Parçalar
8477
Toplam
22
22
33
30
100
100
100
100
Kaynak : TUİK
ĠTHALAT :
Plastik işleme makineleri ile bunların aksam ve parçaları ithalatı 2008 yılında 507 milyon dolara
çıktıktan sonra gerileme sürecine girmiştir. 2009 yılında 312 milyon dolara düşen ithalat 2010 yılı ilk 2
ayında 42 milyon dolar olarak gerçekleşmiş ve 2009 yılının eş dönemine kıyasla % 10 gerilemiştir.
2010 yılının ilk 2 ayında 2009 eş dönemine kıyasla ithalat enjeksiyon makinelerinde % 70 aksam ve
parçalarda % 74, püskürtme makinelerinde % 17 artarken düğer tüm makinelerde % 10 - % 68
oranları arasında gerilemiştir.
PLASTĠK ĠġLEME MAKĠNELERĠ ĠLE AKSAM VE PARÇALARI ĠTHALATI
( MĠLYON $ )
847710
Enjeksiyon Mak.
135,7
62,3
9,4
16,0
% ArtıĢ
( 2010/2009 ) 2
70
847720
Ekstrüzyon Mak.
105,8
65,9
11,8
3,8
-68
847730
Püskürtme Mak.
20,8
11,9
0,5
0,6
17
847740
DıĢ lastiğin dökü. Mak
28,6
13,2
3,5
1,1
-68
847751
Sırt kaplama, ġekil verme Mak
22,1
16,0
2,3
1,1
-51
847759
Presler
27,1
13,1
2,2
1,2
-46
847780
Kesme, yarma, biçim verme Mak
130,9
105,5
14,9
14,1
-10
847790
Aksam ve Parçalar
36,0
23,7
2,6
4,6
74
8477
Toplam
507,1
311,7
47,2
42,4
-10
GTĠP
Kaynak : TUİK
2008
2009
2009 / 2
2010 / 2
3
2008 yılında toplam ithalatın % 27’sini enjeksiyon, % 26’sını kesme, yarma ve biçim verme makineleri,
% 21’ini de ekstrüzyon makineleri oluştururken, 2010 yılının ilk 2 ayında enjeksiyon makinelerinin payı
% 38’e kesme, yarma, biçim verme makinelerinde % 33’e çıkmıştır. Diğer makinelerinin toplam ithalat
içindeki payları önemli ölçüde gerilemiştir.
PLASTĠK ĠġLEME MAKĠNELERĠ VE AKSAM VE PARÇALARI ĠTHALATININ
MAMULLERE GÖRE DAĞILIMI ( % )
GTĠP
2008
2009
2009 / 2
2010 / 2
847710
Enjeksiyon Mak.
27
20
20
38
847720
Ekstrüzyon Mak.
21
21
25
9
847730
Püskürtme Mak.
4
4
1
1
847740
DıĢ lastiğin dökü. Mak
6
4
7
3
847751
Sırt kaplama, ġekil verme Mak
4
5
5
3
847759
Presler
5
4
5
3
847780
Kesme, yarma, biçim verme Mak
26
34
32
33
847790
Aksam ve Parçalar
7
8
6
11
8477
Toplam
100
100
100
100
Kaynak : TUİK
2009 yılında 57 ülkeden ithalat yapılmış olmasına rağmen ilk 10 ülke toplam ithalattan % 89 pay
almıştır. 2009 yılında Almanya, İtalya ve Çin, plastik işleme makineleri ithal ettiğimiz ilk 3 ülkeyi
oluşturmuştur. 2010 yılının ilk 2 ayında ilk 10 ülkenin toplam ithalattan aldığı pay % 95’e çıkmıştır. Çin
en çok ithal ettiğimiz ülke konumuna gelmiş, ikinci sırayı İtalya, üçüncü sırayı da Almanya almıştır.
PLASTĠK ĠġLEME MAKĠNELERĠ VE AKSAM VE PARÇALARI ĠTHALATINDA ĠLK 10 ÜLKE
( Milyon ABD $ )
ÜLKE
2008
ÜLKE ADI
2009
ÜLKE ADI
ALMANYA
149.2
ALMANYA
72,6
İTALYA
9,5
ÇİN
12,1
ĠTALYA
84,9
İTALYA
48,9
ÇİN
6,8
İTALYA
5,9
6,6
ALMANYA
5,8
2009 / 2
ÜLKE ADI
2010 / 2
ÇĠN
73,9
ÇİN
46,4
TAYVAN
TAYVAN
32,2
TAYVAN
21,9
ALMANYA
6,1
TAYVAN
5,5
2,5
İSVİÇRE
2,7
AVUSTURYA
31,4
AVUSTURYA
18,8
A.B.D.
JAPONYA
29,8
JAPONYA
16,9
HOLLANDA
2,2
İSPANYA
2,4
İSVİÇRE
23,2
FRANSA
16,4
GÜNEY KORE
1,8
AVUSTURYA
2,2
1,8
A.B.D.
1,5
A.B.D.
16,1
A.B.D.
13,6
FRANSA
FRANSA
11,4
HOLLANDA
11,3
İSRAİL
1,7
İRAN
1,3
8,7
AVUSTURYA
1,7
GÜNEY KORE
0,1
10 ÜLKE TOP
40,4
GÜNEY KORE
10,8
İSVİÇRE
10 ÜLKE TOP
463,1
10 ÜLKE TOP
275,7
10 ÜLKE TOP
TOPLAM
507,1
TOPLAM
311,0
TOPLAM
40,7
47,2
10 ÜLKE PAYI
% 91
10 ÜLKE PAYI
% 89
10 ÜLKE PAYI
% 86
TOPLAM
42,4
10 ÜLKE PAYI
% 95
Kaynak : TUİK
ĠHRACAT :
2008 yılında 95 milyon dolar ile en üst düzeyine erişen ihracatın 2009 yılından itibaren gerileme
sürecine girdiği ve 2009 yılında 65 milyon dolara düştüğü görülmektedir.
4
2010 yılının ilk 2 ayında ihracat 9,5 milyon dolar olarak gerçekleşmiş ve 2009 yılının eş dönemine
kıyasla % 24 gerilemiştir. İhracatın ekstrüzyon makinelerinde % 178 arttığı bu dönemde, diğer tüm
makinelerin ihracatının % 31 ile % 94 arasında gerilediği görülmektedir.
PLASTĠK ĠġLEME MAKĠNELERĠ VE AKSAM VE PARÇALARI ĠHRACATI
( MĠLYON ABD $ )
GTİP
847710
847720
847730
847740
847751
847759
847780
847790
8477
NAKĠNA, AKSAM VE PARÇA GRUPLARI
Enjeksiyon Mak.
Ekstrüzyon Mak.
Püskürtme Mak.
DıĢ lastiğin dökümüne mahsus mak
Sırt kaplama ve Ģekil verme mak
Presler
Kesme, yarma, biçim verme mak.
Aksam ve Parçalar
Toplam
2008
9,6
16,3
1,0
4,1
4,3
1,6
44,7
13,1
94,6
2009
4,3
14,1
0,0
3,9
1,5
2,3
29,6
9,2
64,9
2009 / 2
0,6
1,1
0,0
0,6
0,4
1,2
5,7
2,9
12,6
% ArtıĢ
2010 / 2
0,3
3,0
0,0
0,2
0,1
0,1
3,9
1,9
9,5
-44
178
-59
-88
-94
-31
-37
-24
Kaynak : TUİK
Plastik işleme makineleri ve akam ve parçaları toplam ihracatının içinde ekstrüzyon makinelerinin payı
2010 yılının ilk 2 ayında % 32’ye çıkmış, diğer tüm makinelerin payı önemli ölçüde gerilemiştir.
PLASTĠK ĠġLEME MAKĠNELERĠ VE AKSAM VE PARÇALARI ĠHRACATININ
MAMULLERE DAĞILIMI ( $ - % )
GTİP
847710
847720
847730
847740
847751
847759
847780
847790
8477
Kaynak : TUİK
Enjeksiyon Mak.
Ekstrüzyon Mak.
Püskürtme Mak.
DıĢ lastiğin dökümüne mahsus mak
Sırt kaplama ve Ģekil verme mak
Presler
Kesme, yarma, biçim verme mak.
Aksam ve Parçalar
Toplam
2008
2009
2009 / 2
2010 / 2
10,1
17,2
1,0
4,4
4,5
1,7
47,3
13,9
100,0
6,6
21,7
0,1
6,1
2,4
3,5
45,5
14,1
100,0
4,7
8,7
0,2
4,4
3,5
9,7
45,4
23,3
100,0
3,5
31,9
0,0
2,4
0,6
0,8
41,4
19,4
100,0
2009 yılından bu yana 75’in üzerinde ülkeye ihracat yapılmış olmasına rağmen ilk 10 ülke, 2009
yılında toplam ihracattan % 48 pay almıştır. İlk 10 ülkenin payı 2010 yılının ilk 3 ayında % 63’e
çıkmıştır. 2010 yılının ilk 3 ayında Rusya, İran ve Özbekistan plastik işleme makineleri ve aksam ve
parçaları ihracatımızda ilk 3 sırayı almıştır. 2010 yılının ilk 2 ayında Etopya’nin ihracatımızda ilk 10
ülke içine girdiği görülmektedir.
5
.
PLASTĠK ĠġLEME MAKĠNELERĠ VE AKSAM VE PARÇALARI
ĠHRACATINDA ĠLK 10 ÜLKE ( Milyon $ )
ÜLKE ADI
2008
ÜLKE ADI
2009
ÜLKE ADI
2009 /3
RUSYA FED.
11,7
İRAN
9,1
ROMANYA
ÜLKE ADI
İRAN
4,9
ALMANYA
0,9
RUSYA
2,9
RUSYA
4,9
BREZILYA
0,9
İRAN
2,1
5,5
KAZAKİSTAN
3,6
ROMANYA
0,8
ÖZBEKİSTAN
1,3
BULGARİSTAN
4,3
ROMANYA
3,5
MACARİSTAN
0,8
MISIR
0,9
UKRAYNA
3,9
BULGARİSTAN
2,9
RUSYA
0,8
ALMANYA
0,8
ALMANYA
3,8
AZERBAYCAN
2,5
B.A.E
0,7
BEYAZ RUSYA
0,7
İSPANYA
2,4
ALMANYA
2,2
S. ARABISTAN
0,7
TAYLAND
0,6
FAS
2,4
HİNDİSTAN
2,2
İRAN
0,7
UKRAYNA
0,6
ÖZBEKİSTAN
2,2
SURİYE
2,1
GÜRCİSTAN
0,7
IRAK
0,5
S. ARABİSTAN
2,1
UKRAYNA
2,1
AVUSTURYA
0,6
ETİYOPYA
10 ÜLKE TOP.
47,3
10 ÜLKE TOP.
31,0
10 ÜLKE TOP.
7,7
10 ÜLKE TOP.
10,8
TOPLAM
94,5
TOPLAM
64,9
TOPLAM
17,2
TOPLAM
17,1
10 ÜLKE PAYI
% 50
10 ÜLKE PAYI
% 48
10 ÜLKE PAYI
% 45
10 ÜLKE PAYI
% 63
2010 / 3
Kaynak : OAİB
Plastik işleme makineleri toplam makine aksam ve parçaları ihracatından 2008 yılında % 0,9 2009
yılında ise % 0,7 pay almıştır. Plastik işleme makineleri ithalatı ise, toplam makine ve aksam parçaları
ithalatından 2008’de % 3,3, 2009 da da % 1,8 pay almıştır. Toplam makine sektöründe ihracatın
ithalatı karşılama oran % 50 iken bu oran plastik işleme makinelerinde % 21 dir.
PLASTĠK ĠġLEME MAKĠNELERĠ VE AKSAM VE PARÇALARI DIġ TĠCARETĠNĠN
TOPLAM MAKĠNE DIġ TĠCARETĠ ĠÇĠNDEKĠ PAYI
Toplam Makine ve Aksamları
İhracat ( 1.000 $ )
İthalat ( 1.000 $ )
Dış Ticaret Açığı ( 1.000 $ )
İhracat / İthalat ( % )
Plastik İşleme Makineleri
İhracat ( 1.000 $ )
İthalat ( 1.000 $ )
Dış Ticaret Açığı ( 1.000 $ )
İhracat / İthalat ( % )
Toplam Makine Aksam İçindeki Payı ( % )
İhracat Payı ( % )
İthalat ( % )
Dış Ticaret Açığı ( % )
2008
2009
10.924.537
23.323.257
-12.398.720
47
2008
8.752.580
17.663.453
-8.910.873
50
2009
94.542
507.079
-412.537
19
2008
64.940
311.654
-246.714
21
2009
0,9
2,2
3,3
0,7
1,8
2,8
ORTALAMA BĠRĠM DIġ TĠCARET FĠYATLARI:
ĠTHAL FĠYATLARI :
Plastik işleme makineleri ile bunların aksam ve parçalarının ortalama birim ithal fiyatı 2010 yılının ilk 2
ayında, 2009 yılının eş dönemine kıyasla % 36 gerilemiştir. Püskürtme makineleri ile kesme, yarma ve
biçim verme makineleri dışında tüm makinelerin birim ithal fiyatlarının gerilediği görülmektedir. 2009
yılının ilk 2 ayında 13,25 $ / kg olan ortalama ithal fiyatı, 2010 yılının ilk 2 ayında 8,46 $ / kg’a inmiştir.
0,4
6
PLASTĠK ĠġLEME MAKĠNELERĠ VE AKSAM VE PARÇALARI BĠRĠM ĠTHAL FĠYATLARI ( $ / KG )
GTİP
2008
2009
2009 / 2
2010 / 2
% ArtıĢ
(2010 / 2009 ) / 2
847710
Enjeksiyon Mak.
7,09
5,47
6,78
4,96
-27
847720
Ekstrüzyon Mak.
24,26
20,08
20,66
14,92
-28
847730
Püskürtme Mak.
31,98
25,60
19,60
28,03
43
21,92
19,83
21,48
6,69
-69
14,10
13,05
7,13
4,99
-30
26,84
18,37
20,37
11,74
-42
16,16
22,18
16,36
18,73
15
35,25
43,66
37,11
16,88
-55
13,65
13,53
13,25
8,46
-36
847740
847751
847759
847780
847790
8477
DıĢ lastiğin dökümüne mahsus
mak
Sırt kaplama ve Ģekil verme
mak
Presler
Kesme, yarma, biçim verme
mak.
Aksam ve Parçalar
Toplam
Kaynak : TUİK
ĠHRAÇ FĠYATLARI
Plastik işleme makineleri ile aksam ve parçalarında ortalama birim ihraç fiyatları 2008 yılından itibaren
düşme eğilimine girmiştir. 2010 yılı ilk 2 ayında 2009 yılının eş dönemine kıyasla ortalama birim
ihracat fiyatı % 1 artmış ve 9,45 $ / kg olarak gerçekleşmiştir. Birim ihracat fiyat artışı % 128 ile en
yüksek enjeksiyon fiyatlarında gerçekleşmiştir.
PLASTĠK MAKĠNELERĠ VE AKSAM VE PARÇALARI BĠRĠM ĠHRAÇ FĠYATLARI ( $ / KG )
GTİP
2008
2009
2009 / 2
2010 / 2
% ArtıĢ
( 2010 / 2009 ) / 2
847710
Enjeksiyon Mak.
7,42
3,56
2,32
5,29
128
847720
Ekstrüzyon Mak.
11,78
13,54
12,01
12,33
3
847730
Püskürtme Mak.
24,74
3,28
2,00
-
-
847740
DıĢ lastiğin dökümüne mahsus mak
13,01
9,31
11,62
11,23
-3
847751
Sırt kaplama ve Ģekil verme mak
7,74
10,10
37,32
21,07
-44
847759
Presler
6,20
12,11
19,67
3,22
-84
847780
Kesme, yarma, biçim verme mak.
13,35
10,90
10,34
8,52
-18
847790
Aksam ve Parçalar
9,75
9,17
9,57
9,75
2
8477
Toplam
11,09
9,64
9,38
9,45
1
Kaynak : TUİK
Birim dış ticaret fiyatlarının kıyaslamasında, Türkiye’nin 2003 yılından bu yana plastik işleme
makinelerinde ortalama birim ithalat fiyatlarının ortalama birim ihracat fiyatlarının çok üzerinde
gerçekleştiği görülmektedir. Ancak 2010 yılı ilk 2 ayında ihraç fiyatlarının ithal fiyatların üzerine çıktığı
gözlenmektedir.
Bu durum, Türkiye’nin plastik işleme makinelerini, ihraç fiyatlarının ortalama % 25 üzerinde fiyatlarla
ithal ettiğini göstermektedir. Başka bir değişle Türkiye 2010 yılı ilk 2 ayına kadar pahalı makineler ithal
ederken, katma değeri daha az makineler ihraç etmiştir.
7
Plastik Kauçuk İşleme Makinaları Ortalama Birim Dış Ticaret Fiyatları
16,0
14,0
$ / Kg
12,0
10,0
8,0
6,0
4,0
2,0
0,0
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2009 / 2
2010 / 2
İthal Fiyatlar
12,9
12,0
12,2
11,7
11,1
13,6
13,5
13,2
8,5
İhraç Fiyatlar
5,8
6,5
9,0
8,8
9,1
11,1
9,6
9,4
9,4
DIġ TĠCARET AÇIĞI :
Türkiye, plastik işleme makineleri ile bunların aksam ve parçaları dış ticaretinde net ithalatçı ülke
konumundadır. 2003 yılında 236 milyon dolar olan dış ticaret açığı, 2007 yılında 415 milyon dolara
çıkmış, 2009 yılında 247 milyon dolara inmiştir. Dış ticaret açığının 2010 yılının ilk 2 ayında 33 milyon
dolar olarak gerçekleştiği ve 2009 yılının ilk 2 ayına göre 2 milyon dolar gerilediği görülmektedir.
PLASTĠK ĠġLEME MAKĠNELERĠ VE AKSAM VE PARÇALARI DIġ TĠCARET AÇIĞI ( MĠLYON $ )
GTİP
2008
2009
2009 / 2
2010 / 2
847710
Enjeksiyon Mak.
-126,1
-58,0
-8,8
-15,6
847720
Ekstrüzyon Mak.
-89,6
-51,8
-10,7
-0,7
847730
Püskürtme Mak.
-19,9
-11,8
-0,5
-0,6
847740
DıĢ lastiğin dökümüne mahsus mak
-24,5
-9,3
-2,9
-0,9
847751
Sırt kaplama ve Ģekil verme mak
-17,8
-14,5
-1,9
-1,1
847759
Presler
-25,5
-10,9
-1,0
-1,1
847780
Kesme, yarma, biçim verme mak.
-86,1
-76,0
-9,2
-10,1
847790
Aksam ve Parçalar
8477
Toplam
Kaynak : TUİK
-22,9
-14,5
0,3
-2,7
-412,4
-246,7
-34,7
-32,8
8
ĠÇ PAZAR SATIġLARI - PLASTĠK SEKTÖRÜNÜN MAKĠNE TEÇHĠZAT YATIRIMI :
Plastik sektörü, işleme kapasitesindeki artışa paralel olarak her yıl artan ölçüde makine ve teçhizat
yatırımı yapmıştır. Sektörün 2003 yılında 288 milyon dolar olan makine teçhizat yatırımı 2008 yılında
656 milyon dolara çıkmış, küresel krizin olumsuz etkisi ile 2009 yılında 414 milyon dolara inmiştir.
Sektörün makine teçhizat yatırımının 2010 yılı ilk 2 ayında, 2009 yılı eş dönemine kıyasla % 17
gerileyerek 58 milyon dolara indiği görülmektedir.
Sektörün 2010 yılının ilk 2 ayında, 2009 yılının eş dönemine kıyasla enjeksiyon ve püskürtme
makineleri yatırımı artmış diğer tüm makinelerde yatırım önemli ölçüde gerilemiştir.
PLASTĠK ĠġLEME MAKĠNELERĠ VE AKSAM VE PARÇALARI ĠÇ PAZAR SATIġLARI ( MĠLYON $ )
GTİP
2008
2009
2009 / 2
2010 / 2
% ArtıĢ
847710
Enjeksiyon Mak.
145
67
10
16
63
847720
Ekstrüzyon Mak.
122
80
13
7
-47
847730
Püskürtme Mak.
22
12
1
1
8
847740
DıĢ lastiğin dökümüne mahsus mak
35
19
4
1
-66
847751
Sırt kaplama ve Ģekil verme mak
28
18
3
1
-59
847759
Presler
37
24
6
3
-50
847780
Kesme, yarma, biçim verme mak.
191
142
22
18
-16
847790
Aksam ve Parçalar
75
51
11
10
-11
8477
Toplam
656
414
70
58
-17
Kaynak : TUİK
Plastik sektörünün 2008 yılında yaptığı 656 milyon dolarlık makine teçhizat yatırımının % 29’unu
kesme, yarma ve biçim verme makineleri, % 22’sini enjeksiyon makineleri ve % 19’unu ekstrüzyon
makineleri oluşturmuştur. Bu dağılım 2010 yılı ilk 2 ayında enjeksiyon ve kesme, yarma ve biçim
verme makineleri lehine değişmiştir.
9
PLASTĠK SEKTÖRÜNÜN MAKĠNA EKĠPMAN YATIRIMININ DAĞILIMI
( % - MĠLYON $ )
GTİP
2008
2009
2009 / 2
2010 / 2
847710
Enjeksiyon Mak.
22
16
14
28
847720
Ekstrüzyon Mak.
19
19
18
12
847730
Püskürtme Mak.
3
3
1
1
847740
DıĢ lastiğin dökümüne mahsus mak
5
5
6
3
847751
Sırt kaplama ve Ģekil verme mak
4
4
4
2
847759
Presler
6
6
8
5
847780
Kesme, yarma, biçim verme mak.
29
34
31
32
847790
Aksam ve Parçalar
8477
Toplam
11
12
16
17
100
100
100
100
Kaynak: OAİB - TUİK
ARZ ve TALEP DENGESĠ:
2008 yılında plastik işleme makineleri ile aksam ve parçaları sektöründe, üretim 243 milyon $, ithalat
507 milyon $, ihracat 95 milyon $ ve iç pazar satışları da ( plastik sektörünün makine ve teçhizat
yatırımı ) 656 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2009 yılında üretimin 167 milyon dolara, ithalatın
312 milyon dolara, ihracatın 65 milyon dolara ve iç satışların ( yatırımlar ) 414 milyon dolara gerilediği
görülmektedir.
Arz ve talebi oluşturan tüm kalemlerde 2010 yılının ilk 2 ayında, 2009 yılının eş dönemine kıyasla
gerileme sürmektedir.
PLASTĠK ĠġLEME MAKĠNELERĠ VE AKSAM VE PARÇALARI SEKTÖRÜNDE
ARZ – TALEP DENGESĠ ( ABD $ )
2008
2.009
2009 / 2
2010 / 2
Üretim
243
167
35
25
Ġthalat
507
312
47
42
Ġhracat
95
65
13
10
Ġç SatıĢ
656
414
70
58
Ġthalat / Ġç SatıĢ ( % )
77
75
68
73
Ġhracat / Ġthalat ( % )
19
21
27
23
2003 - 2008 yılları arasında, plastik işleme makineleri ile aksam ve parçaları sektöründe, iç satışların
( sektörün makine teçhizat yatırımının ) ortalama % 86’sı ithalatla karşılanmış ve ihracatın ithalatı
karşılama oranı da ortalama % 13 olarak gerçekleşmiştir. 2009 yılında ithal makinelerin toplam iç
satışlar içindeki payı % 75 düşmüş, ihracatın üretim içindeki payı ise % 21’e çıkmıştır. 2010 yılının ilk 2
ayında, 2009 yılı eş dönemine kıyasla ithalatın iç satışlar içindeki payı ararken, ihracatın üretim
içindeki payının gerilediği görülmektedir.
2010 YILI BEKLENTĠLERĠ
Plastik işleme makineleri ile bunların aksam ve parçalarını kapsayan sektörde arz ve talebi oluşturan
tüm kalemlerde 2010 yılının ilk 2 ayında, 2009 yılının eş dönemine kıyasla gerileme sürmektedir.
Plastik sektöründe 2009 yılında üretim 2008 yılı düzeyinde gerçekleşmiş olmasına rağmen, küresel
krizin olumsuz etkisi ile sektörün makine teçhizat yatırım eğiliminin gerilediği görülmektedir.
Plastik işleme makineleri ile bunların aksam ve parçaları sektöründeki gelişmeler büyük ölçüde plastik
sektörünün 2010 yılında göstereceği performansa bağlı olacaktır. 2010 yılının ilk 2 ayında plastik
sektöründe 2009 yılının eş dönemine kıyasla üretim % 4 oranında artmış olup, tre nd yükselme
yönündedir. Bu nedenle, krizin etkilerinin daha da hafifleyeceği dikkate alınarak plastik mamul
10
üretiminin 2009 yılına kıyasla % 10 düzeyinde artması beklenmektedir. Bu trendin, sektörde makine ve
teçhizat yatırımlarını tetikleyeceği tahmin edilmektedir.
SEKTÖRÜN BAġLICA SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERĠLERĠ:
Plastik işleme makineleri, genel makine sektör alt grubunda yer aldığı için, sorunları, genel makine
sanayinin sorunları ile örtüşmektedir. Sektörün gelişmesi ve muhtemel kriz ortamlarında risklerin
azaltılması için ;
















Plastik işleme makineleri sektörünün katma değeri ve global pazarlarda rekabet düzeyi yüksek
makineler üretmesi gerekmektedir. Ancak, ülkemizde çok sayıda plastik işleme makinaları ve
aksam ve parçaları üreticisi mevcut olup, firmaların üretim kapasiteleri ve firma başına üretim
miktarları çok düşüktür, ekonomik ölçeklerin altındadır. Bu nedenle küçük firmaların özellikle
AR – GE yapacak güce erişebilmeleri için firmalar arası birleşmelerin veya AR – GE
konusunda stratejik işbirliklerinin ( ortak AR – GE merkezlerinin ) kurulması
Makine üreticilerine proje bazında özel teşvikler verilmelidir. Plastik işleme makineleri
sektöründe global paarlarda marka yaratacak daha büyü kölçekli enjeksiyon ve ekstrüzyon
makine üreticisi yaratılmalı, diğer firmalar ise bu firmalara ve global makine üreticilerine aksam
ve parça üreten yan sanayi firmaları olarak organize edilmeli, sektöre yönelik AR-GE, ÜR-GE
ve innovasyon destekleri de bu paralel de oluşturulmalıdır.
Verilen destekler dahayi tanıtılması, desteklerin kullanımının kolaylaştırılması ( başvuru ve
uygulama süresinin kısaltılması ) desteklerden faydalanacak firma sayını artmasını
sağlayacaktır. Bu görec sektörel derneklere verilmeli, sektörel dernekler Devlet ve üretici
arasında desteklerin oluşturulmasında danışman ve köprü görevi üslenmelidir.
AR-GE inovasyonunda geliştirilen ürünlere mevzuat ve belgelendirme konularında ve AR-GE
inovasyon sonucu ortaya çıkan teknolojinin ticarileşmesi konusunda destek sağlanmalıdır..
Kayıtdışı üretim ve haksız rekabet önlenmelidiir.
Yatırım kredilerinde reel faizler, rekabet ettiğimiz ülkeler düzeyine indirilmelidir.
Plastik sektörünün büyüme hızının dışında, dış pazarlardaki pozitif / negatif gelişmelerin de
plastik işleme makineleri sektörünü doğrudan etkileyecektir. Küresel krizin olumsuz etkileri ile
geleneksel dış pazarlarda daralma veya duraklama sürmektedir. Firmaların geleneksel dış
pazarlardaki daralmayı ikame edecek yeni dış pazarlar bulmaları gerekecektir. Bu konuda
devlet kurumları dışında sektörel derneklere, potansiyel dış Pazar arayışları ve firmaların bu
pazarlara açılımları konularında görevler verilmelidir. Tanıtım ve pazarlama amacıyla sektörel
dernekler tarafından potansiyel dış pazarlarda ofisler açılmalı, road show ve bileteral
toplantılar organize edilmelidir.
Büyük fabrika yatırımı yapan işletmeler çeşitli ve avantajlı krediler ile gelişmiş ülkelerden 5 yıl
vadeli makine alabilirken, ülkemize daha düşük fiyatlı tek makine siparişleri kalmaktadır.
Siparişin boyutu az olduğu için yeterince indirim yapılamadığından bu siparişler de Çin –
Tayvan gibi ülkelere kaptırılmaktadır. Makine ihracatının geliştirilmesi için Almanya’daki
Hermes kredi sisteminin bir benzeri Türkiye’de de kurulmalı, Exim Bank kredileri makine
üreten KOBİ firmalarının kolayca ulaşabileceği kaynaklar haline getirilmelidir. Eximbank
tarafından yurtdışındaki orta ve küçük ölçekli şirketlere kredi sağlanmalı ve bu alıcıların
Türkiye’den ithalatı özendirilmelidir.
Uzun vadeli ihracat satışlarında ihracatçıya kur ve vade garantisi getirilmelidir.
İthal edilen makine ve aksamlarının % 80’i ülkemizde üretilebildiği halde, kullanılmış makine
ithalatında yaş sınırı kaldırılmış ve bu durum yerli üretimi negatif yönde etkilemiştir.
İç Pazar satışlarının arttırılması için kamu yatırımlarında yerli imalat oranının artmasını
sağlayıcı tedbirler alınmalıdır.
Dünyada gümrükler azaltılmakta, fakat ülkeler çeşitli standartlar ile kendi sanayicilerini
korumak için başarılı tedbirler uygulayarak ithalatı düzenlemektedirler. Bu uygulamalara
benzer şekilde gümrüklerimizde de denetim mekanizmaları geliştirilmelidir. AB standartlarını
sağlamayan makinelerin Türkiye’ye girmesi engellenmelidir.
Piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinin yeterli düzeye çıkarılması, standardizasyon
kontrollerinin tavizsiz gerçekleştirilmesi sağlanmalıdır.
Kredi garanti fonu geliştirilerek yatırım ve ihracatçı motive edilmelidir.
Makine ve yatırım mallarında yerli üretim için KDV indirimi yapılmalıdır.
Tüm plastik işleme makine üreticileri PAGEV ve PAGDER’e üye olmalı ve bu sivil toplum
örgütleri kanalı ile EUROMAP – Avrupa Birliği Plastik ve Kauçuk İşleme Makineleri Birliğinin
web sitesi bilgi bankasında yer almalıdır. Bu durum firmalara dünya ölçeğinde tanıtım ve
potansiyel yeni müşteriler sağlayacaktır.
11
 Firmalar, PAGDER – OAİB organizasyonu ile gerçekleştirilen TURQUM kalite belgesi
çalışmalarına katılmalı ve bu belgeyi alan firmaların yurt içi ve yurt dışı fuar katılımlarında
daha avantajlı devlet destekleri verilmelidir.
 Sektörel dernekler tarafından, plastik işleme makine üreticilerine yönelik ihracat ve pazarlama
bilgilendirme toplantıları organize edilmelidir.
 KDV oranı % 8’e, yatırım malları leasing uygulamalarında % 1’e düşürülmelidir.