P-42 Görüntüleme Ajanı Olarak 99mTc İşaretli Magnetite Nanoparçacıklar Perihan Ünaka, Recep Bekişb, E. İlker Medinea Ege Universitesi, Nükleer Bilimler Enstitüsü, Nükleer Uygulamalar Anabilim Dalı, İzmir b Dokuz Eylül Universitesi, Tıp Fakültesi, Nükleer Tıp Anabilim Dalı, İzmir a [email protected] Özet: Manyetik özelliği olan nanoparçacıklar görüntüleme, teşhis, tedavi ve biyolojik malzemelerin ayrılmasında kullanılabilmektedirler. Manyetik özellik göstermeleri nedeniyle bu sıvıları manyetik alanda yönlendirmek mümkündür. Manyetik özellik gösteren parçacıklara ilaç molekülleri yükleyerek ilacın vücutta yönlendirilmesinde de kullanmak mümkündür. Manyetit (Fe3O4) bu amaçla en çok kullanılan taşıyıcı manyetik malzemedir. Manyetik nanoparçacıklar Re-188, In-111, Y-90, I-125 ve I-131 radyonüklitleri ile işaretlenerek tümöre hedeflendirme alanında klinik çalışmalarda denenmiştir. Bu tip radyonüklid işaretlenme sonrası hazırlanan manyetik nanoparçacıklar hem görüntüleme ajanı hem de tedavi ajanı olarak ümit vaat etmektedirler. Aynı zamanda nanoparçacıkların manyetik özellik ile yönlendirilebilir olması tedavi etkinliğini de artırabilmektedir. Manyetik parçacıkların boyutu 300 nm’den büyük olmayan demir oksit parçacıkları bağırsaklar için kontrast ajanı olabilirken, 80-150 nm boyutundakiler karaciğer/dalak, daha küçük parçacıklar (60 nm) lenf nodu kontrast ajanı, 20 nm olanlar kemik iliği ve perfüzyon görüntüleme için uygun ajanlar olabilmektedirler. Günümüzde manyetik rezonans (MR) görüntülemede özellikle karaciğer tümörlerinin saptanmasında süpermanyetik demir nanoparçacıklarından faydalanılmaktadır. Bu tip manyetik nanoparçacıklar koloidal formda ve nanometre boyutunda olmaları nedeniyle radyoaktif maddelerle birleştirilerek ayrıca retiküloendotelyal sistem görüntüleme ajanı olarak da kullanılabilirler. Buluşun amacı Tc-99m veya benzeri metalik radyonüklidleri (Re-186/188, In-111 gibi) nanoparçacık boyutunda magnetite bağlayarak lenfosintigrafi, single photon emission computed tomography (SPECT) ve MR görüntüleme yöntemleri ile kullanılabilecek magnetite nanoparçacıklar hazırlamaktır. Bu nanoparçacıklar radyoaktif özelliklerinden dolayı hem gama kamera ile görüntülemede hem de manyetik özelliklerinden dolayı MR ile görüntülemede kullanılabileceklerdir. Ayrıca manyetik özellikleri sayesinde manyetik alanda belli bir hedefe yönlendirilebilme özelliğine sahiptirler. Bu yönüyle de sitotoksik bir radyonüklid ile bağlandıklarında tedavi amaçlı olarak da kullanılabileceklerdir. Anahtar kelimeler: Manyetik nanoparçacık, Hedefe yönlendirme, Görüntüleme Ajanı - 66 - KimyaKongreleri.org