Türkiye Sermaye Piyasaları

Türkiye Sermaye Piyasaları
Temmuz 2017
İÇİNDEKİLER
2
3
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği
12
Türkiye Sermaye Piyasaları
30
Yatırım Kuruluşları
54
Yatırımcı Profili
TÜRKİYE SERMAYE PİYASALARI BİRLİĞİ
SERMAYE PİYASASI KURUMLARI
Sermaye
Sermaye Piyasası
Piyasası Kurulu
Kurulu
Türkiye
Türkiye
Sermaye
Sermaye
Piyasaları
Piyasaları Birliği
Birliği
Borsa İstanbul
Banka
Banka
Aracı
Aracı Kurum
Kurum
Yatırım
Yatırım Ortak
Ortak ..
Halka
Halka Açık
Açık
Şirketler
Şirketler
Port.
Port. Yön.
Yön. Şti.
Şti.
Kote Şirketler
Şirketler
Kote
4
Sermaye
Piyasası
Lisanslama
Sicil ve Eğitim
Kuruluşu
Derece. Şti.
Derecelendirme
Bağ. Denetim
Şti.
Şti.
Bağ. Denetim Şti.
Takasbank
Merkezi Kayıt
Kuruluşu
TÜRKİYE SERMAYE PİYASALARI BİRLİĞİ
•
Nisan 2001’de kurulmuştur.
•
2014 yılında yeniden yapılanarak üyeleri ve ismi değişmiştir.
•
Kamu tüzel kişiliğine haiz, özdüzenleyici bir meslek örgütüdür.
•
Sermaye Piyasası Kurulu denetimi altındadır.
•
Birliğin Haziran 2017 sonu itibarıyla 227 üyesi bulunmaktadır.
o
o
o
o
o
o
5
83 aracı kurum
45 banka
51 portföy yönetim şirketi
9 yatırım ortaklığı
31 gayrimenkul yatırım ortaklığı
8 girişim sermayesi yatırım ortaklığı
ÜYELER
Yatırım Ortaklığı
Portföy Yönetim Şirketi
226
46
142
40
6
Banka
Aracı Kurum
232
231
227
47
48
48
52
51
43
45
40
46
43
44
102
97
95
88
83
2013
2014
2015
2016
2017/06
AMAÇLAR
• Üyelerinin müşterek ihtiyaçlarını karşılamak,
• Çalışanlarının mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak,
• Sermaye piyasasının gelişmesine katkıda bulunmak,
• Üyelerin birbirleri ve yatırımcılar ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve
güveni hâkim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlâkını korumak,
• Üyelerin dayanışma ve sermaye piyasasının gerektirdiği özen ve
disiplin içerisinde çalışmalarını sağlamak,
• Üyelerin iktisadi menfaatlerinin korunmasını ve mesleki konularda
gelişmelerini sağlamak,
• Üyeleri arasında haksız rekabetin önlenmesini sağlamak.
7
FAALİYETLER
• Meslek kurallarını belirlemek,
• Sermaye piyasasının ve aracılık faaliyetlerinin gelişmesini
sağlamak üzere araştırmalar yapmak ve eğitim programları
düzenlemek,
• Eğitimler düzenlemek
• Uyuşmazlıkların çözümünde görev almak
• Uluslararası kurumlarla işbirliği yapmak
• Finansal okuryazarlık faaliyetlerinde bulunmak
8
KURUMSAL YAPI
Disiplin
Komitesi
Başkan
(Yönetim
Kurulu)
Denetleme
Kurulu
Genel Sekreter
Genel Sekreter
Yardımcısı
Araştırma ve
İstatistik
9
Kurumsal
İletişim
Genel Sekreter
Yardımcısı
Genel Sekreter
Yardımcısı
Eğitim
Hukuk İşleri
İnceleme ve
Gözetim
Personel, İdari
ve Mali İşler
Bilgi
Teknolojileri
Üye İşleri
ULUSLARARASI ÜYELİKLER
•
Asya Menkul Kıymetler Forumu (Asia Securities Forum - ASF), 2009 yılından
itibaren üye.
•
Avrasya Borsalar Federasyonu (Federation of Euro-Asian Stock Exchanges FEAS), 2009 yılından itibaren yardımcı üye.
•
OECD Uluslararası Finansal Eğitim Ağı (International Network on Financial
Education – INFE) 2015 yılından itibaren yardımcı üye.
•
İslami Finansal Hizmetler Kurulu (Islamic Financial Services Board – IFSB), 2016
yılından itibaren gözlemci üye.
•
Uluslararası Menkul Kıymet Birlikleri Konseyi (International Council of Securities
Associations - ICSA), 2006 yılından itibaren üye.
•
Uluslararası Sermaye Piyasaları Düzenleyicileri Örgütü (International Organization
of Securities Commissions - IOSCO), 2003 yılından itibaren gözlemci üye
•
Uluslararası Yatırımcı Eğitimi Forumu (International Forum for Investor Education IFIE), 2009 yılından itibaren üye. 2010’dan itibaren IFIE/Asya Grubu kurucu üye.
10
İŞTİRAKLER
MERKEZİ KAYIT KURULUŞU
• %5 pay
• 8 üyeli yönetim kurulunda 1 üye
BORSA İstanbul
• %1,3 pay
• 10 üyeli yönetim kurulunda 1 üye
SERMAYE PİYASASI LİSANSLAMA SİCİL VE EĞİTİM KURULUŞU
• %49 pay
• 7 üyeli yönetim kurulunda 2 üye
11
TÜRKİYE SERMAYE PİYASALARI
BIST-100 ENDEKSİ VE İŞLEM HACMİ
Puan
100,000
Mn. TL
10,000
İşlem Hacmi
BIST-100 (TL)
80,000
8,000
60,000
6,000
40,000
4,000
20,000
2,000
0
Kaynak: Borsa İstanbul
13
06-17
02-17
10-16
06-16
03-16
11-15
07-15
03-15
11-14
07-14
04-14
12-13
08-13
04-13
12-12
08-12
04-12
01-12
0
BORSA İSTANBUL PİYASA DEĞERİ (MİLYAR TL)
504
627
555
614
773
2013
2014
2015
2016
2017/06
Kaynak: Borsa İstanbul
14
BORSA İSTANBUL PİYASA DEĞERİ SEKTÖREL DAĞILIM
100%
90%
80%
Teknoloji
70%
Mali
Hizmetler
60%
Sınai
50%
40%
30%
20%
10%
0%
2012
Kaynak: Borsa İstanbul
15
2013
2014
2015
2016
BORSA İSTANBUL PİYASA DEĞERİ YOĞUNLAŞMASI
Şirket Sayısı
1-10
11-25
26-50
51-100
100+
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
2012
Kaynak: Borsa İstanbul
16
2013
2014
2015
2016
PİYASA DEĞERİ* (2016, MİLYAR $)
Abu Dabi
Varşova
Katar
Borsa İstanbul
Şili
Tel Aviv
Oslo Bors
Filipinler
Meksika
Malezya
Endonezya
Tayland
Suudi Arabistan
Moskova
Singapur
İspanya
Brezilya
Tayvan
Johannesburg
OMX Nordic
Güney Kore
Avustralya
İsviçre
Hindistan
Bombay Borsası
Deutsche Börse
Toronto MX
Hong Kong
Şenzhen
Euronext
Londra Grubu
Şanghay
Tokyo
Nasdaq OMX
NYSE
158
4,104
5,062
7,779
19,573
0
Kaynak: WFE
17
Sıra: 32
500
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
3,500
4,000
* WFE tanımı yatırım fonları, borsa yatırım fonları, yatırım ortaklıkları,
kote olmayan şirketleri ve holding şirketlerini içermemektedir.
PİYASA DEĞERİ/GSYH (2016)
20% Sıra: 51
Borsa İstanbul
Kolombo
Kazakistan
Viyana
Şenzhen
Dubai
Varşova
Meksika
HoChiMinh
Şanghay
Abu Dabi
Kolombiya
Muscat
Nasdaq OMX
Amman
Lima
Malta
Brezilya
Endonezya
Yeni Zelanda
İrlanda
Deutsche Börse
Moskova
Kazablanka
İspanya
Oslo Bors
Bahreyn
Mauritius
Hindistan
Bombay Borsası
Tel Aviv
Suudi Arabistan
Londra Grubu
Filipinler
Katar
Şili
Euronext
Güney Kore
Lüksemburg
NYSE
Avustralya
Tayland
OMX Nordic
Malezya
Tokyo
Toronto MX
Tayvan
İsviçre
Singapur
Johannesburg
Hong Kong
213%
221%
329%
1013%
0%
Kaynak: WFE, IMF
18
40%
80%
120%
160%
*Yalnızca ana 200%
pazarlar
BORSA İSTANBUL PAY PİYASASINA KOTE OLAN MENKUL KIYMET SAYISI
Varant+Sertifika
BYF+MKYO
Diğer Şirketler
Şirket
1,071
1,244
846
640
328
30
56
24
65
22
67
18
69
18
65
352
348
341
327
330
2013
2014
2015
2016
2017/06
Kaynak: Borsa İstanbul
19
Şirketler: Ulusal Pazar, GYO ve Girişim Sermayesi şirketleri
Diğer Şirketler: İkinci Ulusal Pazar, Gözaltı Pazarı, Gelişen
İşletmeler Piyasası ve Serbest İşlem Platformu şirketleri
BORSALARA KOTE OLAN ŞİRKET SAYISI (2016)
Kolombo
Şili
HoChiMinh
Tahran
Brezilya
Johannesburg
Borsa İstanbul
Tel Aviv
Endonezya
Deutsche Börse
Tayland
Singapur
Varşova
Malezya
Tayvan
OMX Nordic
Euronext
Şanghay
Hindistan
Şenzhen
Hong Kong
Güney Kore
Avustralya
NYSE
Londra Grubu
Nasdaq OMX
Toronto MX
İspanya
Tokyo
Bombay Borsası
381
3,419
3,506
3,541
5,821
0
Kaynak: WFE
20
Sıra: 24
500
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
BORSA İSTANBUL PAY PİYASASI İŞLEM HACMİ (MİLYAR TL)
1,023
817
1,014
873
638
2013
Kaynak: Borsa İstanbul
21
2014
2015
2016
2017/06
PAY SENEDİ İŞLEM HACMİ (2016, MİLYAR $)
Moskova
Suudi Arabistan
Tayland
Borsa İstanbul
Johannesburg
Tayvan
Brezilya
Hindistan
OMX Nordic
İspanya
Avustralya
İsviçre
Toronto MX
Deutsche Börse
Hong Kong
Güney Kore
Londra Grubu
Euronext
Tokyo
Şanghay
BATS Chi-x…
Şenzhen
BATS ADB
NYSE
Nasdaq OMX
0
Kaynak: WFE
22
331 Sıra: 22
11,673
13,683
19,737
31,944
2,000
4,000
6,000
8,000
10,000
HİSSE SENEDİ PİYASALARINDA DEVİR HIZI (2016, İşlem Hacmi/Piyasa Değeri)
Meksika
Yeni Zelanda
Varşova
Atina
Dubai
İrlanda
HoChiMinh
Moskova
Johannesburg
Hindistan
Hong Kong
Oslo Bors
Mısır
Toronto MX
Tayvan
OMX Nordic
Londra Grubu
Suudi Arabistan
Brezilya
Avustralya
İsviçre
Deutsche Börse
Tayland
Euronext
İspanya
NYSE
Tokyo
Güney Kore
Taipei
Şanghay
Borsa İstanbul
Şenzhen
Nasdaq OMX
0%
Sıra: 3
210%
363%
411%
40%
Kaynak: WFE, Borsa İstanbul
23
80%
120%
160%
200%
ÖDÜNÇ PAY PİYASASI İŞLEMLERİ (MİLYON TL)
6,328
6,296
5,565
6,654
2015
2016
3,023
2013
Kaynak: Takasbank
24
2014
2017/06
AÇIĞA SATIŞ İŞLEMLERİ
18 8
18 4
18 0
17 6
20 %
Açığa Satış İşlem Hacmi (myr. TL)
17 2
16 8
16 4
Toplam İşlem Hacmindeki Payı
16 0
17%
17%
18 %
16%
15 6
15 2
16 %
14 8
14 4
14 0
13 6
13%
13 2
12 8
12 4
12 0
14 %
12%
11 6
12 %
11 2
10 8
10 4
10 0
96
10 %
92
88
84
80
76
8%
72
68
64
60
6%
56
52
48
44
40
4%
36
32
28
24
20
2%
16
12
8
4
95
138
178
170
83
0
0%
2013
Kaynak: Borsa İstanbul
25
2014
2015
2016
2017/06
KREDİLİ İŞLEMLER
Kredi Hacmi (mn. TL)
Kredi Kullanan Müşteri Sayısı
10,417
9,914
9,585
9,558
1,160
1,148
1,507
1,465
1,660
2013
2014
2015
2016
2017/03
Kaynak: TSPB
26
9,633
BORSA İSTANBUL VADELİ İŞLEM HACMİ
Vadeli İşlem Hacmi (myr. TL)
Kontrat Sayısı (mn. adet)
100
88
66
59
53
415
435
567
580
379
2013
2014
2015
2016
2017/06
Kaynak: Borsa İstanbul, VOB
27
Pozisyon kapamalar dahildir.
.
VADELİ İŞLEM HACMİ (2016, MILYAR $)
Borsa İstanbul
131
Malezya Türev…
Bombay Borsası
İspanya
Johannesburg…
MCX-Hindistan
Euronext
Moskova
Nasdaq OMX
Tayvan Tür. Bor.
NSE-Hindistan
CFFEX-Çin
Hong Kong
ICE Türev (ABD)
Kore Borsası
Zhengzhou EB-Çin
Dalian EB-Çin
Tokyo Borsası
Şanghay Tür. Bor.
BM&FBOVESPA
Montreal Borsası
Londra Metal Borsası
ASX SFE Türev
Deutsche Börse
ICE Türev (Avrupa)
CME Grubu
Sıra: 26
BANKA
0
Kaynak: WFE
28
66,946
107,967
1,025,444
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
30,000
35,000
40,000
BORSA İSTANBUL’A KOTE OLAN ÖZEL SEKTÖR BORÇLANMA ARACI SAYISI
436
464
519
558
299
2013
Kaynak: WFE
29
2014
2015
2016
2017/06
ÖZEL SEKTÖR BORÇLANMA ARACI SAYISI (2016)
Kazakistan
Brezilya
Lima
Varşova
Şenzhen
Borsa İstanbul
Kolombiya
Tel Aviv
Hong Kong
İsviçre
Moskova
Taipei
Buenos Aires
Johannesburg
Oslo Bors
Viyana
İspanya
Şanghay
Hindistan
İrlanda
Euronext
Bombay…
OMX Nordic
Güney Kore
Londra Grubu
0
Kaynak: WFE
30
519
Sıra: 20
5,311
5,383
7,276
8,901
1,000
2,000
3,000
4,000
5,000
YATIRIM KURULUŞLARI
YATIRIM KURULUŞLARININ TAHVİL/BONO KESİN ALIM-SATIM HACMİ (MİLYAR TL)
Aracı Kurum
Banka
1,945
143
1,635
1,308
1,257
117
1,059
184
117
1,802
1,141
942
1,125
620
107
513
2013
Kaynak: Borsa İstanbul
32
2014
2015
2016
2017/06
TCMB ve Takasbank verileri hariç.
Tescil işlemleri dahil.
YATIRIM KURULUŞLARININ REPO/TERS-REPO HACMİ (MİLYAR TL)
Aracı Kurum
Banka
14,626
12,779
16,315
1,614
14,877
1,331
1,397
1,271
13,229
14,700
8,445
719
13,546
11,508
7,736
2013
Kaynak: TSPB
33
2014
2015
2016
2017/06
TCMB ve Takasbank verileri hariç.
Tescil işlemleri dahil.
ARACI KURUMLARIN PAY PİYASASI İŞLEM HACMİ (MİLYAR TL)
2,045
1,634
2,027
1,746
1,276
2013
Kaynak: Borsa İstanbul
34
2014
2015
2016
2017/06
YATIRIM KURULUŞLARININ VADELİ İŞLEM HACMİ (MİLYAR TL)
Banka
Aracı Kurum
5
6
8
9
1,135
1,160
4
6
869
830
5
85
757
7
1,131
865
745
2013
2014
Kaynak: Borsa İstanbul, VOB
35
1,154
750
2015
2016
2017/06
KALDIRAÇLI İŞLEM HACMİ (MİLYAR TL)
21,850
Likidite Sağlayıcı
Müşteri
17,005
9,604
7,459
7,693
4,956
9,546
1,986
2,970
2013
Kaynak: TSPB
36
12,245
3,340
2,291
4,353
2014
5,032
2,741
2015
2016
2017/05
İŞLEM HACİMLERİNDE YOĞUNLAŞMA (2017/06)
Yatırım
No.
of Intermediaries
Kuruluşu Sayısı
51+
21-50
11-20
1-10
7%
12%
9%
20%
23%
68%
69%
Vadeli İşlemler
Kaldıraçlı İşlemler
18%
18%
25%
75%
57%
Pay
SGMK
Kaynak: Borsa İstanbul, TSPB
Not: Kaldıraçlı işlemler verisi 2017/05 dönemini kapsamaktadır.
37
PİYASALARDAKİ İLK ON YATIRIM KURULUŞU (2017/06)
Pay Piyasası
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
GARANTİ YATIRIM MENKUL KIYMETLER A.Ş.
İŞ YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.
YAPI KREDİ YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.
AK YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.
FİNANS YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.
GEDİK YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.
A1 CAPITAL YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.
MERRILL LYNCH MENKUL DEĞERLER A.Ş.
YATIRIM FİNANSMAN MENKUL DEĞERLER A.Ş.
DENİZ YATIRIM MENKUL KIYMETLER A.Ş.
Toplam (myr. TL)
SGMK Kesin Alım-Satım
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Vadeli İşlemler
10%
8%
7%
6%
5%
5%
5%
4%
4%
4%
1,276
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
IS YATIRIM MENKUL DEGERLER A.S.
GARANTI YATIRIM MENKUL DEGERLER A.S.
TEB YATIRIM MENKUL DEGERLER A.S.
DENIZ YATIRIM MENKUL KIYMETLER A.S.
AK YATIRIM MENKUL DEGERLER A.S.
FINANS YATIRIM MENKUL DEGERLER A.S.
YAPI KREDI YATIRIM MENKUL DEGERLER A.S.
A1 CAPITAL MENKUL DEGERLER A.S.
GEDIK YATIRIM MENKUL DEGERLER A.S.
SANKO MENKUL DEGERLER A.S.
Toplam (myr. TL)
Kaldıraçlı İşlemler
AKBANK T.A.Ş.
29%
1
GCM MENKUL KIYMETLER A.Ş.
HSBC BANK A.Ş.
7%
2
INVEST-AZ MENKUL DEĞERLER A.Ş.
TÜRKİYE GARANTİ BANKASI A.Ş.
7%
3
IŞIK MENKUL DEĞERLER A.Ş.
AK YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.
6%
4
GEDİK YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.
YAPI VE KREDİ BANKASI A.Ş.
6%
5
AK YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.
TÜRK EKONOMİ BANKASI A.Ş.
6%
6
İŞ YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.
TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş.
4%
7
İNTEGRAL YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.
YAPI KREDİ YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.
3%
8
DESTEK MENKUL DEĞERLER A.Ş.
JPMORGAN CHASE BANK NATIONAL ASSOCIATION MERKEZİ
3%
COLOMBUS
9
VENBEY
OHIO İSTANBUL-TÜRKİYE
YATIRIM MENKUL DEĞERLER
ŞB.
A.Ş.
FİNANSBANK A.Ş.
3%
10 MEKSA YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.
Toplam (myr. TL)
620
Toplam (myr. TL)
Kaynak: Borsa İstanbul, TSPB
Not: Kaldıraçlı işlemler verisi 2017/05 dönemini kapsamaktadır.
38
15%
12%
10%
6%
6%
5%
4%
4%
3%
3%
757
14%
10%
9%
7%
7%
6%
5%
4%
3%
3%
5,032
TAMAMLANAN KURUMSAL FİNANSMAN PROJE SAYISI (SADECE ARACI KURUMLAR)
Özelleştirme
Birleşme-Ortaklık
883
Halka Arz-Hisse Senedi
Sermaye Art.-Temettü Dağ.
Diğer Danışmanlık
Halka Arz-Tahvil
644
14
14
83
746
11
6
87
34
2
15
72
90
63
409
21
21
34
43
608
702
6
39
35
465
284
2013
Kaynak: TSPB
39
298
213
2014
2015
2016
2017/03
PAY SENEDİ HALKA ARZLARI
19
Tutar (mn. TL)
Halka Arz Sayısı
13
6
3
2
1,381
714
119
343
1,254
2013
2014
2015
2016
2017/06
Kaynak: Borsa İstanbul
40
ÖZEL SEKTÖR BORÇLANMA ARACI İHRAÇLARI
ÖSBA İhraç Miktarı (myr. TL)
758
Borçlanma Aracı Sayısı
621
517
508
330
57
56
66
80
90
2013
2014
2015
2016
Kaynak: Borsa İstanbul
41
2017/06
KURUMSAL YATIRIMCILARIN PORTFÖY BÜYÜKLÜĞÜ (MİLYAR TL)
Risk Ser.
GYO
MK Yat. Ort.
EYF
MKYF
140
130
108
94
76
1.0
18
0.3
26
1.5
21
22
0.3
26
25
0.3
0.3
0.3
38
65
48
58
48
2017/03
30
33
37
44
2013
2014
2015
2016
Kaynak: Borsa İstanbul, TSPB
42
1.3
1.2
1.3
ARACI KURUMLARDA VARLIK YÖNETİMİ
Portföy Büyüklüğü (mn. TL)
3,709
Yatırımcı Sayısı
2,753
2,923
2,649
4,366
5,375
1,267
1,341
1,533
2013
2014
2015
2016
2017/03
Kaynak: TSPB
43
3,616
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİNDE VARLIK YÖNETİMİ
Portföy Büyüklüğü (mn. TL)
3,500
Yatırımcı Sayısı
3,082
3,000
2,500
3,058
2,688
2,168
2,277
64,828
81,848
100,995
122,081
130,003
2013
2014
2015
2016
2017/03
2,000
1,500
1,000
500
0
Kaynak: SPK, TSPB
44
ARACI KURUMLARIN ŞUBE AĞI
Acente Şubesi
7,174
153
Şube
İrtibat Bürosu
7,288
150
6,162
323
5,353
310
302
6,950
7,071
5,763
5,018
5,018
2013
2014
2015
2016
2017/03
Kaynak: TSPB
45
5,387
ARACI KURUMLARIN ÇALIŞAN SAYISI
6,632
5,480
6,478
5,657
5,100
2013
Kaynak: TSPB
46
2014
2015
2016
2017/03
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİNİN ÇALIŞAN SAYISI
720
723
2016
2017/03
698
615
2014
Kaynak: TSPB
47
2015
BANKALARIN ÇALIŞAN SAYISI
200,745
216,063
216,722
210,136
209,759
2013
2014
2015
2016
2017/05
Kaynak: BDDK
48
ARACI KURUMLARIN BİLANÇOSU (MİLYAR TL)
Dönen Varlıklar
Toplam Varlıklar
20.1
13.0
14.1
14.0
15.1
Kaynak: TSPB
49
2014
21.2
20.5
21.5
15.3
4.3
4.0
3.7
3.3
2013
14.2
Özsermaye
2015
2016
4.3
2017/03
ARACI KURUMLARIN GELİR TABLOSU (MİLYON TL)
Brüt Kar
Faaliyet Karı
Net Kar
2,175
2,001
1,587
1,394
670
529
226
2013
Kaynak: TSPB
50
281
2014
372
433
483
301
332
2015
2016
200 224
2017/03
ARACI KURUMLARIN GELİR DAĞILIMI (MİLYON TL)
Komisyon Gelirleri
Kurum Portföyü Kar/Zararları
Kurumsal Finansman Gelirleri
Varlık Yönetimi Gelirleri
2,175
Diğer Gelirler
2,001
360
1,587
1,394
257
133
52
308
170
89
164
106
136
78
1,332
895
358
1,511
670
104
49
83
1,017
423
2013
Kaynak: TSPB
51
2014
2015
2016
2017/03
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİNİN BİLANÇOSU (MİLYON TL)
Dönen Varlıklar
Toplam Varlıklar
Özsermaye
609
571
472
552
507
559
520
512
456
410
373
365
2014
Kaynak: TSPB
52
2015
2016
2017/03
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİNİN GELİR TABLOSU (MİLYON TL)
Brüt Kar
Faaliyet Karı
Net Kar
347
296
230
65
70
88
91
105
111
94
28
2014
Kaynak: TSPB
53
2015
2016
2017/03
29
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİNİN GELİR DAĞILIMI (MİLYON TL)
Yatırım Fonları Pazarlama ve Satış
Yatırım Danışmanlığı
Özel Portföy Yönetimi
Yatırım Ortaklığı Yönetimi
Emeklilik Yatırım Fonu Yönetimi
Yatırım Fonu Yönetimi
294
22
229
25
337
20
99
91
69
177
211
134
92
4
27
60
2014
Kaynak: TSPB
54
2015
2016
2017/03
YATIRIMCI PROFİLİ
YURTİÇİ TASARRUFLARIN DAĞILIMI (MİLYAR TL)
Kaynak: BBDK, MKK, TSPB hesaplamaları
56
YURTİÇİ YERLEŞİKLERİN YATIRIM TERCİHLERİ
12%
29%
14%
28%
11%
11%
26%
25%
12%
25%
Pay Senedi
Tahvil-Bono
Mevduat
59%
58%
2013
2014
63%
64%
63%
2015
2016
2017/06
Kaynak: BBDK, MKK, TSPB hesaplamaları
57
Yurtiçi yerleşiklerin toplam tasarrufu: 2,06 trilyon TL (2017/06)
YURTDIŞI YERLEŞİKLERİN YATIRIM TERCİHLERİ
Pay Senedi
42%
46%
44%
45%
46%
Tahvil-Bono
Mevduat
39%
30%
28%
27%
26%
27%
27%
2015
2016
2017/06
36%
19%
18%
2013
2014
Kaynak: BBDK, MKK, TSPB hesaplamaları
58
Yurtdışı yerleşiklerin toplam tasarrufu: 433 milyar TL (2017/06)
PAY SENEDİ YATIRIMCI SAYISI
Pay Senedi Yatırımcı Sayısı
(bin)
2013
Yurtiçi Yatırımcılar
1,100.9
Yurtiçi Bireysel
1,095.2
Yurtiçi Kurumlar
5.1
Yurtiçi Kurumsal
0.6
Yurtdışı Yatırımcılar
9.6
Yurtdışı Bireysel
6.0
Yurtdışı Kurumlar
1.3
Yurtdışı Kurumsal
2.3
Toplam
1,110.4
Kaynak: MKK
59
2014
1,065.5
1,059.6
5.2
0.7
9.9
6.2
1.4
2.3
1,075.4
2015
1,049.2
1,043.5
5.0
0.7
9.8
6.2
1.5
2.1
1,059.0
2016
1,031.3
1,025.9
4.7
0.7
9.5
6.2
1.4
1.9
1,040.8
2017/06
1,024.8
1,019.5
4.6
0.7
9.5
6.1
1.4
1.9
1,034.2
PAY SENEDİ PORTFÖYÜ DAĞILIMI (MİLYAR TL)
Halka Kapalı Kısım
Yabancı
Yerli
627
760
606
555
450
504
378
329
361
310
202
159
141
157
73
90
85
89
109
2013
2014
2015
2016
2017/06
121
Kaynak: MKK, Borsa İstanbul
60
PAY PİYASASINDA YABANCI YATIRIMCILAR
İşlem Hacmi
Saklama
80%
32%
Saklama Payı (sol)
İşlem Hacmi Payı (sağ)
70%
28%
60%
24%
50%
20%
40%
16%
30%
12%
20%
8%
10%
4%
0%
0%
2013
Kaynak: MKK, Borsa İstanbul
61
2014
2015
2016
2017/06
PAY SENEDİ PORTFÖY DAĞILIMI
100%
Yurtdışı Diğer
90%
80%
Yurtdışı Kurumlar
70%
60%
Yurtdışı Bireysel
50%
Yurtiçi Diğer
40%
30%
Yurtiçi Kurumlar
20%
10%
Yurtiçi Bireysel
0%
2013
Kaynak: MKK
62
2014
2015
2016
2017/06
Halka açık pay senedi portföyü: 310 milyar TL (2017/06)
YATIRIMCI GRUPLARINA GÖRE PAY PİYASASI İŞLEM HACMİ DAĞILIMI
100%
90%
Yurtdışı Kurumsal
80%
Yurtdışı Kurumlar
70%
60%
Yurtdışı Bireysel
50%
Yurtiçi Kurumsal
40%
30%
Yurtiçi Kurumlar
20%
Yurtiçi Bireysel
10%
0%
2013
Kaynak: TSPB
63
2014
2015
2016
2017/03
ÖZEL SEKTÖR BORÇLANMA ARACI YATIRIMCI SAYISI
ÖSBA Yatırımcı Sayısı
2013
164,886
159,613
4,304
969
2014
136,441
132,132
3,601
708
2015
135,690
131,798
3,197
695
2016
96,771
93,217
2,886
668
2017/06
86,555
83,472
2,445
638
1,672
1,614
1,384
1,330
1,066
1,034
705
677
576
546
Yurtdışı Kurumlar
38
36
24
25
27
Yurtdışı Kurumsal
20
18
8
3
3
166,558
137,825
136,756
97,476
87,131
Yurtiçi Yatırımcılar
Yurtiçi Bireysel
Yurtiçi Kurumlar
Yurtiçi Kurumsal
Yurtdışı Yatırımcılar
Yurtdışı Bireysel
Toplam
Kaynak: MKK
64
ÖZEL SEKTÖR BORÇLANMA ARACI YATIRIMCILARI
100%
Yurtdışı Diğer
90%
80%
Yurtdışı Kurumlar
70%
60%
Yurtdışı Bireysel
50%
Yurtiçi Diğer
40%
30%
Yurtiçi Kurumlar
20%
10%
Yurtiçi Bireysel
0%
2013
Kaynak: MKK
65
2014
2015
2016
2017/06
ÖSBA portföy büyüklüğü: 54 milyar TL (2017/06)
YATIRIM FONU YATIRIMCILARI
60.0
3.1
Portfoy Değeri (myr. TL)
3.03
Yatırımcı Sayısı (mn.)
50.0
3.0
2.92
2.91
40.0
30.0
2.9
2.77
2.8
2.75
20.0
2.7
10.0
2.6
-
31.0
36.2
38.9
47.1
50.3
2013
2014
2015
2016
2017/06
Kaynak: MKK
66
2.5
ÖZEL EMEKLİLİK SİSTEMİ KATILIMCILARI
70.0
60.0
8.0
Portfoy Değeri (myr. TL)
6.6
Yatırımcı Sayısı (mn.)
6.8
6.0
6.0
50.0
5.1
40.0
7.0
5.0
4.1
4.0
30.0
3.0
20.0
2.0
10.0
-
1.0
26.0
37.6
48.0
60.8
60.7
2013
2014
2015
2016
2017/06
Kaynak: EGM
67
-
Portföy büyüklüğü devlet katkılarını içermektedir.
VADELİ İŞLEMLER YATIRIMCI DAĞILIMI (SADECE ARACI KURUMLAR)
100%
Yurtdışı Kurumsal
90%
80%
Yurtdışı Kurumlar
70%
Yurtdışı Bireysel
60%
50%
Yurtiçi Kurumsal
40%
30%
Yurtiçi Kurumlar
20%
Yurtiçi Bireysel
10%
0%
2013
Kaynak: TSPB
68
2014
2015
2016
2017/03
KALDIRAÇLI İŞLEM YATIRIMCI DAĞILIMI
100%
Yurtdışı Kurumsal
80%
Yurtdışı Kurumlar
60%
Yurtdışı Bireysel
40%
Yurtiçi Kurumsal
Yurtiçi Kurumlar
20%
Yurtiçi Bireysel
0%
2013
Kaynak: TSPB
69
2014
2015
2016
2017/03
www.tspb.org.tr
[email protected]