haftalık rapor

HAFTALIK RAPOR
02 Aralık 2013
Dış ticaret açığı Ekim ayında 7.4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
TÜİK tarafından açıklanan dış ticaret verilerine göre, Ekim ayında dış ticaret açığı 7.4 milyar dolar ile
piyasa beklentisine paralel gerçekleşti. Eylül ayında güçlü bir görünüm sergileyen ihracat performansında,
Ekim ayında bir Ekim ayında bir miktar ivme kaybı görülürken; ithalat rakamları üzerinde altın ve ham
petrol gelişmeleri etkili oldu. Bu haftaki raporumuzda Ekim ayı gelişmelerini yakından inceleyeceğiz.
Enerji ve Altın Hariç Dış Ticaret Açığı (yıllık, milyar $)
Dış Ticaret Açığı (yıllık, milyar $)
Altın Hariç Dış Ticaret (yıllık, milyar $)
120
100
80
60
40
20
0
Kaynak: TÜİK
TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, Ekim ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre %31.8
artarak 7.4 milyar dolar ile beklentimizin altında gerçekleşti. (Piyasa beklentisi: 7.4 milyar dolar, Vakıfbank
Ekonomik Araştırmalar Beklentisi: 8 milyar dolar). Ekim ayında ihracat geçen yılın aynı ayına göre %8.2 azalarak
12.1 milyar dolar, ithalat ise %3.7 artarak 19.5 milyar dolar ile beklentimizin altında gerçekleşti. 12 aylık
yıllıklandırılmış verilere göre ise Eylül ayında 95.2 milyar dolar olan dış ticaret açığı Ekim ayında 97 milyar dolar
olarak gerçekleşti. Ekim ayında 38.6 milyar dolar seviyesinde gerçekleşen enerji ve altın hariç yıllıklandırılmış dış
ticaret açığının ise Nisan 2013 yılından bu yana yatay seyrini koruduğunu görüyoruz.
Altın İthalatı (milyon $)
3,000
2,500
2,000
2013 Ocak-Ekim
Ortalaması
1,500
1,000
500
Kaynak: TÜİK
Eki.13
Eyl.13
Ağu.13
Tem.13
Haz.13
May.13
Nis.13
Mar.13
Şub.13
Oca.13
0
2013 yılı dış ticaret rakamlarında önemli etkisi
olan ancak Nisan ayı itibarıyla rakamlarında
gerileme gördüğümüz altın ithalatının Ekim ayı
performansına baktığımızda; Eylül ayında 333
milyon dolar seviyesinde olan söz konusu
kalemin Ekim ayında düşen altın fiyatlarının da
etkisiyle 786 milyon dolar seviyesine çıktığını
görüyoruz. Ancak altın ithalatının Ağustos ayı
itibarıyla başlayan 2013 Ocak-Ekim dönemi
ortalamasının altındaki seyrine devam ettiği
görülüyor. Altın ithalatına miktar olarak
baktığımızda bir önceki aya göre sert bir
yükseliş görmemize karşın, tutar olarak artışın
beklentilerimizin
bir
miktar
altında
gerçekleşmesi ithalat tarafında aşağı yönlü
sapmanın başlıca nedenlerinden biri olarak
karşımıza çıkıyor
İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%)
İhracatın ithalatı karşılama oranına baktığımızda
2012 yılı Ekim ayında %70.2 olan oranın, 2013
Ekim ayında
%62.1 seviyesine gerilediği
görülüyor. Özellikle altın ithalatı kanalı ile ithalat
rakamlarında görülen yukarı yönlü hareketin de
etkisi ile ihracatın ithalatı karşılama oranında
2012 Ekim ayı itibarıyla düşüş görülmüştü.
Ancak 2013 Nisan ayında altın ithalatında gözle
görülür bir gerileme olması ve Mayıs ayı
sonundan itibaren kurda gördüğümüz yukarı
yönlü hareketin de etkisiyle ithalatın ivme
kaybederken ihracatta da nispi bir güçlenme
görülmesi söz konusu oranın yeniden
yükselmesini sağlamıştı. Ancak son açıklanan
verilerde yeniden bir aşağı yönlü kırılma
görüyoruz.
75
70
65
60
55
Eki.13
Tem.13
Nis.13
Oca.13
Eki.12
Tem.12
Oca.12
Nis.12
50
Kaynak: TÜİK
30
İhracat (y-y, %, 3 Aylık Har. Ort.)
25
20
15
10
5
0
-5
İhracat
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış İhracat
Eki.13
Tem.13
Nis.13
Oca.13
Eki.12
Tem.12
Nis.12
Oca.12
Eki.11
Tem.11
-10
Eylül ayında ihracat verileri olumlu bir tablo
çizerken, bu durumun kalıcı olup olmayacağını
anlayabilmek için önümüzdeki aylara ilişkin
verilerin de söz konusu görünümü destekleyici
şekilde gelmesi gerektiğine bir önceki
raporumuzda değinmiştik. Nitekim, Ekim ayı
verilerine baktığımızda yıllık değişim itibarıyla
ihracat ham verisi ile mevsim ve takvim
etkisinden arındırılmış verilerin birbirinden
ayrıştığını ve geçen ay gördüğümüz düzelmenin
aksine söz konusu verilerin düşüşe işaret
etmesi, önümüzdeki dönemlerde ihracat
açısından temkinli duruşu da beraberinde
getirecektir.
Kaynak: TÜİK
Sonuç olarak, Ekim ayında dış ticaret açığı 7.4 milyar dolar ile beklentimizin altında gerçekleşti. Eylül ayında
güçlü bir görünüm sergileyen ihracat performansında, Ekim ayında bir gerileme görülürken; ithalatın
beklentilerimizin altında gerçekleşmesinde altın ve petrol önemli faktörler olarak karşımıza çıktı. Eylül ayında
4.8 ton olan altın ithalatının Ekim ayında 15.9 tona yükselmiş olmasının dış ticaret dengesine yansımasının daha
yüksek olacağı düşüncemize karşın, bu etkinin nispeten sınırlı kaldığını gördük. Bununla birlikte ham petrol
ithalatında Ekim ayında Eylül ayına göre %19.2 oranında bir azalışın olması da dış ticaret açığının
beklentilerimizden sapmasında rol oynayan bir diğer unsur oldu. Gerek küresel piyasalarda petrol fiyatlarının
yatay bir seyir izlemesi, gerekse olumlu hava koşulları enerji maliyetlerini düşüren bir unsur olarak karşımıza
çıkıyor. İran ile sağlanan anlaşmanın etkilerini önümüzdeki aylarda iki farklı boyutta dış ticaret rakamları
üzerinde görebiliriz. Bu noktada altın ticareti ile petrol fiyatlarının gelişimi yakından izlenmeli. Bu kanalların dış
ticaret açığını olumlu etkileyecek olması, 96 milyar dolar olan yılsonu beklentimizi de destekleyecektir.
2
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
Haftalık Veri Takvimi (02-06 Aralık 2013)
Tarih
02.12.2013
03.12.2013
04.12.2013
Ülke
Açıklanacak Veri
PMI İmalat Endeksi (Kasım)
53.3 55.0(açıklandı)
ABD
ISM İmalat Endeksi (Kasım)
56.4
55.5
PMI İmalat Endeksi (Kasım)
54.3
--
Euro Bölgesi
PMI İmalat Endeksi (Kasım)
51.5
51.5
Almanya
PMI İmalat Endeksi (Kasım)
52.5
52.5
İtalya
PMI İmalat Endeksi (Kasım)
50.7
50.9
Fransa
PMI İmalat Endeksi (Kasım)
47.8
47.8
İngiltere
PMI İmalat Endeksi (Kasım)
56.0
56.0
Türkiye
TÜFE (Kasım, y-y)
%7.71
%7.57
ÜFE (Kasım, y-y)
%6.76
--
ABD
ISM New York Endeksi (Kasım)
598.7
--
Euro Bölgesi
ÜFE (Kasım, a-a)
%0.1
-%0.2
Türkiye
Reel Efektif Döviz Kuru (Kasım)
109.99
--
ABD
Haftalık Mortgage Verileri
449.6
--
ADP Özel istihdam (Kasım)
130 bin
165 bin
PMI Hizmetler Endeksi (Kasım)
57.1
--
ISM Hizmetler Endeksi (Kasım)
55.4
55.0
Yeni Konut Satışları (Ekim)
06.12.2013
Beklenti
Türkiye
--
0.435 milyon
PMI Hizmetler Endeksi (Kasım)
50.9
50.9
GSYH (3. çeyrek, ç-ç)
%0.1
%0.1
Perakende Satışlar (Ekim, a-a)
-%0.6
%0.0
Almanya
PMI Hizmetler Endeksi (Kasım)
54.5
54.5
İtalya
PMI Hizmetler Endeksi (Kasım)
50.5
50.2
Fransa
PMI Hizmetler Endeksi (Kasım)
48.8
48.8
İngiltere
PMI Hizmetler Endeksi (Kasım)
62.5
62.0
ABD
Büyüme Oranı (3.Çeyrek, ç-ç)
%2.8
%2.9
Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları Endeksi (3.çeyrek, ç-ç)
%1.4
%1.4
Dayanıklı Mal Siparişleri (Ekim)
-%0.2
--
Fabrika Siparişleri (Ekim)
%1.7
-%1.0
Euro Bölgesi
05.12.2013
Önceki
Euro Bölgesi
Avrupa Merkez Bankası Toplantısı ve Faiz Kararı (Aralık)
Fransa
İşsizlik Oranı (3. çeyrek)
%0.25
%0.25
%10.90
--
İngiltere
İngiltere Merkez Bankası Faiz Kararı (Aralık)
%0.50
%0.50
ABD
Kişisel Tüketim Harcamaları Endeksi (Ekim)
%0.1
--
Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları Endeksi (Ekim)
%0.1
%0.1
204 bin
185 bin
İşsizlik Oranı (Kasım)
%7.3
%7.2
Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksi (Aralık)
75.1
74.0
Tarımdışı İstihdam (Kasım)
Almanya
Sanayi Siparişleri (Ekim)
Fransa
Bütçe Dengesi (Ekim)
Dış Ticaret Dengesi (Ekim)
Japonya
Öncül Göstergeler Endeksi (Ekim)
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
%3.3
-%0.6
-80.80 milyar
--
-5.8 milyar
-5.0 milyar
2.7
--
3
TÜRKİYE
Türkiye Büyüme Oranı
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arın. GSYH (ç-ç, %)
Takvim Etkisinden Arın. GSYH (y-y, %)
Reel GSYH (y-y, %)
15
15.0
10
10.0
4.4
5
5.0
0.0
-5
-5.0
-10
-10.0
-15
-15.0
-20
-20.0
1999Ç1
1999Ç4
2000Ç3
2001Ç2
2002Ç1
2002Ç4
2003Ç3
2004Ç2
2005Ç1
2005Ç4
2006Ç3
2007Ç2
2008Ç1
2008Ç4
2009Ç3
2010Ç2
2011Ç1
2011Ç4
2012Ç3
2013Ç2
1999Ç1
1999Ç4
2000Ç3
2001Ç2
2002Ç1
2002Ç4
2003Ç3
2004Ç2
2005Ç1
2005Ç4
2006Ç3
2007Ç2
2008Ç1
2008Ç4
2009Ç3
2010Ç2
2011Ç1
2011Ç4
2012Ç3
2013Ç2
0
Kaynak:TÜİK
Kaynak:TÜİK
Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)
Sektör
Payları
(%) (2013
II.Çeyrek)
2012
II.
Çeyrek
2012
III.
Çeyrek
2012
IV.
Çeyrek
2013
I.Çeyrek
2013
II.Çeyrek
Tarım
7.2
3.5
2.1
3.4
4.3
5.4
Sanayi
25.7
3.2
1.1
-0.1
1.6
3.4
İnşaat
6.0
-0.8
-0.8
1.5
5.9
7.6
Ticaret
13.5
0.6
-0.7
0.0
2.9
5.0
Otel.veLokantalar
1.6
3.6
1.6
7.4
15.5
14.9
Ulaş. ve Haber.
15.3
4.4
2.9
0.7
2.3
3.3
Mali Kur.
11.5
3.6
0.9
3.8
6.5
8.5
Konut Sah.
4.4
1.7
1.6
1.7
1.2
1.3
Eğitim
2.0
4.5
3.5
4.6
4.5
4.3
Sağ. İş. ve Sos. Hiz.
1.2
5.3
4.7
5.3
4.0
4.6
Vergi-Süb.
8.7
1.5
0.9
0.9
1.5
5.3
Sektörler
(Sabit Fiyatlarla)
Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)
25
20
GSYH
100
2.8
1.5
1.4
2.9
4.4
15
10
5
0
Sanayi
İnşaat
Ticaret
2013-I
2013-II
2012-IV
2012-II
2012-III
2012-I
2011-IV
2011-II
2011-III
2011-I
2010-III
Tarım
2010-IV
2010-II
-5
Ulaştırma
Kaynak:TÜİK
Kaynak: TÜİK
4
Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %)
Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)
Harcama Bileşenleri
(Sabit Fiyatlarla)
Sektör
Payları
(%)
(2013
II.Çey.)
2012
II.
Çey.
2012
III.
Çey.
2012
IV.
Çey.
2013
I.
Çey.
2013
II.
Çey.
Yer. Hanehalkı Tük. Har.
65.6
-1.2
-0.3
-0.4
3.1
5.3
Dev. Nihai Tük. Har.
10.6
4.4
5.5
8.5
7.6
7.4
Gay. Safi Ser. Oluş.
26.0
-4.3
-3.3
-1.7
2.3
3.7
Kamu Sektörü
5.1
4.0
6.8
21.8
83.9
36.7
Özel Sektör
20.9
-5.6
5.3
-6.8
-7.3
-2.0
Mal ve Hiz. İhracatı
27.3
23.2
14.4
6.7
5.6
1.2
Mal ve Hiz. İthalatı
30.9
-1.7
3.0
6.6
7.1
11.7
2.8
1.5
1.4
2.9
4.4
50
40
30
20
10
GSYH
0
-10
Tüketim
Kaynak: TÜİK
Devlet
Yatırım
İhracat
İthalat
Kaynak:TÜİK
Sanayi Üretim Endeksi
İmalat Sanayi Üretim Endeksi
Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim
Endeksi (y-y, %)
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış
Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen)
3 Aylık Hareketli Ortalama (y-y, %)
20
7
18.00
16.00
5
15
3
10
1
5
-1
14.00
12.00
10.00
8.00
6.00
4.00
2.00
0
-3
0.00
-2.00
Kaynak: TÜİK
Kaynak: TCMB
5
Eyl.13
Tem.13
May.13
Oca.13
Mar.13
Kas.12
Eyl.12
Tem.12
May.12
Oca.12
Mar.12
Kas.11
Eyl.11
-4.00
Tem.11
Eyl.13
Haz.13
Mar.13
Ara.12
Eyl.12
Haz.12
Mar.12
Ara.11
Eyl.11
Haz.11
Mar.11
Ara.10
Eyl.10
-5
Haz.10
-5
Sektörel Sanayi Üretim Endeksi
Ara Malı İmalatı (y-y, %)
Yıllık Değişim Oranı (%)
Sektörler
Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı (y-y, %)
Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı (y-y, %)
Sermaye Malı İmalati (y-y, %)
Eyl.13
Eyl.12
Mar.13
Eyl.11
Mar.12
Eyl.10
Mar.11
Eyl.09
Mar.10
Eyl.08
Mar.09
Eyl.07
Mar.08
Eyl.06
Mar.07
50.00
40.00
30.00
20.00
10.00
0.00
-10.00
-20.00
-30.00
-40.00
-50.00
-60.00
Kaynak:TÜİK
Eylül Ayı
2012
2013
Petrol Ürünleri
7.2
-7.2
Tekstil
8.0
5.6
Gıda
4.8
6.9
Kimyasal Madde
1.8
5.8
Ana Metal Sanayi
3.3
6.4
Metalik Olm. Diğ. Mineral
8.7
6.0
Taşıt Araçları
1.3
13.6
Elektrikli Teçhizat
6.3
13.8
Giyim
14.2
4.3
Kaynak: TÜİK
Toplam Otomobil Üretimi
Sanayi Ciro Endeksi
Toplam Otomobil Üretimi (Adet)
(12 aylık Har. Ort.)
70000
60000
50000
40000
30000
20000
10000
0
Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2010=100)
190.0
170.0
172.2
150.0
130.0
Kaynak: OSD, VakıfBank
90.0
70.0
Haz.08
Eyl.08
Ara.08
Mar.09
Haz.09
Eyl.09
Ara.09
Mar.10
Haz.10
Eyl.10
Ara.10
Mar.11
Haz.11
Eyl.11
Ara.11
Mar.12
Haz.12
Eyl.12
Ara.12
Mar.13
Haz.13
Eyl.13
Eki.01
Nis.02
Eki.02
Nis.03
Eki.03
Nis.04
Eki.04
Nis.05
Eki.05
Nis.06
Eki.06
Nis.07
Eki.07
Nis.08
Eki.08
Nis.09
Eki.09
Nis.10
Eki.10
Nis.11
Eki.11
Nis.12
Eki.12
Nis.13
Eki.13
110.0
Kaynak:TÜİK
Beyaz Eşya Üretimi
Beyaz Eşya Üretimi (Adet)
2300000
2100000
1900000
1700000
1500000
1300000
1100000
900000
700000
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
6
Kapasite Kullanım Oranı
Dayanıklı Tüketim Malları
Dayanıksız Tüketim Malları
Ara Malları
Yatırım Malları
Kapasite Kullanım Oranı (%)
85
95
80
75
85
70
75
65
65
60
55
55
45
Kaynak: TCMB
Kaynak: TCMB
Toplam Sanayide Verimlilik
Verilen İnşaat Ruhsatları
Çalışan Kişi Başına (3 Aylık)
Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1000 m2)
Çalışılan Saat Başına (3 Aylık)
110
90,000.0
80,000.0
70,000.0
60,000.0
50,000.0
40,000.0
30,000.0
20,000.0
10,000.0
0.0
105
100
95
90
85
80
75
2005Ç1
2005Ç3
2006Ç1
2006Ç3
2007Ç1
2007Ç3
2008Ç1
2008Ç3
2009Ç1
2009Ç3
2010Ç1
2010Ç3
2011Ç1
2011Ç3
2012Ç1
2012Ç3
2013Ç1
70
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
PMI Endeksi
60
PMI Imalat Endeksi
55
50
45
55.0
40
35
30
Kaynak:Reuters
7
ENFLASYON GÖSTERGELERİ
TÜFE ve Çekirdek Enflasyon
ÜFE
TÜFE (y-y, %)
ÜFE (y-y, %)
Çekirdek-I Endeksi (y-y, %)
25.0
14
12
10
8
6
4
2
0
20.0
7.71
15.0
6.77
10.0
7.49
5.0
Kaynak: TCMB
-5.0
Nis.04
Eki.04
Nis.05
Eki.05
Nis.06
Eki.06
Nis.07
Eki.07
Nis.08
Eki.08
Nis.09
Eki.09
Nis.10
Eki.10
Nis.11
Eki.11
Nis.12
Eki.12
Nis.13
Eki.13
Nis.04
Eki.04
Nis.05
Eki.05
Nis.06
Eki.06
Nis.07
Eki.07
Nis.08
Eki.08
Nis.09
Eki.09
Nis.10
Eki.10
Nis.11
Eki.11
Nis.12
Eki.12
Nis.13
Eki.13
0.0
Kaynak: TCMB
TÜFE Harcama Grupları (Katkı, Puan)
Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %)
Gıda
35.00
Giyim ve Ayakkabı
Ev Eşyası
Lokanta ve Oteller
Yıllık
30.00
Aylık
25.00
Enerji
Tüfe
20.00
Konut
15.00
Alkollü İçecekler ve Tütün
10.00
5.00
Ulaştırma
-1
0
1
2
Tem.08
Eki.08
Oca.09
Nis.09
Tem.09
Eki.09
Oca.10
Nis.10
Tem.10
Eki.10
Oca.11
Nis.11
Tem.11
Eki.11
Oca.12
Nis.12
Tem.12
Eki.12
Oca.13
Nis.13
Tem.13
Eki.13
0.00
Gıda ve Alkolsüz İçecekler
3
Kaynak: TCMB
Kaynak: TCMB
ÜFE Alt Sektörler (y-y, %)
Tarım
Sanayi
Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi
BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi
İmalat Sanayi
UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen)
Kaynak:TCMB
260
240
220
200
180
160
140
120
100
2300
2100
1900
1700
1500
1300
1100
900
700
500
29.04.2005
31.10.2005
28.04.2006
31.10.2006
30.04.2007
31.10.2007
30.04.2008
31.10.2008
30.04.2009
30.10.2009
30.04.2010
31.10.2010
30.04.2011
31.10.2011
30.04.2012
31.10.2012
30.04.2013
31.10.2013
Eki.13
Eki.12
Nis.13
Eki.11
Nis.12
Eki.10
Nis.11
Eki.09
Nis.10
Eki.08
Nis.09
Eki.07
Nis.08
Nis.07
Eki.06
Nis.06
35.0
30.0
25.0
20.0
15.0
10.0
5.0
0.0
-5.0
-10.0
Kaynak: Bloomberg
8
İTO Enflasyon Göstergeleri
Türk- İş Mutfak Enflasyonu
İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi (y-y,%)
Türk-İş Gıda Enflasyonu ( a-a, %)
İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi (y-y,%)
20
8
15
6
4
10
2
5
0
0
-2
-5
Kaynak:İTO
Kas.13
Kas.12
May.13
Kas.11
May.12
Kas.10
May.11
Kas.09
May.10
May.09
Kas.08
Kas.07
May.08
May.07
Kas.06
May.06
-4
Kaynak: Türk-İş
Enflasyon Beklentileri
Tük. Güven Endeksi-Fiyat Beklentileri
12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)
24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)
9.5
9
8.5
8
7.5
7
6.5
6
5.5
5
Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti
100
95
90
85.5
85
80
75
70
Kaynak: TÜİK
Kaynak: TCMB
Reel Efektif Döviz Kuru
135
130
125
120
115
110
105
100
TÜFE Bazlı (2003=100)
109.99
Kaynak: TCMB
9
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ
İşsizlik Oranı
İşgücü Durumu
İşgücü Arzı (kişi)
İstihdam Edilenler (kişi)
Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%)
İşsizlik Oranı (%)
17.0
16.0
15.0
14.0
13.0
12.0
11.0
10.0
9.0
8.0
7.0
31,000
29,000
27,000
10.1
25,000
23,000
Kaynak: TÜİK
21,000
19,000
May.08
Ağu.08
Kas.08
Şub.09
May.09
Ağu.09
Kas.09
Şub.10
May.10
Ağu.10
Kas.10
Şub.11
May.11
Ağu.11
Kas.11
Şub.12
May.12
Ağu.12
Kas.12
Şub.13
May.13
Ağu.13
Ağu.05
Şub.06
Ağu.06
Şub.07
Ağu.07
Şub.08
Ağu.08
Şub.09
Ağu.09
Şub.10
Ağu.10
Şub.11
Ağu.11
Şub.12
Ağu.12
Şub.13
Ağu.13
9.8
Kaynak: TÜİK
İşgücüne Katılım Oranı
Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki Payı
İşgücüne Katılma Oranı (%)
İstihdam Oranı (%)
Sanayi
İnşaat
Hizmetler (Sağ Eksen)
30.0
54.0
25.0
52.0
20.0
50.0
15.0
48.0
10.0
46.0
5.0
44.0
0.0
42.0
May.08
Ağu.08
Kas.08
Şub.09
May.09
Ağu.09
Kas.09
Şub.10
May.10
Ağu.10
Kas.10
Şub.11
May.11
Ağu.11
Kas.11
Şub.12
May.12
Ağu.12
Kas.12
Şub.13
May.13
Ağu.13
May.08
Ağu.08
Kas.08
Şub.09
May.09
Ağu.09
Kas.09
Şub.10
May.10
Ağu.10
Kas.10
Şub.11
May.11
Ağu.11
Kas.11
Şub.12
May.12
Ağu.12
Kas.12
Şub.13
May.13
Ağu.13
53.0
51.0
49.0
47.0
45.0
43.0
41.0
39.0
37.0
35.0
Tarım
Kaynak: TÜİK
Kaynak: TÜİK
İşkur İstatistikleri
Sanayi İstihdam Endeksi (2010=100)
İş Arayanların Sayısı (kişi)
200,000
180,000
160,000
140,000
120,000
100,000
80,000
60,000
40,000
20,000
0
Sanayi İstihdam Endeksi
117
112
107
102
97
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
10
2013-II
2012-III
2011-IV
2011-I
2010-II
2009-III
2008-IV
2008-I
2007-II
2006-III
2005-IV
2005-I
Tem.08
Eki.08
Oca.09
Nis.09
Tem.09
Eki.09
Oca.10
Nis.10
Tem.10
Eki.10
Oca.11
Nis.11
Tem.11
Eki.11
Oca.12
Nis.12
Tem.12
Eki.12
Oca.13
Nis.13
Tem.13
Eki.13
92
Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı
Reel Brüt Ücret - Maaş Endeksleri
Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet)
4,700
4,200
3,700
3,200
2,700
2,200
1,700
1,200
700
Kaynak: TOBB
Sanayi Sektörü Reel Brüt Ücret - Maaş
Endeksleri
125
120
115
110
105
100
95
90
85
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
11
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
İthalat-İhracat
Dış Ticaret Dengesi
İhracat (milyon dolar)
Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)
İthalat (milyon dolar)
25000
0
20000
-2000
15000
-4000
-6000
10000
-8000
5000
-10000
0
Eki.03
Nis.04
Eki.04
Nis.05
Eki.05
Nis.06
Eki.06
Nis.07
Eki.07
Nis.08
Eki.08
Nis.09
Eki.09
Nis.10
Eki.10
Nis.11
Eki.11
Nis.12
Eki.12
Nis.13
Eki.13
Eki.03
Nis.04
Eki.04
Nis.05
Eki.05
Nis.06
Eki.06
Nis.07
Eki.07
Nis.08
Eki.08
Nis.09
Eki.09
Nis.10
Eki.10
Nis.11
Eki.11
Nis.12
Eki.12
Nis.13
Eki.13
-12000
Kaynak: TCMB
Kaynak: TCMB
İhracat*
İthalat*
Tarım (y-y, %)
Madencilik (y-y, %)
İmalat (y-y, %)
Ara Malları (y-y, %)
Sermaye Malları (y-y, %)
Tüketim Malları (y-y, %)
60
40
20
0
-40
Eki.04
Nis.05
Eki.05
Nis.06
Eki.06
Nis.07
Eki.07
Nis.08
Eki.08
Nis.09
Eki.09
Nis.10
Eki.10
Nis.11
Eki.11
Nis.12
Eki.12
Nis.13
Eki.13
-20
60
50
40
30
20
10
0
-10
-20
-30
-40
-50
Eki.05
Nis.06
Eki.06
Nis.07
Eki.07
Nis.08
Eki.08
Nis.09
Eki.09
Nis.10
Eki.10
Nis.11
Eki.11
Nis.12
Eki.12
Nis.13
Eki.13
80
Kaynak: TCMB *12 aylık toplam veriler kullanılmıştır.
Kaynak: TCMB *12 aylık toplam veriler kullanılmıştır.
Cari İşlemler Dengesi
6000
-4000
-14000
-24000
-34000
-44000
-54000
-64000
-74000
-84000
Sermaye ve Finans Hesabı
3000
1000
-1000
-3000
-5000
-7000
-9000
-11000
Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar)
Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen)
Kaynak: TCMB
60000
50000
40000
30000
20000
10000
0
-10000
-20000
Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar)
Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar)
Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar)
Kaynak: TCMB
12
TÜKETİM GÖSTERGELERİ
Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni
Tüketim Harcamaları
Tüketici Güven Endeksi
Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)
105.0
95.0
85.0
75.0
65.0
55.0
Kaynak: TCMB
Reel Hanehalkı Tüketimi (y-y, %)
130
120
110
100
90
80
70
60
50
40
20
15
10
5
0
-5
-10
-15
Kaynak: TCMB
CNBC-e Güven Endeksleri
Krediler
CNBC-e Tüketici Güven Endeksi
Krediler (y-y, %)
80
150
70
130
60
110
50
90
40
70
30
20
50
10
30
0
Kaynak: BDDK
Kaynak: CNBC-e
Bireysel ve Ticari Krediler
Bireysel Krediler (y-y, %)
Ticari Krediler (y-y, %)
55
45
35
25
15
5
-5
Kaynak: BDDK
13
KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ
Bütçe Dengesi
Bütçe Gelirleri ve Harcamaları
Bütçe Gelirleri (12 aylık toplam-milyar TL)
Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL)
Bütçe Harcamaları (12 aylık toplam-milyar TL)
10000
450
0
400
-10000
350
-20000
300
-30000
250
-40000
200
-50000
150
Şub.07
Haz.07
Eki.07
Şub.08
Haz.08
Eki.08
Şub.09
Haz.09
Eki.09
Şub.10
Haz.10
Eki.10
Şub.11
Haz.11
Eki.11
Şub.12
Haz.12
Eki.12
Şub.13
Haz.13
Eki.13
-60000
Kaynak: TCMB
Kaynak:TCMB
Vergi Gelirleri
Faiz Dışı Denge
Vergi Gelirleri (Nominal y-y, %)
Vergi Gelirleri (Reel y-y, %)
65
Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL)
57
45
47
25
37
27
5
17
-15
7
-35
-3
Kaynak:TCMB, VakıfBank
Kaynak:TCMB
Borç Stoku
İç ve Dış Borç Stoku
Toplam Borç Stoku (milyar TL)
600
450
550
400
500
450
400
İç Borç Stoku (milyar TL)
Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen)
180
160
140
350
120
300
100
350
250
80
300
200
60
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
14
Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku
Türkiye’nin Dış Borç Stoku Profili
TCMB (milyar dolar-sol eksen)
Kamu Sektörü (milyar dolar)
Özel Sektör (milyar dolar)
Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
30
250
25
200
20
150
15
100
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
0
2005
0
2004
50
2003
5
2002
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
10
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
LİKİDİTE GÖSTERGELERİ
TCMB Faiz Oranı
Reel ve Nominal Faiz
Borç Alma Faiz Oranı (%)
Reel Faiz
Borç Verme Faiz Oranı (%)
Nominal Faiz
25
25
20
20
15
15
10
10
5
5
0
0
Eki.04
Nis.05
Eki.05
Nis.06
Eki.06
Nis.07
Eki.07
Nis.08
Eki.08
Nis.09
Eki.09
Nis.10
Eki.10
Nis.11
Eki.11
Nis.12
Eki.12
Nis.13
Eki.13
Kas.13
May.13
Kas.12
May.12
Kas.11
May.11
Kas.10
May.10
Kas.09
Kas.08
May.09
May.08
Kas.07
May.07
Kas.06
-5
Kaynak:TCMB, VakıfBank
Kaynak:TCMB
Para Arzı
M2 (milyar TL)
M3 (milyar TL)
M1 (milyar TL-sağ eksen)
1000
250
800
200
600
150
400
100
200
50
Kas.13
May.13
Kas.12
May.12
Kas.11
May.11
Kas.10
May.10
Kas.09
Kas.08
May.09
May.08
Kas.07
May.07
0
Kas.06
0
Kaynak:TCMB
15
Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler
Reel Büyüme
(y-y,%)
Enflasyon (y-y,%)
Cari Denge/GSYH*
(%)
Merkez
Bankası Faiz
Oranı (%)
Tüketici
Güven
Endeksi
ABD
1.6
1
-2.71
0.25
71.2
Euro Bölgesi
-0.4
0.7
1.86
0.50
-15.40
Almanya
0.6
1.20
6.95
0.50
96
0.70
-2.19
0.50
-18.40
Fransa
0.20
İtalya
-2.50
0.80
-0.74
0.50
97.30
Macaristan
1.70
0.90
1.11**
3.40
-23.30
Portekiz
-1.00
0.00
-1.55
0.50
-43.50
İspanya
-1.20
-0.10
-1.12
0.50
-20.70
Yunanistan
-5.50
-1.90
-3.37
0.50
-66.20
İngiltere
1.60
2.20
-3.79
0.50
-11.00
Japonya
2.70
1.10
1.01
0.10
41.20
Çin
7.80
3.20
2.35
6.00
99.80
6.30
3.69
8.25
--
Rusya
1.20
Hindistan
4.40
10.70
-4.79
7.75
--
Brezilya
3.28
5.84
-2.41
9.50
110.30
G.Afrika
2.00
5.50
-3.39***
5.00
-8.00
4.50
75.50
Türkiye
-6.1****
4.40
7.71
Kaynak: Bloomberg, *: Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2012 verileridir.
***: 2011 verisi, **: 2010 verisi, ****: VakıfBank hesaplaması
Beklentiler
(Ekim 2013)
Reel Büyüme
(y-y,%)
Enflasyon
(y-y,%)
Cari Denge /GSYH
(%)
İşsizlik Oranı
(%)
Borç St./GSYH
(%)
Gelişmiş Ülkeler
Gelişmekte Olan Ülkeler
Tüm dünya
ABD
Euro Bölgesi
Almanya
Fransa
İtalya
Macaristan
Portekiz
İspanya
Yunanistan
İngiltere
Japonya
Çin
Rusya
Hindistan
Brezilya
G.Afrika
TÜRKİYE
1.2
4.5
2.9
1.6
-0.4
0.5
0.2
-1.8
0.2
-1.8
-1.3
-4.2
1.4
2.0
7.6
1.5
3.8
2.5
2.0
3.8
1.4
6.0
3.7
1.2
1.3
1.6
1.0
1.3
3.0
1.0
1.3
-1.8
2.7
0.7
3.0
6.2
9.0
5.9
5.7
8.0
0.1
0.8
--2.7
2.3
6.0
-1.6
0.0
2.2
0.9
1.4
-1.0
-2.8
1.2
2.5
2.9
-4.4
-3.4
-6.1
-7.4
8.1
--7.6
12.3
5.6
11.0
12.5
11.3
17.4
26.9
27.0
7.7
4.2
4.1
5.7
-5.8
26.0
9.4
107.7
34.7
-106.0
95.7
80.4
93.5
132.3
79.8
123.6
93.7
175.7
92.1
243.5
22.9
14.1
67.2
68.3
43.0
36.0
2013-IMF Beklentisi
16
Türkiye Makro Ekonomik Görünüm
2011
2012
En Son Yayımlanan
2013
Yılsonu
Beklentimiz
Reel Ekonomi
GSYH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL)
1 297 713
1 416 817
385 113
(2013, 2Ç)
--
GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla, y-y%)
8.8
2.2
4.4
(2013, 2Ç)
3.7
Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %) (takvim etk arnd)
9.7
2.5
6.4
(Eylül 2013)
--
Kapasite Kullanım Oranı (%)
75.4
74.2
75.6
(Kasım 2013)
--
İşsizlik Oranı (%)
9.8
9.2
9.8
(Ağustos 2013)
9.5
Fiyat Gelişmeleri
TÜFE (y-y. %)
10.45
6.16
7.71
(Ekim 2013)
6.8
ÜFE (y-y. %)
13.33
2.45
6.77
(Ekim 2013)
--
Parasal Göstergeler (Milyon TL)
M1
148,455
167,404
196,448
(22.11.2013)
--
M2
665,642
731,770
857,650
(22.11.2013)
--
M3
700,491
774,651
899,908
(22.11.2013)
--
Emisyon
49,347
54,565
67,791
(22.11.2013)
--
TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $)
78,330
100,320
113,695
(22.11.2013)
--
Faiz Oranları
TCMB O/N (Borç Alma)
TRLIBOR O/N
5.0
5.0
3.50
(29.11.2013)
--
10.89
5.78
7.86
(29.11.2013)
--
Ödemeler Dengesi (Milyon $)
Cari İşlemler Açığı
75,092
47,476
3,281
(Eylül 2013)
58,000
İthalat
240,842
236,545
29,479
(Ekim 2013)
İhracat
134,907
152,537
12,104
(Ekim 2013)
---
Dış Ticaret Açığı
105,935
84,008
7,375
(Ekim 2013)
96,000
Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL)
Merkezi Yön. İç Borç Stoku
368.8
386.5
407.9
(Eylül 2013)
--
Merkezi Yön. Dış Borç Stoku
149.6
145.5
168.2
(Eylül 2013)
--
Kamu Net Borç Stoku
290.1
240.6
217.5
(2013, 2Ç)
--
Kamu Ekonomisi (Milyon TL)
2011 Ekim
2012 Ekim
Bütçe Gelirleri
22,632
27,345
30,018
(Ekim 2013)
--
Bütçe Giderleri
24,573
31,749
33,188
(Ekim 2013)
--
Bütçe Dengesi
-1,940
-4,404
-3,170
(Ekim 2013)
--
Faiz Dışı Denge
769
-681
-761
(Ekim 2013)
--
17
Vakıfbank Ek
V
konomik Araştırmalar ek
konomik.arastirm
malar@vakifbank
k.com.tr
Cem Eroğğlu Müdür cem.eroglu@va
akifbank.com.tr
Nazan Kılıç Müdür Yard
dımcısı [email protected]
Ümit Ünssal Müdür Yard
dımcısı [email protected]
0212‐398 18 99 Fatma Özzlem Kanbur Uzman fatmaozlem.kan
[email protected] 0212‐398 18 91 Sinem Ullusoy dımcısı Uzman Yard
[email protected] 0212‐398 18 90 Elif Engin
n Uzman Yard
dımcısı [email protected] 0212‐398 18 92 0212‐398 18 98 0212‐398 19 02 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. ttarafından güvennilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilggiler kullanılarak h
hazırlanmıştır. Vakıflar Bankası TT.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluuğu hakkında herrhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve için
ndeki bilgilerin Türkiye V
kullanılm
ması nedeniyle do
oğrudan veya dolaylı olarak oluşaacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmem ektedir. Bu rapo
or sadece bilgi vermek aamacıyla hazırlanmış olup, hiçbir kkonuda yatırım önnerisi olarak yoru
umlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar r Bankası T.A.O. b
bu raporda yer alan bilgilerde daha önced
den bilgilendirme
e yapmaksızın kıs men veya tamam
men değişiklik yap
pma hakkına sahi ptir. Vakkıfbank Ekonom
mik Araştırmalarr