AVRUPA BİRLİĞİ ADALET DİVANI’NIN 01.03.2011 TARİH VE C-236/9 SAYILI KARARI IŞIĞINDA SİGORTA PRİMİ HESAPLAMASINDA CİNSİYETİN AKTÜERYAL BİR FAKTÖR OLARAK ELE ALINMASI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME Necat AZARKAN Özet Prim ödeme borcu sigorta ettiren kişiye aittir ve sigorta ettirenin sigorta sözleşmesi kapsamında üstlendiği en önemli borçtur. Sigortacının rizikoyu taşıma taahhüdüne karşılık, sigorta ettirenin sigorta sözleşmesinden doğan asıl edimini, prim ödeme borcu teşkil etmektedir. Prim rizikonun özelliklerine göre tespit edildiğinden ve prim/riziko dengesinin kurulabilmesi açısından, uygulamada prim hesabında, sigorta bedeli, sözleşme süresi, mortalite (ölüm düzeyi) ve komütasyon (iskonto edilmiş ölüm düzeyi) tablosu, sigortalının yaşı, cinsiyeti, mesleği, medenî hali, sağlık durumu, bulunduğu yer ve zaman gibi rizikonun gerçekleşip gerçekleşmemesine etki edebilecek hususlar dikkate alınmaktadır. Ancak, sigortalının cinsiyetinin sigorta primin hesaplanmasında aktüeryal bir faktör olarak ele alınması Belçika’da dava konusu olmuştur. Belçikalı tüketici grubu TestAchats’ın sigorta primi hesaplamalarında cinsiyetin aktüeryel bir faktör olarak ele alınmasına cevaz veren bir yasanın kadın erkek eşitliği ilkesi ve cinsiyete dayalı ayrımcılık yasağına aykırı olduğu iddiasıyla iptali için Belçika Krallığı Anayasa Mahkemesi’ne başvurusu ve davanın ön karar prosedürü yoluyla Avrupa Birliği Adalet Divanı’na sunulması neticesinde Divan, 1 Mart 2011 tarihinde vermiş olduğu bir kararla sigorta şirketlerinin sigorta ve bununla Yard. Doç, Dr., Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt:4 Sayı:1 Yıl 2013 bağlantılı mali hizmetlerde prim ve faydaların hesaplanmasında cinsiyetin aktüeryal bir faktör olarak ele alınamayacağına karar vererek, sigorta primi ödemelerinde kadın ve erkek arasındaki eşitliğin sağlanması yolunda önemli bir adım atmıştır. Anahtar Kelimeler: Avrupa Birliği Adalet Divanı, Cinsiyete Dayalı Ayrımcılık, Cinsiyete Dayalı Ayrımcılık Yasağı, Aktüeryel Faktör İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt:4 Sayı:1 Yıl 2013