BRDİCKA AKIMININ ÇEŞİTLİ TAMPON ÇÖZELTİLERİNDEKİ DAVRANIŞI M . E . Ş .Ö ZSÖ 2 ve B.Yenigül Ege.Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Bornova,İzmir SH veya SS grupları taşıyan moleküllerin kobalt veya nikel tuzları ortamında polarografik olarak katalitik hid­ rojen ç ı k ı ş m a neden olması ve bu şekilde oluşan akıma bunu ilk çalışan kişinin adına izafeten Brdicka akımı olarak ta­ nımlanmaktadır. Brdicka akımı proteinlerin çok düşük düzey­ lerinin saptanmasında kullanıldığı kadar proteinlerin yapı analizlerinde de kullanılmaktadır. Brdicka akımının mekaniz­ ması henüz tam olarak anlaşılamamıştır. Genellikle Brdicka akımının oluşumunda sıfır değerlikli kobalt Co(0), protein veya SH grubu taşıyan molekülün -SH grubuna bağlanır ve protoin-Co(O) kompleksini elektrod yüzeyinde oluşturur. Bu kompleks Co(0)-amalgam biçimine parçalanmadan hidrojen çıkışı­ nı katalize edebilir. Bu çalışmada Brdicka akımının çeşitli tampon çözeltilerindeki davranışı incelenmiştir. SH grubu içeren molekül olarak sistein alınmıştır. 0.06 M boraks tampon çözeltisinde Brdicka akımının sistgin derişimine göre değişimi incelenmiştir, C o (I I )-1.96x10” M alınmış olup Brdicka akımının sistein derişimindeki artışa rağmen sabit kalmağa başladığı andaki sistein derişiminin Co(Il) derişimine oranı bulunmuştur. Bu bölgede Brdicka akımının h H ve ye göre değişimi incelehmiş ve akırnın bu iki değere bağımsız olduğu saptanmıştır. ^ 0.06 boraks tampon çözeltisinde ve Co(ll)»l,18xl0 M derişiminde Brdicka akımının sınır değere ulaştığı andaki sistein ve Co(ll) derişimlerinin oranı 0.60 olarak bulun­ muş olup> Brdicka akımı bu sınır değerine kadar cıva sütun yüksekliğine ve onun kareköküne bağımsız olduğu görülmüştür. 0.1 M tris tampon çözeltisinde Brdicka akımının sistein derişimine göre değişimi incelenmiş ve akımın sınır değere ulaştığı andaki sistein ve Co(ll) derişimlerinin oranı 0.277 bulunmuştur. 0.1 M NH* ve 0.1 M NH^Cl tampon çözeltisinde Brdicka akımının sistein derişimine göre değişiminde akımın sınır değere ulaştığı anda sistein ve Co(ll) derişimlerinin oranı 0.0012 bulunmuştur. Yukarıda sözü edilen tampon çözeltilerin ' pH*ı 9.25 dir. Sistein derişimi Co(Il)'ye göre aşırı alındığında, akı­ mın kinetik özelliği diffüzyona kaydığı saptanmıştır. p H ’ m Brdicka akımına olan etkisi 0.1 M tris tampon çözeltisinde incelendiğinde, pH~9.25 ten p H - 7 , 0 0 ,ye doğru gidildiğinde Brdicka akımının kaybolduğu saptanmıştır. Yine aynı 0.1 M tris tampon çözeltisinde pH, Brdicka akımının maksimum potan­ siyelini de etkilemiştir. *-pH arttığında -E ,'ın daha neg a ­ tif değerlere kaydığı saptanmıştır. .c 200