DiĢ çürüğü önlenebilir mi? 1. T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU İSTANBUL İLİ ANADOLU GÜNEY KAMU HASTANELERİ BİRLİĞİGENEL SEKRETERLİĞİ Sabah kahvaltısından sonra ve akşam yatmadan önce dişlerin fırçalanması ve her gün diş ipinin düzenli kullanılması en etkili yoldur. Yiyecek artıkları en çok dişlerin çiğneme yüzeylerindeki girintilerde ve dişlerin birbirine değdiği ara yüzeylerde biriktiği için, diş fırçaları küçük başlı seçilmelidir. Dişlerin iç yüzeyleri, dış yüzeyleri , çiğneyici yüzeyleri ve dilin üstü fırçalanmalı ve ara yüzeylerde diş ipi kullanılmalıdır. Fırçalar, yumuşak kıllı olmalı ve 3 ayda bir değiştirilmelidirler. Fırça kıllarının aşınmamış olması ve bakteri taşımayacak bir şekilde muhafaza edilmesi gerekmektedir. Asla başkasının diş fırçası kullanılmamalıdır. Diş fırçalama sırasında florürlü bir diş macunu kullanılarak, florünün diş çürüğünü önlemedeki rolünden yararlanılmalıdır. Florürülü macunlara yardımcı olarak aynı zamanda ağız kokusunu gidererek ve bakteri plağını uzaklaştırarak ferahlık ve temizlik hissi veren florürlü gargaralar da kullanılabilir. 2. Şekerli yiyecekleri ana öğünlerde tüketmeye çalışmak ve yemek aralarında bir şey yememeye gayret etmek de diğer bir önlemdir. 3. Diş hekimine 6 ayda bir başvurmak çürüğü önlemek ya da erken yakalamada en iyi yoldur. Ayrıca sıcak ve soğuğa duyarlı dişler ya da ağrılı dişlerde veya tebeşirimsi renkte olan başlangıç çürükleri, kahverengi renklemeler ve oyuklar gibi durumlarda vakit geçirilmeden hekime başvurulması tedavinin şeklini değiştirecek ve zorluğunu azaltacaktır. SULTANBEYLİ DERVİŞ ALİ– HESNA CEYLAN AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI MERKEZİ HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ HASTANE İLETİŞİM BİLGİLERİ Ahmet Yesevi Mah. Mücahit Cad. No:48 Sultanbeyli İSTANBUL Tel:0216 592 41 11 Fax:0216 592 41 12 Web: www.sultanbeyli.adsm.saglik.gov.tr Diş Sağlığınız Hakkında Merak Ettikleriniz ? AĞIZ DĠġ SAĞLIĞI HAKKINDA BĠLGĠLER DiĢ çürüğü nedir? Diş çürükleri daha çok koyu renklenmelerle birlikte görülen oyuklar olarak tanımlanan önlenebilir bir hastalıktır. DiĢler neden çürür? Ağızda bulunan bakterilerden oluşan bakteri plağı, şekerli ve unlu yiyeceklerin ağızda kalan artıklarından asit oluşturabilmektedir. Bu asitler, dişlerin mineral dokusunu çözerek dişin minesinin bozulmasına ve sonuçta da dişin çürümesine neden olur. DiĢ Çürüğünün Etkenleri DiĢ Dolgusu ÇeĢitleri Amalgam Dolgular Amalgam dolgular gümüş veya metal dolgular olarak da bilinmektedir. Amalgam; gümüş, kalay ve bakır alaşımının, cıva ile reaksiyona girmesiyle elde edilir. Karışımın %4550’sini oluşturan cıva, metalleri birbirine bağlayarak dayanıklı bir dolgu malzemesi meydana getirir. Diş hekimliği alanında amalgam alışımının 150 yıla dayanan bir özgeçmişi vardır. Amalgam dolguda ki cıva zehirli değildir. Cıva diğer metallerle birleştiğinde kimyasal yapısı değişir ve zararsız hale geçer. Çiğneme ve öğütme sonucunda ağızda açığa çıkan cıva miktarı su, hava ve yiyeceklerden alınan miktardan çok daha azdır. Bütün bilimsel araştırmalarla civanın zararsız olduğu sonucuna varılmıştır. Bakteri plağı Mikroorganizmalar Zaman (Besinlerin ağızda kalış süresi) Dişin mine dokusunda başlayan çürüme tedavi edilmediğinde dentin dokusuna ilerler. Dentin, mineye göre daha kolay çözünen bir yapıdır ve bu nedenle çürük ilerlemesi hızlıdır. Dentin dokusuna erişmiş bir çürükte hastada bir etken sonucu çıkan sıcak, soğuk, ekşi, tatlı hassasiyeti olabilir. Bu ağrı etken ortadan kalktığında geçer. Kompozit dolgular Kompozit amalgam dolgulara alternatif olarak üretilen, dişin sert dokusuna bağlayıcı ajan yardımıyla yapışan, çok renk seçeneğine sahip ve uzun yıllardan beri estetik dolgu metaryalidir. Estetik olması, uygulanışı kolay olması ve ağız içinde hacim ve şekil değişikliğine uğramadan , ön dişlerin dolgu metaryali olarak tercih edilmektedir. Kompozit dolgularda kullanılan kompozit metaryali doğal diş kadar sert değildir. Tırnak yeme, sert gıdalar ve kalem ısırma ile dolgu zarar görebilir. Dolgunun ömrü genellikle birkaç yıldır, daha sonra ise tamir edilebilir. Karbonhidratlı gıdalar( Şeker, un vs ) Bu etkenler var olduğu sürece diş çürükleri dişin çiğneme yüzeyinde, dişlerin birbirine temas eden ara yüzlerinde veya dişlerin boyun bölgelerinde oluşabilir. Gözle görülebilen yüzeylerde oluşan kahverengilik veya oyukların tespit edilmesi kolaydır. Fakat bu belirtileri oluşturmamış çürüklerde röntgen teşhisi de gereklidir. Amalgam dolgusu uygulandıktan sonra hasta 2 saat boyunca çiğneme fonksiyonu yerine getirmemeli ve uygulamayı takip eden 24 saat içinde de dikkat ederek sert şeyleri ( çerez, fındık, fıstık gibi sert gıdalar) o bölgede çiğnememelidir. Amalgam dolgulardan sonra özellikle derin çürüklerde kısa süreli bir sıcak-soğuk duyarlılığı meydana gelebilir. Ancak uzun süreli, spontan ve zonklama tarzında ağrı meydana gelirse dişe kanal tedavisi uygulanmalıdır. Nadir durumlarda bazı hastalarda ağızda çeşitli metaller bulunduğunda çatal gibi başka bir metal ile temas ettiğinde elektriklenmeden doğan hassasiyetler meydana gelebilir Amalgam dolgusu uygulandıktan sonra dikkat edilmesi unsurlar nelerdir? Aşırı çiğneme küvetleri gelebilecek bölgelerde, büyük çürüklü arka gurup dişlerde, Aşırı doku kaybı olan dişlerde, Tükürük kontrolü ve izolasyon problemli hastalarda