B : 44

B : 44
13.4 1961
çıkarılmasını arz ve teklif ederiz.
Saygılarımızla.
[Bülent E'cevit
Behçet Kemal Çağlar
Babür Ardahan
Kemal Zeki Gençosman
Osman Alişiroğlu
Ahmet Demiray
Y. Başkanlığa
ıSözlü olarak arz ettiğim sebeple 24 neü mad­
denin «mahkemece karar verilir» kaydının «hâ­
kim tarafından karar verilir» tarzında değiştiril­
mesini teklif ve arz ederim.
Mehmet Hazer
BAŞKAN — Oylarınıza sunmak için önerge­
leri tekrar okutuyorum.
(Ömer Sami Coşar" ve arkadaşlarının takriri
tekrar okundu.)
BAŞKAN — Komisyon iltihak ediyor mu?
KOMİSYON SÖZCÜSÜ MUAMMER AKSOY — Esas itibariyle iltihak ediyoruz. Sonra
formüle etmeye çalışacağız. Ona göre bâzı keli­
meler üzerinde değişiklik yapılabilir.
BAŞKAN — Komisyonun kabul ettiği öner­
geyi oyunuza sunuyorum. Kabul edenler... Etmiyenler... Kabul edilmiştir.
O halde, madde gerekli tadiller yapılmak üze­
re komisyona verilmiş oluyor.
Diğer takrirleri de okuyoruz.
(Behçet Kemal Çağlar ve arkadaşlarının tak­
rirleri tekrar okundu.)
BAŞKAN — Komisyon iltihak ediyor mu?
(Etmiyoruz sesleri) Komisyon iltihak etmiyor..
Bu önergeyi dikkate alanlar... Almıyanlar... Ka­
bul edilmemiştir.
(Mehmet Hazer'in takriri tekrar okundu.)
BAŞKAN — Komisyon iltihak ediyor mu?
KOMİSYON SÖZCÜSÜ MUAMMER AKSOY — iltihak ediyoruz.
BAŞKAN — önergenin dikkate alınmasını
oyunuza arz ediyorum. Kabul edenler... Etmiyenler... Kabul edilmiştir. Bu suretle dikkate alı­
nan takrirlerle birlikte madde komisyona veril­
miştir.
d) Kitap ve broşür çıkarma hakkı
MADDE 25. — Kitap ve broşür yayımı izne
bağlı tutulamaz; sansür edilemez.
Türkiye'de yayımlanan kitap ve broşürlerin
toplatılması, 22 nci maddenin son fıkrası hüküm­
lerine tâbidir.
O :3
BAŞKAN — Bu maddenin son fıkrasına ait
komisyonun bir değiştirgesi var; onu da okutu­
yorum.
Komisyonun tadili
22 nci maddeye son fıkra olarak ilâve edile­
cek;
«Türkiye'cfe yayınlanan gazete ve dergiler,
ancak Anayasanın 55 nci maddesinde belirtilen
fiillerin işlenmesi halinde mahkeme karariyle ka­
patılabilir.»
Anayasa Komisyonu adma
Coşkun Kırca
(Kâtip Üye).
BAŞKAN — Bülent Ecevit.
BÜLENT ECEVlT — Muhterem arkadaş­
lar; istanbul'daki komisyon tarafından hazırla­
nan Anayasa tasarısının bu 25 nci maddeye parelel olan zannederim 11 nci maddesinde kanaa­
time göre çok liberal bir hüküm konmuştu. Üzü­
lerek, bu hükmün bu maddeden çıkarıldığını gö­
rüyorum. istanbul Komisyonunun tasarısında
yalnız kitap ve broşürün izne ve sansüre tâbi
tutulamıyacağı değil, tiyatro ve sinema filim­
lerinin de sansüre tâbi tutulamıyacağı kaydı ko­
nulmuştu. Tiyatro ve sinema filimleri de onlar­
dan farklı tutulmıyacaktır. Şimdi ise, tiyatro
bakımından şöyle bir durum hâsıl oluyor : Bu­
gün esasen tiyatro, sansüre tâbi değildir. Fakat
Anayasada bu açık bırakılmakla, tiyatronun
isansüre tâbi tutulmasına imkân verildiği düşü­
nülebilir. Sinemaya gelince, gerçi henüz mede­
ni dünya sinema filimlerinin sansür edilmemesi
gerektiği fikrine erişememiştir. Fakat, öyle sa­
nıyorum ki, bu henüz tamamiyle alışılmamış,
benimsennıem'iş bir yeni sanat kolu karşısında
gösterilen yersiz bir çekingenlikten ibarettir.
Aslında bugün bize son derece iptidai gelen ki­
tap sansürü ile, yabancı memleiketlerden gelen
gazetelerin ve kitapların sansür edilmesiyle, si­
nema filimlerinin sansür edilmesi arasında en
küçük bir fark görmemekteyiz. Sinema çağrın­
ızın yarattığı en büyük ve en yaygın bir sanat
koludur. Çok önemli bir düşünce yayma aracı­
dır. Demokratik bir toplumda, diğer fikir yay­
ma vasıtalarına ve diğer sanat kollarına tanınan
'hak ve hürriyetlerden sinemacılığın da fayda­
lanmak 'hakkıdır.
Aslında sinema filimlerinin sansürü kitap
sansüründen daha ağırdır. Çünkü Mr kitap san-